27.09.2013 Views

Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Download deel 2 - Textualscholarship.nl

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1 I<strong>nl</strong>eiding. Rondom de interpretatie<br />

van de tekstontwikkeling van gedichten<br />

1<br />

1.1. Vooraf<br />

Wat kan de literatuurwetenschap doen met de informatie die historischkritische<br />

edities ter beschikking stellen? Het antwoord op deze vraag lijkt<br />

te zijn: weinig of niets. Tenminste, men moet wel tot deze conclusie komen<br />

als men nagaat in hoeverre in het literair-wetenschappelijk onderzoek<br />

gebruik is gemaakt van het materiaal dat de diverse historischkritische<br />

uitgaven uit de laatste decennia hebben verschaft. l Men kan zich<br />

met recht afvragen of deze kostbare edities wel functioneren. Ze leveren<br />

veel zorgvuldig en verantwoord gepresenteerd materiaal dat vervolgens<br />

niet gebruikt lijkt te worden door de groep waarvoor het in de eerste<br />

plaats is bedoeld. Om het extreem te stellen: de uitgaven hadden net zo<br />

goed niet gemaakt kunnen worden. 2 Het blijven eerbiedwaardige monumenta<br />

terwijl het officinae zouden moeten zijn.<br />

In deze studie wil ik proberen te schetsen hoe de historisch-kritische<br />

uitgave als `werkplaats' kan dienen. Dit doe ik aan de hand van enkele<br />

in <strong>deel</strong> I historisch-kritisch uitgegeven gedichten. Mijn uitgangspunt is -<br />

om de probleemstelling wat toe te spitsen - de volgende vraag: welke<br />

bijdrage kan de bestudering van de genese van Leopolds gedichten leveren<br />

voor het inzicht in zijn werk en in de karakteristieke regelmatigheden<br />

- de tendenties - die in zijn oeuvre optreden.<br />

In dit hoofdstuk geef ik eerst een kort overzicht van de gebruiksmogelijkheden<br />

van de informatie die de tekstontwikkeling biedt (1,2). Een van<br />

deze gaat uit van de gedachte dat men door kennis te nemen van de<br />

regelmatigheden in de tekstveranderingen (van de tendenties in de tekstontwikkeling)<br />

zich toegang kan verschaffen tot en een beter inzicht kan<br />

verkrijgen in de principes die onder meer in het werk en het literaire<br />

idiolect' van de schrijver in kwestie een rol spelen. Een en ander wordt<br />

uitgewerkt in 1.3. Vervolgens stel ik enkele problemen en basisbegrippen<br />

1 Natuurlijk zijn l"n er wel publikaties p waarin een enkel gegeven gg aan een historisch-kritische<br />

editie wordt o ontleend.<br />

2 Als gezegd g g is i d dit t extreem uitgedrukt. g Historisch-kritische uitgaven g zullen, magg men aan-<br />

nemengeraadpleegd wo ren d door onderzoekers die zich bezighouden g met een bepaalde p<br />

tekstg of groep p teksten met het oog g op pdateringen, g^authentieke en alternatieve lezingen, g<br />

eventuele 1 literaire a bronnen e.d.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!