Download deel 2 - Textualscholarship.nl

152
geïntendeerd is als: "dat het geluk [...] jubelende volkomenheid (etc.)
[had] gekregen". Deze lezing levert een betekenis op die niet verschilt
van de lezingen met was uitgestegen; ook hier wordt meegedeeld dat een
staat van volledig geluk wordt bereikt. De toevoeging gerijpt is of een los
element, of het moet gelezen worden als gerijpte. In het laatste geval is
het een variant voor jubelende. Ook gerijpt(e) bezit de notie `iets in
meer dan voldoende mate bezitten'. De voldoening etc. is dan `tot volle
wasdom gekomen', een zeer nadrukkelijke, haast pleonastische verwoording,
gezien het feit dat ook voldoening en volkomenheid de notie `volledigheid'
bevatten.
De c-fase brengt een verplaatsing van geluk; dit woord wordt in r. 15
doorgehaald en verschijnt in r. 16 in de syntaktische positie van voldoening
etc. De plaats van het doorgehaalde geluk wordt ingenomen door
bestaan (r. 15). (In feite was door de toevoeging van voldoening in r. 16
geluk in r. 15 minder geschikt geworden). In welke volgorde een en
ander is geschied - eerst de doorhaling in r. 15, dan de toevoeging in
r. 16 of omgekeerd - is niet op te maken en is voor de vaststelling van de
tekstontwikkeling, die kan abstraheren van de concrete versmaking, niet
essentieel. Regel 15 wordt compleet gemaakt door een invoeging zodat
de volgende lezing ontstaat:
fase c:
r. 15 dat het bestaan in deze schenkenspracht
r. 16 tot jubelend geluk was uitgestegen
het bestaan, op te vatten als de existentie, het leven, wordt (in de boodschap)
tot een gelukzalige staat gebracht. in deze schenkenspracht moet
slaan op `het geven', hetgeen mogelijk ook blijkt uit aangebracht in r. 14
en uit `het neigen tot meedelen' in de vorige strofe. schenkenspracht is
een nieuwvorming. Deze moet wel geanalyseerd worden als `pracht van
het schenken' (hetgeen ongeveer betekent `prachtig schenken' , `het
schenken is prachtig') of als `het schitterende, stralende, dat in het (feit
van het) schenken ligt' .5s
De d-fase brengt in r. 16 een lezing die niet syntaktisch met r. 15 te
verbinden is: "had er hoogst geluk gekregen"; deze lezing levert geen
opvallende nieuwe betekenissen op en behoeft daarom geen nader commentaar.
In r. 15 ontstaan twee alternatieven; één voor het bestaan en
één voor deze: "dat al verlangst in volle schenkenspracht", waarop de
e-fase van r. 16 direct aansluit:
r. l S dat al verlap gst in volle schenkenspracht p
r. 16 tot
Jjubelend vervullen
hoogste g jubel was
uit geste gen!
L
ontstegen g r
(hierbij blijven natuurlijk nog andere alternatieven geldig, zie de Synopsis).
De converse `niet hebben' - `in hoge mate wel hebben' die er
S5 Eenn a d ere analyse-mogelijkheid:-- schenkens yacht ` de prach yacht die door het schenken c enken
-+ `het schenken vanracht' p .