Download deel 2 - Textualscholarship.nl

120
Door deze tegenstellende relatie wordt luwte nagenoeg synoniem met `leven'
(dat eveneens staat tegenover `vermindering', de dood). Waarschijnlijk
moet nieuwe opgevat worden als `komende na iets of iemand
anders', 25 nieuwe is bijna synoniem met `andere'. een ander leven is een
nadere specificatie van een nieuwe luwte. leven staat tegenover het afnemend
leven, de dood, in de vorige strofe. ander kan aangeven dat het
leven' in kwestie niet gelijk is aan een eerder genoemd of geïmpliceerd
leven (vgl. "de andere kant" tegenover "de ene kant"), of, pregnanter,
dat het leven andere eigenschappen heeft, van een heel andere aard is -
met de implicatie 'betere', 'hogere', `meer bijzondere' aard - dan het
leven' waarover eerder gesproken is. Mogelijkerwijs spelen hierbij
religieus-metafysische noties een rol. een nieuwe luwte en een ander leven
zijn, zoals gezegd, in deze context bijna synoniem. luwte (tegenover
`afnemen', `dood') = leven; nieuwe = ± ander (a. `tegenover een ander
genoemd iets' ; b. `een andere, nieuwe, bijzondere aard betreffend').
een ander leven regeert twee bepalingen. De eerste, dat [o], blijft in
eerste instantie `leeg'. De tweede luidt: dat langzaam door hun lo] kelken
toog. hun kelken zijn de bloemkelken van de rozen. toog is een
vorm van het hier onovergankelijk gebruikte `tijgen', in de betekenis van
`trekken', 'gam'. een ander leven `trok door' , `ging door' de bloemkelken
van de rozen - die eerder aan het verwelken waren; en dat geschiedde
niet plotseling, in een bruuske wending, maar langzaam.
De eerste bepaling bij een ander leven wordt later volledig gemaakt:
(een ander leven), dat hun stengel zoog. De steel van de rozen, hun
stengel, haalde het `nieuwe leven' naar zich toe. Het zuigen van een
stengel roept het zuigproces op dat men bij planten aantreft: de wortels
van een plant zuigen het voor hun leven noodzakelijk water en voedsel
uit de grond, dat door de stengel wordt getransporteerd.
Waar zuigen de rozen deze nieuwe levenskracht vandaan? Waarschijnlijk
van de borst van de u: de daar aanwezige warmte en erotische
gesteldheid (vgl. zoel doorstroomde in r.(1) en luwte, dat ook `zoelte'
betekent) geven de rozen kracht om na een aanvankelijke bezwijming tot
een nieuw leven van een bijzondere kwaliteit te komen.
zoete en hooger zijn open varianten voor nieuwe. Naast een nieuwe
luwte kunnen we lezen: een zoete luwte, en: een hooger luwte. zoete
heeft `positieve' noties waardoor het positieve dat al besloten lag in luwte
wordt versterkt. hooger geeft aan dat de aard van de luwte `bijzonder' is
(vgl. ook nieuwe en ander leven) en brengt mogelijk een religieusmetafysisch
element aan.
De regel een nieuwe luwte voelden is niet compleet - er ontbreken
vier lettergrepen. Leopold probeert deze aan te vullen, eerst, waarschijn-
25 Vgl. g D 1274 7 s.v. "nieuw" betekenis 9: 9 "komende na iets of iem. anders anders, al of niet
ter vervanging g g daarvan". N.B. in deze betekenisomschrijving l gblijkt blijk door "ter vervan-
ging" en verwantschap duidelijk l de verwa tsc avan
p nieuwe met in ruil en ruilende (vgl. g noot 22 22). Uite-
r aa r d zijn z ln ook bet betekenissen van nieuwe als ` Pas ontstaan' en `on ongewoon', g ' `verrassend' van
toepassing.