Download deel 2 - Textualscholarship.nl

40
De c-lezing van B, volgende golven in een ijdele drift (of: vergeefsche
drift) is evenmin gehandhaafd. volgende moet hier wel `op elkaar volgende'
betekenen, hetgeen het woord in feite niet kan betekenen. Gebruik
van dit woord in deze context is dus niet geheel op z'n plaats. De
hele regel is ritmisch niet slap meer maar eerder te nadrukkelijk, te
retorisch met zijn dactylen/anapesten (= uu - uu " uu =) en de mogelijk
wat log lijkende klankopeenvolging v o l g g o l v. Bovendien telde
de regel één lettergreep te veel.
De b-fase van B riep misschien de `verlatenheid' en `vergeefsheid' te
weinig op, zodat ook hierin een motief gezocht kan worden voor het verschijnen
van de c-fasen van B met ijdele en vergeefsche. Noties uit deze
`interpreterende' woorden zijn in de eindversie verdeeld over twee
andere, verlaten en verloren.
2.2.4. Nr. 7
2.2.4.1. Vertaling en bron
r. 1 je me vois lumière, `ik zie dat ik licht ben', of `ik zie me als licht'
wordt vrij letterlijk vertaald in (Dan) ben ik licht - hoewel de vertaling
iets meer het licht zijn' van de ik lijkt te beklemtonen. In A functioneert
voi.r ook in het verband met het etymologisch verwante vision in
r. 3. Leopold nam dit niet over; de noodzaak tot het zoeken van een preciezer
equivalent voor vois was dus afwezig.
Is licht substantief of adjectief? Als het een adjectief is, betekent het
dan `helder', `vol licht' of `van geringe zwaarte'? Geen van deze mogelijkheden
wordt uitgesloten. De opvatting van licht als substantief of als
adjectief in de eerste betekenis wordt gesteund door zon (ik ben zo licht
dat ik het zonnelicht overtref) en door het antithetische duisternis. De
betekenis van licht `van geringe zwaarte' kan aansluiten bij den hoogsten
zon te boven (ik ben zo licht dat ik hoger dan de zon kan komen) 20 en,
antithetisch, bij diepste (r. 2) (tegenover het door de geringe zwaarte in
de hoogte verkeren staat het (door hevige zwaarte) in het diepste verblijven).
De eerste of tweede mogelijkheid (substantief of adjectief in de betekenis
'fielder', `vol licht') lijkt mij het meest door de context te worden
ondersteund. De derde (adjectief in de betekenis van `van geringe zwaarte')
zal op de achtergrond kunnen meespelen. Zl Dat A en de varianten
2° zon i is vrouwelijk maar wordt hier door Leopold p als mannelijk behandeld, blijkens blijken den.
Deze 'fout' tegen het gtee geslacht et g van substantieven is bij Leopold l p — en vele van zijn tij- ld
genoten — zeer e algemeen. g Vgl. g Westermann: `De verbui g in gs-n en de dichter'. Leopold p
was Noord-Nederlander voor wie het onderscheid tussen het masculinum en het
feminimum uitgestorven g is (vgl. g, Woordenlijst der Nederlandse ptaal
x . D.
e woorden-
lijst noemt zon onder d de vele substantieven die, van oorsprong p g feminien, ook oo als manne -
lijk J ggebruikt eb worden of mogen g worden (vgl. g p. p xxii—p. p xxiii).
21 Ook primair de betekenistoepassing al p is'
g `vol licht' geldig, g g ^ speelt sp die van `zonder
zwaarte' mee als zogenaamde g "gereflecteerde g betekenis" (vgl. g G.N. Leech: Semantiek,
dl. l p 33-35).