Download deel 2 - Textualscholarship.nl

59
- koningszaal gevonden (dit laatste woord is wel in de eerste plaats opgeschreven
als rijmwoord op bokaal). portaal was een begin voor een alternatief
- het is evenals koningszaal een woord dat een `woning'-notie bevat.
Het alternatief is niet uitgewerkt, mogelijk omdat koningszaal bepaalde
voordelen bezat waartegen niet te concurreren was: het is een Leopoldiaanse
samenstelling en het allitereerde met kemeltent(en).
De losse elementen uit B r. 2 omcirkelen het `zich naar het niets begeven'
van A. verdwijnen spreekt voor zich. ga binnen eenmaal moet wel
gelezen worden als `binnengaan in het dodenrijk' , `het rijk van het
niets' .3°
2.2.10. Nr. 30
2.2.10.1. Vertaling en bron
r. 1 Deze regel wordt enigszins vrij vertaald. le Maitre de l'univers
wordt weergegeven door de Heer van dezen hof. hof (voor l'univers)
hoeft niet als rijmdwang gebrandmerkt te worden. Leopold gebruikt vaker
woorden als `hof', `tuin' voor (delen van) het heela1. 31 De bijzin als
[...] hof is een precisering van Dan; dit woord geeft het toekomstige moment
aan waarop wat in r. 2 genoemd wordt, zal plaatsvinden.
De woordvolgorde in r. 1 is afwijkend van de gebruikelijke. In de
eerste plaats staat er Dan als [...] hof in plaats van `Als..., dan...' . Het
vooropplaatsen van Dan en de plaatsing van de als-bijzin tussen Dan en
de hoofdzin heeft een zekere spanning tot gevolg, een syntaktische spanning
èn een informatie-spanning. Ook de als-zin heeft niet de normale
woordvolgorde: `als de Heer van dezen hof verschijnt' , (deze is namelijk
uitgesloten omdat hof dan niet in rijmpositie staat). Een tussenoplossing
ware geweest: `(dan) als de Heer verschijnt van dezen hof'. De persoonsvorm
staat zo wel aan het eind van de bijzin en de voorzetselconstructie
bevindt zich in de uitloop. Maar de Heer van dezen hof diende blijkbaar
als een eenheid te worden gepresenteerd (`God is ondeelbaar één'); de
syntaktische splitsing was niet gewenst. Door de gebruikte woordvolgorde
wordt de aandacht gericht op de persoonsvorm en het onderwerp. Het
uiterst bijzondere van het verschijnen van God (op de dag des oordeels)
wordt weergegeven in een bijzondere woordvolgorde.
r. 2 Door het weglaten van minder belangrijke elementen wordt deze
regel beknopt gemaakt. De regel zou `opgevuld' luiden: `[zal er voor]
30i Het niet idee dat uitgewerkt, achter deze variant maar zit, is zou g zeker , niet misstaan
hebben, bb daar er dan zowel in r. 1 als in r. 2 sprake ^ zo zou zijn zijn geweest van `bewonin gen'
• , in
r. 1 van de e aardse van dde
groten en de kleinen, e , in r. 2 van va dde
woning gwaar
allen,
ongeacht g ht hun aardse afkomst, , binnen moeten g gaan. Deze De vvariant
zou een veel concreter
beeld hebben ld ebb opgeleverd, o eleverd, ook een rotere grotereeenheid
met zich mee zou hebben
gebracht g in vergelijkingmet wat nu een ee v vrij l neutrale tweede regel g is, , waar alleen geor
donneerd voor een ietwat bijzonder 1 effect zorgt. g
31— Vl.b.v. Cheo p 1 e ge
s hoven r. 3S 0 zie de eperken/des
opbloei'3 r. 2 de erken /des
hemeltuins " en r. 3 S . Inde dezen e hof Editie Va Van Eyck, Y , pp. 1 3 4 en Pp.
2 96
.