Download deel 2 - Textualscholarship.nl

8
literaire persoonlijkheid, de "semantische Geste" . 22 De tweede bevat de
retorisch-stilistische characteristica, te beschrijven als ingrepen op linguïstisch
materiaal. Zi Overbodig te zeggen dat er een hechte relatie tussen
deze twee bestaat. Het literaire idiolect wordt uiteraard niet alleen beïnvloed
door de traditionele poetica('s) - en de bijzondere toepassing daarvan
in een persoonlijke poetica -, maar ook door de contemporaine literaire
systemen. De persoonlijke verwerking van wat de literaire en
algemeen-culturele context biedt, wordt vanzelfsprekend geleid door
allerlei sociale, psychologische en fysische factoren, die voor de biograaf,
de literatuursocioloog en de onuitputtelijk nieuwsgierige interessant zijn.
Ter verduidelijking breng ik de relevante onderscheidingen onder in
het volgend schema.
thematiek
visie
`semantische Geste'
retorisch l stilistische
eigenaardigheden
teksten
LITERAIR
IDIOLECT
poetica
algemene
g
poetica
algemeen g
literair systeem Y
Een systeem, dus ook het literaire idiolect, wordt gekarakteriseerd door
`regel' . Afgezien van de elementaire taalregels en een beperkt aantal
stricte literaire regels - bijvoorbeeld (voor bepaalde tijdvakken) van verstechnische
aard - zijn de regels die het idiolect beheersen niet dwingend.
Tevens zijn ze moeilijk te expliciteren: zowel hun interne vorm als de
condities waaronder ze van toepassing zijn, blijken niet eenvoudig te formuleren.
Het is daarom misschien beter niet te spreken van `regels' van
een literair systeem, maar van de aanwezigheid van bepaalde entiteiten
die verantwoordelijk zijn voor de regelmatigheden die in de teksten van
V g1. voor dit begrip gP van Muka^ovsk Y de inleiding g van Stempel p tot C ervenka: . Der e Be
de utun gsau au des e literarischen i^erks ^Pp. XLIX: " S odann ist in M u a k ovs r k's
Y Begriff g
der `semantischen Geste' , der semantischen Intention, , die das gesamte g Werk W du durchzieht c t
und n or organisiert, an s ert der Hinweis in eis auf die d Dichte er "nli so chkeit enth l n.
„^
g ^ ^ a te 'Cervenka e o ntwik -
keltdeze t d gedachte, g ^ aldus Stempel, P^ verder: "Der Autor als Per so "nli c e t hk wird i ir som it i bei be
^
'Cervenka zum eigentlichen g Bedeutungskorrelat, g ^ zum si gni ie des Werks W als eines es einhei t-
^
lichen Zeichens". Vgl. g Cervenka zelf: de "Persónlichkeit als eines Bedeutungskorrelat g des
Werkes"o. c. ,pp.
30 .
23 0 pg
deze ze ingrepen a ik nader in in 1.3.2. 3
21, .,