Download deel 2 - Textualscholarship.nl

118
Essentiële verschillen bestaan er overigens niet tussen beide mogelijkheden.
Als men ervan uitgaat dat er verband bestaat tussen r.(13) en
r.(15) dan is het meest aannemelijk dat hun bladen zich tot bezielde lippen
transformeerden. We zien hier weer de `vermindering' (hun bladen
kwijnen) en de `tegenbeweging' (hun bladen werden bezielde lippen). In
de `vermindering' vindt de `tegenbeweging' plaats.
De kwijnende bladen worden bezielde lippen, d.w.z. zij krijgen een
ziel, een nieuw en krachtiger leven. Door lippen worden de `lippen van
een mond' opgeroepen (mede door de kleurovereenkomst die er bestaat
tussen de rode rozebladen en de rode lippen), zodat een `erotische' notie
wordt geactualiseerd - die mogelijk ook reeds in borst aanwezig was - en
tevens de notie `communicatie' wordt gereleveerd. De rozen worden in
hun verwelken delen van een mond - het `orgaan' waarmee talige communicatie
wordt verricht, maar waarmee ook `erotische communicatie'
plaatsvindt: het kussen. Ondertussen blijft het een vraag tot wie die lippen
zich richten. Tot de u? (Er is dan sprake van communicatie en
mogelijk ook van erotisch contact tussen de rozen en de u.) Tot anderen?
in een week en lauw [o] is waarschijnlijk bedoeld als een bijwoordelijke
bepaling bij een van de twee, of beide persoonsvorm-constructies vari
groep 3. Op de open plaats had een substantief moeten komen dat onzijdig
is, mogelijk een gesubstantiveerd verbum. Men zou nu kunnen opperen
dat verdwijnen (r.(17)) hier kan worden ingevuld: in een week en
lauw verdwijnen. Echter, verdwijnen is niet in één keer door geschreven
na in een week en lauw. Het is bovendien niet `in de regel gezet' . (Het
zou, als het inderdaad als het substantief na lauw bedoeld was geweest,
onder bezielde hebben moeten staan.) Bovendien heeft verdwijnen als alternatief
satijnen, dat geen substantief is. Beter lijkt het mij • om verdwijnen
en satijnen op te vatten als `marginaal' geplaatste mogelijke rijmwoorden
(op kwijnen).
week en lauw hebben een notie gemeen die zou kunnen worden omschreven
met `half', `niet geheel' , `ten dele': een notie die een vrij belangrijke
rol speelt in het voorwerk van dit gedicht (vgl. b.v. A-I geknikt).
Daarmee zijn beide woorden geen synoniemen. week geeft de
aard aan van substantiële, vaste stoffen - die aard is er dan een van `gedeeltelijke'
vastheid -; lauw geeft de temperatuur aan. De activiteit van
het `kwijnen' of van het tot `bezielde lippen worden' wordt niet gekenmerkt
door extremiteit, duidelijkheid, maar is - door de bepalingen week
en lauw - onduidelijk, vaag, niet extreem, genuanceerd.
satijnen (r.(16) en verdwijnen (r.(17)) zijn, zoals gezegd, min of meer
in margine geplaatst en moeten gezien worden als pogingen om een geschikt
rijmwoord te vinden op kwijnen (r.(13)). Het zijn geen rijmwoorden
geworden. Beide woorden vertegenwoordigen de heuristische fase, de
fase van het zoeken, met in dit geval als dominant van het zoekproces
het fonische aspect. 23 De `zachtheid' en de `glans' -belangrijke noties
sp took het semantische aspect p mee bij lq
de selectie. s e.equivalente
Fonisch i val- ente woor
den met een betekenis die volstrekt niet toegepast kan worden in de context worden niet
opgeschreven. pg Bij l de selectie volgens g fonische criteria a wo wordt dt ook rekening gggehouden
met
de betekenis.
^ 3 Tocheel