Download deel 2 - Textualscholarship.nl

43
voeging van het te beklemtonen zelf. Om het juiste aantal lettergrepen
te behouden moest er een ander woord verdwijnen (n.l. doen). De
variante regel Hoe kan ik, Heer, hoe aan mij zelf gelooven is ritmisch
even acceptabel als eindresultaat, maar sluit semantisch minder nauwkeurig
aan bij het Frans: de presuppositie van de alternatieve regel is dat
de ik niet aan zichzelf kan geloven (vanwege het in r. 1 - r. 3 genoemde),
terwijl het Frans stelt dat de ik niet wéet hoe hij zichzelf moet waarderen.
Voor de herhaling en samentrekking die zinvol is in verband met
het wanhopige karakter dat uit de regel spreekt, zie men hiervóór,
p. 41.
2.2.5. Nr. 10
2.2.5.1. Vertaling en bron
r. 1 De vertaling is tamelijk letterlijk. je me sens wordt ik mij vind. In
de eerste vershelft worden onderwerp en persoonsvorm weggelaten, zodat
de vertaling iets beknopter wordt. De tweeledige syntaktische structuur
van de zin blijft gehandhaafd.
r. 2 Ook hier blijft de syntaktische structuur bewaard. Beknoptheid ontstaat
door de nominale constructies (reductie van je suis en je me trouve).
plus [...] éloigné vertaalt Leopold in het negatieve met minder toegezind.
toegezind is een woord van het Leopoldiaanse type; het heeft een
vrij complexe betekenis. gezind duidt op `het hebben van een bepaalde
stemming' , `het hebben van een bepaalde neiging tot iets', het bevat
met andere woorden een subjectieve gevoelsnotie (net als je me sens en je
me trouve). toe geeft een `richting' aan of een `gekeerd zijn naar' (waarmee
de `neiging'-notie van gezind wordt versterkt. In de regel is een tegenstelling
aanwezig. In A staan tegenover elkaar `het dichtbij zijn' en
`het zich ver weg voelen' . Bij Leopold `dichtbij' - `het niet er naar toegekeerd
zijn wat "gevoel" aangaat' , `het min of meer afkerig zijn'. Op
subtiele wijze maakt Leopold de tegenstelling tot een oppositie tussen
`lijflijke aanwezigheid' en `geestelijke/gevoelsmatige afwezigheid'.
r. 3 Deze regel wijkt af van het Frans, hoewel alle belangrijke noties van
A er in voorkomen. De syntaktische structuur is gewijzigd; in het Frans
horen r. 3 en r. 4 bij elkaar (vocatives, bijwoordelijke bepaling, bijzin
+ hoofdzin), terwijl Leopold r. 3 meer isoleert (beide substantiefgroepen
zijn vocatief en staan dus in de aanloop).
Betekeniselementen van beauté zitten in luister en eventueel in licht.
Noties uit divine vindt men uiteraard in goddelijk en die uit .ctupéfaction
in verbijsterende. Het nieuw ingevoerde licht staat in verband met luister
dat ook `glans', `schittering', `heerlijk schijnsel' betekent naast o.a.
`voortreffelijkheid', `stralende schoonheid' en `aanzien', `glorie' (vgl.
D 1145). Door licht ontstaat een relatie met zie en verblind (r. 4). De
oorzaak van het in r. 4 gestelde (hoe meer ik zie, hoe meer word ik verblind)
wordt daardoor veel concreter gegeven dan dat door Bonté en
beauté geschiedde: door het goddelijk licht, `semantisch object' van het
zien van de ik, raakt de ik verblind.