Download deel 2 - Textualscholarship.nl

122
Samenvattend kunnen we over groep 2 zeggen dat ze direct aansluit
bij groep 1: ze onderhoudt een sterke syntaktische band met de laatste
fase van groep 1 en bevat diverse omschrijvingen van de `tegenbeweging'
- die aanvankelijk al in de eerste fase van groep 1 was aan te treffen.
3.2.3.5. Groep 3. Tweede gedeelte
De grondfase van groep 3 is besproken in 3.2.3.3. Deze sloot direct
aan bij de eerste fase van groep 1. In tweede instantie is groep 3 van
groep 1 gescheiden door de ontwikkeling van groep 2. Het gedeelte van
groep 3 dat de regels (18)-(21) beslaat, is waarschijnlijk ontworpen als
vervolg op groep 2 (hoewel bepaalde elementen hiervan al in de grondfase
van groep 3 voorkomen: r.(13 ), r.(15) en de tweede helft van r.(19).)
Overigens is er nauwelijks syntaktische samenhang tussen de verschillende
elementen aanwezig, of tenminste bespeurbaar. De presentatie van de
Transcriptie is wat betreft mogelijke samenhang veel minder ambigu dan
het handschrift zelf. De analyse en interpretatie moeten zich voornamelijk
beperken tot die van betekeniselementen die in een onduidelijk verband
zijn opgenomen met wat al eerder geschreven is. Niettemin zal ik
proberen dit verband enigszins te verduidelijken.
Als belangrijke elementen dienen zich aan:
1 gekneusd, gekneusde bladen
2 bezielde [bladen], bezielde lippen
3 teederheid, (ing -mogelijk is bedoeld: verteedering), tengeren
rest: allengs, zoo, werden ze?
(De hierboven aangehouden volgorde is niet de chronologische). De
laatste drie woorden zijn secundair, d.w.z. ze zijn `het cement' tussen de
primaire betekenissen. De primaire woorden zijn aan elkaar verwant. teederheid
en tengeren hebben de noties `zwakheid', `delicaatheid', `gevoeligheid',
licht te beschadigen' etc. gemeen (waarbij het verschil tussen
beide woorden -afgezien van hun woordklasse - erin is gelegen dat teederheid
ook nog `emotionele' en/of `erotische' noties heeft). Genoemde
woorden liggen wat hun betekenis aangaat in het verlengde van gekneusd
(als iets licht te beschadigen valt, zwak is, is het gauw gekwetst, gekneusd)
en van gekneusde bladen (de bladen zijn gekneusd omdat ze
teer, tenger zijn - vgl. uit groep 2 smalle en weeke kelken en uit groep 1
zwakke, mat, wankel en de andere `vermindering'-noties). Vervolgens
hebben teederheid en tengeren enerzijds en de daarna genoemde woorden
anderzijds het bepaalde, n.l. de bladen (van de rozen), gemeen.
gekneusde bladen en bezielde lippen. De lippen zijn een metafoor
voor bladen, waaraan erotische, emotionele en mogelijk ook communicatieve
momenten worden toegekend (vgl. ook het eerste gedeelte van
groep 3); via het `emotioneel-erotische' is er verband met teederhea bezielde
geeft de `tegenbeweging', de nieuwe levenskracht weer aan (zie
ook hiervóór, p. 118).
De restgroep bevat noties van gelijkwording: ze? (= de rozen) werden
bezielde bladen, gekneusde bladen, bezielde lippen. Die gelijkwording