Download deel 2 - Textualscholarship.nl

197
tieel aspect van gebaar) en andere noties (zoals `communicatie', `gerichtheid',
`niet geheel', `ten dele') die in het gedicht een rol spelen.
Daarbij komen de fonische aspecten. Ik heb eerder al gewezen op de
b-herhaling die in strofe III, samen met secundaire acconsonanties, een
rol speelt en tot effect heeft equivalentierelaties te scheppen of te versterken:
bladen
b 1 d
bezie/de l ippen b 1 d 1
(bladen bezielde lippen) pp
bevende
de bladen leven, de pp lippen beven (van emotie, ,
b d
vanwege g erotische ggevoelens, t uit drang g iets te zeggen))
bedoeld b d 1 d
gebaar
de bladen bewegen, beween de lippen pp geven g een
be bepaald p teken, ^ willen iets zeggen) gg
b
Een andere belangrijke klank is de oe. De in `I' en `II' begonnen oe-lijn
wordt met bedoeld voortgezet:
`I' zoele
`II' doorzoelde, voelden
`III' bedoeld
Hierdoor wordt het verband van bedoeld gebaar met de `nieuw leven'en
de `erotisch/emotionele' noties versterkt. Voorts is daar de aa-lijn:
bladen
zwaar
gebaar
nadering
Hierdoor wordt onder meer de verwantschap tussen deze woorden onderstreept
(de bladen zijn zwaar van een gebaar tot nadering). Verder valt in
deze strofe het veelvuldig enjamberen op. De syntaktische grenzen liggen
binnen de regels, er is een grote spanning tussen strofe/regel/versstructuur
en syntaktische structuur. Hierdoor ontstaat een zekere vaart, een
zekere dynamiek - men kan als lezer aan het eind van elke versregel niet
pauzeren; de syntaktische pauzes worden minder sterk ervaren: omdat ze
binnen de versregels staan is men geneigd door te lezen. lz5 Pas met het
einde van de laatste regel komt er een voorlopig eind aan de 'woordenstroom'
. Zo wordt als het ware de drang tot spreken onderstreept.
125 Deze e e obs observaties ry omtrent het effect van het enjambement enjambeme nt zijn zijn pspeculatief.
Ze berusten
niete op n empirische e p studie omtrent de mogelijke g ^ effecten van het enjambement.
^