Download deel 2 - Textualscholarship.nl

37
(van B) om s hemels cirkelgang op (in plaats van het latere Om 's hemels
cirkelenden loop). cirkelgang was beknopter dan cirkelenden loop en
bovendien een Leopoldiaans woord. Het woord heeft echter noties van
`geslotenheid`, `gedetermineerdheid volgens bepaalde ordelijke lijnen',14
terwijl cirkelenden loop deze betekeniskenmerken niet draagt, waardoor
het beter past bij de `onnaspeurbaarheid' der kosmische orde. De uiteindelijke
lezing heeft als bijkomend voordeel een ritmisch-metrische
onregelmatigheid die functioneel is, zoals boven beschreven.
2.2.3. Nr. 5
2.2.3.1. Vertaling en bron
r. 1 Deze regel is nogal letterlijk vertaald, 15 hoewel nous passons, dat in
A driemaal voorkomt, in de vertaling, ook in de volgende regels, niet
wordt overgenomen. Het kwatrijn zoals dat in A staat, behoort tot een
type waarin de `rijmregels' eindigen op eenzelfde woord of paar
woorden.'
r. 2 Leopold heeft de drievoudige herhaling, zoals gezegd, niet overgenomen,
maar noties uit nous passons zijn wel te ontwaren in schrijven
wij (en mogelijk ook in verlaten en verloren in r. 4). In schrijven wij is
voorts tracé uitgedrukt" (dat naast `tekenen' ook `schrijven', `schetsen'
betekent). In het Frans is het object van `schrijven' (tracé) l' expression de
nos chagrins, `de uitdrukking van onze zorgen' . Leopold heeft deze `uitdrukking'
geconcretiseerd in (onzer zorgen) schrift. Dit beeld sluit aan
bij schrijven en blad. Er ontstaat aldus een sterkere samenhang. Deze
wordt syntaktisch ondersteund doordat van r. 1 en r. 2 één zin is gemaakt
zodat blad, schrijven en schrift ook nog weer samen functioneren binnen
een nauw grammaticaal verband.
angstig is een opvulling die zorgen versterkt - welk woord in vergelijking
met chagrins mogelijkerwijs wat minder `kommervol' is (uiteraard is
dit een indirecte versterking waar angstig een predicatieve toevoeging is,
die via wij doorwerkt in onzer).
In A worden de handelingen die respectievelijk in r. 2 en r. 1 zijn beschreven
, voorgesteld als na elkaar optredend. Leopold laat de activiteiten
van het `passeren' en `traceren' gelijktijdig plaatsvinden in het schrijven
van het schrift over het blad - zo bekeken zijn passons en tracé in .rchrijven
samengesmolten.
r. 3 oeverloozen voor qui err sans limites is beknopter. Het woord is
concreter dan sans limites: een oever slaat letterlijk op een `waterkant',
terwijl het gebruik van limites niet per se daaraan gebonden is ('gren-
14 D 37S citkelvo '' s.v.,g
' rmi e in zichzelf geslote esloten beweging".
stift sta t is letterlijk ette l la plume, , vvgl.
g D 1 934:
"inz. ggraveerstift of een Ppuntigg schrijfgereedschap".
16` V gl. in Soe fi sch' de nummers e s 20 0 en 2 3, `Oostetsch I'I nr. 9; ^ ` Oostersch III' III nr. 2 , 3 en 4.
17 Het perfectale aspect van avoir ir tracé is met schri 'ven wij verdwenen.
p 1 9