Download deel 2 - Textualscholarship.nl

190
beide staan in een ten dele overeenkomstige fonische context: liquida +
ie I uu + w. Op deze manier ontstaat er een nieuwe relatie tussen adjectief
en substantief zodat ook semantisch een equivalentie kan ontstaan,
of beter, de equivalentie versterkt wordt.
2. allengs etc. In dit paradigma staat een adversatief moment centraal,
behalve in allengs, dat de geleidelijkheid aangeeft waarmee de `tegenbeweging'
zich aandient. Omdat ruilende, niettegenstaande en mogelijk
daarentegen ritmisch niet in de regel passen, zijn deze als geldige
lezingen uitgesloten. evenwel en in ruil blijven over. Het verschil tussen
deze twee is gelegen in het feit dat in ruil een concretere situatie vooronderstelt,
een situatie waarin een zaak in de plaats komt van een andere
(de `tegenbeweging' vervangt de `vermindering').
3. In het derde paradigma domineert de `zwakheid' die aan de kelken
wordt toegekend. De `zwakheid' is in A-I duidelijk vervat in "week in
mijn? vingers gedrukt" (waarin week wel zal moeten slaan op de rozen)
en blijkt impliciet uit woorden als geknikt. In A-II wordt de `zwakheid'
uitgedrukt in met weeke hand: alles lijkt zich naar elkaar te richten, nu
is de hand waarmee de rozen geboden worden week, en niet meer de
bundel rozen zelf. De `zwakheid' kan gezien worden als een niet `negatieve'
eigenschap van de rozen (`zwakheid' is `delicaatheid'), maar anderzijds
maakt de notie deel uit van de `vermindering': de `zwakheid' is
hiervan mede-oorzaak, en vervult als zodanig een contrastieve rol binnen
de `tegenbeweging'-strofe. Een verschil tussen smalle en weeke is (vgl.
p. 121) dat smalle in eerste instantie alleen op de omvang slaat, waaruit
dan bij implicatie de `zwakheid' blijkt, terwijl weeke zelf overdrachtelijke
betekeniskenmerken bevat (`zwak', `toegankelijk voor aandoeningen van
medelijden of tederheid, ofwel daardoor beroerd'). Fonisch leggen beide
woorden verbindingen naar r. 4:
weeke - welkende - wankel
small m lle - mat - wankel - alle
A-III/B-I/C
B-I en C neem ik hier samen, omdat er tussen beide weinig verschillen
bestaan (C is nagenoeg gelijk aan het laatste stadium van B-I). Er zijn
drie paradigmata.
1. Het eerste paradigma heeft achtereenvolgens als leden: ander, ander
dat doorgehaald wordt, vervolgens vurig en tenslotte, als uiteindelijke
keuze, weer ander. Het paradigma bevat het kenmerk `positief', dat
tegenover `vermindering' functioneert. Voor het overige verschillen de
leden nogal: vurig is intenser - en is wat de context (allengs/langzaam)
aangaat misschien wel te heftig. Vandaar mogelijk in C weer de keuze
voor ander, welk woord naast de `tegenbeweging'-notie in de context
mede een notie `bijzonder', `religieus-metafysisch' kan bevatten.
2. Het tweede paradigma bevat de elementen langzaam en allengs die
nagenoeg synoniem zijn. Ritmische redenen hebben zeker meegespeeld
bij de keuze van langzaam boven allengs. langzaam heeft het patroon