Download deel 2 - Textualscholarship.nl

174
de rozen harer wan en9S
g
Zij, l^ die de rozen harer wangen g
mi' mij om o het et voorhoofd vno oofd heeft ee t gelegd g le g 96
En dan allengs langs g den gebogen g g klingg
der wangen g openden de velden d harer rozen 97
De roos is de `prachtige' bloem bij uitstek:
0 zoete liefheid van de pracht der tozen98
Ook in een mystieke context spelen `rozen' een rol blijkens `Saadi' uit
Oo.rterrch: de rozen, de "ronden buit", zijn meegebracht "uit de ontloken
pracht / van uw extase en de opgegane / hemelsche bloei" 99 - de
rozen zijn hier dus van een mystieke, religieus-metafysische aard - maar
ze zijn zo bedwelmend dat ze weer verloren gaan - ze kunnen niet
bestendig aanwezig blijven, ze kunnen slechts één moment `verzameld'
worden. De mystieke context draagt hier, zoals dat in het algemeen vaak
gebeurt, sterk erotische noties. In `Saadi' zijn de rozen dus representanten
van of tekens voor geestelijke activiteiten. Dit `teken'-karakter, dat
rozen kennelijk kunnen dragen, treffen we waarschijnlijk eveneens aan in
`Hafiz' ,100
hun teekenen
rozelaren toonen
Voorts verkeren de rozen in een door levenslust en vitaliteit gekenmerkte
omgeving (zij het soms in de schaduw van de dood), vaak in combinatie
met `wijn', bijvoorbeeld in de Omar Khayyam-kwatrijnen uit 'Oostersch
III', nr. 20 en nr. 22,10'
Maar niet alleen in een context van beginnend leven of van levensdrang
worden `rozen' gebruikt, ook in een sfeer van 'vermindering', `afneming'
, `dood' of `op de dood afgaan' . In `Laat ik nu leggen lichte
dingen' 102 zegt de ik "lichte dingen" en "gauw vergankelijke" op het
"lijf " van de gestorvene te moeten leggen, waaronder de "rozeranken";
hier kennen de rozen (en de andere bloemen) een dubbel moment: ze
staan voor het `lichte', het `levende', het `vrolijke', maar tevens voor het
95 ` 1001 nacht', ed . Van E Y, ckp.155.
96 Ed. Van Eyck, Y ^Pp.562.
97 Ed. d. Van Eyck, Y,p 544. S
98 Ed. Van Eyck, Y pp. 3 4 7.
99 EVan d. Va Eyck ck .1 50.
Ed. . Van a Eyck,p.197.
Y Voor sommi e van g de aangehaalde g voorbeelden moet wellicht
eni enigvoorbehoud gemaakt g worden vanwege g het `oosters' karakter.
101E lde rs wordt wijn wel vergeleken g met de kleur van rozen: "Een rozerood en donker
karmozijn donkerrood] do 00 I ligt g [o] op p uw o : den] bodemgrond g : ondergrond] g te
bad r n en .. I . 0 welke wijn wijn I werd hier gebotteld"? g (geciteerd g naar I S g groep P^ 1; vgl. g
ed. Van E Y,p ck p.362).
102 Ui'Verzen8 t Ve 95 ed.VanEck Eyck, p .3S 35.