Dagblad De Pers, 26 februari 2008 - Annita Lageweg
Dagblad De Pers, 26 februari 2008 - Annita Lageweg
Dagblad De Pers, 26 februari 2008 - Annita Lageweg
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Paal en perk?<br />
<strong>26</strong><br />
Dinsdag<br />
Februari <strong>2008</strong><br />
geeft antwoord op pagina 3<br />
Werkt bevrijdend.<br />
Turkije<br />
Zonder<br />
angst<br />
Zijn moeder huilt en zijn vader<br />
slikt de tranen weg als ze<br />
afscheid nemen van hun zoon<br />
Erhan, die het leger in gaat.<br />
<strong>Pers</strong>pectief<br />
Jaren ’50<br />
versus nu<br />
Films over het Wilde Westen<br />
lijken misschien het eeuwige<br />
leven te hebben, maar het<br />
genre moet zich voortdurend<br />
Kuper op dinsdag<br />
Trend:<br />
klein<br />
maar<br />
fijn<br />
Hij is niet bang om naar het<br />
opnieuw uitvinden. Net als<br />
onrustige zuidoosten van<br />
Pierce ‘James Bond’ Brosnan,<br />
Turkije of naar Noord-Irak<br />
die met een Rambo-imitatie<br />
gestuurd te worden. ‘Wat<br />
zijn cocktailcarrière defi nitief<br />
moet, dat moet.’<br />
10<br />
afsluit.<br />
16 00 22<br />
..........................................................................................................................................................................................................<br />
Meer dan een miljoen Nederlanders<br />
gaan dit jaar op wintersport.<br />
Daar zit slechts een handjevol<br />
niet-westerse allochtonen tussen.<br />
En dat terwijl deze groep ruim<br />
10 procent van de Nederlandse<br />
bevolking uitmaakt.<br />
<strong>Annita</strong> <strong>Lageweg</strong><br />
KÖNIGSLEITEN/OOSTENRIJK<br />
...<br />
Als een volleerde skiër zoeft Jerry<br />
Timpico van de steile piste af. ‘Niet<br />
gek toch, voor een Surinamer?’,<br />
lacht hij, als hij onder aan de berg<br />
Doodstraf voor<br />
downloaden<br />
Kambaksh voor hij werd opgepakt. REUTERS<br />
Lees verder op pagina 8<br />
..........................................................................................................................................................................................................<br />
Wintersport<br />
Waarom zijn er geen Surinamers op de skipiste te vinden?<br />
stilstaat. Timpico (43) reisde een paar<br />
dagen eerder met zijn gezin af naar<br />
het Oostenrijkse Zillertal, met een<br />
meer dan 200 kilometer piste tellend<br />
skigebied. ‘Het Zillertal is prachtig en<br />
we breiden ons skiterrein elk jaar verder<br />
uit’, zegt hij. ‘Het is alleen vreemd<br />
dat ik hier bijna de enige kleurling<br />
ben. In Nederland wonende Surinamers,<br />
Antillianen, Turken en Marokkanen<br />
willen hun sportiviteit toch<br />
ook wel eens uitleven in de sneeuw?<br />
Toch zie ik ze hier bijna nooit.’<br />
In de drie jaar dat hij in Oostenrijk<br />
skiet, kwam Timpico bijna nooit an-<br />
In een overvolle Afghaanse gevangenis hoopt de student Sayed<br />
Pervez Kambaksh op een eerlijk hoger beroep. Een interview.<br />
Kim Sengupta<br />
MAZAR-I-SHARIF<br />
...<br />
Sayed Pervez Kambaksh klemt zich<br />
vast aan de tralies van zijn cel en vertelt<br />
hoe zijn leven in elkaar stortte.<br />
‘Er was geen sprake van dat ik<br />
een advocaat kreeg om me<br />
bij te staan en ook zelf<br />
mocht ik niets zeggen<br />
om me te verdedigen.’<br />
<strong>De</strong> 23-jarige student<br />
spreekt in de gevangenis <br />
ders dan blanke skiërs tegen. ‘Gisteren<br />
zag ik een Hindoestaan zitten op<br />
een terras’, zegt hij. ‘En op de piste<br />
kwam ik een Antilliaanse tegen. Maar<br />
dat was het wel zo’n beetje.’<br />
Tot het moment dat Timpico voor<br />
het eerst in Oostenrijk kwam, had hij<br />
een vertekend beeld van de wintersport.<br />
‘Ik vergeleek de kou hier met<br />
die in Nederland. <strong>De</strong> winters daar<br />
vind ik vaak allesbehalve aangenaam.<br />
Hier is dat totaal anders. Je ziet mensen<br />
in een trui skiën en in de zon op<br />
een terras is het gewoon heet. Ik heb<br />
de winter hier van een heel andere<br />
van Mazar-i-Sharif met ons, nadat<br />
zijn doodstraf voor het downloaden<br />
van een rapport over vrouwenrechten<br />
tot internationale aandacht heeft geleid.<br />
Voor de eerste keer hoort de buitenwereld<br />
nu zijn eigen verhaal over<br />
deze verbijsterende ervaring. Met<br />
zachte, enigszins aarzelende stem<br />
vertelt hij: ‘<strong>De</strong> rechters waren al tot<br />
een conclusie over de zaak gekomen<br />
zonder dat ik aanwezig was. Ze keken<br />
naar me alsof ik al veroordeeld was.<br />
Ik wilde zeggen: ‘Dit is verkeerd, luister<br />
alstublieft naar me’, maar ik kreeg<br />
geen kans om iets uit te leggen.’ <strong>De</strong><br />
rechtszaak, die vier minuten<br />
duurde, heeft<br />
ervoor ge-<br />
kant leren kennen.’<br />
Het klopt dat maar weinig nietwesterse<br />
allochtonen op wintersport<br />
gaan. Er zijn geen exacte cijfers voorhanden,<br />
maar medewerkers van reisbureaus<br />
vertellen dat zij nauwelijks<br />
boekingen krijgen van allochtone<br />
medelanders. Te koud en te duur liggen<br />
voor de hand, maar is het daarmee<br />
uitgelegd? Recent onderzoek van<br />
het Nederlands Bureau voor Toerisme<br />
en Congressen (NBTC) naar het<br />
vakantiegedrag van niet-westerse allochtonen,<br />
laat zien dat zij het vanuit<br />
hun cultuur over het algemeen niet<br />
zorgd dat Kambaksh nu al maanden<br />
achter de tralies zit. Hij deelt een cel<br />
van tien bij twaalf meter met vierendertig<br />
anderen: moordenaars, dieven<br />
en terroristen, terwijl de dreiging<br />
van executie continu boven<br />
zijn hoofd hangt. Zijn lot leek bezegeld<br />
toen in het Afghaanse parlement<br />
een motie werd aangenomen<br />
die de doodstaf bekrachtigde. Later<br />
werd deze na nationale en internationale<br />
protesten ingetrokken.<br />
Ik spreek in de Balkhgevangenis<br />
met Kambaksh onder het toeziend<br />
oog van de bewakers. Hier zitten<br />
360 gevangenen opgesloten in een<br />
gebouw dat bedoeld is voor 200<br />
mensen; zelfs de Afghaanse autoriteiten<br />
noemen de omstandigheden<br />
‘onacceptabel’.<br />
<strong>De</strong> gevangenen, onder wie ook<br />
tweeëntwintig vrouwen, die er vaak<br />
zitten op beschuldiging van het verlaten<br />
van hun echtgenoot of overspel,<br />
zitten er bij met de verslagen<br />
uitstraling van mensen die in een<br />
bureaucratisch net gevangen zijn en<br />
weten dat ze daar niet snel weer uit<br />
komen.<br />
gewend zijn om uitstapjes te ondernemen.<br />
Gezellig thuis met familie,<br />
de hele dag kletsen, eten en drinken<br />
was en is voor velen van hen een uitje.<br />
Bovendien zijn veel allochtonen<br />
voor een vakantie meer gefocust op<br />
het vaderland. Geld en dagen sparen<br />
voor een langere vakantie naar<br />
Suriname, de Antillen of Marokko<br />
heeft ook voor de jongere generatie<br />
nog steeds meer prioriteit dan een<br />
weekje op de lange latten in Oostenrijk,<br />
Italië of Frankrijk.<br />
Lees verder op pagina 6
2<br />
<br />
<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
Nieuws<br />
Interesse in het Paleis op de Dam? Meld het de bank.<br />
ING Bank ‘Geen oplossing woningnood’<br />
Bieden op elk<br />
willekeurig huis<br />
Bieden op huizen die niet te koop<br />
staan. Dat kan via de ING Bank, die<br />
claimt de woningmarkt open te breken.<br />
Onzin, zeggen experts: het<br />
drijft de huizenprijzen op, maar<br />
zorgt niet voor extra aanbod.<br />
Annemieke van Dongen<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Je droomhuis gevonden, maar dat<br />
staat niet te koop? Geen probleem,<br />
want via de ING Bank kun je er sinds<br />
gisteren toch een bod op uitbrengen.<br />
‘Iedereen heeft er baat bij dat de woningmarkt<br />
in beweging komt’, licht<br />
woordvoerster Cindy Penders toe.<br />
Dat geldt niet alleen voor geïnteresseerde<br />
huizenkopers en latente verkopers,<br />
maar vooral ook voor de ING<br />
zelf. Als hypotheekverstrekker profiteert<br />
de bank er immers van als meer<br />
huizen van eigenaar verwisselen.<br />
Ben je geïnteresseerd in dat leuke<br />
hoekhuis naast de speeltuin, dan kun<br />
je dat via de website van de ING kenbaar<br />
maken. <strong>De</strong> bank nodigt je vervolgens<br />
uit voor een gesprek met een<br />
hypotheekadviseur om te bepalen of<br />
je beoogde bod haalbaar is. In dat geval<br />
schakelt de ING partnermakelaar<br />
iBlue in, die de huiseigenaar een<br />
briefje stuurt met de mededeling dat<br />
iemand serieus geïnteresseerd is in<br />
zijn woning. Mocht die interesse wederzijds<br />
blijken, dan is de koper niet<br />
verplicht met iBlue en ING in zee te<br />
gaan. Al hopen de bank en de makelaar<br />
natuurlijk wel dat hij dat doet.<br />
<strong>De</strong> concurrentie kijkt vanuit dat<br />
oogpunt dan ook ‘met interesse’ naar<br />
het initiatief. Maar het zal de woning-<br />
markt niet openbreken, zegt woningmarktdeskundige<br />
Martijn de Jong-<br />
Tennekes van de Rabobank: ‘Bij een<br />
verkoop zijn de transactiekosten<br />
hoog: zo’n tien procent van de verkoopprijs.<br />
Om mensen hun huis uit<br />
te krijgen, moet je daarom wel een<br />
heel mooi bod doen.’ En dat zou dus<br />
alleen gebeuren bij zeer gewilde woningen,<br />
die maar een beperkt deel<br />
van de huizenmarkt vormen.<br />
Makelaar Hans Broeren vreest dat<br />
huiseigenaren de prijs op die manier<br />
te ver opdrijven. ‘Als een potentiële<br />
koper zelf aanklopt bij zijn droomhuis,<br />
zal de eigenaar ook een droomprijs<br />
vragen.’ Een hypotheekverstrekker<br />
moet er volgens Broeren ook voor<br />
waken dat kopers niet teveel betalen.<br />
Het initiatief van de ING Bank noemt<br />
hij daarom ‘onverstandig’. <strong>De</strong> problemen<br />
op de woningmarkt lost het<br />
bovendien niet op, zegt <strong>De</strong> Jong-Tennekes.<br />
‘Mensen die hun huis op deze<br />
manier verkopen, moeten zelf ook<br />
op zoek naar een nieuw onderkomen.<br />
En dat is het centrale probleem<br />
op onze woningmarkt: er zijn te weinig<br />
huizen.’ Volgens de Rabobankeconoom<br />
is de enige structurele oplossing<br />
dan ook bijbouwen: ‘Het<br />
liefst zo veel mogelijk’.<br />
Overigens is de dienst van de ING<br />
Bank en iBlue in feite niets nieuws<br />
onder de zon, zegt Hans André de la<br />
Porte van de Vereniging Eigen Huis:<br />
‘Mensen doen ook zelf briefjes in de<br />
bus in de buurt waar ze willen wonen.’<br />
En via internet konden potentiele<br />
kopers hun interesse al anoniem<br />
kenbaar maken via sites als Woningpeiler.nl<br />
en Elkhuistekoop.nl. 1<br />
Interview Iraanse Groot Ayatollah<br />
‘<strong>De</strong> vrouw<br />
heeft best<br />
wel wat<br />
talenten’<br />
<strong>De</strong> positie van de Iraanse vrouw verbetert.<br />
‘Vrouwen kunnen net zo<br />
goed ayatollah of president worden.’<br />
Als je ze maar niet de hand<br />
hoeft te schudden.<br />
Eva Ludemann<br />
QOM<br />
...<br />
‘Vrouwen kunnen net zo goed ayatollah<br />
worden als mannen. Of rechter,<br />
of president.’ Groot Ayatollah Haj<br />
Sjeik Yusef Saanei laat lange stiltes<br />
vallen tussen zijn zinnen, opdat zijn<br />
woorden extra indruk maken. Met<br />
gesloten ogen speelt hij met zijn gebedspenning<br />
en schikt zijn witte tulband<br />
wat rechter op zijn hoofd. Dan<br />
doet hij er nog een schepje bovenop:<br />
‘Het beoordelingsvermogen van<br />
vrouwen is net zo goed als dat van<br />
mannen.’<br />
<strong>De</strong> 71-jarige invloedrijke Iraanse<br />
Groot Ayatollah Saanei.<br />
...............................................................................................................................................................<br />
Vandaag<br />
In de ochtend regent het in heel ons<br />
land. Vanaf het begin van de middag<br />
wordt het vanuit het westen droog.<br />
Tegen de avond kan ook in het oostelijk<br />
deel van Nederland de paraplu<br />
worden opgeborgen. Het waait vandaag<br />
behoorlijk. Boven land staat<br />
windkracht 3-5. Het is verder oppassen<br />
voor windstoten. Het wordt ongeveer<br />
11 graden.<br />
geestelijke – en een van de beste studenten<br />
van wijlen Ayatollah en Opperste<br />
Leider Khomeini, zo staat op<br />
een poster boven zijn hoofd – zucht<br />
diep. Waarom zien zijn collega’s niet<br />
in dat hij gelijk heeft? Waarom interpreteren<br />
ze de rol van de vrouw in<br />
heilige teksten allemaal verkeerd?<br />
Ayatollah Saanei’s woorden vallen<br />
niet bij iedereen in even goede aarde.<br />
Dit is tenslotte Qom. <strong>De</strong> ultraconservatieve<br />
stad, waar Irans geestelijke<br />
elite wordt klaargestoomd om de Islamitische<br />
Republiek op het rechte<br />
pad van Allah te leiden. Een geestelijke<br />
elite die sterk gelooft wat in de<br />
koran staat, namelijk dat een vrouw<br />
niet over dezelfde vermogens beschikt<br />
als de man. ‘Niet dat de vrouw<br />
geen talenten heeft’, verzekert Mullah<br />
Mohammed Vasi, die de jongeren<br />
van een dichtbijzijnde moskee begeleidt.<br />
‘Maar een vrouw kan in sommige<br />
situaties gewoon niet zo goed<br />
denken als de man. Daar is ze te emotioneel<br />
voor, dat staat gewoon vast.’<br />
In Qom bevindt zich behalve een<br />
van Irans meest gerenommeerde Koranscholen,<br />
ook de Jami’at al-Zahra,<br />
de enige theologie-universiteit exclusief<br />
voor vrouwen in het land. Het<br />
aantal mannelijke studenten die, in<br />
de woorden van Ayatollah Saanei,<br />
écht voor God komen en niet omdat<br />
ze dan geen militaire dienst hoeven<br />
doen, stagneert. Aan de Jami’at al-<br />
Zahra daarentegen melden zich elk<br />
jaar meer studentes aan. In het gigantische<br />
complex van gele bakstenen<br />
gebouwen studeren op het moment<br />
twaalfduizend vrouwen, drie keer zoveel<br />
als toen het instituut in 1984<br />
werd opgericht.<br />
Na de Islamitische Revolutie in 1979<br />
Morgen<br />
<strong>De</strong> regenkans is morgen stukken kleiner.<br />
Alleen het noorden en oosten<br />
van Nederland kunnen een bui verwachten.<br />
In het zuiden is het droog<br />
en schijnt de zon ook. Het wordt een<br />
graad of 10, in het noorden is het wat<br />
frisser. In de nacht zakt het kwik tot 4<br />
graden. <strong>De</strong> wind waait uit het westen<br />
en trekt in de middag aan tot maximaal<br />
kracht 4 Beaufort boven land.<br />
...........................<br />
Selectie werkzaamheden:<br />
<strong>De</strong>lft (bus)<br />
Wegwerkzaamheden. Connexxion-lijn<br />
81. Halten Lindenhof/Kuyperweg, Weteringlaan<br />
en Van der Lelijstraat vervallen.<br />
Volendam (bus)<br />
Wegwerkzaamheden Christiaan van Abcoudestraat<br />
op 25 en <strong>26</strong> <strong>februari</strong> <strong>2008</strong><br />
Arriva-lijnen 11, 118 en 614. Halten<br />
Stadskantoor, Jan Platstraat, Schoener,<br />
Leendert Spaanderlaan en Kraggenburg<br />
vervallen.<br />
Eindhoven (bus)<br />
Werkzaamheden busbaan. Veolia-lijnen<br />
141, 142 en 144. Halten Marathonloop<br />
en <strong>De</strong> Grote Beek vervallen.<br />
Amsterdam (bus)<br />
Spoorvervanging Marnixstraat/Leidseplein<br />
GVB-lijnen 353, 354, 356, 358 en diverse<br />
Connexxionlijnen.<br />
Halten Leidseplein en Raamplein vervallen.<br />
MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV<br />
ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M)<br />
OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL
Het wordt steeds drukker aan de Jami’at al-Zahra. LISE SARFATI/MAGNUM/HH<br />
...................................................................<br />
Argus Overheid versoepelt mogelijkheden voor rechtbank-TV<br />
stelde Ayatollah Khomeini dat de<br />
vrouwelijke helft van de Iraanse bevolking<br />
goed moest worden opgeleid.<br />
‘Onze imam leerde ons dat onze<br />
vrouwen goed konden bijdragen aan<br />
de verspreiding van de Islamitische<br />
Revolutie’, zegt Mohamed Youssefian,<br />
hoofd van de afdeling pr van de<br />
Jami’t al-Zahra. ‘Het is bovendien belangrijk<br />
dat de vrouwen hun kinderen<br />
de islam goed kunnen bijbrengen.’<br />
‘Een gevolg van dit beleid was een<br />
fikse stijging van het aantal goedopgeleide<br />
Iraanse vrouwen, uit vooral<br />
de armere traditionele gezinnen, in<br />
de afgelopen drie decennia. Sinds de<br />
oprichting van Jami’at al-Zahra sturen<br />
ouders uit alle hoeken van Iran<br />
hun dochters naar de universiteit om<br />
er gratis onderwijs te volgen. Ook het<br />
verblijf in de studentenkamers – vier<br />
bedden op één kamer – is gratis. <strong>De</strong><br />
overheid en islamitische liefdadigheidsinstellingen<br />
betalen. Alles voor<br />
de islamitische republiek. Een neveneffect<br />
is ook dat vooral de jongere generatie<br />
Iraanse vrouwen mondiger is<br />
geworden, helemaal de vrouwen die<br />
toegang hebben tot internet. Ook in<br />
zwarte-kousenstad Qom zie je kleine<br />
tekenen van verandering. Een enkele<br />
durfal heeft haar zwarte allesbedek-<br />
<strong>De</strong> jongere<br />
generatie Iraanse<br />
vrouwen wordt<br />
steeds mondiger<br />
kende chador afgeworpen en verruild<br />
voor een manteau en hoofddoek. En<br />
ook in Qom rijdt sinds een jaar de zogeheten<br />
womentaxi, spiksplinternieuwe<br />
appelgroene taxi’s met vrouwelijke<br />
chauffeurs, speciaal voor vrouwelijke<br />
passagiers. Uitgerust met een<br />
TomTom en draadloze telefoon vervoeren<br />
ze veelal vrouwen die nog niet<br />
zo lang geleden niet zonder mannelijke<br />
begeleiding alleen het huis uit<br />
gingen.<br />
‘Vrouwen hebben een grote sprong<br />
voorwaarts gemaakt door de Islamitische<br />
Revolutie’, bevestigt Groot Ayatollah<br />
Saanei in zijn kantoortje.<br />
‘Neem mijn vrouw, zij heeft geen opleiding<br />
gehad, maar mijn dochter is<br />
advocate en mijn kleindochters studeren<br />
politicologie en rechten.’ Hij<br />
glimlacht trots, slurpt de laatste slok<br />
thee uit zijn kopje en gebaart naar<br />
zijn hulpje bij de deur hem overeind<br />
te helpen. Het interview is afgelopen.<br />
Even later sloft hij leunend op zijn<br />
stok de kamer uit. Zonder zijn bezoekster<br />
bij het afscheid de hand te<br />
schudden, want dat doe je als man<br />
niet met een vrouw. Zelfs al was ze de<br />
president van de Islamitische Republiek<br />
Iran. 1<br />
............................................................................ Van Dale geeft antwoord<br />
Paal en perk<br />
Politici willen graag daadkrachtig<br />
overkomen. Ze zeggen ‘klip-enklaar’<br />
waar het om gaat. En ze stellen<br />
duidelijke grenzen. Een geliefde<br />
uitdrukking is daarom dat ergens<br />
paal en perk aan moet worden gesteld.<br />
Daarmee geeft zo’n politicus aan dat<br />
de verdere verspreiding van een verschijnsel<br />
moet worden tegengehouden.<br />
Er moet paal en perk worden<br />
gesteld aan de toenemende onverschilligheid<br />
van de jeugd, aan de verloedering<br />
van onze steden, aan het<br />
morele verval van onze beschaving<br />
enzovoort.<br />
Het gaat daarbij altijd om negatieve<br />
ontwikkelingen die zonder ingrijpen<br />
snel om zich heen zouden<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
grijpen. Door er een grens aan te stellen,<br />
hoopt men de ontwikkeling te<br />
stuiten of zelfs te keren.<br />
Toch is er iets opmerkelijks aan de<br />
hand: hoewel de uitdrukking daadkrachtig<br />
klinkt, komt er in de praktijk<br />
vaak niet veel van terecht. En waarom<br />
niet? Omdat het meestal gaat om<br />
ontwikkelingen die niet of nauwelijks<br />
te keren zijn. Vervelend, vandaar<br />
de wens om het tegen te houden,<br />
maar tegelijkertijd moeilijk te bestrijden.<br />
Dus vraagt u zich eens af, de eerstvol-<br />
Nieuws <br />
<br />
Accountancy talent, verdien direct 15% meer!<br />
Assistent-Accountant<br />
Je carrière vaart geven? Kies vandaag nog voor WR. <strong>De</strong> top voor<br />
Assistent-Accountants die de sprong willen maken naar het bedrijfsleven.<br />
Vanaf dag 1 verdien je 15% meer. Rij je in een sportieve<br />
auto zonder eigen bijdrage. Leer je veel bij. En geniet je van een<br />
vast contract. Dus heb je minimaal 6 maanden ervaring?<br />
Bel gratis 0800 – 876 3666 of meld je aan op wr.nl.<br />
Gezondheid Steeds meer, steeds jonger<br />
Korsakov past niet<br />
in een verpleeghuis<br />
Lieneke van der Fluit<br />
DEN HAAG<br />
...<br />
Steeds jonger krijgen mensen de ziekte<br />
van Korsakov. Ze belanden dan<br />
vaak voor tientallen jaren in verpleeghuizen,<br />
tussen de (demente) bejaarden.<br />
Dat moet anders, zeggen deskundigen.<br />
Korsakov-patiënten vereisen een<br />
specifieke behandeling en aanpak,<br />
vindt Marlies van Noppen, psycholoog<br />
en Korsakov-deskundige. Voor<br />
veel Korsakov-patiënten is het verpleeghuis<br />
een eindstation. Omdat zij<br />
vaak jonger zijn dan de demente bejaarden<br />
in een psychogeriatrisch verpleeghuis,<br />
wonen zij er soms wel<br />
tientallen jaren. ’Sommige patiënten<br />
zijn nog maar 45 jaar. Genezen van<br />
deze ziekte bestaat niet, maar je gaat<br />
er ook niet dood aan. Stel dat zo’n<br />
persoon 85 wordt, dan zit hij veertig<br />
jaar in een verpleeghuis. Dat kan<br />
nooit de bedoeling zijn’, zegt Van<br />
Noppen.<br />
Van Noppen pleit daarom voor<br />
een aparte opvang en behandeling<br />
voor Korsakov-patiënten. Het verpleeghuis<br />
waar zij werkt, <strong>De</strong> Lozerhof<br />
in <strong>De</strong>n Haag, verhuist volgend jaar<br />
met deze groep naar een aparte flat.<br />
Er is in verhouding nog maar weinig<br />
onderzoek verricht naar Korsa-<br />
Groot uitdrukkingenwoordenboek<br />
kov. Anne Goossensen, onderzoekster<br />
aan de Erasmus Universiteit zegt:<br />
‘Het is een vergeten groepje.’<br />
Nederland telt naar schatting acht-<br />
tot tienduizend Korsakov-patiënten.<br />
Er zijn aanwijzingen dat hun aantal<br />
stijgt en dat ze steeds jonger worden.<br />
Toch zijn er geen harde cijfers. Ook<br />
het exacte aantal Korsakov-patiënten<br />
dat in verpleeghuizen woont is niet<br />
bekend. Binnenkort start het Korsakov<br />
Kenniscentrum met onderzoek<br />
om de aantallen in kaart te brengen.<br />
Ook voor overige bewoners in een<br />
verpleeghuis levert de aanwezigheid<br />
van Korsakov-patiënten problemen<br />
op. ‘Korsakov-bewoners zijn redelijk<br />
bij de tijd, dus die gaan de overige bewoners<br />
manipuleren. Daarnaast doe<br />
je de patiënt zelf tekort. Uit zichzelf<br />
ondernemen Korsakov-patiënten<br />
niets, ze hebben intensieve begeleiding<br />
nodig. Is die er niet, dan bestaat<br />
hun leven louter uit slapen, koffiedrinken<br />
en roken. Dat vind ik geen<br />
menswaardig bestaan.’<br />
Korsakov wordt veroorzaakt door<br />
een gebrek aan vitamine B1, dat vrijwel<br />
alleen voorkomt bij ernstige alcoholisten.<br />
Door een hersenbeschadiging<br />
lijden de patiënten aan geheugenverlies<br />
en zijn ze vaak niet meer in<br />
staat hun leven in te richten.<br />
Lees meer op pagina 4<br />
gende keer dat er iemand roept dat<br />
ergens paal en perk aan moet worden<br />
gesteld: gaat het hier werkelijk<br />
om iets dat tegengehouden kán<br />
worden? Of uit de spreker misschien<br />
gewoon zijn ongenoegen over de<br />
ontwikkeling en weet hij/zij eigenlijk<br />
best wel dat er niet veel tegen te<br />
doen valt? 1<br />
www.depers.nl/vandale<br />
3
4<br />
<br />
<br />
.......................................................................................................................................................................................................<br />
HANS<br />
WIEGEL<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
Binnenland<br />
Gezondheid ’Iedere verandering is verwarrend’<br />
Korsakov<br />
vraagt om<br />
eigen plek<br />
Mensen met Korsakov horen niet<br />
in een ouderwets verpleeghuis,<br />
vinden deskundigen. Daarom heeft<br />
het Haagse <strong>De</strong> Lozerhof een aparte<br />
afdeling en vanaf volgend jaar zelfs<br />
een speciale fl at.<br />
Lieneke van der Fluit<br />
DEN HAAG<br />
...<br />
Alcohol raakt hij niet meer aan. Nog<br />
geen druppel. Dat was vroeger wel<br />
anders, zegt Johan de Haan (56).<br />
‘Bier, jenever, ik dronk alles. Ik vergat<br />
erbij te eten, joh. En ik kan je vertellen,<br />
dan ga je nat. Nu durf ik het niet<br />
meer aan. Met al die medicijnen die<br />
ik slik, nee, mij niet meer gezien.’<br />
Zes jaar – ‘of zijn het er alweer zeven?’<br />
– woont <strong>De</strong> Haan nu in verpleeghuis<br />
<strong>De</strong> Lozerhof in <strong>De</strong>n Haag,<br />
op een speciale Korsakov-afdeling.<br />
Hoe hij hier binnen is gekomen, hij<br />
weet het niet meer. ‘Ik zat de hele dag<br />
als een zombie voor de verwarming.<br />
Ik kon niet meer praten, niet meer<br />
denken, niks. Van die periode daarvoor<br />
kan ik me helemáál niets meer<br />
herinneren. Ze hebben me hier behoorlijk<br />
weten op te lappen.’<br />
Het is een zonnige <strong>februari</strong>dag.<br />
Echt zo’n dag waarop je naar buiten<br />
wil om de eerste zonnestralen op je<br />
huid te voelen. Toch zitten de meeste<br />
bewoners van de afdeling binnen.<br />
Ruim negentig Korsakov-patiënten<br />
wonen hier in totaal op de vierde en<br />
vijfde verdieping. Ieder heeft zijn eigen<br />
stekkie in de huiskamer, het staat<br />
er blauw van de rook.<br />
‘Kenmerkend voor Korsakov is inactiviteit’,<br />
zegt zorgcoördinator Corrie<br />
van Laar. ‘Als wij ze niet aansporen,<br />
komen de bewoners niet eens<br />
hun bed uit. Ze hebben nergens zin<br />
in, het enige wat ze vaak willen, is roken<br />
en koffiedrinken. Maar als wij de<br />
patiënten zo ver krijgen iets te ondernemen,<br />
genieten ze er vaak wel van.’<br />
<strong>De</strong> groep bestaat uit pakweg 40-<br />
tot 70-jarigen en een enkele oudere.<br />
Ze hebben geen van allen uitzicht op<br />
genezing, ze gaan nooit meer naar<br />
..........................................................<br />
Achteruit over de A10<br />
Drie pubers zijn gisteren gearresteerd omdat<br />
ze in de Mercedes van een van hun moeders<br />
achteruit over de A10 reden.<br />
huis. Familie komt bij de meeste bewoners<br />
maar sporadisch op bezoek.<br />
‘Er is vaak te veel gebeurd in het verleden.<br />
Er zijn nog maar enkele echtgenoten<br />
die regelmatig langskomen’,<br />
zegt Van Laar.<br />
Anne Goossensen is als onderzoekster<br />
verbonden aan de Erasmus<br />
Universiteit in Rotterdam. Samen<br />
met drie verpleeghuizen heeft zij het<br />
zorgprogramma Korsakov ontwikkeld,<br />
dat eind 2007 is gepubliceerd.<br />
Het is een richtlijn voor alle partijen<br />
die met deze ziekte te maken hebben:<br />
professionals, maar ook familie. ‘Korsakov-patiënten<br />
verdienen een eigen<br />
benadering. Het is voor hen van belang<br />
om snel op de juiste behandelplek<br />
te komen. Ze hebben structuur<br />
nodig. Iedere kleine verandering is<br />
verwarrend.’<br />
Naast een zorgrichtlijn wil Goossensen<br />
in het document de politiek<br />
wakkerschudden. Want, stelt zij samen<br />
met andere Korsakov-deskundigen,<br />
Korsakov bij alcoholisten kan<br />
gemakkelijk worden voorkomen.<br />
‘Eén vitaminepil per dag is genoeg.’<br />
Riny van Dreumel (66) woont nu<br />
twee jaar in de Lozerhof. Ze laat de<br />
activiteitenruimte beneden zien,<br />
waar ze een aantal keren per week te<br />
vinden is. Ze houdt van schilderen, al<br />
heeft ze voor ze hier kwam wonen<br />
nooit eerder een penseel aangeraakt.<br />
Thuis wonen ging niet meer, zegt ze,<br />
want ik ‘ging te veel drinken en te weinig<br />
eten’. Toch vindt ze zichzelf anders<br />
dan haar medebewoners. ‘Iedereen<br />
hier in huis is vergeetachtig, ik<br />
niet. Mijn probleem is dat ik te veel<br />
onthoud.’<br />
Geheugenverlies is een van de belangrijkste<br />
symptomen van het syndroom<br />
van Korsakov, zegt Marlies<br />
van Noppen, psycholoog en Korsakov-deskundige<br />
in <strong>De</strong> Lozerhof. ‘Er<br />
ontstaan gaten in het geheugen, vaak<br />
weten mensen niet meer wat ze twee<br />
Johan de Haan: ‘Op een gegeven moment was ik wel uitgekleurd.’<br />
Speculaties<br />
Anet Bleich heeft bij het verschijnen<br />
van haar biografie<br />
van Joop den Uyl gezegd dat<br />
<strong>De</strong>n Uyl een bijlage bij het<br />
Lockheed-rapport zou hebben verduisterd<br />
en in een geheime kluis zou<br />
hebben opgeborgen.<br />
Dat om de monarchie te redden, aldus<br />
mevrouw Bleich, die daarmee effectief<br />
zorgde voor extra publiciteit over<br />
haar boek.<br />
<strong>De</strong>ze ‘onthullingen’ van de schrijfster<br />
leidden vorige week tot allerlei speculaties.<br />
Riny van Dreumel: ‘Mijn probleem is dat ik te veel onthoud.’ FOTO’S: IVO VAN DER BENT<br />
Had <strong>De</strong>n Uyl zo’n geheime kluis? Wie<br />
heeft ervoor gezorgd dat mevrouw<br />
Bleich in die kluis kon kijken? Lag daar<br />
een geheime bijlage bij het Lockheedrapport<br />
in? En is het zo dat de inhoud<br />
van die bijlage de monarchie in een<br />
crisis zou hebben kunnen storten?<br />
Zoon Xander den Uyl zei dat de familie<br />
geen geheime kluis heeft en dat het<br />
deel van het archief van zijn vader dat<br />
over de koninklijke familie gaat, voor<br />
iedereen gesloten is.<br />
Dochter Barbara den Uyl liet echter<br />
weten dat de genoemde geheime bij-<br />
................................................................................<br />
uur eerder hebben gezegd.’<br />
Meneer <strong>De</strong> Haan, die vergeet nogal<br />
eens wat, bekent hij. ‘Veel bewoners<br />
hier kunnen niet alleen de deur<br />
uit. Dan komen ze nooit meer terug’,<br />
lacht <strong>De</strong> Haan. Zelf heeft hij het ook<br />
een keer gehad, was ‘ie uit de richting<br />
‘Mij mankeert<br />
niets, waarom<br />
zit ik hier tussen<br />
al die gekken?’<br />
Foutje, bedankt<br />
In Assen is een hennepkwekerij ontdekt doordat de automatische<br />
watertoevoer op hol was geslagen. Bij een winkel onder de kwekerij<br />
stroomde het water door de meterkast en het plafond naar binnen.<br />
geraakt. ‘Geen idee meer waar ik was.<br />
Gelukkig wist ik nog wel de naam van<br />
het verpleeghuis, dus kon ik de weg<br />
terug vragen.’<br />
Het is tijd voor de lunch. Karren<br />
met brood, beleg, koffie en jus komen<br />
de afdeling op. Bewoners die<br />
aan een activiteit hebben deelgenomen,<br />
schuiven aan. Er wordt een moment<br />
stilte gevraagd voor degenen<br />
die willen bidden. Op de gang klinkt<br />
een stem: ‘Ik ben vandaag zo vrolijk,<br />
zo vrolijk, zo vrolijk.’ ‘Kun je even stil<br />
zijn’, maant Van Laar de bewoner.<br />
Meneer <strong>De</strong> Haan praat honderduit.<br />
Een deel van zijn medebewoners<br />
wordt regelmatig ‘s ochtends opgehaald<br />
om productiewerk te gaan<br />
doen. Hij niet, want ‘ik lul te veel, dat<br />
kunnen ze daar niet hebben. Naar het<br />
activiteitencentrum ga ik ook niet<br />
meer. Op een gegeven moment was ik<br />
wel uitgekleurd.’<br />
‘Mensen met Korsakov zijn erg bij<br />
de pinken in het hier en nu. Vaak kun<br />
je niet eens aan ze zien dat ze iets<br />
lage in een kluis van het Internationaal<br />
Instituut voor Sociale Geschiedenis<br />
(IISG) ligt.<br />
Maar een woordvoerder van premier<br />
Balkenende zei dat het departement<br />
van Algemene Zaken het rapport van<br />
de commissie-Donner, die de Lockheed-zaak<br />
indertijd onderzocht, bij<br />
het Nationaal Archief heeft gedeponeerd<br />
en dat de stukken nog zo’n veertig<br />
jaar geheim zullen blijven.<br />
Ze deed eerst alsof zij zelf een kluis gekraakt<br />
en zo een klus geklaard had,<br />
maar opgeschrikt door de ontstane<br />
commotie heeft mevrouw Bleich<br />
haastig verteld dat ze het stuk van een<br />
journalist van Vrij Nederland had gekregen<br />
en dat dit blad het verhaal al<br />
mankeren. Daarnaast zien de patiënten<br />
zelf niet in dat er iets aan de hand<br />
is. Mij mankeert niets, waarom zit ik<br />
hier tussen al die gekken, horen we<br />
dan’, legt Van Noppen uit. ‘Terwijl de<br />
meeste bewoners niet eens in staat<br />
zijn zelf hun dag in te delen. Ze kunnen<br />
niet plannen, de structuur is totaal<br />
verdwenen.’<br />
Omdat Korsakov-patiënten vaak<br />
zo bijdehand zijn, ziet de rechterlijke<br />
macht niet altijd in dat voor sommige<br />
een gedwongen opname de beste<br />
optie is. ‘Ik heb al verschillende keren<br />
meegemaakt dat de rechterlijke<br />
machtiging van een patiënt afliep en<br />
hij dus naar huis mocht. Terwijl zo’n<br />
persoon dat helemaal niet aankan en<br />
vaak naar de fles grijpt of in de problemen<br />
komt. Dat is triest, want wij<br />
hebben ontzettend veel energie in<br />
zo’n persoon gestoken en binnen de<br />
kortste keren is de patiënt weer terug<br />
bij af.’<br />
Wel of niet drinken is een hot item<br />
voor de patiënten. Van Noppen: ‘<strong>De</strong><br />
drankzucht is bij een aantal nog aanwezig.<br />
Als ik door af en toe een glaasje<br />
wijn of bier toe te staan kan voorkomen<br />
dat de patiënt de kroeg induikt,<br />
dan doe ik dat.’ Mevrouw Van<br />
Dreumel drinkt iedere vrijdagavond<br />
een glaasje wijn. ‘Dat kan ik nu, gewoon<br />
één glas en verder de hele week<br />
niets. Geen behoefte aan.’ 1<br />
Stichting Saffier houdt op 15 maart<br />
open dag op <strong>De</strong> Lozerhof, Randveen 64,<br />
<strong>De</strong>n Haag. Tijdens deze dag wordt informatie<br />
gegeven over Korsakov. Kijk<br />
op: www.korsakovsyndroom.nl en<br />
www.korsakovkenniscentrum.nl<br />
jaren geleden had gepubliceerd. Oud<br />
nieuws als nieuw verkocht. Wat een<br />
blamage!<br />
Dan blijft vervolgens nog de vraag of<br />
het verhaal in VN echt het geheime<br />
stuk is en of <strong>De</strong>n Uyl dat in een eigen<br />
geheime kluis had mogen opbergen.<br />
Het Lockheed-rapport werd aan hem<br />
niet als persoon, maar als ministerpresident<br />
overhandigd.<br />
En de vraag of <strong>De</strong>n Uyl op z’n eentje<br />
zo mocht handelen, zonder overleg<br />
met de twee andere verantwoordelijke<br />
ministers: die van Justitie en van<br />
Binnenlandse Zaken.<br />
Daarover een volgende keer. 1<br />
..........................................................<br />
Man valt voor politieagent<br />
Op een zebrapad stil gaan staan voor een politieauto<br />
en dan op de motorkap vallen? Prima<br />
plan, vond een man uit <strong>De</strong> Wijk. Hij is opgepakt.
Het was druk bij <strong>De</strong> Dokwerker<br />
Ahmed (moslim) & Sami (Marokkaanse jood)<br />
Ongeveer drieduizend mensen herdachten in Amsterdam<br />
de Februaristaking. Dat waren er duizend meer dan<br />
vorig jaar. Tweede Kamer-voorzitter Gerdi Verbeet hield<br />
een toespraak en cabaretière Sanne Wallis de Vries las<br />
.....................................<br />
D66-leider Pechtold<br />
‘MINDER LAKS<br />
MET PRIVACY’<br />
.....................................<br />
Simply Closer<br />
<br />
gedichten voor. Bij de Februaristaking in 1941 legden duizenden<br />
mensen uit de regio Amsterdam het werk neer<br />
uit protest tegen de onmenselijke behandeling van<br />
joden door de Duitse bezetter. 1 FOTO: AMAURY MILLER<br />
Oost-Europeanen Van militaire barak naar woningen<br />
Ysselsteyn vreest Polendorp<br />
Het Limburgse Ysselsteyn wil volgend<br />
jaar Polen onderbrengen in<br />
een voormalig militair complex. <strong>De</strong><br />
omwonenden vrezen een Polendorp.<br />
Want wie zegt dat het bij de<br />
geplande vijfhonderd blijft?<br />
Sanne Rooseboom<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
<strong>De</strong> grote loodsen van het militaire<br />
complex hebben jarenlang legervoertuigen<br />
gehuisvest. Maar als het aan de<br />
gemeente Venray ligt, wonen er binnenkort<br />
buitenlandse werknemers,<br />
vooral Polen die in de buurt werken.<br />
Over een maand wordt het plan voorgelegd<br />
aan de gemeenteraad.<br />
<strong>De</strong> bewoners van de Timmermansweg<br />
moeten er niet aan denken,<br />
honderden Polen midden in het natuurgebied<br />
voor de deur. ‘Waarom<br />
moet juist een dorpje als Ysselsteyn<br />
dit probleem oplossen?’ Volgens geruchten<br />
in het dorp kunnen het ook<br />
1.500 Polen worden. Of 2.000. En<br />
dat zouden evenveel Oost-Europeanen<br />
zijn als inwoners van Ysselsteyn.<br />
Door een klein Pools dorp te maken<br />
Nederlanders moeten zich breder organiseren<br />
tegen schendingen van<br />
hun privacy, vindt D66-leider<br />
Alexander Pechtold. We zouden een<br />
voorbeeld moeten nemen aan bewegingen<br />
in de VS. Nederlanders zijn te<br />
laks. ‘Als iemand na het kopen van<br />
zijn eerste pak luiers, via de bonuskaart,<br />
een felicitatiepakket krijgt, is<br />
dat fijn. Maar is iemand ook zo blij als<br />
over vijftig jaar de eerste incontinentieluiers<br />
worden gekocht?’<br />
Van der Lubbe<br />
75 jaar na de Rijksdagbrand<br />
krijgt Leiden morgen<br />
een Marinus-plaquette.<br />
van het complex zouden boerenbedrijven<br />
in de buurt bovendien niet<br />
meer kunnen uitbreiden.<br />
<strong>De</strong> inwoners van de Timmermansweg,<br />
waaraan het militaire complex<br />
ligt, hebben zich verenigd en presenteerden<br />
gisteren tijdens een informatieavond<br />
voor het dorp een lijst met<br />
tegenargumenten. <strong>De</strong> Timmermansweg<br />
zal dichtslibben door alle extra<br />
auto’s, is de vrees. Het plan is volgens<br />
de bewoners slecht voor de Polen<br />
zelf, die geïsoleerd in de bossen terechtkomen.<br />
Ook de Werkgroep Behoud<br />
<strong>De</strong> Peel, een lokale natuurbeschermingsorganisatie,<br />
is tegen het<br />
plan. Het terrein, waar dassen en uilen<br />
wonen, moet eigenlijk teruggegeven<br />
worden aan de natuur.<br />
Toch moet er volgens de gemeente<br />
iets gedaan worden aan de slechte<br />
woonomstandigheden van de meeste<br />
Polen in de regio. Remco Hoogstra-<br />
Binnenland<br />
Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor<br />
<strong>De</strong> <strong>Pers</strong> dagelijks verslag van zijn belevenissen in <strong>De</strong>n Haag.<br />
..............................................................................<br />
<br />
<br />
Samsung D900i.<br />
0,-<br />
<br />
Van<br />
Voor <br />
<br />
ten van de gemeente Venray, waar Ysselsteyn<br />
onder valt: ‘Veel Poolse werknemers<br />
wonen op een kluitje, in een<br />
oude caravan of zelfs in tentjes. Wij<br />
kunnen wel proberen daar wat aan te<br />
doen, maar er is nu eenmaal een<br />
groot tekort aan tijdelijke huisvesting.<br />
Door zelf woonruimte te creëren<br />
willen we een oplossing bieden.’<br />
Op het enorme militaire terrein<br />
zou de gemeente woonbarakken maken,<br />
sportfaciliteiten, een café en<br />
misschien een kerkje. Er is al van alles;<br />
elektriciteit, asfaltwegen, een<br />
kantine. Het ministerie van <strong>De</strong>fensie<br />
wil van het terrein af, Venray wil het<br />
kopen. Als de gemeenteraad akkoord<br />
gaat. Daarna komt er een plan van<br />
aanpak. Da’s een rare volgorde, volgens<br />
de boze buurtbewoners: ‘Het<br />
lijkt ons logisch dat eerst wordt onderzocht<br />
of de huisvesting van 500<br />
mensen überhaupt haalbaar is.’ 1<br />
Vreemdeling<br />
in <strong>De</strong>n Haag<br />
A<br />
Inclusief<br />
4 GB micro-SDgeheugenkaart<br />
Nokia N95.<br />
99,95<br />
an het begin van de avond<br />
kwam een communicatiedes-<br />
kundige bij me aan de bar<br />
staan van één van die nieuwe, hippe<br />
cafés aan het Plein. Een jeugdige vijftiger<br />
met geföhnde haren en een moderne<br />
bril. Hij moest naar de opera,<br />
zo meteen. Iedereen ging daar naartoe.<br />
Hij had zijn komst pas willen<br />
bevestigen nadat ze hem hadden verzekerd<br />
dat er een pauze in zou zitten.<br />
Hij bestelde twee biertjes, ook<br />
eentje voor mij, we kenden elkaar van<br />
een eerdere gelegenheid. In de tussentijd<br />
had hij een<br />
lezing bijgewoond<br />
van de schrijver P.F.<br />
Thomése. In diens<br />
laatste roman probeert<br />
een mannetjesmaker<br />
een goed<br />
vriendje in de politieke<br />
markt van het<br />
Binnenhof te zetten, maar eigenlijk<br />
gaat de roman vooral over seks. Dat<br />
was wat overdreven, zei hij, zo erg was<br />
het niet in de praktijk – ‘Hoewel?’<br />
Kort geleden wilde zijn baas weer<br />
eens prominent in het nieuws. <strong>De</strong><br />
communicatiedeskundige vroeg<br />
NRC Handelsblad of ze hem wilden<br />
interviewen – ‘Moet je hem wel op de<br />
voorpagina zetten.’ Daar wilden ze bij<br />
de NRC even over nadenken. <strong>De</strong> communicatiedeskundige<br />
belde een Kamerlid<br />
en zei: je mag als enige weten<br />
<br />
<br />
Van<br />
Voor <br />
<br />
Neuken<br />
Redactie binnenland<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
<strong>De</strong> NOS ontkent iedere betrokkenheid<br />
bij de totstandkoming van de<br />
anti-Wildersfilm die is gemaakt door<br />
een voormalig redacteur van het NOS<br />
Journaal. <strong>De</strong> anti-Wildersfilm is te<br />
zien op de site van Multiculturele Televisie<br />
Nederland en is mede gemaakt<br />
Inclusief<br />
Music Speaker<br />
Sony Ericsson<br />
W910i.<br />
0,-<br />
5<br />
dat mijn baas dan en dan op de<br />
voorpagina van NRC met dit en dat<br />
zal komen, op voorwaarde dat je<br />
dat vooraf ook even een paar keer<br />
duidelijk noemt in de Kamer.<br />
Hierna hoefden ze er bij de NRC<br />
volgens hem niet meer over na te<br />
denken.<br />
Na deze geslaagde operatie werd<br />
de communicatiedeskundige door<br />
zijn collega’s uitvoerig geprezen. Bij<br />
wijze van compliment gaf zijn baas<br />
hem tijdens een belangrijke vergadering<br />
een persoonlijk briefje:<br />
‘Mooi werk, prima gedaan,’ stond<br />
daarin geschre-<br />
Hierna hoefden<br />
ze er bij de NRC<br />
niet meer over<br />
na te denken<br />
ven, ‘al weten<br />
jij en ik allebei<br />
dondersgoed<br />
dat er nog wel<br />
iets belangrijkers<br />
is in het<br />
leven…’ <strong>De</strong><br />
communicatiedeskundige<br />
had zijn baas aangekeken<br />
en beiden hadden toen precies<br />
dezelfde gedachte gekregen –<br />
begreep ik wel om welke gedachte<br />
het ging?<br />
Toen hij was uitgelachen, legde<br />
hij zijn armen op de bar en hing zijn<br />
gezicht daar vlak boven. Hij was<br />
lang, zijn achterwerk hing een heel<br />
eind in het gangpad. ‘Zal ik bitterballen<br />
bestellen?’ vroeg hij. ‘Ja, dat<br />
doe ik. Ik leef verdomme op die dingen.’<br />
1<br />
Publieke omroep<br />
NOS’ er maakte anti-Wildersfilm<br />
door Ersin Kiris, die tot 1 maart onder<br />
contract staat bij de NOS. ‘Ook zijn<br />
decors, beelden, logo’s en een presentator<br />
van de publieke omroep te zien’,<br />
stelt de PVV.<br />
Kiris is sinds oktober wegens ziekte<br />
niet meer actief voor de omroep.<br />
<strong>De</strong> NOS noemt Kiris’ betrokkenheid<br />
‘onacceptabel’, omdat de NOS onafhankelijk<br />
moet zijn. 1<br />
<br />
Van<br />
Voor
6 Binnenland<br />
Jerry Timpico: ‘Ik ben een sportman en ik kom hier puur voor de sneeuw.’<br />
Wintersport Hossen op muziek van Dries Roelvink<br />
‘Après-ski past niet bij negers’<br />
Vervolg van pagina 1 ...<br />
Dilly Marval (22) volgt een toeristische<br />
opleiding en loopt stage bij de<br />
ANWB. <strong>De</strong> van Aruba afkomstige studente<br />
ging vorig jaar voor het eerst op<br />
wintersport. ‘Skiën te koud? Helemaal<br />
niet’, lacht Dilly. ‘Ik vind het<br />
heerlijk. Maar duur is het wel. <strong>De</strong> afgelopen<br />
zomer ging ik naar Spanje.<br />
Dat kostte 400 euro. Die wintersport<br />
was minstens het dubbele. Skihuur,<br />
schoenen, stokken, skiles en een skipas.<br />
Als je zoals ik onervaren bent of<br />
niet elk jaar gaat, moet je wel lessen<br />
nemen en is het aanschaffen van eigen<br />
spullen niet rendabel. Dat maakt<br />
het extra prijzig. Van dat geld kan ik<br />
dubbel zo lang naar de zon.’<br />
Ook Dilly ziet nagenoeg nooit allochtonen<br />
die een wintersportvakantie<br />
boeken. <strong>De</strong>ze winter liep het so-<br />
wieso geen storm wat wintersportboekingen<br />
betreft. ‘Vorige winter was<br />
een minder goed sneeuwseizoen’,<br />
legt ze uit. ‘Vanwege het veranderende<br />
klimaat worden sommige skigebieden<br />
minder sneeuwzeker. Daarom<br />
wachten veel mensen tot het laatste<br />
moment met boeken. <strong>De</strong> echte liefhebbers<br />
boeken een reis naar hoger<br />
gelegen gebieden, waar sneeuw gegarandeerd<br />
is, zoals Zwitserland. Maar<br />
daar liggen de prijzen stukken hoger<br />
dan in Frankrijk en Oostenrijk.’ Volgens<br />
Dilly kun je in Marokko en Turkije<br />
ook skiën, maar of daar veel Marokkanen<br />
en Turken naar toe gaan,<br />
weet ze niet. ‘Ik ken geen touroperators<br />
die wintersportreizen naar die<br />
landen boeken. Het is moeilijk daarover<br />
een inschatting te maken.’<br />
Als half-Braziliaanse heeft Agnes<br />
Hofman (28) zo haar eigen redenen<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
om skivakanties te mijden. ‘Ik woon<br />
al mijn hele leven in Nederland en<br />
ben heel sportief aangelegd’, zegt ze.<br />
‘Ik ben dol op sneeuw, maar skiën?<br />
Nee, bedankt.’ Eén keer ging Hofman<br />
skiën met klasgenoten, in Duitsland.<br />
<strong>De</strong> busreis naar Winterberg was erg<br />
gezellig, maar bij aankomst zonderde<br />
Hofman zich met haar vriendin expres<br />
af van de groep om zo de lange<br />
latten te mijden. ‘Naast het feit dat<br />
skiën me volkomen doelloos lijkt,<br />
vind ik de subcultuur die er bij hoort<br />
heel vervelend’, zegt Hofman. ‘Dat<br />
hossen in zo’n skihut staat me ontzettend<br />
tegen. Volgens mij past het<br />
après-skigevoel gewoon niet zo bij<br />
kleurlingen. Negers houden toch niet<br />
van Dries Roelvink en Frans Bauer?<br />
Daar komt bij dat veel autochtone<br />
Nederlanders wintersport niet associëren<br />
met gekleurde mensen. ‘Jij<br />
.......................................<br />
111<br />
Treinvondeling Leonardo<br />
met moeder naar Italië<br />
Het Chinese jongetje Leonardo Zhang<br />
is samen met zijn moeder teruggekeerd<br />
naar Italië. Daar is toezicht geregeld.<br />
Dat maakte een woordvoerder<br />
van de politie gisteren bekend. Leonardo<br />
werd begin <strong>februari</strong> achtergelaten<br />
in een trein die op weg was van<br />
Leiden naar Haarlem. <strong>De</strong> 35-jarige<br />
moeder verklaarde door een Chinees<br />
gedwongen te zijn om niet naar haar<br />
8-jarige zoontje op zoek te gaan. <strong>De</strong><br />
vrouw werd vorige week vrijgelaten,<br />
drie dagen nadat ze was opgepakt<br />
voor het in hulpeloze toestand achterlaten<br />
van haar kind.<br />
.......................................<br />
Nieuws?<br />
Nieuws te melden?<br />
Mail het naar:<br />
binnenland@depers.nl<br />
houdt zeker niet van sneeuw?’, vragen<br />
ze me vaak. In die zin wordt het<br />
ook niet aangemoedigd. Het negersop-ski’s-promotieteam<br />
moet volgens<br />
mij nog worden opgericht.’<br />
Voor Jerry Timpico is z’n derde skivakantie<br />
bijna afgelopen. Vanaf het<br />
balkon van zijn Oostenrijkse appartement<br />
kijkt hij uit op de skipiste<br />
waar hij eerder die dag naar beneden<br />
gleed. Uit de après-skihut beneden in<br />
het dorp echoot frivole muziek. Even<br />
later joelen de bezoekers mee met<br />
een plaat van Jan Smit. Timpico lacht<br />
er om. ‘Of ik daar wil zitten? Nou nee,<br />
niet echt. Ik hou zelf van heel ritmische<br />
muziek en bovendien zegt dat<br />
hossen in zo’n skikroeg me helemaal<br />
niets. Ik ben een sportman en kom<br />
hier louter voor de sneeuw en het<br />
skiën. Dat ik in Suriname ben geboren,<br />
doet daar niets aan af.’ 1<br />
Gezocht: Testkijkers<br />
Digitenne. Digitaal tv kijken<br />
voor maar 6,95 per maand<br />
Dit is jouw moment om Digitenne<br />
van KPN GRATIS te testen!<br />
Digitenne van KPN is het goedkope<br />
alternatief voor kabeltelevisie.<br />
Wat is Digitenne?<br />
• Overal draadloos TV kijken<br />
• 23 meest populaire TV zenders en<br />
19 radiozenders<br />
• Gratis erotiekzender<br />
• Digitale kwaliteit<br />
• Eenvoudig aan te sluiten<br />
• Optie: Live Tele2 Eredivisievoetbal<br />
• Vaste lage prijs: 6,95 per maand<br />
<br />
<br />
Hooligans<br />
Voetbalsupporter<br />
zwaargewond<br />
Redactie binnenland<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Een 37-jarige man uit Duiven is zaterdagavond<br />
zwaargewond geraakt bij<br />
een ruzie tussen supporters van Vitesse<br />
en Feyenoord in het centrum<br />
van Arnhem. <strong>De</strong> man kreeg vermoedelijk<br />
een baksteen tegen zijn hoofd<br />
en is overgebracht naar het Radboudziekenhuis<br />
in Nijmegen. <strong>De</strong> man,<br />
een Vitesse-supporter, is inmiddels<br />
buiten levensgevaar.<br />
<strong>De</strong> Feyenoord-fans waren op<br />
doorreis vanuit Almelo, waar hun<br />
club had gespeeld tegen Heracles. In<br />
het naburige Enschede leidde dat al<br />
tot rellen: fans van FC Twente en het<br />
Duitse Schalke ‘04 probeerden daar<br />
een massale vechtpartij op touw te<br />
zetten. Later belandden de Rotterdammers<br />
in Arnhem, enkele uren<br />
nadat Vitesse het in eigen huis had<br />
opgenomen tegen Roda JC.<br />
Het slachtoffer raakte zwaargewond<br />
aan zijn hoofd op het moment<br />
dat de mobiele eenheid ingreep om<br />
de groepen uit elkaar te halen.<br />
Na de vechtpartij hield de politie<br />
vier 20-jarigen aan. <strong>De</strong> politie had<br />
hen gevraagd de Korenmarkt te verlaten.<br />
Dat weigerden ze. Het is onduidelijk<br />
of ze ook iets te maken hadden<br />
met de rellen. 1<br />
SP-reclame<br />
Uitgeklede vrouw<br />
mag op de buis<br />
Novum<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
<strong>De</strong> Reclame Code Commissie (RCC)<br />
heeft alle veertien klachten tegen het<br />
reclamespotje over de thuiszorg van<br />
de SP, waarin een bejaarde vrouw zich<br />
voor de camera uitkleedt, afgewezen.<br />
Met het spotje wilde de SP duidelijk<br />
maken hoe het voor bejaarden voelt<br />
om door steeds andere verzorgers te<br />
worden gewassen, een verondersteld<br />
gevolg van de bezuinigingen in de<br />
zorg.<br />
Volgens de klagers waren de spotjes<br />
misleidend of in strijd met het fatsoen.<br />
<strong>De</strong> commissie oordeelt dat de<br />
SP weliswaar de grenzen van fatsoen<br />
en goede smaak heeft opgezocht,<br />
maar deze niet heeft overtreden. Volgens<br />
de RCC heeft de SP verder aannemelijk<br />
gemaakt dat menig hulpbehoevende<br />
inderdaad wordt geholpen<br />
door telkens wisselende thuiszorghulpverleners,<br />
‘ook bij het wassen’.<br />
Daarom acht de commissie de reclame<br />
niet misleidend. 1<br />
Actie<br />
Ook<br />
testkijker<br />
worden?<br />
bel 030-2725798<br />
(tijdens kantooruren)<br />
Maak gratis kans op een LCD TV<br />
Meld je nu aan als gratis<br />
testkijker voor Digitenne, en<br />
maak kans op een fantastische<br />
LCD TV van Samsung.<br />
Meld je aan! Ga naar TestDigitenne.nl of SMS gratis<br />
‘TEST’ naar 7585. Telefonisch bestellen kan ook tijdens<br />
kantooruren: 030-2725798
Sacrament der verzoening<br />
Biechten op<br />
je zevende in<br />
Oisterwijk<br />
Maaike Boersma<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
<strong>De</strong> biecht is bezig met een voorzichtige<br />
comeback. In Oisterwijk krijgen<br />
jonge kinderen van zeven jaar hun<br />
eerste inwijding in het ‘sacrament van<br />
de verzoening’. Alle kinderen die dit<br />
jaar hun eerste communie doen in de<br />
katholieke kerk, krijgen als voorbereiding<br />
daarop catechese. ‘Wij misten<br />
een innerlijke dimensie en toen<br />
kwam iemand met de suggestie voor<br />
een biechtgesprek voor de kinderen’,<br />
legt pastoor en priester Christof van<br />
Buijtenen uit.<br />
Tijdens de ‘les’ over vergeving<br />
wordt er op een heel ‘ontspannen en<br />
gezellige manier’ over gepraat. <strong>De</strong><br />
kinderen kunnen zelf aangeven waar<br />
ze vergeving voor willen vragen. ‘Dat<br />
schrijven we dan op een briefje. Met<br />
die briefjes lopen de kinderen uit het<br />
parochiehuis, waar de catechese gegeven<br />
wordt, naar de kerk. Daar zit<br />
‘Niet in de<br />
biechtstoel hoor,<br />
gewoon in een<br />
klein kamertje’<br />
priester Van Buijtenen op hen te<br />
wachten. ‘Niet in de biechtstoel hoor,<br />
gewoon in een klein kamertje, lekker<br />
warm en met een bureau. Ik aan de<br />
ene kant, het kind aan de andere kant.<br />
Dan hebben we een simpel gesprekje.<br />
Je staat versteld waar ze zelf mee komen.<br />
Op zo’n toontje van ‘het is zo<br />
jammer’.’ Wat de kleintjes hem dan<br />
toevertrouwen? ‘Tja, dat is mijn<br />
zwijgplicht, daar kan ik echt niets<br />
over vertellen.’<br />
Dat sommige kinderen wel hele<br />
verhalen beginnen te vertellen als ze<br />
dingen verduidelijken, wil hij nog<br />
wel verklappen. ‘En na afloop mag ik<br />
hen de priesterlijke zegen geven dat<br />
hun zonden zijn vergeven en mogen<br />
ze een prent uitzoeken. Daar schrijf ik<br />
een wens op voor hun eerste communie.<br />
Daar zijn ze heel blij mee.’<br />
‘<strong>De</strong> oudere generatie heeft de<br />
biecht afgeschaft, maar de zonde is<br />
natuurlijk niet afgeschaft. Het bijzondere<br />
is dat er nu een groeiend aantal<br />
jongeren is dat vrijwillig aangeeft de<br />
biecht weer in ere te willen herstellen.<br />
<strong>De</strong> setting is wel gemoderniseerd.<br />
‘Meer in de vorm van een gewoon gesprek.’<br />
1<br />
.....................................<br />
Nederland biedt hulp aan<br />
slachtoffers in Bolivia<br />
Nederland gaat 300.000 slachtoffers<br />
van de overstromingen in Bolivia<br />
helpen. Minister voor Ontwikkelingssamenwerking<br />
Bert Koenders<br />
(PvdA) heeft 750.000 euro aan noodhulp<br />
toegezegd. Dat werd gisteren<br />
bekendgemaakt. Overstromingen in<br />
de laaggelegen oostelijke gebieden<br />
van het land hebben sinds november<br />
al aan tientallen mensen het leven<br />
gekost. Het geld gaat gebruikt worden<br />
voor huisvesting, voedsel, water<br />
en sanitaire voorzieningen.<br />
.....................................<br />
Botsing (1)<br />
Een bestelbus heeft uren op<br />
twee wielen in het centrum<br />
van Nijmegen gestaan.<br />
Dierentuin<br />
Giraffe geboren in Artis<br />
<strong>De</strong> nieuwe bewoner van Artis is één meter tachtig lang en weegt 60 kilo.<br />
Babygiraffe Niek is vrijdag geboren, maakte de dierentuin gisteren bekend.<br />
Het veulen en moeder Oranya maken het goed. 1 FOTO: WFA<br />
Europese Kampioenschappen<br />
Zorg dat je erbij bent!<br />
www.ekzwemmen<strong>2008</strong>.nl<br />
Binnenland<br />
Tilburg Smolders versus Vreeman<br />
Ruzie in de<br />
raadsbanken<br />
<strong>De</strong> Tilburgse politiek is op dit moment<br />
allesbehalve gezellig. Een<br />
mediator moet daar een einde aan<br />
gaan maken.<br />
Sander Rooijakkers<br />
TILBURG<br />
...<br />
Er gebeuren rare dingen in de Tilburgse<br />
gemeenteraad. Zonder goed<br />
businessplan kreeg typetje Adje, bekend<br />
van Paul de Leeuw, 7,5 miljoen<br />
euro voor een nieuw theater. Dat zelfs<br />
over zo’n som geen behoorlijke discussie<br />
werd gevoerd, was voor VVDraadslid<br />
Marc Verstraeten de druppel.<br />
Hij stopte begin dit jaar als raadslid.<br />
Een gemeenteraad die zo werkt, daar<br />
wilde Verstraeten geen deel meer van<br />
uit maken.<br />
Adje is een voorbeeld. Maar er is<br />
meer. Hans Smolders, fractievoorzitter<br />
van Lijst Smolders Tilburg (LST)<br />
en voormalig chauffeur van Pim Fortuyn,<br />
wordt door sommigen gezien<br />
als ‘lastig’. Hij lekte in het verleden<br />
vertrouwelijke stukken en werd daarvoor<br />
strafrechtelijk vervolgd. Met<br />
name met burgemeester Ruud Vreeman<br />
heeft hij nogal eens ruzie.<br />
Smolders noemt zijn burgemeester<br />
‘regentesk’. Hij ziet Vreeman als<br />
hét voorbeeld van de zittende, oude<br />
politiek, die alles achter gesloten deuren<br />
zou willen afhandelen. Zelf bepleit<br />
hij openheid en duidelijkheid.<br />
Daarin lijkt hij echter ook wel weer<br />
eens te ver te gaan. Smolders vindt<br />
dat hij álles moet kunnen zeggen, een<br />
deel van de raad is dat absoluut niet<br />
met hem eens.<br />
Dus is het tijd voor een ‘mediator’.<br />
‘<strong>De</strong> affaires rond Verstraeten en Smol-<br />
Tickets en info:<br />
ders waren voor mij belangrijkste<br />
redenen om een externe deskundige<br />
naar de sfeer in de raad te laten kijken’,<br />
zegt Vreeman. ‘Iemand van buiten<br />
kan ons allen een spiegel voorhouden.<br />
Het is logisch dat mensen in<br />
een gemeenteraad het niet allemaal<br />
eens zijn. Maar het gaat er ook om<br />
hoe je dat elkaar duidelijk maakt.’<br />
Het is de vraag of iemand van buiten<br />
iedereen op één lijn krijgt. Smolders<br />
is op voorhand sceptisch. ‘Geen<br />
enkele deskundige is volledig onpartijdig.’<br />
Zijn partij heeft nu 5 van 39<br />
zetels, maar dat worden er volgens<br />
hem bij de volgende verkiezingen<br />
‘veel meer’. Daar zijn de zittende par-<br />
tijen bang voor, meent hij. ‘Ik zeg<br />
waar het op staat. Eerst noemde men<br />
dat racistisch, nu onfatsoenlijk.’<br />
Smolders was in eerste instantie<br />
van plan mee te werken aan het sfeeronderzoek.<br />
Maar toen burgemeester<br />
Vreeman recent in het Brabants <strong>Dagblad</strong><br />
uitspraken deed over de werksfeer,<br />
veranderde Smolders’ opstelling.<br />
‘We hadden afgesproken te zwijgen<br />
tot het onderzoek was afgerond.<br />
Die afspraak heeft Vreeman direct geschonden.<br />
Aan die hele poppenkast<br />
van het sfeeronderzoek doe ik niet<br />
meer mee. Dat is toch eigenlijk alleen<br />
maar een publicitaire actie van de zittende<br />
partijen. Zoiets van: kijk, we<br />
werken er aan. Om ondertussen op<br />
de oude voet verder te regeren.’<br />
Die houding kan de doodsteek<br />
zijn voor een op zich goed initiatief,<br />
denkt Linze Schaap, universitair<br />
hoofddocent bestuurskunde in Tilburg.<br />
‘Als er mensen zijn die het probleem<br />
ontkennen of niet willen oplossen,<br />
dan staat ook een buitenstaander<br />
machteloos.’ Schaap kent<br />
geen voorbeeld van een andere gemeenteraad<br />
waar een soortgelijk probleem<br />
op deze manier is opgelost.<br />
Een raadsmeerderheid gelooft<br />
nog in het externe onderzoek. Medio<br />
maart wordt de aanstelling verwacht.<br />
Met of zonder medewerking van<br />
Smolders. ‘Kom nou’, zegt SP’er Van<br />
den Hout. ‘Tilburg wordt niet alleen<br />
bestuurd door meneer Smolders.’ 1<br />
......................................<br />
7<br />
‘Aan die hele<br />
poppenkast van het<br />
sfeeronderzoek doe<br />
ik niet meer mee’<br />
......................................<br />
111<br />
Laatste cao-bod politie<br />
kost per jaar 320 miljoen<br />
Het eindbod dat minister van Binnenlandse<br />
Zaken Guusje ter Horst<br />
aan de politie heeft gedaan kost<br />
jaarlijks 320 miljoen euro, vanaf<br />
2010. Dat heeft de PvdA-minister<br />
gisteren geschreven aan de Tweede<br />
Kamer. Daarnaast trekt Ter Horst in<br />
<strong>2008</strong> en 2009 incidenteel nog eens<br />
tachtig miljoen euro uit voor de financiering<br />
van het eindbod. Het eerste<br />
bod van Ter Horst zou jaarlijks<br />
200 miljoen euro hebben gekost, een<br />
bod dat zij vervolgens in januari<br />
deed, zou 215 miljoen euro hebben<br />
gekost.<br />
Botsing (2)<br />
Een takelwagen zette de<br />
bus, die tegen een winkel<br />
was gebotst, op vier wielen.
8<br />
<br />
<br />
Verslaggevers zoeken naar de zon-<br />
en schaduwkanten van de globalisering,<br />
met de Chinese expansie als<br />
rode draad. Looking for Mr Li, in<br />
samenwerking met de VPRO en de<br />
Wereldomroep.<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
Buitenland<br />
Zambia Misstanden in mijn<br />
Chinezen geven<br />
geen antwoord<br />
Jacqueline Maris<br />
CHAMBISHI, ZAMBIA<br />
...<br />
<strong>De</strong> poort voor het Chinese bedrijfsterrein<br />
NFC-A in de Zambiaanse<br />
Copperbelt zit potdicht. Af en toe<br />
gaat het ijzeren hek open voor een<br />
busje mijnwerkers of een vrachtwagen<br />
met onduidelijke lading.<br />
Met trillende vingers toets ik het<br />
via via verkregen nummer van onderdirecteur<br />
Gao in. Al vier weken probeer<br />
ik toestemming te krijgen om de<br />
mijn en de kopersmelter in aanbouw,<br />
die de grootste van Afrika moet worden,<br />
te bezoeken. Tot mijn grote verbazing<br />
mag ik zo het terrein op. Voor<br />
het witte hoofdkantoor hangt een geschilderd<br />
doek met de Chinese muur<br />
overgaand in de Zambiaanse Victoria<br />
Watervallen. Twee wereldwonderen,<br />
twee naties die samen wonderen kunnen<br />
verrichten, lijkt de boodschap.<br />
Mr. Gao blijkt spoedberaad met<br />
zijn hoogste baas te hebben. <strong>De</strong> uitkomst<br />
is: NEE. Ze hebben té veel journalisten<br />
in goed vertrouwen te woord<br />
gestaan die daarna een rotverhaal<br />
schreven. Het betekent dat alle vragen<br />
van de afgelopen weken – over<br />
mensen die bijna niks verdienen,<br />
over dat er in de mijn maar twee wc’s<br />
zijn voor duizend mijnwerkers en alleen<br />
vervuild drinkwater, over dat<br />
overwerk bij de kopersmelter niet<br />
wordt uitbetaald – niet gesteld kun-<br />
nen worden. Evenmin zal duidelijk<br />
worden waarom ex-mijnwerker<br />
Omou Mwana al anderhalf jaar met<br />
twee Chinese kogels in zijn lijf rondloopt.<br />
Toen de Chinezen de Chambishimijn<br />
in 1998 voor twintig miljoen<br />
dollar van de Zambiaanse staat<br />
kochten, had die tien jaar stil gelegen.<br />
Er moest dag en nacht gewerkt worden,<br />
zeven dagen per week. Door<br />
Zambianen en ook door Chinezen.<br />
Omou Mwana werkte als boorman<br />
in de bloedhete mijngangen. <strong>De</strong> beloning<br />
was maar een kwart van wat<br />
werkers in andere mijnen verdienden<br />
maar de Chinezen beloofden meer<br />
geld als de mijn zou gaan draaien.<br />
In juli 2006 zijn de mijnwerkers<br />
het zat. Meer dan tweehonderd mannen<br />
leggen het werk neer. Bij de poort<br />
van NFC-A schiet de mijnpolitie een<br />
man in zijn been. <strong>De</strong> stakers krijgen<br />
te horen dat ze hun geld maar bij de<br />
Chinese opzichters en managers in<br />
het stadje Chambishi moeten gaan<br />
halen. Ze trekken in een stoet naar<br />
het ommuurde Chinezenwijkje. Als<br />
ze dertig meter van de ingang zijn,<br />
klinken er schoten. Opzichter Cheng<br />
legt vier mijnwerkers neer. Mr. Mwana<br />
voelt een vurige pijn in zijn rug.<br />
Hij komt bij in het ziekenhuis. <strong>De</strong><br />
Chinese dokter Ho ontkent dat er kogels<br />
in zijn lijf zitten maar laat geen<br />
röntgenfoto’s zien. <strong>De</strong> mijnwerkersbond<br />
moet erbij komen om de waarheid<br />
boven tafel te krijgen. Twee kogels,<br />
een bij zijn rechtersleutelbeen<br />
en een bij zijn hart; operatie uitgesloten.<br />
Maar mr. Mwana kan nog gemakkelijk<br />
twintig jaar leven, aldus dr.<br />
Ho. Na vijf weken wordt mr. Mwana<br />
ontslagen; uit het ziekenhuis en uit<br />
de mijn. <strong>De</strong> 32-jarige vader van vier<br />
kinderen is invalide, lijdt ondraaglijke<br />
pijn en heeft geen inkomsten<br />
meer. Hij krijgt uiteindelijk een verwijzing<br />
voor een operatie in Zuid-<br />
Afrika. Maar daarvoor is veel geld<br />
nodig. <strong>De</strong> rechtzaak tegen het Chinese<br />
bedrijf NFC-A loopt al meer dan<br />
een jaar. Dader Cheng werd na de<br />
schietpartij naar China gestuurd. 1<br />
www.lookingformrli.nl voor de<br />
wekelijkse wedstrijd waar je een Mr. Li<br />
T-shirt of een iPod mee kunt winnen.<br />
Interview Afghaanse student vertelt over berechting<br />
‘In vier minuten<br />
de rechters dat ik<br />
Kambaksh. THE INDEPENDENT<br />
Vervolg van pagina 1 ...<br />
Kambaksh staat naast zijn cel en ziet<br />
er bleek, vermoeid en kouwelijk uit.<br />
Toen hij net in de gevangenis zat,<br />
werd hij regelmatig aangevallen door<br />
fundamentalistische gevangenen die<br />
daartoe aangezet werden door een<br />
bewaker, die hem een ongelovige had<br />
genoemd.<br />
Maar de laatste weken is de intimidatie<br />
opgehouden. ‘<strong>De</strong> meeste medegevangenen<br />
weten wel dat ik niet zo<br />
iets ergs heb gedaan dat ik dit verdien<br />
en ze steunen me. Sommige bewakers<br />
zijn ook aardig. Er zijn nog wel extremisten<br />
die me beledigen, maar ik ben<br />
bang dat zij van het soort zijn dat<br />
nooit van gedachten verandert’<br />
<strong>De</strong> ellende begon voor Kambaksh<br />
midden oktober nadat hij een document<br />
over de islam en de rechten van<br />
de vrouw had gedownload van een<br />
Iraanse website. In eerste instantie<br />
werd hij ondervraagd door een paar<br />
docenten theologie van de universiteit<br />
waar hij journalistiek studeert.<br />
‘Zij beweerden dat er studenten<br />
waren die zeiden dat ik het artikel zelf<br />
had geschreven. Dat ontkende ik natuurlijk.<br />
Sinds die tijd hebben ze hun<br />
beschuldigingen herhaald, maar ze<br />
hebben mij nooit verteld wie die studenten<br />
dan wel waren. Ik weet niet<br />
eens of ze wel bestaan.’ Zijn stem<br />
wordt steeds zachter omdat hij merkt<br />
dat een bewaker meeluistert. Niet iedereen<br />
gelooft in zijn onschuld.<br />
‘Mijn vader is<br />
zo bezorgd dat<br />
hij zienderogen<br />
veroudert’<br />
Op 27 oktober werd hij gearresteerd<br />
in het kantoor van de krant waar hij<br />
wel eens voor werkt. ‘Het was ongeveer<br />
tien uur ’s morgens. Ze zeiden<br />
Liever sámen<br />
op het strand wandelen?<br />
Op zoek naar een dreamdate?<br />
Lymic.nl heeft duizenden singles die open staan voor<br />
bijvoorbeeld… een strandwandeling. Schrijf je nu gratis in bij de<br />
enige datingsite waar je online kunt speeddaten.<br />
Online speeddating & events, for singles & friends
tijd besloten<br />
dood moest’<br />
<strong>De</strong> gevangenissen in Afghanistan zijn overvol. GETTY IMAGES<br />
dat de NDS (Afghaanse geheime<br />
dienst) me wilde spreken. Ik werd<br />
naar het politiebureau gebracht en<br />
zat daar tot drie uur ’s nachts te wachten.<br />
Toen zeiden ze dat ik wegens het<br />
websiteartikel werd gearresteerd.<br />
Toen ik protesteerde, beweerden ze<br />
dat ze het voor mijn eigen veiligheid<br />
deden. Anders kon ik wel eens vermoord<br />
worden.’<br />
Kambaksh mocht de weken hierna<br />
wel familiebezoek ontvangen,<br />
maar een advocaat werd hem onthouden.<br />
‘Mijn familie was erg van<br />
streek, mijn vader is zo bezorgd dat<br />
hij de afgelopen maanden zienderogen<br />
verouderd is. Ik blijf zeggen dat<br />
ze sterk moeten zijn.’<br />
Op 6 december werd hij voor een<br />
rechtbank in Mazar geleid en de aanklachten<br />
werden voorgelezen: hij<br />
werd beschuldigd van blasfemie en<br />
het zondigen tegen andere grondbeginselen<br />
van de islamitische wet. <strong>De</strong><br />
.....................................<br />
Amnesty<br />
MARTELING IN<br />
CEL NIGERIA<br />
<strong>De</strong> gevangenissen in Nigeria zitten<br />
vol mensen wier mensenrechten systematisch<br />
worden geschonden. Dat<br />
zegt Amnesty International. Volgens<br />
Amnesty is minstens 65 procent van<br />
de gedetineerden nooit voor enige<br />
misdaad veroordeeld. Sommigen<br />
wachten al tien jaar op een proces.<br />
Verder komt marteling door de politie<br />
op grote schaal voor. ‘Bekentenissen’<br />
die zo zijn verkregen worden in<br />
processen als bewijs gebruikt.<br />
.....................................<br />
Het weer<br />
Nice: 14°C/ 7°C, bewolkt<br />
Athene: 19°C/ 5°C, zonnig<br />
Teheran: 5°C/ 1°C, buien<br />
zitting sloot zonder dat er enig bewijs<br />
aan het hof werd voorgelegd.<br />
<strong>De</strong> volgende zitting, op 12 januari,<br />
werd afgelast omdat Kambaksh ziek<br />
was. Hij kwam op 22 januari opnieuw<br />
naar de rechtbank in de verwachting<br />
dat er nu een datum voor<br />
het proces zou worden vastgesteld. In<br />
plaats daarvan ontving hij verbijsterend<br />
nieuws. ‘Ik werd de rechtszaal<br />
binnengebracht aan het eind van de<br />
zittingsdag. Er waren drie rechters en<br />
een officier van justitie. Er werden<br />
wat details van de zaak herhaald.<br />
Toen zei een van de rechters tegen me<br />
dat ik schuldig bevonden was en ter<br />
dood werd veroordeeld. Ik probeerde<br />
me te verweren maar, zoals ik al zei,<br />
ze praatten tegen me alsof ik een misdadiger<br />
was. Ze zeiden alleen dat ik<br />
terug naar de gevangenis gebracht<br />
werd.<br />
Ik was in shock. Later heb ik geprobeerd<br />
te berekenen hoe lang ze<br />
.......................................<br />
111<br />
Kosovo boos over bezoek<br />
Servische minister<br />
<strong>De</strong> Servische minister voor Kosovo,<br />
Slobodan Samardzic, heeft gisteren<br />
een bezoek gebracht aan ‘zijn’ voormalige<br />
provincie. Samardzic bezocht<br />
een plaats waar de Servische regering<br />
woningen bouwt voor etnische Serviërs.<br />
Kosovo’s vicepremier Hajredin<br />
.......................................<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
Buitenland <br />
<br />
Staatshervorming<br />
Eindelijk een akkoord in België<br />
Novum/AP<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Een meerderheid van de Belgische<br />
partijen is het eens geworden over<br />
een ontwerp voor een beperkte<br />
grondwetshervorming. <strong>De</strong>ze behelst<br />
dat Vlaanderen en Wallonië voortaan<br />
zelf hun economisch, industrie- en<br />
huisvestingsbeleid gaan voeren.<br />
Het is de eerste keer dat de Vlaamse<br />
en Waalse partijen een stap zetten<br />
naar een oplossing van de patstelling<br />
waar ze na de verkiezingen van vorig<br />
jaar juni in terechtkwamen. In december<br />
werd een interimregering<br />
aangesteld onder leiding van premier<br />
Guy Verhofstadt. Diens mandaat<br />
loopt 20 maart af en het is de bedoe-<br />
Novum / AP<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Rusland en Servië hebben gisteren<br />
een overeenkomst gesloten over de<br />
levering en het transport van aardgas.<br />
<strong>De</strong> overeenkomst maakt de weg vrij<br />
voor de zogeheten ‘zuidstroom-gasleiding’<br />
van Rusland door Servië naar<br />
West-Europa.<br />
<strong>De</strong> banden tussen Moskou en Belgrado<br />
zijn door de deal tussen het<br />
Russische staatsbedrijf Gazprom en<br />
.......................................<br />
9<br />
ling dat Yves Leterme, de leider van de<br />
Vlaamse christendemocraten die de<br />
verkiezingen wonnen, dan het premierschap<br />
op zich neemt.<br />
Leterme kreeg zijn beoogde coalitie<br />
van christendemocraten en liberalen<br />
na de verkiezingen niet van de<br />
grond doordat de Waalse christendemocraten<br />
zich verzetten tegen de<br />
door hun Vlaamse zusterpartij bepleite<br />
grondwetswijzigingen. Zij vrezen<br />
dat Wallonië en Franstalig Brussel<br />
door een verdere regionalisering,<br />
minder geld ontvangen. In het akkoord<br />
van gisteren wordt extra geld<br />
voor Brussel toegezegd. <strong>De</strong> partijen<br />
willen de overeenkomst voor het vertrek<br />
van Verhofstadt door het parlement<br />
loodsen. 1<br />
Medvedev<br />
Servië en Rusland sluiten gasdeal<br />
Novum/AP<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Israël heeft de bewaking van zijn<br />
grens met de Gazastrook versterkt<br />
met 5.000 man politietroepen om te<br />
voorkomen dat een door Hamas georganiseerde<br />
betoging tegen de blokkade<br />
van de Gazastrook tot een nieuwe<br />
uitbraak van Palestijnen zou leiden.<br />
Die angst bleek ongegrond; de<br />
betoging bij de grensovergang Erez<br />
verliep vreedzaam.<br />
Vorige maand stroomden honderdduizenden<br />
Palestijnen Egypte<br />
binnen nadat Hamasstrijders de<br />
grensafscheiding bij de zuidelijke<br />
overgang Rafah deels hadden opgeblazen.<br />
In Israëlische media werd panisch<br />
gereageerd op de mogelijkheid<br />
dat dit ook bij de oostelijke grens van<br />
Gaza zou gebeuren.<br />
Hamas wilde protesteren tegen<br />
chronische tekorten tengevolge van<br />
de beperkingen die Israël de Gazastrook<br />
oplegt. Israël stelde de blokkade<br />
in nadat Hamas in juni in de<br />
het Servische gasbedrijf verder bestendigd.<br />
Er is een bedrag van naar<br />
schatting meer dan een miljard euro<br />
mee gemoeid.<br />
<strong>De</strong> overeenkomst vormde een van<br />
de hoogtepunten van het bezoek aan<br />
Belgrado van Dmitri Medvedev, de<br />
gedoodverfde winnaar van de aanstaande<br />
presidentsverkiezingen in<br />
Rusland. Volgens Medvedev staat<br />
deze overeenkomsten garant voor<br />
stabiliteit op de energiemarkt van<br />
heel Europa. 1<br />
Angst voor chaos<br />
Israël versterkt grens met Gaza<br />
“84% van de automobilisten vindt de huidige<br />
wachttijden op nieuwe auto’s veel te lang.”<br />
Bron: directauto.nl, oktober 2007<br />
over mijn zaak gedaan hadden. Ik<br />
dacht eerst drie minuten, maar kwam<br />
later op vier. Dat was het dan. Sinds<br />
die tijd zit ik in de gevangenis. Ik kan<br />
alleen maar hopen dat er nog wat gedaan<br />
kan worden in hoger beroep. Ik<br />
wil graag dat het beroep in Kaboel<br />
dient, ik denk dat ik daar een beter<br />
proces kan krijgen.’<br />
Na de internationale ophef over<br />
de zaak en de campagne van Kambaksh’<br />
medestanders, heeft het Hoge<br />
Gerechtshof van Afghanistan nu gezegd<br />
dat het hoger beroep waarschijnlijk<br />
in Kaboel plaats zal vinden,<br />
ver van de lokale rechtbank in Mazar,<br />
en dat het een open zitting zal zijn.<br />
Rechter Bahahuddin Baha meldde<br />
ook dat de student dan wél recht<br />
heeft op een advocaat. 1<br />
© The Independent<br />
Kuqi sprak van een provocatie. In het<br />
noorden gingen gisteren tot tweeduizend<br />
Serviërs de straat op in Kosovska<br />
Mitrovica. Het bleef rustig.<br />
111<br />
Taliban hebben schoon<br />
genoeg van mobieltjes<br />
<strong>De</strong> taliban hebben gedreigd telecomtorens<br />
in Afghanistan op te blazen. Ze<br />
willen dat telecombedrijven vanaf<br />
zonsondergang tien uur lang geen signalen<br />
meer doorgeven. Buitenlandse<br />
troepen in Afghanistan gebruiken de<br />
signalen van mobiele telefoons volgens<br />
de taliban om opstandelingen op<br />
te sporen en aan te vallen. ‘Als de bedrijven<br />
niet binnen drie dagen ophouden<br />
met het doorgeven van signalen<br />
tussen 17.00 en 03.00 uur, vallen de taliban<br />
hun masten en kantoren aan.’<br />
Gazastrook de macht had gegrepen.<br />
<strong>De</strong> Israëlische sancties zijn onlangs<br />
aangescherpt omdat vanuit de Gazastrook<br />
dagelijks raketten worden<br />
afgevuurd op Israëlische doelen.<br />
Gisteren raakte in Sderot een 10jarig<br />
jongetje gewond bij zo’n aanval.<br />
Een hoge Hamasfunctionaris zei<br />
maandag dat de beweging bereid is<br />
de raketaanvallen te staken als Israël<br />
zijn leger opdraagt niet langer aanvallen<br />
uit te voeren op Palestijnen.<br />
In Beit Hanoun, zes kilometer van<br />
de grens, vormden duizenden Palestijnen<br />
een menselijke ketting. <strong>De</strong> menigte<br />
had spandoeken meegebracht<br />
met teksten als ‘Jullie belegering zal<br />
onze wil niet breken’.<br />
Na de betoging bij Erez probeerden<br />
zo’n 2.000 Hamasaanhangers de<br />
grensovergang te naderen. Ze werden<br />
echter tegengehouden door de Hamaspolitie.<br />
Enkele tientallen jongeren<br />
gooiden nog wel met stenen en<br />
staken bij de grensovergang een aantal<br />
autobanden in brand. Er werden<br />
vijftig arrestaties verricht. 1<br />
......................................<br />
111<br />
Hippe schoenen voor<br />
Duitse politiehonden<br />
Politiehonden in het Duitse Düsseldorf<br />
gaan binnenkort donkerblauw<br />
plastic schoeisel dragen. <strong>De</strong> honden<br />
bezeren anders hun poten aan al het<br />
glas dat door kroegbezoekers op<br />
straat wordt geslingerd.
10 Buitenland<br />
Onderhandelingen Akkoord ver weg<br />
Kenia rommelt verder<br />
Redactie buitenland<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
<strong>De</strong> oppositie in Kenia heeft de regering<br />
er gisteren van beschuldigd dat<br />
zij onder haar eerdere aanbod om de<br />
macht te delen uit probeert te komen<br />
en heeft vreedzame demonstraties<br />
aangekondigd. <strong>De</strong> grootste oppositiepartij,<br />
de Oranje <strong>De</strong>mocratische<br />
Beweging van oppositieleider Raila<br />
Odinga, riep de bevolking op om<br />
donderdag massaal de straat op te<br />
gaan.<br />
Vorige week leken de onderhandelingen<br />
op een doorbraak af te stevenen<br />
toen de regering ermee instemde<br />
om de oppositie de premier te laten<br />
leveren. Op het laatste moment liep<br />
het overleg spaak op het punt van de<br />
macht die aan het premierschap moet<br />
worden toegekend. <strong>De</strong> Keniaanse<br />
president Mwai Kibaki is vooralsnog<br />
niet bereid de nieuwe premier veel<br />
politieke invloed te geven.<br />
<strong>De</strong> strubbelingen rond het voorgestelde<br />
premierschap vormen niet<br />
Op zoek naar een dreamdate?<br />
Diana<br />
Nickname: Diaan<br />
Leeftijd: 29 jaar<br />
Provincie: Overijssel<br />
Over mijzelf: Enthousiast,<br />
energiek, avontuurlijk,<br />
dominant, vrouwelijk<br />
Surf naar www.depers.nl/dreamdate<br />
en maak kennis met Diana.<br />
Voor duizenden andere single vrouwen sms je: single [spatie]<br />
je emailadres naar 2020 en maak je kans op een iPod.<br />
Maak donderdag om 20.30 uur persoonlijk kennis met deze<br />
én andere singles tijdens de online speeddate op Lymic.nl.<br />
Jouw match wordt mede mogelijk gemaakt door:<br />
Spaar voor jouw gratis vakantie !<br />
Liever sámen<br />
op vakantie?<br />
het enige probleem in de onderhandelingen.<br />
<strong>De</strong> oppositiepartij van<br />
Odinga en de regeringspartij van Kibaki<br />
zijn het ook niet eens over de<br />
verdeling van kabinetsposten en het<br />
organiseren van nieuwe verkiezingen<br />
als het kabinet valt.<br />
<strong>De</strong> internationale mogendheden<br />
en veel Afrikaanse landen verliezen<br />
ondertussen hun geduld met Kibaki<br />
en Odinga. <strong>De</strong> meeste landen dringen<br />
aan op een snelle overeenkomst<br />
tussen beide Keniaanse partijen. Andere<br />
landen, die zich achter de regering<br />
van Kibaki scharen, waarschuwen<br />
juist voor een te snelle deal.<br />
<strong>De</strong> oppositie en de regering in Kenia<br />
staan lijnrecht tegenover elkaar<br />
sinds oppositieleider Raila Odinga<br />
president Mwai Kibaki ervan heeft<br />
beschuldigd de verkiezingen van 27<br />
december door fraude te hebben gewonnen.<br />
Protesten tegen de verkiezingsuitslag<br />
ontaardden in etnisch<br />
geweld dat meer dan duizend levens<br />
kostte en 600.000 mensen op de<br />
vlucht dreef. 1<br />
Verenigde Staten ‘Nog deze week een deal’<br />
Raketschild komt eraan<br />
Novum/AP<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Tsjechië sluit nog deze week een deal<br />
met de Verenigde Staten over plaatsing<br />
van een radarstation als onderdeel<br />
van een Oost-Europees raketschild.<br />
Dat heeft de Tsjechische minister<br />
van <strong>De</strong>fensie Mirek Topolanek<br />
gisteren gezegd.<br />
Topolanek zei in een interview<br />
met persbureau AP dat de onderhandelingen<br />
kunnen worden afgerond<br />
tijdens zijn eerstvolgende bezoek aan<br />
de VS. <strong>De</strong> minister ontmoet president<br />
George Bush morgen in het Witte<br />
Huis in Washington.<br />
<strong>De</strong> Poolse premier Donald Tusk<br />
zei zondag dat hij onder voorwaarden<br />
instemt met de plaatsing van een<br />
Amerikaans anti-raketschild op Pools<br />
grondgebied. ‘Als het raketschild aanvullend<br />
gekoppeld wordt aan de modernisering<br />
van de Poolse krijgsmacht<br />
zodat wij ons in deze regio<br />
veilig kunnen voelen, dan ja’, zei hij<br />
tegen de Poolse staatstelevisie.<br />
<strong>De</strong> Amerikanen willen in Polen tien<br />
raketten gekoppeld aan het radarstation<br />
in Tsjechië opstellen om de VS<br />
en Europa te kunnen beschermen tegen<br />
mogelijke raketaanvallen vanuit<br />
landen als Iran. Rusland is fel tegen<br />
Amerikaanse militaire installaties zo<br />
dicht bij zijn grenzen en heeft gedreigd<br />
dat iedere basis in Polen zal<br />
Rusland is fel tegen<br />
Amerikaanse<br />
installaties zo dicht<br />
bij zijn grenzen<br />
worden aangemerkt als doelwit voor<br />
zijn raketten.<br />
In ruil voor plaatsing van de raketten<br />
helpen de VS Polen met het moderniseren<br />
van hun wapensystemen.<br />
Enkele weken geleden sloten beide<br />
landen een akkoord voor de levering<br />
van Amerikaanse korte- en middellangeafstandsraketten<br />
aan Polen. 1<br />
Voor duizenden Turkse jongens is<br />
gisteren hun diensttijd begonnen.<br />
Angst om naar het onrustige zuidoosten<br />
of naar Noord-Irak gestuurd<br />
te worden, is er niet. ‘Wat moet, dat<br />
moet.’<br />
Fréderike Geerdink<br />
ISTANBUL<br />
...<br />
<strong>De</strong> jongen op de foto, dat is Erhan.<br />
Hij is twintig en wordt door z’n vrienden<br />
een paar keer een flink eind de<br />
lucht in gegooid. Erhan, zo zingen ze<br />
erbij, is hún soldaat en dus de béste<br />
soldaat. Erhan heeft een Turkse vlag<br />
om zich heen geslagen en laat even<br />
later, als hij weer met beide benen op<br />
de grond staat, weten dat hij zijn gang<br />
naar het Turkse leger geen probleem<br />
vindt: ‘Wat moet, dat moet.’<br />
Maar zijn moeder huilt en zijn vader<br />
slikt zijn tranen weg als Erhan<br />
even later via de schouders van een<br />
vriend de bus in wordt gezet.<br />
Dit weekend reisden vanuit alle<br />
hoeken van Turkije duizenden en<br />
duizenden jongens naar de trainingscentra<br />
van het leger. Gisteren ging<br />
hun diensttijd in en dus stond het afgelopen<br />
weekend in het teken van<br />
afscheid. Op het grootste busstation<br />
.......................................<br />
10 jaar euro-overeenkomst<br />
GRIEK MAAKT<br />
NIEUWE MUNT<br />
.......................................<br />
Cijfertjes<br />
Estland komt mannen<br />
tekort. Er zijn 80 mannen<br />
per 100 vrouwen.<br />
van Istanbul zijn de groepjes familie<br />
en vrienden die de rekruten uitzwaaien,<br />
gemakkelijk te herkennen.<br />
Ze komen naar het busstation in<br />
een auto met een Turkse vlag op dak<br />
of motorkap, vriendengroepen dansen<br />
en zingen, de militair in de dop<br />
heeft vaak een vlag om zijn schouders<br />
en moeders, zusjes, tantes en oma’s<br />
staan met zakdoekjes hun ogen te<br />
deppen. Veel vaders laten hun emotie<br />
niet zien, zoals de vader van Durmus<br />
(20), die eerder twee zoons veilig uit<br />
het leger zag terugkeren: ‘Als er met<br />
Durmus iets gebeurt, is dat Gods wil’,<br />
zegt hij. Maar als de bus met zijn zoon<br />
erin vertrekt, veegt hij zijn tranen<br />
weg.<br />
Het grondoffensief tegen de PKK<br />
dat de Turkse strijdkrachten eind vorige<br />
week begonnen in het noorden<br />
van Irak, lijkt de rekruten nauwelijks<br />
angst in te boezemen. Erhan zegt er<br />
geen probleem mee te hebben naar<br />
de brandhaard gestuurd te worden,<br />
<br />
<br />
Turkije Nieuwe diensttijd vangt aan<br />
Jonge Turken bereid te<br />
vechten voor vaderland<br />
Het ontwerp van de Griekse beeldhouwer<br />
George Stamatopoulos prijkt binnenkort<br />
op het muntstuk van twee<br />
euro. Die verschijnt omdat tien jaar<br />
geleden besloten werd tot invoering<br />
van de euro. Stamatopoulos maakte<br />
een tekening van een primitief mannetje<br />
dat in het eurosymbool overgaat.<br />
Negentig miljoen munten zullen vanaf<br />
januari met het ontwerp geslagen<br />
worden en alle vijftien eurolanden<br />
zullen ze distribueren.<br />
Erhan is de beste<br />
soldaat, vinden zijn<br />
vrienden.<br />
en als Durmus zou moeten kiezen<br />
tussen een rustig militair bewakingsbaantje<br />
en de strijd tegen de PKK, dan<br />
zou hij ‘het meest actieve’ kiezen.<br />
Ook Alper (29), die jaren studeerde<br />
en daarom nu pas in dienst hoeft,<br />
denkt er zo over: ‘Ik heb familie in het<br />
leger en via hen zou ik een rustige<br />
diensttijd in Istanbul of Ankara kunnen<br />
regelen, maar ik denk niet dat ik<br />
dat doe. Ik wil best vechten voor mijn<br />
land.’<br />
Welke militairen na hun trainingstijd<br />
waarheen worden gestuurd, is<br />
nog niet bekend. Dat het ze werkelijk<br />
om het even is, is echter geen pose: de<br />
strijd tegen de PKK is in de ogen van<br />
deze jongens en de groepjes die hen<br />
uitzwaaien, een rechtvaardige, en het<br />
is hun eervolle plicht daaraan een<br />
bijdrage te leveren. Ook als dat je het<br />
leven kost. ‘Het vaderland gaat boven<br />
alles’, zegt Erhans vader. Maar ook hij<br />
kan zijn tranen niet bedwingen als<br />
zijn zoon de bus instapt. 1<br />
16 dagen<br />
We tellen af tot de Europese Kampioenschappen<br />
Zwemmen in Eindhoven! Hét grootste internationale<br />
sportevenement dit jaar in Nederland.<br />
Zorg dat je erbij bent!<br />
Tickets en info:<br />
www.ekzwemmen<strong>2008</strong>.nl
Islamitische zwemkleding<br />
Nederland centrum van<br />
de burqini business<br />
Een moeder en dochter uit Meppel<br />
zijn de spil van de Europese en<br />
Noord-Afrikaanse burqini business.<br />
Een eerste container met 20.000<br />
burqini’s gaat binnenkort naar<br />
Marokko.<br />
Remco Tomesen<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Ja, de burqini die vorige week tot ophef<br />
leidde in een Zwols zwembad is<br />
geleverd door háár bedrijf, zegt Dorelies<br />
Woortman, van het Meppelse<br />
bedrijf Woortman Sportswear. Ze<br />
vindt het belachelijk dat de directeur<br />
van het zwembad een vrouw in burqini<br />
naar huis stuurde. ‘Moslims willen<br />
juist meedoen in de maatschappij.<br />
Dat kan met deze badkleding’.<br />
Iets meer dan een half jaar verkoopt<br />
Woortman de burqini’s, via<br />
internet en winkels. Een burqini ziet<br />
eruit als een zwempak met capuchon.<br />
<strong>De</strong> kleding bedekt het hele lichaam,<br />
op handen, voeten en gezicht na. Het<br />
ontwerp houdt rekening met de vrouwelijke<br />
vormen: rond billen en borsten<br />
zit extra wijdvallende stof.<br />
In Nederland verkocht Woortman<br />
tot nu toe ongeveer vijftig van de<br />
zwemtenues. Maar die vraag moet<br />
ADSLwinkel.nl ®<br />
Het Net ADSL<br />
Surfen & Bellen<br />
• gratis draadloos modem<br />
• voordelig bellen<br />
• incl. kosten KPN-abonnement<br />
• géén jaarcontract, dus<br />
nergens aan vastzitten<br />
Gewoon.<br />
eerste<br />
6 maanden<br />
19, 95<br />
29,95<br />
Exclusieve actie<br />
alléén bij ADSLwinkel.nl<br />
p/mnd<br />
GRATIS DVD-pakket<br />
met 6 geweldige titels!<br />
Alléén bij ADSLwinkel.nl ®<br />
of bel 030 - 27 198 27<br />
toenemen, nu de nieuwe collectie<br />
binnen is, en het bedrijf ‘echt los kan’.<br />
‘We hebben al 80 aanvragen liggen<br />
voor de komende collectie.’ In Zweden<br />
zijn er al verschillende winkels<br />
die burqini’s hebben besteld; meestal<br />
zo’n honderd per winkel.<br />
<strong>De</strong> burqini is ontworpen en bedacht<br />
door Aheda Zanetti, een Australische<br />
moslimvrouw, die een patent<br />
heeft op de kleding. Woortman<br />
zocht contact met de bedenkster, om-<br />
Wel of geen protest,<br />
de grootste markt<br />
ligt toch in<br />
het buitenland<br />
dat ze geregeld vragen kreeg van moslimvrouwen<br />
die op zoek waren naar<br />
speciale badkleding. <strong>De</strong> vrouwen<br />
kwamen bij Woortman terecht omdat<br />
ze al langer een bedrijfje heeft dat<br />
gespecialiseerd is in UV-beschermende<br />
badkleding, dat onder meer zwemshirts<br />
met lange mouwen verkoopt.<br />
Woortman sloot een exclusief<br />
contract met Zanetti, de geestelijke<br />
moeder van de burqini, waardoor<br />
haar bedrijf het alleenrecht heeft voor<br />
distributie in Europa en Noord-Afrika.<br />
Zanetti maakte de kleding eerst<br />
zelf in een atelier, maar toen de vraag<br />
................................................................................<br />
Google Nederland<br />
NIEUWE KAPITEIN AAN DEK VAN<br />
KANTOOR GOOGLE NEDERLAND<br />
Pim van der Feltz neemt per mei <strong>2008</strong><br />
het roer over van algemeen directeur<br />
Marc Duijndam, die vorig jaar december<br />
zijn vertrek aankondigde bij<br />
Google Nederland. Duijndam vond het<br />
na vijf jaar, waarin hij Google Nederland<br />
oprichtte, tijd om meer aandacht<br />
aan zijn gezin te schenken. Van der<br />
Feltz is gisteren door Google benoemd<br />
als Duijndams opvolger. Hij was voor<br />
zijn aanstelling verantwoordelijk voor<br />
marketing bij T-Mobile Nederland.<br />
............................................................<br />
Topfuncties en veel kids (1)<br />
Duitse topbestuurders hebben gemiddeld<br />
veel kinderen. Hetzelfde geldt voor mensen in<br />
andere succesvolle beroepsgroepen.<br />
WOORTMAN SPORTSWEAR<br />
groeide, werd de productie uitbesteed.<br />
Een fabriek in China produceert<br />
de kleding nu.<br />
Volgens Woortman is de burqini<br />
het populairst in Noord-Afrikaanse<br />
landen, waar natuurlijk veel moslims<br />
wonen. Een eerste mega-order voor<br />
Marokko van 20.000 burqini’s rolt<br />
binnenkort uit de Chinese fabriek.<br />
In Europa kost de burqini tussen<br />
de 130 en 150 euro. Die prijs is te<br />
hoog voor Noord-Afrika, zegt Woortman.<br />
Daarom levert haar bedrijf flink<br />
goedkopere burqini’s voor die regio.<br />
<strong>De</strong>ze badkleding is simpeler en heeft<br />
geen bijzondere designs, zoals in Europa,<br />
legt Woortman uit.<br />
Als de burqini wil doorbreken in<br />
Nederland, moeten zwembaden wél<br />
meewerken. Het verbod van de Zwolse<br />
zwembaddirecteur lijkt geen stimulans.<br />
Woortman denkt dat de<br />
commotie juist ook positief kan werken.<br />
‘Dankzij de aandacht in de media<br />
hebben we extra aanvragen gekregen.’<br />
Ze heeft contact gezocht met de<br />
directeur, maar deze had geen behoefte<br />
aan een gesprek. Over de burqini<br />
zei hij eerder: ‘Andere bezoekers<br />
nemen er aanstoot aan. Zwolle is nog<br />
niet rijp voor de burqini.’<br />
Wel of geen protest in Nederland,<br />
voor Woortman ligt de grootste<br />
markt tóch elders. Behalve Noord-<br />
Afrika, ziet ze vooral veel kansen in<br />
Frankrijk, Duitsland en Zweden. 1<br />
Ook is hij in datzelfde bedrijf actief geweest<br />
als directeur productontwikkeling.<br />
Google heeft wereldwijd zo’n<br />
14.000 medewerkers, waarvan vijftig<br />
in Nederland werkzaam zijn. Het Nederlandse<br />
kantoor is sinds dit jaar gevestigd<br />
in Amsterdam-Zuid. Marc<br />
Duijndam heeft Google Nederland in<br />
vijf jaar tijd doen uitgroeien tot een<br />
grote speler op de Nederlandse markt<br />
van de digitale media en advertentiebranche.<br />
DOORLOPEND KREDIET<br />
...............................................................................<br />
............................................................<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
Economie <br />
<br />
11<br />
Verbouwplannen?<br />
Kies voor de<br />
verbouwingshypotheek<br />
van DSB Bank<br />
Nu tijdelijk:<br />
bij 5 of 10 jaar vast<br />
www.dsbbank.nl<br />
0900 0575 (lokaal tarief)<br />
Vraag naar de voorwaarden.<br />
Aanbieder < €5.000 < € 10.000 < € 15.000<br />
<strong>De</strong>lta Lloyd nvt 6,5 6,5<br />
Lenen.nl ** 10,6 6,6 6,4<br />
<strong>De</strong> Hypotheker nvt 6,9 6,9<br />
Directa 7,9 6,9 6,9<br />
DSB Bank nvt 6,9 6,9<br />
Ohra 7,05 7,05 6,75<br />
Freo nvt 7,2 7,2<br />
FBTO 7,3 7,3 7,3<br />
KredietDirect** 8,3 7,7 7,3<br />
The RB of Scot. 8,7 7,9 7,5<br />
ABN Amro** 8,6 8,6 8,1<br />
Fortis Bank 10,3 9,5 8,7<br />
SNS Bank 10 10 9,1<br />
Rabobank 10,8 10,5 9,6<br />
Postbank 12,2 10,9 9,9<br />
Ruim eenvijfde van de jaarverslagen<br />
van beursgenoteerde bedrijven in Nederland<br />
schiet tekort. Dit blijkt uit een<br />
rapport van de Autoriteit Financiële<br />
Markten (AFM). Het gaat hier om de<br />
informatie over 2006 van 52 van de in<br />
totaal 240 beursgenoteerde ondernemingen.<br />
Sinds drie jaar moeten bedrijven<br />
zich houden aan regels van de<br />
AFM die beleggers doorzichtige en geloofwaardige<br />
informatie moeten bieden.<br />
Bij 28 van de 52 bedrijven rezen er<br />
<br />
<br />
<br />
LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN<br />
5 jr 5 jr 10 jr 10 jr<br />
Provider Hypotheek NHG 125% EW NHG 125% EW<br />
SNS bank SNS Budget Hypotheek Aflosvrij 4,25 4,65 4,7 5,1<br />
ING Bank Hypotheek met Renteopties 4,4 4,8 4,8 5,2<br />
ABN AMRO Budget hypotheek 4,45 4,95 4,75 5,25<br />
Fortis Bank RenteVoordeel Aflossingsvrije Hyp. 4,65 5,15 4,75 5,25<br />
Postbank VoordeelPlus Hypotheek 4,1 nvt 4,6 nvt<br />
Rabobank VoordeelHypotheek 4,2 nvt nvt nvt<br />
DSB Bank Aflossingsvrije hypotheek nvt 4,35 nvt 4,65<br />
<strong>De</strong> Hypotheker Optimaal Maatwerk Voordeel 4,1 4,5 4,6 5<br />
<strong>De</strong> Hypotheekshop FLEXXTRA 2 4,3 4,7 4,6 5<br />
<strong>De</strong>lta Lloyd Fixe Budget Hypotheek DLL 4,35 4,7 4,6 5<br />
Eigen Huis FBTO Aflossingsvrije Hypotheek 4,4 4,7 4,7 5<br />
MoneYou Compleet+ hypotheek 4,3 4,7 4,6 5<br />
Obvion Basis Hypotheek 4,3 4,7 4,7 5,1<br />
Van Kampen Groep Aflossingsvrije Top Hypotheek 4,4 4,7 4,8 5,1<br />
Fortis ASR Basisrente hypotheek 4,5 4,7 4,95 5,15<br />
Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de producten met de laagste rentes<br />
voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125%.<br />
AFM<br />
ONDUIDELIJKHEDEN IN<br />
VEEL JAARVERSLAGEN<br />
PERSOONLIJKE LENING<br />
Aanbieder < € 5.000 < € 10.000 < € 15.000<br />
Kruidvat 5,9 5,9 5,9<br />
Becam ** 10,6 6,6 6,4<br />
KredietDirect** 6,7 6,7 7,3<br />
Directa 7,9 6,9 6,5<br />
DSB Bank nvt 6,9 6,9<br />
OHRA 7,6 7,6 7,2<br />
Eurofintus ** nvt 8,7 8,7<br />
Crediam 10,5 8,9 8,5<br />
DHB bank 8,9 8,9 8,9<br />
Fortis Bank 10,2 9,4 8,8<br />
<strong>De</strong> IJssel ** nvt 9,4 9,4<br />
SNS Regio Bank 10,3 9,7 8,8<br />
SNS Bank 9,7 9,7 9<br />
Postbank 11,2 10,5 9,6<br />
Rabobank 11 10,7 9,8<br />
Getoond worden de 15 laagste tarieven gesorteerd op een PL voor 3 jaar voor 10.000 euro + de tarieven van de grootbanken.<br />
** Tarief afhankelijk van doel lening en/of risicoprofiel aanvrager. Getoond worden de laagste tarieven.<br />
DAGELIJKS OPVRAAGBARE SPAARREKENINGEN<br />
Bank Rekening € 10.000<br />
The Economy Bank N.V. TEB Ster Spaarrekening 4,6<br />
Akbank AK Internet Spaarrekening 4,55<br />
Akbank AK Spaarrekening 4,5<br />
Amsterdam Trade Bank ATB Internet Spaarrekening 4,5<br />
Credit Europe Bank Credit Europe Top-Interest rekening 4,5<br />
SNS Bank Jaarsparen 4,5<br />
Yapi Kredi Bank YKB Euro-Plus Spaarrekening 4,5<br />
DHB Bank DHB S@veOnline 4,25<br />
Garantibank International Gouden Internet Rekening 4,1<br />
Rabobank Rabo Telesparen 2,8<br />
ABN AMRO Internet Spaarrekening 2,6<br />
SNS Bank Internet Sparen 2,6<br />
Fortis Bank E-Spaarrekening 2,5<br />
Postbank Internetspaarrekening 2,5<br />
ING Bank Internet Sparen 2,4<br />
Getoond worden de 9 hoogste tarieven + de tarieven van de grootbanken van rekeningen zonder beperkende<br />
voorwaarden en een 1e inleg van 100 euro of minder.<br />
Peildatum:25-02-<strong>2008</strong> Bron: MoneyView Research<br />
Topfuncties en veel kids (2)<br />
Familiesocioloog Jan Kurse van Universiteit<br />
Freiburg zegt: ‘Topmensen zijn gericht op het<br />
kweken van opvolgers en hun eigen dynastie.’<br />
vragen op bij de AFM over deze verslaggeving.<br />
Twijfels bestonden over<br />
de waardering en toelichtingseisen.<br />
Bij 21 bedrijven, waaronder drie AEXfondsen,<br />
trof de autoriteit onduidelijkheden<br />
of onjuistheden aan in de<br />
jaarrekening. <strong>De</strong> namen van deze<br />
drie fondsen zijn onbekend. Er ontbreekt<br />
bedrijfsinformatie en hen is<br />
verzocht dit aan te vullen. <strong>De</strong> AFM<br />
gaat ervanuit dat de bedrijven in de<br />
toekomst de regels in acht nemen.<br />
......................................<br />
Te duur<br />
Interimbureaus zijn te<br />
duur. Bedrijven werven<br />
liever uit eigen netwerk.
12 Economie<br />
Bijna overal kun je met je Visa-creditcard terecht.<br />
Beurs<br />
................................................................................................................................................................<br />
..............................................................................<br />
Het Panel<br />
STELLING: DE TREIN<br />
VERTREKT?!<br />
..............................................................................<br />
WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL<br />
Het is een record, het bedrag van<br />
maximaal 19 miljard dollar dat creditcardmaatschappij<br />
Visa met een<br />
beursgang wil ophalen. Maar de timing<br />
is ongunstig, nu de kredietcrisis<br />
ook de creditcardmarkt raakt.<br />
Redactie Economie<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Nog nooit wilde een bedrijf zóveel<br />
geld ophalen bij een Amerikaanse<br />
beursgang. Het record is nu in handen<br />
van telecomgigant AT&T dat in<br />
2000 een bedrag van bijna 11 miljard<br />
dollar ophaalde bij zijn beursgang.<br />
Visa is de grootste creditcardmaatschappij<br />
ter wereld. Het bedrijf volgt<br />
het voorbeeld van de kleinere concurrent<br />
Mastercard, dat in 2006 een notering<br />
kreeg aan de New York Stock<br />
Exchange. <strong>De</strong> beursgang van Mastercard<br />
was zeer succesvol: de waarde<br />
van het aandeel is vier keer zo hoog<br />
als twee jaar geleden.<br />
Of het aandeel Visa nét zo’n snelle<br />
Beurs vandaag Cijferregen Damrak<br />
Small cap-feest barst los<br />
Briljantjes, brandhout, keurige en<br />
vage aandelen: 25 kleine<br />
Nederlandse fondsen brengen<br />
deze week verslag uit over 2007.<br />
Werk aan de winkel voor<br />
handelaren en avonturiers.<br />
AMSTERDAM ...<br />
Wolters Kluwer is het enige AEXaandeel<br />
dat deze week verslag uitbrengt<br />
en het kan net als collega en<br />
eeuwige fusiekandidaat Reed Elsevier<br />
vorige week wel een oppepper<br />
gebruiken. Het fonds staat bekend<br />
als net even te saai en te degelijk en<br />
heeft wel wat fantasie nodig. Daar<br />
heeft het de ongekroonde small cap<br />
king Aalberts nooit aan ontbroken.<br />
Eigenlijk is small cap een te klein<br />
woord voor dit 1,3 miljard euro<br />
grote en gewaardeerde midkapfonds.<br />
Een blik op het trackrecord<br />
van topman, oprichter en grootaandeelhouder<br />
Jan Aalberts zegt genoeg.<br />
Hij zwaait al 21 jaar de scepter over<br />
het concern en zorgde gemiddeld<br />
voor ruim 15% rendement per jaar,<br />
2,5 keer zo veel als de AEX.<br />
Overnemen en wegdoen<br />
Waar Aalberts het overnemen en inpassen<br />
van bedrijven tot kunst verheven<br />
heeft, doet Wessanen precies het<br />
tegenovergestelde. Het voedingsconcern<br />
stoot juist bedrijfsonderdelen af<br />
en wordt kleiner en kleiner.<br />
<strong>De</strong> grote gemene deler onder de<br />
cijferende fondsen is IT-dienstverlening.<br />
Beleggers kijken vooral uit naar<br />
de cijfers van LogicaCMG. Vorig jaar<br />
was dit een van de slechtste Amster-<br />
111<br />
Het kriebelt een beetje op de beurs. Is nu met het het eerste, voorzichtige<br />
voorjaarszonnetje ook de angst uit de markt? Kortom, kunnen de beleggers<br />
aan de zijlijn nu weer instappen?<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
stijging gaat doormaken, is twijfelachtig.<br />
Amerikanen gaan de laatste<br />
tijd namelijk minder losjes met hun<br />
creditcard om. <strong>De</strong> groei van het aantal<br />
betalingen met de kaart (creditcard<br />
leningen) loopt flink terug in de<br />
Verenigde Staten.<br />
‘<strong>De</strong> beursgang van Visa komt op<br />
een ongunstig moment’, zegt een<br />
analist tegen Reuters. ‘Onze angst is<br />
dat consumenten de komende tijd<br />
steeds minder gebruik maken van de<br />
creditkaarten. Dat betekent minder<br />
winst en omzet voor Visa.’<br />
Visa startte de voorbereidingen op<br />
de beursgang al in 2006, ruim voor de<br />
kredietcrisis losbarstte. Wanneer de<br />
beursgang precies plaatsvindt, is nog<br />
onbekend, maar waarschijnlijk halverwege<br />
dit jaar.<br />
In totaal wil Visa 406 miljoen aandelen<br />
uitgeven, schrijft het bedrijf in<br />
een verslag dat het gisteren indiende<br />
bij de Amerikaanse beurstoezichthouder<br />
SEC. <strong>De</strong> aandelen worden<br />
uitgegeven tegen een koers van tus-<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
<br />
<br />
19 miljard dollar<br />
Recordbeursgang van Visa<br />
damse aandelen en ook dit jaar wil<br />
het niet echt vlotten. Nieuwe topman<br />
Andy Green kan de koers van<br />
vers bloed voorzien door een spetterende<br />
outlook af te geven.<br />
Beste en slechtste<br />
Hieronder staan de koersveranderingen<br />
tot dusverre dit jaar en de<br />
koerswinstverhoudingen (k/w)<br />
<strong>2008</strong> van de cijferkandidaten van<br />
deze week. <strong>De</strong> k/w (Yahoo Finance)<br />
is onder voorbehoud, want juist de<br />
rapportages moeten die winsten<br />
voorspellen. Ter vergelijking: de AEX<br />
deed dit jaar -11,0%. Voor de statistici:<br />
met Accell (+575,5%) en Punch<br />
Graphix (-99,9%) cijferen deze week<br />
zowel het beste en het slechtste Nederlandse<br />
aandeel van deze eeuw.<br />
Nee dus<br />
AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG IEX)<br />
111<br />
‘Betekent een mooie dag in <strong>februari</strong><br />
dat het al lente is? Nee dus. Steeds<br />
meer data wijzen op een recessie in de<br />
VS en ook de koersen van bedrijfsobligaties<br />
vertellen ons dat we dit jaar nog<br />
verdere balans- en (dus) winsttegenvallers<br />
krijgen. Wij zouden nu eerder<br />
hoogrenderende bedrijfsobligaties<br />
kopen dan aandelen.’ 1<br />
Dinsdag<br />
• Imtech: -8,7% (k/w 12,8)<br />
• Kendrion: -5,7% (k/w 11,9)<br />
• Neways: +2.0%<br />
• Unit4 Agresso: -9,2% (k/w 24,4)<br />
• Wessanen: -11,9% (k/w 15,2)<br />
Woensdag<br />
• ASMI: -21,2% (k/w 11,9)<br />
• CSM: -19,0%<br />
• LogicaCMG: -12,3%<br />
• Ten Cate: +6,3% (k/w 12,1)<br />
• Wolters Kl.: -13,3% (k/w 14,1)<br />
Ja dus<br />
CEES SMIT (VERMOGENSBEHEERDER TODAY’S<br />
BEHEER)<br />
111<br />
‘Door jaarcijfers van de bedrijven ligt<br />
er een behoorlijke bodem onder de<br />
huidige markt, hoewel dit zeker niet<br />
uitsluit dat de beurs nog een keertje<br />
terugvalt. U kunt dan ook redelijk gerust<br />
aandelen kopen, omdat het neerwaartse<br />
risico beperkt is, terwijl er<br />
volop ruimte omhoog lijkt te zijn.’ 1<br />
sen de 37 en 42 dollar per aandeel.<br />
Het bedrag dat Visa ophaalt, gaat<br />
naar de eigenaren van het Amerikaanse<br />
deel van het bedrijf, waaronder<br />
de banken JP Morgan Chase,<br />
Bank of America en Citigroup. Een<br />
deel van het bedrag dat Visa ophaalt<br />
– 3 miljard dollar – stopt het bedrijf<br />
in enkele slepende juridische conflicten.<br />
Het Europese deel van Visa, dat<br />
in bezit is van 4500 Europese banken,<br />
gaat de beurs niet op, en blijft onafhankelijk.<br />
Visa Europa heeft een licentie<br />
om in dit deel van de wereld de<br />
Visa-vlag te voeren.<br />
In 2006 besteedden consumenten<br />
wereldwijd een bedrag van 3,23 biljoen<br />
dollar met hun Visa-creditkaarten.<br />
Nummer twee Mastercard telde<br />
1,9 biljoen dollar aan transacties.<br />
Concurrenten American Express en<br />
Discover volgen ver achter de twee<br />
marktleiders. In totaal zijn er wereldwijd<br />
1,4 miljard Visa creditkaarten in<br />
omloop, en 817 miljoen kaarten van<br />
concurrent Mastercard. 1<br />
Donderdag<br />
• Aalberts: -2,1% (k/w 10,0)<br />
• Eriks: +3,7% (k/w 10,1)<br />
• Rood Testhouse: -14,0%<br />
• Tele Atlas: -3,1%<br />
• Tetragon: -11.2%<br />
Vrijdag<br />
• Accell: +5,0%<br />
• Corio: +7,9%<br />
• KKR: -14,8%<br />
• Punch Graphix: -9,8%<br />
• Wavin: -6,8% (k/w 7,5) 1<br />
......................................<br />
Sta op Bovespa<br />
111<br />
Ziezo, de Braziliaanse hoofdgraadmeter<br />
Bovespa is de eerste grote index<br />
die het koersstof van dit jaar van<br />
zich heeft afgeschud. Een maandje<br />
geleden stond er nog -15,9% op het<br />
bord, maar de Bovespa heeft dit<br />
vlekje alweer weggewerkt. <strong>De</strong> index<br />
staat ongeveer op 0%, waar de grote<br />
Amerikaanse, Europese en Aziatische<br />
indices nog altijd in het rood<br />
staan. 1<br />
......................................<br />
......................................<br />
......................................<br />
Ja en nee<br />
PETER VAN KLEEF (SENIOR EDITOR IEX)<br />
111<br />
‘Vertrouwen komt altijd langzamer<br />
dan het gaat. <strong>De</strong> meeste beleggers<br />
stappen pas op de trein als hij bijna<br />
op volle snelheid is. Tegen de huidige<br />
koersen kan voor de lange termijn<br />
prima worden ingestapt. Op korte<br />
termijn kan de vrees zo weer de kop<br />
op steken, als er weer een subprimelijk<br />
uit een vergeten kast rolt.’ 1
VANDAAG: BOEKEN<br />
Blik op<br />
westerns<br />
<strong>De</strong> western blijft zichzelf hervinden,<br />
maar echt vernieuwen doet<br />
het genre zich niet. <strong>De</strong> recent uitgebrachte<br />
James Stewart dvdbox<br />
laat zien dat films uit de jaren<br />
vijftig niet veel simpeler waren<br />
dan moderne westerns, ondanks<br />
dat er minder Indianen worden<br />
neergeknald.<br />
Foto vs.<br />
illustratie<br />
Engelstalige boeken hebben veel<br />
vaker een goed verzorgde illustratie<br />
op het omslag dan de Nederlandse<br />
vertaling van hetzelfde<br />
verhaal. Verschillende uitgevers<br />
hebben verschillende verklaringen,<br />
maar de grafisch vormgever<br />
is onverbiddelijk: de Engelse<br />
boekomslagen zijn mooier.<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
13<br />
<strong>Pers</strong>pectief <br />
<br />
Rusland<br />
deugt niet<br />
<strong>De</strong> Nieuwe Koude Oorlog, heet<br />
het boek van de Britse journalist<br />
Edward Lucas. Met een indrukwekkende<br />
lijst aan voorbeelden<br />
die zijn stelling bevestigen dat<br />
Rusland kwaad wil doen, brengt<br />
hij de lezer bepaald niet in een<br />
vrolijke stemming, maar de<br />
boodschap is duidelijk.<br />
16 15 16<br />
.........................................................................................................................................................................................................<br />
CHRISTIAAN KROP<br />
Rapper<br />
van de<br />
Oudheid<br />
In zijn romans<br />
is Jan van Aken<br />
trouw aan de<br />
historische<br />
feiten, tenminste<br />
‘in zoverre<br />
mijn verhaal dat<br />
toelaat’. uP14
14 <strong>Pers</strong>pectief<br />
Interview Historische Hipponax<br />
<strong>De</strong> schelm van<br />
Amsterdam<br />
Noem hem geen schrijver van<br />
historische romans, want Jan van<br />
Aken heeft ook actuele boeken op<br />
de plank liggen. Maar altijd is hij op<br />
zoek naar schelmen die de geschiedenis<br />
bepalen. Inclusief hun verslavingen.<br />
Dirk Koppes<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Nee, hij is nog nooit in het Allard<br />
Pierson geweest. Het archeologische<br />
museum behoort niet tot zijn favoriete<br />
pleisterplekken, bekent Jan van<br />
Aken (46), terwijl we in het bijbehorende<br />
restaurant zitten. <strong>De</strong> boomlange<br />
Amsterdammer geeft niet zo<br />
om artefacten uit verloren gegane tijden,<br />
Van Aken gebruikt liever zijn eigen<br />
fantasie. Met succes, want hij<br />
heeft een goede reputatie opgebouwd<br />
als schrijver van historische romans.<br />
Zijn bestseller <strong>De</strong> valse dageraad leverde<br />
hem de geuzentitel ‘de Umberto<br />
Eco van Nederland’ op.<br />
Terecht, want weinigen kunnen zo<br />
overtuigend het verleden tot leven<br />
laten komen. Zonder in overgedetailleerde<br />
beschrijvingen te vervallen<br />
geeft Van Aken de lezer het gevoel dat<br />
hij in het oude Ionië van de zesde<br />
eeuw voor Christus ronddwaalt. En<br />
dat hij in Koning voor een dag de strompelsporen<br />
volgt van Hipponax, de<br />
kreupele zoon van een wagenmaker<br />
die met zijn scherpe tong in elke<br />
stadsstaat vijanden oogst. Een echte<br />
schelm, die als uitvinder van de parodie<br />
een mythische status heeft bereikt.<br />
Mooi van lelijkheid maakt Hipponax<br />
vooral indruk op zijn vrouwelijke<br />
bedgenoten met zijn immense<br />
“38% wil graag de nieuwe auto<br />
thuisbezorgd hebben na online aankoop.”<br />
Bron: directauto.nl, oktober 2007<br />
..........................................................<br />
Het boek Bzzz is een leuk boek.<br />
Het begint al op de voorkant.<br />
Daar kun je op 3 verschillende<br />
plekken drukken. je hoort<br />
dan leuke insectengeluiden. Krekels,<br />
bijen, muggen. Vooral die muggen geven<br />
de titel van het boek aan.<br />
Het boek gaat over geleedpotigen. Dat<br />
zijn onder andere insecten en schaaldieren.<br />
Het boek heeft geen echt verhaal.<br />
<strong>De</strong> schrijver weet de informatie<br />
op een (ook voor kinderen) begrijpelijke<br />
manier over te brengen. Er staan<br />
veel mooie plaatjes en foto’s in. Ze passen<br />
goed bij de informatie die erbij<br />
gegeven wordt.<br />
Je komt veel te weten over alle insectachtigen,<br />
schaaldieren en spinachti-<br />
gen. Het is een soort insectenencyclopedie<br />
met veel plaatjes en weetjes. Er<br />
staat bijvoorbeeld in hoe vliegen op<br />
het plafond kunnen lopen. En dat ze<br />
altijd in de buurt van hun geboorteplek<br />
blijven.<br />
Nu weet ik ook dat de malariamug het<br />
gevaarlijkste dier op aarde is. Dat komt<br />
omdat hij heel veel slachtoffers maakt.<br />
Iedere 12 seconden sterft er 1 kind aan<br />
malaria. En dat is dan alleen nog maar<br />
van de mensen.<br />
Er staan ook veel zoekplaatjes in dit<br />
boek. Dan moet je bijvoorbeeld kijken<br />
waar het insect zit, in een grote plaat.<br />
Dat insect heeft dan een schutkleur. En<br />
er zijn puzzeltjes en raadsels en nog<br />
meer grappige dingen. Op een blad-<br />
zijde stonden een paar weetjes. .. daar<br />
stond dan bij ‘waar? of niet waar? ‘Dat<br />
zag ik eerst niet, en ik dacht dus dat<br />
alles waar was. <strong>De</strong>ze is niet waar, maar<br />
ik dacht dus eerst dat het waar zou<br />
zijn: hooiwagens hebben het dodelijkste<br />
vergif van alle spinachtigen, maar<br />
zijn tanden zijn te klein om mensen te<br />
bijten.<br />
Eigenlijk is Bzzz een soort insectenaflevering<br />
van Animal Planet, maar<br />
dan in boekvorm. Als je een spreekbeurt<br />
doet over insecten is dit boek<br />
onmisbaar!<br />
Ik zou het ook heel leuk vinden om zo’n<br />
soort boek te lezen over een andere<br />
diersoort. Dus de katachtigen of oceaandieren<br />
of vogels.<br />
................................................................................<br />
Mafste boektitel (2)<br />
Kandidaten zijn Brian Piddocks How to Write a How to Write Book;<br />
Jasper McCutcheon’s I Was Tortured By The Pygmee Love Queen en<br />
Are Women Human? And Other International Dialogues.<br />
Wessel is 10 jaar<br />
<br />
<br />
.......................................................................................................................................................................................................<br />
RECENSIE | KINDERBOEK<br />
ANIMAL<br />
PLANET<br />
ALS BOEK<br />
Wessel Poorthuis<br />
111<br />
Mafste boektitel (1)<br />
Het Engelse tijdschrift The Bookseller heeft<br />
de shortlist bekendgemaakt voor de<br />
Oddest Book Title of the Year-prijs.<br />
geslacht. Van Aken spaart de roede<br />
niet, mieren, mestkevers en een hakmes<br />
bedreigen Hipponax’ trotse<br />
mannelijkheid.<br />
‘Dit is mijn meest toegankelijke<br />
boek’, constateert Van Aken tevreden.<br />
‘Het heeft een zekere eenvoud, die<br />
me bevalt. Mijn eerdere boeken waren<br />
veel complexer. Niet dat het makkelijker<br />
is om zo ogenschijnlijk simpel<br />
te schrijven. Ieder boek vereist<br />
moed.’ En veel noeste arbeid, want<br />
Van Aken is niet snel tevreden. Manuscripten<br />
blijven vaak jaren op de<br />
plank liggen, terwijl hij met andere<br />
projecten verdergaat. Over <strong>De</strong> valse<br />
‘Het zijn fi guren die<br />
niet met de massa<br />
meegolven, ze<br />
blijven zichzelf’<br />
dageraad heeft hij 12 jaar gedaan,<br />
Koning voor een dag<br />
was relatief een vluggertje<br />
met 2,5 arbeidsjaren.<br />
‘Ik ben<br />
geen schrijver die<br />
moeizaam of<br />
langzaam<br />
schrijft, maar<br />
ik schrap onbarmhartig<br />
in mijn verhalen.<br />
Van<br />
de duizend<br />
woorden per<br />
dag verdwijnen<br />
er makkelijk<br />
900.<br />
‘Een pil levert netto niets op, ik streef naar een heldere geest.’ CHRISTIAAN KROP<br />
Maakt niet uit, ik ben een auteur<br />
die veel moet uitproberen. Elke<br />
dag trachten drie perfecte zinnen<br />
te produceren, dat trekt<br />
mij totaal niet. ’<br />
Van Akens boeken hebben<br />
bijna altijd een schelm als hoofdpersoon.<br />
Wat hem zo trekt in<br />
zulke figuren? ‘Schelmen zijn<br />
interessant omdat ze niet meegolven<br />
met de massa. Anders<br />
krijg je kleurloze personages:<br />
schelmen blijven zichzelf. Mensen<br />
die de geschiedenis bepalen.<br />
Zelfs Napoleon zou je een<br />
schelm kunnen noemen, iemand<br />
die tegen de tijdsgeest<br />
inging. Een schelm<br />
als Hipponax is tegelijkertijd<br />
een lief jongetje<br />
dat erbij wil horen. Hij<br />
wordt voortdurend getreiterd<br />
in zijn jeugd en wil alleen<br />
maar bij de elite aan tafel<br />
zijn gedichten voordragen. Maar<br />
hij wordt iedere keer teruggeschopt<br />
naar de kroeg. ’<br />
Als gebruiker van straattaal zou<br />
je Hipponax een rapper van de<br />
Oudheid kunnen noemen, denkt<br />
Van Aken. Of dat overeenkomt met<br />
de historische werkelijkheid, valt niet<br />
te zeggen, ‘daarvoor weten we te weinig<br />
van Hipponax.’ Of zoals hij in<br />
zijn boek schrijft, ‘ik blijf trouw aan<br />
historische feiten, maar alleen in zoverre<br />
mijn verhaal dat toelaat.’ Tijdens<br />
het gesprek in het Allard Pierson:<br />
‘Het gaat niet om het schrijven<br />
van een geschiedenisboek. Doordat<br />
we amper iets van Hipponax weten,<br />
kan ik mijn fantasie zijn gang laten<br />
gaan. Ik probeer een verhaal te vertellen<br />
dat ikzelf zou willen lezen. Een<br />
spel van legende en werkelijkheid.’<br />
‘We hebben een vast idee van de<br />
wereld om ons heen. Plotseling kan<br />
dat beeld veranderen, dan wordt het<br />
interessant. Zelf werd ik op mijn negentiende<br />
vader. Alles verschuift. Inmiddels<br />
ben ik grootvader en sta ik<br />
op het schoolplein te wachten, ditmaal<br />
op mijn kleindochter. Zo simpel<br />
als de wereld er als jonge vader<br />
uitzag, zoveel nuances zie ik nu.’<br />
Ouder en wijzer, zo voelt hij zich<br />
langzamerhand wel. Door schade en<br />
schande, want hij heeft ook lang als<br />
schelm geleefd, erkent Van Aken. <strong>De</strong><br />
jaren tachtig waren een door drugsgebruik<br />
doordrenkte periode, die hij<br />
heeft beschreven in Het fluwelen labyrint,<br />
zijn enige actuele roman tot nu<br />
toe. <strong>De</strong> schrijver voelt geen nostalgie.<br />
‘Ik weet steeds beter dat een pil netto<br />
niets oplevert, ik streef nu juist naar<br />
een heldere geest. Waar Hipponax<br />
regelmatig naar de wijn grijpt, moet<br />
ik me inhouden. Ik heb nogal wat<br />
klappen gehad: een auto-ongeluk,<br />
een drugsverslaving. Ik wil juist alles<br />
voelen. Schrijven is mijn enige overgebleven<br />
verslaving.’ 1<br />
Jan van Aken: Koning voor een dag,<br />
uitgeverij Querido.<br />
..........................................................<br />
Chabot verramsjt<br />
Bart Chabot wordt 6 maart in <strong>De</strong> Slegte tot<br />
Koning van de Ramsj gekroond. Het is deel van<br />
een actie om jongeren tot lezen aan te zetten.
................................................................................................................................................................................................<br />
................................................................................................................ ...............................................................................<br />
................................................................................................................................................................................................<br />
NIEUW VERSCHENEN<br />
111<br />
Dino van de Lage Landen<br />
Jazeker, ook in Nederland hebben dinosauriërs<br />
rondgelopen. Aan de<br />
hand van de vondst van één exemplaar,<br />
dat wil zeggen, van een aantal<br />
botfragmentjes van de bescheiden<br />
hadrosaurus, beschrijft paleontoloog<br />
Anne Schulp de opkomst en ondergang<br />
der dinosauriërs in Limburg,<br />
ruim zestig miljoen jaar geleden. Een<br />
klein maar fraai boekje. Anne Schulp, <strong>De</strong> Nederlandse dino. Uitgeverij<br />
Veen Magazines, 14,95 euro.<br />
...............................................................................<br />
Henk Romijn Meijer overleden<br />
Zaterdag is in Frankrijk schrijver en jazzgitarist Henk Romijn Meijer<br />
(1928) overleden. Hij maakte naam met korte verhalen;<br />
in oktober 2007 verscheen zijn laatste roman, Verhoudingen.<br />
111<br />
Tweelingenonderzoek<br />
<strong>De</strong> Vrije Universiteit<br />
beheert<br />
een ‘Nederlands<br />
Tweelingenregister’<br />
waarin<br />
veertigduizend<br />
tweelingen<br />
staan geregistreerd.<br />
Die databank<br />
biedt een<br />
unieke moge-<br />
lijkheid voor onderzoek naar onze genen<br />
– hun invloed op ons uiterlijk,<br />
onze gezondheid en ons gedrag. In dit<br />
boek is een groot aantal recente on-<br />
.......................................<br />
derzoeken gebundeld, en steeds weer<br />
blijkt: opvoeding en omgeving zijn belangrijk,<br />
maar onze voorouders zijn<br />
nooit ver weg.<br />
Dorret Boomsma (red.), Tweelingenonderzoek.<br />
VU uitgeverij, 22,50 euro.<br />
111<br />
Cholesterolhype<br />
<strong>De</strong> discussie over de rol van cholesterol<br />
en het alsmaar stijgende gebruik<br />
van cholesterolverlagers, de statines,<br />
wil maar niet verstommen. Dat is voor<br />
een groot deel te danken aan de Britse<br />
arts Malcolm Kendrick. Cholesterol is<br />
onschuldig, is zijn stellige overtuiging,<br />
en die pillen zijn alleen maar gevaar-<br />
<strong>Pers</strong>pectief<br />
Boekomslagen Illustratie versus fotografi e<br />
Echte schoonheid zit van buiten<br />
<strong>De</strong> kleurrijke en verzorgde<br />
illustraties die Engelstalige<br />
boekenomslagen sieren, worden bij<br />
de Nederlandse vertaling vaak vervangen<br />
door een foto. Zijn Nederlandse<br />
lezers nou zo anders, of is er<br />
iets anders aan de hand?<br />
Judith Hornman<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Er zit een wereld van verschil tussen<br />
de omslagen van Nederlands- en Engelstalige<br />
literaire fictie. Met de inhoud<br />
van het boek heeft het niks te<br />
maken: waar illustraties de bovenhand<br />
voeren bij Engelstalige boeken,<br />
kiezen uitgevers bij de Nederlandse<br />
vertaling massaal voor een foto op de<br />
omslag.<br />
<strong>De</strong> uit Australië afkomstige grafisch<br />
ontwerper Andrew McAlpine<br />
woont sinds een paar maanden in<br />
Amsterdam en vindt boekomslagen<br />
hier maar saai. ‘Een goed ontwerp is<br />
een geheel: kleuren, beeld en lettertypes<br />
moeten bij elkaar passen’, legt hij<br />
uit. Als hij het omslag van de oorspronkelijke<br />
Engelse paperbackversie<br />
van Jeanette Winterson’s boek The<br />
Stone Gods (uitg. Penguin) vergelijkt<br />
met de Nederlandse vertaling <strong>De</strong> Stenen<br />
Goden (uitg. Contact), fronst hij<br />
zijn wenkbrauwen.<br />
‘<strong>De</strong> Nederlandse editie zegt niet<br />
zoveel: ze hebben hier gewoon archiefbeeld<br />
voor gebruikt, een standaard<br />
afbeelding die verder niet speciaal<br />
voor dit verhaal bewerkt is.’ Bij<br />
het zien van de Engelse editie verdwijnt<br />
de frons direct. ‘Dat ziet er al<br />
minder goedkoop uit, alles past bij<br />
elkaar. Zelfs de achterkant is geïllustreerd.’<br />
The Stone Gods is exemplarisch.<br />
Drie keer heen en weer lopen tussen<br />
Engelse en Nederlandse boekenplanken<br />
levert al een duidelijk beeld op<br />
van de verschillen. ‘Die Nederlandse<br />
boeken maken ook alleen maar werk<br />
van de voorkant’, observeert McAlpine.<br />
‘Foto op de voorkant, foto van<br />
de auteur op de achterkant, standaardlettertypes<br />
met een schreef,<br />
klaar. <strong>De</strong> Engelstalige ontwerpen zijn<br />
echt een verzorgd geheel: voor- en<br />
achterkant, met veelal voor het boek<br />
ontworpen lettertypes. <strong>De</strong> Nederlandse<br />
uitgaven doen een stuk conservatiever<br />
aan.’<br />
Betram Maurits, redacteur bij uitgeverij<br />
Contact, legt uit hoe het komt<br />
dat het Nederlandse omslag van <strong>De</strong><br />
Stenen Goden er anders uitziet. ‘We<br />
wilden de Nederlandse versie tegelijkertijd<br />
uitbrengen met de Engelse.<br />
Dan zijn er aan beide kanten van het<br />
Er zit een wereld van verschil tussen Nederlands- en Engelstalige literaire fictie. GUIDO BENSCHOP<br />
Kanaal ontwerpers bezig en moeten<br />
we kiezen als het beeld uit Engeland<br />
binnenkomt. Vaak betreft het dan óf<br />
een overdonderend mooi ontwerp,<br />
óf iets dat gelijkwaardig is aan onze<br />
versie. In dit geval werd het het laatste.<br />
Hoe we dat bepalen? Noem het<br />
intuïtie. Ik vind Nederland trouwens<br />
lang niet zo conservatief als de Verenigde<br />
Staten, hoor. Ze hebben er<br />
misschien wel meer illustraties op het<br />
omslag dan hier, maar die zijn er alleen<br />
om de verwachtingen van de lezer<br />
te bevestigen. Erg braaf.’<br />
Dat het omslag niet alleen een artistieke<br />
aangelegenheid is, bevestigt<br />
Maurits direct. ‘Natuurlijk speelt geld<br />
ook een rol. Voor zo’n buitenlands<br />
ontwerp moet vaak betaald worden,<br />
dan denken we: dat kunnen we zelf<br />
óók mooi doen.’ Nickie Teunissen,<br />
verkoper bij Selexyz in Amsterdam,<br />
geeft de voorkeur in ieder geval aan<br />
Engelstalige omslagen. ‘Wat ik nou<br />
zo jammer vind: Nederlandse uitge-<br />
Economie, intuïtie<br />
en trend spelen een<br />
rol als het gaat om<br />
het ontslagontwerp<br />
vers proberen wel steeds vaker die<br />
geïllustreerde stijl over te nemen uit<br />
het buitenland. Maar dan slaan ze de<br />
plank net mis. Terwijl we het wel kunnen<br />
hier: kijk maar naar Nederlandse<br />
omslagen uit de jaren ’60 en ’70, met<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Bierboekje<br />
Bij Hertog Jan krijg je een<br />
boekje met verhalen van<br />
onder anderen Kluun.<br />
alleen maar letters. Heel krachtig is<br />
dat.’<br />
Nickie kan haar hart ophalen,<br />
want Just Enschede, directeur van de<br />
stichting <strong>De</strong> Best Verzorgde Boeken,<br />
ziet die trend terugkeren. Als jurylid<br />
van de jaarlijkse competitie Het<br />
mooiste boekomslag houdt hij omslagen<br />
scherp in de gaten: ‘Het is altijd<br />
een beetje koffiedik kijken, maar<br />
ik heb het idee dat foto’s op het omslag<br />
hun langste tijd wel hebben gehad.<br />
Illustraties komen steeds vaker<br />
voor, evenals omslagen die alleen beletterd<br />
zijn. Wat dat betreft kun je wel<br />
zeggen dat Nederland steeds vaker<br />
naar het buitenland kijkt.’<br />
Economie, intuïtie en trend spelen<br />
dus een rol als het gaat om het omslagontwerp.<br />
<strong>De</strong> uiteindelijke boe-<br />
...............................................................................<br />
Prijs voor Peter van Brummelen<br />
Parool-redacteur Peter van Brummelen heeft de Jip Golsteijn Journalistiekprijs<br />
2007 gewonnen met zijn verhaal <strong>De</strong> Zoon van Big Bill<br />
Broonzy, over de Nederlandse zoon van een bluesheld.<br />
15<br />
kenkoper speelt slechts een figurantenrol<br />
bij de vormgeving, iets wat je<br />
niet zou verwachten in een tijd waarin<br />
geen stap wordt gezet zonder een<br />
uitgebreid marketingonderzoek<br />
vooraf. Grootschalig onderzoek naar<br />
de Nederlandse lezer en wat die van<br />
een omslag wil, is er in ieder geval<br />
nooit gedaan.<br />
Oscar van Gelderen, uitgever bij<br />
Lebowksi, vindt dat niet meer dan<br />
logisch: ‘Ik weet toch niet wat de Nederlandse<br />
lezer wil? Het zijn er wel<br />
vijftien miljoen.’ Zijn keuze om een<br />
foto op het omslag van Dave Eggers’<br />
nieuwe boek Wat is de wat te gebruiken<br />
in plaats van de oorspronkelijke<br />
illustratie, was dan ook niet moeilijk:<br />
‘Ik vond die foto gewoon mooier dan<br />
de illustratie.’ 1<br />
lijk. Als Kendrick gelijk heeft, is de<br />
huidige cholesterolhype een van de<br />
grootste medische schandalen ooit.<br />
Malcolm Kendrick, <strong>De</strong> cholesterolhype.<br />
Uitgeverij Veen Magazines, 15,95<br />
euro.<br />
<strong>De</strong> Cholesterolhype Malcolm Kendrick<br />
<strong>De</strong><br />
Cholesterolhype<br />
Malcolm Kendrick
16 <strong>Pers</strong>pectief<br />
Non-fi ctie <strong>De</strong> nieuwe Koude Oorlog<br />
Pas op, daar zijn<br />
de Russen weer!<br />
<strong>De</strong> Russen kiezen volgende week<br />
een nieuwe president. Eén ding<br />
staat echter al vast: Poetin blijft. Tot<br />
groot verdriet van de Britse<br />
journalist Edward Lucas.<br />
Mark van Assen<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
<strong>De</strong> ondertitel (Hoe het Kremlin Rusland<br />
en de wereld bedreigt) verklapt het<br />
al een beetje: dit is geen vrolijk boek.<br />
Journalist Edward Lucas (Independent,<br />
BBC, The Economist) maakte de<br />
val van de Sovjet-Unie van dichtbij<br />
mee en betitelt dat meteen al in de<br />
inleiding als een van ‘de gelukkigste<br />
gebeurtenissen in mijn leven’. Maar<br />
wat er daarna is gebeurd, stemt hem<br />
tot diepe droefenis.<br />
Rusland onder leiding van Vladimir<br />
Poetin is een gevaar voor alles en<br />
iedereen, dat is de kern van Lucas’<br />
boek. Moskou trekt zich van niemand<br />
iets aan, heeft lak aan wetten en regels,<br />
zet een grote mond op tegen het<br />
Westen, blijft voormalige satellietstaten<br />
als Estland en Georgië lastigvallen,<br />
is geen liefhebber van de vrijheid<br />
van meningsuiting en misbruikt zijn<br />
olie- en gasvoorraden als politiek<br />
drukmiddel.<br />
Alles wat Lucas<br />
signaleert, biedt<br />
reden tot<br />
ongerustheid<br />
Kortom: we hebben thans te maken<br />
met een nieuwe Koude Oorlog, waarin<br />
het Westen aan de verliezende<br />
hand is terwijl het niet eens in de gaten<br />
heeft dat de strijd al begonnen is.<br />
Lucas verwoordt het zo: ‘Rusland [is]<br />
een reusachtige, met atoombommen<br />
bewapende versie van Saoedie-Arabië:<br />
een land dat zo rijk en machtig is<br />
dat zelfs directe steun aan het terrorisme<br />
geen afkeuring oproept bij het<br />
Westen’.<br />
<strong>De</strong> waslijst van voorbeelden die<br />
Lucas ter ondersteuning van zijn stelling<br />
aandraagt, is indrukwekkend.<br />
Heel indrukwekkend. Zo indrukwekkend<br />
dat de lezer zich vertwijfeld gaat<br />
afvragen of er wel íets is aan Rusland<br />
wat deugt. Goed, zo moet ook Lucas<br />
toegeven, de meeste Russen hebben<br />
het nog nooit zo goed gehad (wat<br />
meteen de populariteit van Poetin<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Poetin, ijzeren greep. REUTERS<br />
verklaart), maar dan heb je het ook<br />
wel gehad. Poetin regeert met ijzeren<br />
hand, aarzelt niet om lastige personen<br />
zoals Aleksandr Litvinenko en<br />
journaliste Anna Politkovskaja uit de<br />
weg te ruimen, stort het land in een<br />
even bloedige als uitzichtloze oorlog<br />
met Tsjetsjenië enkel en alleen om<br />
met speciale ‘anti-terreurmaatregelen’<br />
zijn greep op de openbare orde te<br />
verstevigen en nationaliseert schaamteloos<br />
de grote olieconcerns. Kritiek<br />
uit het Westen? Het zal hem wat. Rusland<br />
telt weer mee, en dat zal de wereld<br />
weten ook.<br />
Het wordt op een gegeven moment<br />
dus wat veel. Door deze schier<br />
eindeloze opsomming van ellende<br />
wordt het de lezer uiteindelijk zwaar<br />
te moede. Het verontrustende is echter<br />
dat er geen speld tussen de krijgen<br />
is. Alles wat Lucas signaleert, biedt<br />
reden tot ongerustheid, vooral de<br />
manier waarop Rusland meer en<br />
meer greep krijgt op de Europese<br />
energievoorziening. Hij hekelt met<br />
name de lakse en naïeve manier<br />
waarop Duitsland zijn deuren wagenwijd<br />
heeft opengezet voor het<br />
Russische gas.<br />
Zijn waarschuwing en oproep aan<br />
het Westen zijn wederom wat zwaar<br />
aangezet: ‘We staan tegenover mensen<br />
die ons kwaad willen doen, ons<br />
willen dwarsbomen en verzwakken’,<br />
zo schrijft hij. ‘Het is hoog tijd dat we<br />
Rusland behandelen als het autoritaire<br />
regime dat het is.’ Hoe? Door net<br />
als in de eerste Koude Oorlog een<br />
front te vormen. Oude tijden herleven.<br />
1<br />
Edward Lucas, <strong>De</strong> Nieuwe Koude<br />
Oorlog. Uitg. Nieuw Amsterdam.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Dvd Jaren vijftig versus nu<br />
<strong>De</strong> vrouw<br />
achter<br />
elke cowboy<br />
Films over het wilde westen lijken<br />
misschien het eeuwige leven te<br />
hebben, maar het genre moet zich<br />
voortdurend opnieuw uitvinden.<br />
Idem dito Pierce ‘James Bond’<br />
Brosnan, die met een Rambo-imitatie<br />
zijn cocktailcarrière defi nitief<br />
afsluit.<br />
Dirk Koppes<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Een verlaten landschap. Bergen,<br />
sneeuw, een man duikt op tussen de<br />
bomen, even zijn rust nemend. <strong>De</strong><br />
adem uit zijn mond bevriest zowat,<br />
hij heeft niet voor niets een bontjas<br />
aan. Dan klinkt er een schot. <strong>De</strong> man<br />
wordt geraakt in zijn bovenarm. Na<br />
een verbaasde blik naar de wond<br />
schreeuwt hij het uit, de echo schalmt<br />
door de bomen. Wie hij is, waarom<br />
hij wordt beschoten weten we niet.<br />
Twintig minuten lang moet hij<br />
gruwelijke dingen ondergaan om aan<br />
de vijandige natuur en aan zijn belagers<br />
te ontsnappen. Voeg daaraan toe<br />
dat de voortvluchtige ook nog eens<br />
<strong>De</strong> Zwarte Doos<br />
................................................................................<br />
Mooie boeken (1)<br />
Een vertaling van Cervantes’ Don Quichote is genomineerd voor de<br />
Bestverzorgde Boek 2007-prijs. Bij de non-fictie staan een fotoboek<br />
van Eva Besnyö en een geschiedenis van Shell genoemd.<br />
<br />
<br />
..................................................................................................<br />
‘Bij elke roman hoort lekkere rotzooi’<br />
Hoe haalt de schrijver het boek uit<br />
zijn hersens? Wordt de Zwarte Doos<br />
geopend met drank, discipline of<br />
engelengeduld? <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> vraagt<br />
spraakmakende auteurs naar hun<br />
succesformule en kraakt de code.<br />
Vandaag: Rascha Peper (1949). Onlangs<br />
verscheen haar nieuwe roman<br />
Vingers van marsepein bij uitgeverij<br />
Nieuw Amsterdam.<br />
Hans van Willigenburg<br />
...<br />
Heeft u een favoriete tijd om te<br />
schrijven?<br />
‘Aan het einde van de ochtend begin<br />
ik. Elf uur, half twaalf. Als ik net uit<br />
James Stewart in ‘Shenandoah’.<br />
met een mes eigenhandig de kogel<br />
uit zijn arm moet verwijderen, en acteur<br />
Pierce Brosnan is wel ver verwijderd<br />
van de rol die hem beroemd<br />
maakte: 007. Als een Rambo moet hij<br />
zichzelf hier tegen een overmacht<br />
verdedigen. In die eerste twintig minuten<br />
zegt hij geen woord (afgezien<br />
van ‘mwoohaarghhaaah’), toch blijft<br />
de kijker hem gefascineerd volgen,<br />
zich afvragend wat hij heeft uitgehaald<br />
om zijn achtervolger, Liam<br />
Neeson, zo kwaad te maken.<br />
Hoe vernieuwend is Brosnans Serap-<br />
bed ben, zie ik het leven niet zo zitten.’<br />
U gaat dan door tot…?<br />
‘Vijf uur, zoiets. Dan ga ik iets aan het<br />
eten doen, als dat nodig is. Maar wanneer<br />
mijn man kookt, ga ik langer<br />
door. Met een glaasje wijn of port aan<br />
het einde van de middag kan ik heel<br />
geïnspireerd raken. Dat zijn dan hele<br />
productieve uren!’<br />
U bent ‘gewoon’ bereikbaar tijdens<br />
het schrijven?<br />
‘<strong>De</strong> telefoon blijft gewoon aan. Als<br />
bellers te veeleisend worden, wimpel<br />
ik ze af.’<br />
him Falls (2006) als western? <strong>De</strong> recente<br />
uitgave van een James Stewartdvd-box<br />
levert uitstekend vergelijkingsmateriaal<br />
op uit de hoogtijdagen<br />
van het genre, de jaren vijftig.<br />
Stewart heeft op zijn eigen manier de<br />
westernfilm nieuwe impulsen gegeven.<br />
Kijk naar zijn dubbelzinnige karakter<br />
in Bend of the River (1952),<br />
waarin hij een groep pioniers naar<br />
hun nieuwe woongebied begeleidt.<br />
Aan de ene kant een ervaren schutter<br />
die zijn talenten voor een goede zaak<br />
Hoe ontstaan uw romans?<br />
‘Het begint meestal met een of meerdere<br />
scènes die aan me trekken. En<br />
die ik zo mooi en helder mogelijk op<br />
papier wil krijgen. Die scènes zijn de<br />
aanjagers van het boek.‘<br />
En hoe werkt u aan het boek zelf?<br />
‘Ik doe veel onderzoek. Spreek met<br />
deskundigen, bezoek musea, verzamel<br />
foto’s. Zo komt er in mijn laatste<br />
boek een zwarte neushoorn voor, dus<br />
had ik een grote, gedetailleerde foto<br />
van een neushoorn op mijn bureau<br />
liggen. Dan kijk ik naar de stand van<br />
de ogen, de neusgaten, de plooitjes<br />
eromheen. En probeer die gezichts-<br />
.......................................................................................................................<br />
RECENSIE | HOORSPEL<br />
ROMEO EN<br />
JULIA<br />
...<br />
Judith Hornman<br />
Romeo’s en Julia’s zijn er in vele soorten<br />
en maten. Naast het gebruikelijke<br />
toneelspel passeerde Shakespeares<br />
beroemde liefdestragedie al eerder de<br />
revue als ballet van Prokofiev, musical<br />
van Bernstein en speelfilm van Baz<br />
Luhrmann. Aan dat rijtje kunnen we<br />
nu ook een hoorspel toevoegen, want<br />
de eerste volledige Nederlandse au-<br />
dioversie van Romeo en Julia is uit.<br />
Uitgeverij Home Academy kwam al<br />
eerder met Hamlet op cd, wat een succes<br />
bleek. Voor deze Romeo en Julia is<br />
gebruikgemaakt van de vrij klassieke<br />
vertaling van Gerrit Komrij, uitgevoerd<br />
door acteurs van toneelgroep <strong>De</strong><br />
Geest. Regisseur Maarten Wansink<br />
legt zijn keuze voor de vertaling uit in<br />
het boekje dat bij de twee cd’s geleverd<br />
wordt: ‘Ik vind Romeo en Julia niet beter<br />
als Verona vervangen wordt door<br />
een achterstandswijk of als de Capuletti<br />
bootvluchtelingen zijn. Bewerken<br />
verkleint de verbeelding.’<br />
Er zijn genoeg andere elementen die<br />
de verbeelding een beetje op weg hel-<br />
pen, want het betreft hier een hoorspel,<br />
geen droog opgelezen luisterboek.<br />
Gnuivende paarden, fluitende<br />
vogels en allerhande gebral op de<br />
achtergrond zorgen samen met de<br />
stemmen van Julia (Marleen Scholten)<br />
en Romeo (Joep van der Geest)<br />
voor een prettig middagje bivakkeren<br />
op de bank. 1<br />
William Shakespeares Romeo en<br />
Julia door Toneelgroep <strong>De</strong> Geest.<br />
Uitgeverij Home Academy<br />
......................................<br />
Mooie boeken (2)<br />
<strong>De</strong> prijs komt voort uit de<br />
uitgeverswereld en eert<br />
bijzondere vormgeving.
Pierce Brosnan is in ‘Seraphim Falls’ ver verwijderd van de rol van 007.<br />
gebruikt, aan de andere kant een man<br />
met een zwart verleden. Pas later leert<br />
de kijker wat hij precies heeft uitgevreten.<br />
Een simpele held is Stewart<br />
niet in deze film.<br />
Simpele goeddoener<br />
Ook in het latere Shenandoah lijkt hij<br />
een simpele goeddoener, maar deze<br />
pater familias laat zien dat hij uit harder<br />
hout gesneden is wanneer zijn<br />
gezin bij de Amerikaanse burgeroorlog<br />
betrokken raakt. Het zoetsappige<br />
...............................................................................................................................<br />
uitdrukking zo exact mogelijk te beschrijven.’<br />
Die foto’s zwerven op uw bureau?<br />
‘Inderdaad. Bij elke roman hoort een<br />
bepaalde rotzooi. Lekkere rotzooi,<br />
vind ik dat. En ik ruim het pas op als<br />
het boek af is.’<br />
U lijkt me geen schrijver die bij A<br />
begint en bij Z eindigt.<br />
‘Klopt. In het begin schreef ik pas verder<br />
als ik vond dat de vorige alinea<br />
perfect was. Maar ja, die wás nooit<br />
perfect. Nu schrijf ik de eerste versie<br />
in een moeite door, maar dat wil niet<br />
zeggen: chronologisch. Soms begin<br />
ik met de slotscène.’<br />
Hoeveel versies schrijft u?<br />
‘O, zeker tien.’<br />
“Als u direct weet welke nieuwe auto u wilt,<br />
zorgen wij dat u hem ook direct krijgt.”<br />
directgeleverd.<br />
Disney-begin is dan snel vergeten.<br />
Toch laat in deze box vooral Winchester<br />
‘73 zich het best vergelijken<br />
met Seraphim Falls. Ook hier gaat het<br />
om een wraakmotief, twee mannen<br />
vechten op leven en dood om een geweer.<br />
<strong>De</strong> winchester uit de filmtitel<br />
belandt steeds weer in andere handen,<br />
maar brengt al zijn eigenaren<br />
dood en verderf. James Stewart en de<br />
schurk Dutch Henry achtervolgen elkaar<br />
net zoals Neeson en Brosnan.<br />
Waar Seraphim Falls een moreel am-<br />
Dat verveelt nooit?<br />
‘Nee. Elke wijziging leidt tot nieuwe<br />
inzichten over het boek, de kracht ervan,<br />
de mogelijkheden. Die wil je tot<br />
het laatste blijven uitputten.’<br />
‘Kill your darlings!’<br />
‘Dat moet je leren. Ooit heb ik een<br />
bijfiguur gecreëerd waarvan redacteuren<br />
zeiden: ‘die houdt té veel op’.<br />
Na een paar weken dacht ik: ze hebben<br />
gelijk.’<br />
Een worsteling?<br />
‘Ach, als ik een brief schrijf, lukt dat<br />
ook niet in één keer.’<br />
Waarom moeten mensen uw jongste<br />
boek lezen? Eén zin!<br />
‘Je gaat de schoonheid inzien van iets<br />
wat je eerst vies en luguber lijkt.’ 1 Rascha Peper.<br />
bigu einde krijgt, wint Stewart en met<br />
hem het goede duidelijk in Winchester<br />
‘73.<br />
<strong>De</strong> landschappen, de kostuums,<br />
het ontloopt elkaar allemaal niet zoveel.<br />
<strong>De</strong> dubbelzinnigheid van de<br />
karakters zie je ook al in 1950. Grootste<br />
verschil is hoe indianen neergezet<br />
worden. Rock Hudson als indianenchief<br />
die zich graag laat neerschieten,<br />
dat zou nu niet meer kunnen. Indianen<br />
waren wilden die je moest neerleggen,<br />
simpel.<br />
Rol van vrouwen<br />
Een ander groot verschil is de rol van<br />
vrouwen, die in de jaren vijftig nog<br />
braaf achter het fornuis verblijven.<br />
Als Shelley Winters Winchester ‘73<br />
binnenloopt, krijgt ze de vreselijkste<br />
dingen naar haar hoofd. Als pianiste/<br />
animeermeisje beperkt haar rol zich<br />
tot roofbuit en te redden slachtoffer.<br />
Typerend voor het vrouwenbeeld<br />
uit die tijd is de speech van James Stewart<br />
tegen zijn aanstaande stiefzoon,<br />
die om de hand van zijn dochter<br />
heeft gevraagd: ‘They expect things<br />
they never ask for. And when they<br />
don’t get them, they ask why. Sometimes<br />
they don’t ask. And then they<br />
just go ahead and punish you for not<br />
doing what you didn’t know you<br />
were supposed to do in the first place.’<br />
In Seraphim Falls hebben ze het<br />
vrouwenprobleem opgelost: er komt<br />
er amper een voor in de film, alleen<br />
als slachtoffer van een brute moord.<br />
Nee, de oude western hervindt zichzelf<br />
voortdurend, maar wie denkt dat<br />
het zichzelf iedere keer heruitvindt,<br />
heeft het mis. 1<br />
James Stewart box: Bend of the river,<br />
Shenandoah, Winchester ‘73 (Universal)<br />
David von Ancken: Seraphim Falls<br />
(A-film)<br />
Poëzie<br />
Chrétien Breukers ...<br />
Nieuwe bundel Ingmar Heytze<br />
Ingmar Heytze probeert de lezer zijn<br />
gedichten in te lokken. Hij stoot ze<br />
niet af met allerlei slimme constructies<br />
en kunstzinnig bedoelde filosofie.<br />
Wat weer niet wil zeggen dat zijn<br />
werk niet slim en kunstig in elkaar zit,<br />
want dat zit het wel. Maar Heytze laat<br />
de taal in zijn beste gedichten vooral<br />
zíngen. Dat geldt opnieuw voor zijn<br />
nieuwe bundel, Elders in de wereld, die<br />
veel sterk nieuw werk bevat. Misschien<br />
zou een kniesoor kunnen zeggen<br />
dat Heytze te váák een nieuwe<br />
bundel samenstelt, wat de kwaliteit<br />
van het geheel niet ten goede komt.<br />
Zo’n kniesoor wil ik niet zijn. Al was<br />
het maar om een gedicht als Triep<br />
waarin Heytze een gebeurtenis uit de<br />
actualiteit – het gaat over Pascal Triep<br />
van de Scheveningse burenmoord –<br />
in een heel sterk vers weet om te zetten.<br />
www.ingmarheytze.nl<br />
Eerste stadsdichter Utrecht?<br />
Utrecht heeft nog geen stadsdichter.<br />
Hoewel Ingmar Heytze het Utrechtse<br />
stadsdichterschap al jaren de facto<br />
vervult, is hij het de jure niet. Hij<br />
maakt actualiteitsgedichten voor AD/<br />
UN, maar is niet ‘in dienst’ van de gemeente.<br />
D66 Utrecht vindt het, bij<br />
monde van gemeenteraadslid Alice<br />
van Rooij, ‘echt tijd worden voor een<br />
officiële stadsdichter in Utrecht.’ Op<br />
de vraag of Van Rooij Heytze de functie<br />
al heeft aangeboden, zegt ze: ‘Hij<br />
heeft met mij meegedacht. Hij wil,<br />
net als wij, graag dat Utrecht een echte<br />
stadsdichter krijgt.’ Heytze zelf zegt<br />
over zijn plannen: ‘Het idee voor een<br />
stadsdichter suddert al jaren in<br />
Utrecht. Ik heb aan D66 voorgesteld<br />
dat ik, als er wordt besloten om een<br />
Utrechtse stadsdichter in te stellen,<br />
<strong>Pers</strong>pectief<br />
....................................................................<br />
Gedicht van de week<br />
Triep<br />
Niet meteen naar buiten kijken maar er rommelt<br />
iemand in de tuin hij heeft een broodmes<br />
in zijn borst zo komt de kavel<br />
moeilijk winterklaar<br />
buurvrouw hangt de was van jammer dan<br />
aan scherpe lijnen buurvrouw twee<br />
Bennyhillt beeld in beeld uit<br />
doe mij zo’n blooperdweilorkest met glijfluit<br />
als die man over dat hekje valt want later staat-ie<br />
kater kater niks meer aan de hand weer op<br />
gewoon het beeld naar zwart voordat<br />
het beeld voorgoed naar zwart en alles ademt<br />
lente vogels vrede<br />
Ingmar Heytze, uit: Elders in de wereld, uitg. Podium, <strong>2008</strong><br />
17<br />
de functie voor de eerste keer vervul.<br />
Ik kan er dan voor zorgen dat er een<br />
goede bodem wordt gelegd voor alle<br />
stadsdichters die na mij komen, van<br />
taakomschrijving tot budgetten,<br />
sponsoring en benoemingsprocedure.’<br />
D66 Utrecht zal in april een<br />
initiatiefvoorstel indienen.<br />
www.d66utrecht.nl<br />
Bukowski’s huis monument?<br />
Dronkenlap, enfant terrible en oh ja,<br />
ook schrijver en dichter. Charles<br />
Bukowski was het allemaal. Nog<br />
steeds weet de in 1994 overleden auteur<br />
de gemoederen nu en dan flink<br />
bezig te houden; vorig jaar nog over<br />
zijn voormalige woonhuis in Los Angeles.<br />
Eigenaren van naburige panden<br />
meenden dat de auteur nazisympathieën<br />
had gekoesterd. Onzin,<br />
maar wel aanleiding om de bungalow<br />
die Bukowski tussen 1963 en<br />
1972 bewoonde geen monumentenstatus<br />
te geven. Nu lijkt het erop dat<br />
het plan alsnog doorgaat. <strong>De</strong> International<br />
Herald Tribune van 20 <strong>februari</strong><br />
meldt dat de gemeente ‘the landmarking<br />
of the adobe-colored bungalow’<br />
tijdens een zitting op dinsdag heeft<br />
goedgekeurd. Over die vreemde huiseigenaren<br />
meldt de krant dat ze afwezig<br />
waren op de zitting.<br />
www.iht.com/<br />
Dichters op YouTube<br />
Coen Peppelenbos heeft op zijn weblog<br />
een mooie inventarisatie gemaakt<br />
van dichters op YouTube. Aanvullingen<br />
mogen in de reacties worden geplaatst.<br />
Erg geestig is het als serieus<br />
gedicht voorgelezen Manuela van<br />
Jacques Herb, door Gerrit Komrij en<br />
Marcel Vanthilt. Maar ook voor parodieën<br />
is er een plekje; zo maken we<br />
kennis met een briljante Campertimitatie<br />
van Herman Koch.<br />
http://coenpeppelenbos.blogspot
18<br />
<br />
<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
Media<br />
Ruud in gesprek met leerlinge Emel. NCRV<br />
Televisie<br />
Ruud: onorthodox en<br />
geliefd zonder diploma<br />
Maarten Bloem<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
In NCRV’s Vaarwel vmbo kijken we<br />
mee met leraar Ruud Rosier en zijn<br />
‘guppies’ van klas 4C van de ‘zwarte’<br />
vmbo-school <strong>De</strong> IJdoorn in Amsterdam-Noord.<br />
Rosiers onorthodoxe<br />
manier van lesgeven, zijn ontwapenende<br />
persoonlijkheid en zijn Amsterdamse<br />
humor zijn onovertroffen.<br />
Zelfs kinderen die geen les van hem<br />
hebben, komen naar hem toe.<br />
Meester Ruud Rosier was ooit zelf<br />
een jongen van de straat. Hij heeft<br />
zijn vader niet gekend, zijn aan drank<br />
verslaafde moeder kon niet voor hem<br />
zorgen en hij groeide op in tehuizen<br />
en pleeggezinnen. Op de eerste dag<br />
van het nieuwe schooljaar vertelt hij<br />
...........................<br />
...........................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4<br />
RTL 5<br />
17.00<br />
17:00 KRO Kindertijd<br />
17:25 Sesamstraat<br />
17:59 EénVandaag<br />
18:00 NOS Journaal<br />
18:20 EénVandaag<br />
18:45 NOS Sportjournaal<br />
19:00 Lingo<br />
19:25 Intensive Care<br />
20.00<br />
20:00 NOS Journaal<br />
20:30 Blik op de weg<br />
21:05 Missers!<br />
21:40 Opsporing verzocht<br />
22.00<br />
22:25 Zedenpolitie<br />
23:00 Pauw & Witteman<br />
23:55 NOS Journaal<br />
.......................................<br />
RTL 7 RTL 8 SBS 6 Net 5<br />
Veronica<br />
17.00<br />
18:00 RTL Voetbal: KNVB Beker<br />
Haarlem - Heracles Almelo<br />
20.00<br />
20:30 RTL Voetbal: KNVB Beker FC<br />
Dordrecht - Roda JC<br />
22.00<br />
23:20 Mayday mayday<br />
00:20 RTL Poker: World Poker Tour<br />
de klas altijd eerst zijn levensverhaal.<br />
Zo dwingt hij respect bij zijn leerlingen<br />
af en wint hij hun vertrouwen.<br />
Al zes jaar staat de onorthodoxe<br />
leraar zonder de vereiste diploma’s<br />
voor de klas. Als zij-instromer behoort<br />
hij zijn onderwijsbevoegdheid<br />
te halen. Maar volgens Ruud is dat<br />
ondoenlijk, het kost te veel tijd. Bovendien<br />
staat de theoretische opleiding<br />
veel te ver van de dagelijkse<br />
vmbo-praktijk. ‘Wat zal ik me in<br />
godsnaam bezighouden met economische<br />
vraagstukken terwijl ik voor<br />
de klas eenvoudige btw-sommetjes<br />
sta uit te leggen’, aldus de docent. Elk<br />
schooljaar eindigt met dezelfde spannede<br />
vraag: wordt Ruuds contract<br />
verlengd? 1<br />
Ned2, 23.25<br />
17.00<br />
17:00 NOS Journaal<br />
17:10 Soeterbeeck<br />
17:35 MAX & Loretta<br />
18:25 That’s the question<br />
18:55 Man bijt hond<br />
19:25 Gezocht<br />
19:55 Rail away<br />
20.00<br />
20:25 Netwerk<br />
20:50 Per ongeluk<br />
21:20 Het elfde uur<br />
22.00<br />
22:00 NOS Journaal<br />
22:15 Nova/<strong>De</strong>n Haag vandaag<br />
22:50 ‘t Zal je maar gebeuren<br />
23:25 NCRV Dokument: Vaarwel vmbo<br />
00:20 In Europa<br />
17.00<br />
17:00 Everybody loves Raymond<br />
17:30 Oprah Winfrey show<br />
18:20 Dr. Phil<br />
19:10 Jouw vrouw, mijn vrouw<br />
20.00<br />
20:00 The nanny<br />
20:30 The Commitments<br />
22.00<br />
22:40 As the world turns<br />
23:30 Oprah Winfrey show<br />
00:20 4 in het land<br />
SynthHop-tv Beleefde Zwolse producer op pad met rauwe Britse rapper<br />
Kubus volgt BangBang<br />
Mc BangBang rapt als een wild dier:<br />
dat heeft hij te danken aan zijn rauwe<br />
jeugd in Londen. In de MTVdocuserie<br />
Pie & Mash neemt hij zijn<br />
Zwolse muziekcompaan Kubus mee<br />
op reis naar zijn roots.<br />
Judith Hornman<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Paula Abdul zong het in 1990 al: Opposites<br />
Attrack. Dat is zeker het geval<br />
met Zwolse producer Kubus en de uit<br />
Londen afkomstige mc BangBang.<br />
Kubus maakt tegendraadse beats,<br />
maar is verder zo clean cut als maar<br />
kan: beleefd, nuchter en ontspannen.<br />
<strong>De</strong> van onder tot boven getatoeëerde<br />
BangBang schreeuwt vaker dan hij<br />
praat, is op z’n zachtst gezegd nogal<br />
explosief en heeft een roerig verleden<br />
met drugs en geboefte. Ondanks dat<br />
grote persoonlijke contrast hebben<br />
ze elkaar op muzikaal gebied helemaal<br />
gevonden: na de succesvolle<br />
samenwerking op het album Learning<br />
curves dat vorig jaar voortkwam, ligt<br />
er sinds 15 <strong>februari</strong> een verse Kubus<br />
en BangBang in de schappen: Pie &<br />
Mash (TopNotch).<br />
Ter ere van deze dubbelaar met<br />
een totaal van dertig nieuwe synth<br />
hop nummers heeft MTV een gelijknamige,<br />
achtdelige docuserie gemaakt.<br />
Hierin neemt de half Ierse,<br />
half Jamaicaanse BangBang Kubus<br />
mee naar de plaats waar hij opgroeide:<br />
zuidoost-Londen. ‘Het is de vraag<br />
wat Kubus gaat doen: buigen of barsten’,<br />
stelt BangBang in de introductie.<br />
Kubus zelf maakt zich meer zorgen<br />
of BangBang niet vervalt in zijn<br />
17.00<br />
17:13 NOS Jeugdjournaal.nl<br />
17:20 Mr. Bean, the animated series<br />
17:30 Kika & Bob<br />
17:48 SudoKidz<br />
18:00 <strong>De</strong> Daltons, de jongensjaren<br />
18:25 Het Klokhuis<br />
18:45 NOS Jeugdjournaal<br />
19:00 ONM<br />
19:21 NOS Journaal<br />
19:30 <strong>De</strong> wereld draait door<br />
20.00<br />
20:25 40 dagen zonder seks<br />
21:00 Roes<br />
21:30 Nu we er toch zijn<br />
22.00<br />
22:00 Say no to the knife<br />
22:30 NOS Sportjournaal<br />
22:45 NOS Journaal<br />
22:50 <strong>De</strong> nieuwste show<br />
23:20 Raymann is laat<br />
00:10 <strong>De</strong> wereld draait door<br />
17.00<br />
17:30 Monk<br />
18:30 Medisch centrum<br />
19:00 Hart van Nederland - Vroege editie<br />
19:20 Shownieuws - Vroege editie<br />
20.00<br />
20:00 Trauma centrum<br />
20:30 House<br />
21:30 Murder investigation<br />
22.00<br />
22:30 Hart van Nederland - Late editie<br />
22:45 Piets weerbericht<br />
22:50 Shownieuws - Late editie<br />
23:20 Tienermoeders<br />
23:50 World’s worst drivers<br />
oude crack- en heroïneverslaving.<br />
BangBang maakt al snel duidelijk dat<br />
het hem menens is om zijn roots aan<br />
Kubus (of op z’n Brits: Koewbes) te<br />
laten zien. In de eerste aflevering<br />
neemt hij de Zwolse oud-skater mee<br />
17.00<br />
17:05 As the world turns<br />
18:00 RTL Nieuws<br />
18:15 Editie NL<br />
18:35 RTL Boulevard<br />
19:30 RTL Nieuws<br />
19:55 RTL Weer<br />
20.00<br />
20:00 Goede tijden, slechte tijden<br />
20:30 Bouwval gezocht<br />
21:30 Mijn tent is top<br />
22.00<br />
22:35 4 in het land<br />
23:00 RTL Nieuws<br />
23:10 RTL Weer<br />
23:15 Jouw vrouw, mijn vrouw<br />
00:10 RTL Boulevard<br />
17.00<br />
17:15 Will & Grace<br />
17:45 Gilmore girls<br />
18:40 Charmed<br />
19:35 McLeod’s daughters<br />
20.00<br />
20:30 <strong>De</strong>sperate housewives<br />
21:25 Dirt<br />
22.00<br />
22:25 Law & Order: Special Victims Unit<br />
23:20 Law & Order: Criminal intent<br />
00:15 Will & Grace<br />
Everybody loves Raymond, 17.00 uur <strong>De</strong>sperate housewives, 20.30 uur<br />
Twee tegenpolen: mc BangBang (links) en de Zwolse producer Kubus.<br />
voor een roadtrip naar zijn oude dealer.<br />
‘We mogen ’m alleen niet filmen.<br />
Dat zou niet goed zijn voor zijn rastaimago’,<br />
legt BangBang uit. Kubus<br />
kijkt een beetje zenuwachtig, alsof hij<br />
voor het eerst op safari is. Daarmee is<br />
.....................................<br />
17.00<br />
17:30 Beauty & de nerd<br />
18:30 The king of Queens<br />
19:00 Dharma & Greg<br />
19:30 <strong>De</strong> Gouden Kooi<br />
20.00<br />
20:00 PostcodeLoterij: <strong>De</strong>al or no deal<br />
20:30 CSI: Miami<br />
21:30 Parels & zwijnen<br />
22.00<br />
22:30 Shock doc: <strong>De</strong> vrouw van 500<br />
kilo<br />
23:30 <strong>De</strong> Gouden Kooi<br />
00:00 PostcodeLoterij: <strong>De</strong>al or no deal<br />
00:30 The king of Queens<br />
.....................................<br />
17.00<br />
17:05 Totally spies<br />
17:30 Kim Possible<br />
18:00 Seinfeld<br />
18:30 3rd Rock from the sun<br />
19:00 Friends<br />
19:30 Spin city<br />
19:55 Joey<br />
20.00<br />
20:30 Police Academy 7: Mission to<br />
Moscow<br />
22.00<br />
22:10 The naked gun: From the fi les of<br />
police squad!<br />
23:55 Late night poker Ace 2 & Masters<br />
01:05 Nachtprogrammering: Late<br />
night<br />
02:00 Poker after dark
naar zijn roots<br />
de kous lang niet af, want daarna laat<br />
BangBang Kubus pas écht goed voelen<br />
hoe het is om een rotjeugd te hebben<br />
gehad in een rotbuurt.<br />
Om niks begint hij Kubus uit te<br />
foeteren: ‘Je bent nu in mijn stad!<br />
...........................<br />
Eén Canvas<br />
17.00<br />
17:05 Vrolijk Vlaanderen<br />
17:35 Buren<br />
18:00 Het journaal<br />
18:10 <strong>De</strong> rode loper<br />
18:35 Blokken<br />
19:00 Het journaal<br />
19:40 Man bijt hond<br />
20.00<br />
20:05 Het weer<br />
20:10 Thuis<br />
20:40 Kinderen van <strong>De</strong>windt<br />
21:30 Eén wereld: Race tegen de tijd<br />
22.00<br />
22:05 <strong>De</strong> laatste show<br />
22:50 Het journaal laat<br />
23:11 KENO-uitslagen<br />
23:12 Het weer<br />
23:15 Third rock from the sun<br />
23:40 <strong>De</strong> rode loper<br />
00:00 Man bijt hond<br />
...........................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
+ UITGELICHT+<br />
.......................................<br />
BBC 1 BBC 2 ARD ZDF<br />
17.00<br />
17:10 Best of friends<br />
17:35 Blue Peter<br />
18:00 Newsround<br />
18:15 The weakest link<br />
19:00 Nieuws en weerbericht<br />
19:30 Regionaal nieuws en<br />
weerbericht<br />
20.00<br />
20:00 The One show<br />
20:30 EastEnders<br />
20:57 Nieuws en regionaal nieuws<br />
21:00 Holby City<br />
22.00<br />
22:00 Hotel Babylon<br />
23:00 Nieuws, regionaal nieuws en<br />
weerbericht<br />
23:25 Regionaal nieuws<br />
23:35 Imagine<br />
00:30 Film <strong>2008</strong><br />
01:00 Morvern Callar<br />
Weg uit je comfortzone, wie kan je<br />
vertrouwen? Doe eens wat enthousiaster!’<br />
Aangedaan, maar niet uit het<br />
veld geslagen, vraagt Kubus waarom<br />
BangBang het hem zo moeilijk<br />
maakt.<br />
Het duurt even voor hij erachter is<br />
dat zijn reisgenoot met voorbedachten<br />
rade aan het dollen is, maar voor<br />
wie de kleine Brit met de grote mond<br />
niet kent, moet het behoorlijk angstaanjagend<br />
zijn. Zelfs de camerajongens<br />
lijken af en toe bewust wat afstand<br />
te nemen van BangBang en zijn<br />
onberekenbare karakter.<br />
Kubus lijkt pas echt meer van<br />
BangBang te begrijpen als die hem<br />
zijn oude, afgeragde kamertje laat<br />
zien waarin hij in een drugsroes allerlei<br />
rapteksten en tekeningen op de<br />
muur zette.<br />
Kubus begrijpt<br />
BangBang beter als<br />
die hem zijn oude<br />
kamertje laat zien<br />
BangBang heeft een interessant leven,<br />
dat is duidelijk. Maar zonder het contrast<br />
van de nuchtere Kubus was Pie &<br />
Mash hoogstens een shockdoc geworden.<br />
Een goed voorbeeld is hoe de twee<br />
op een smakelijk stukje kip reageren.<br />
BangBang: ‘Wooohooo! I love that<br />
motherfucking motherfucker right<br />
there!’ Kubus: ‘Lekker. Maar misschien<br />
was het nog lekkerder met een<br />
beetje zout.’ 1<br />
17.00<br />
17:05 Aladdin in het Disney festival<br />
17:30 Miss BG<br />
17:40 <strong>De</strong> ongelofelijke avonturen van<br />
Kika & Bob<br />
17:55 Op schok<br />
18:05 Karrewiet<br />
18:15 Spring<br />
18:30 Gebuisd<br />
18:50 W817<br />
19:10 Zap Jr. High<br />
19:25 Karrewiet<br />
19:35 Lizzie McGuire<br />
20.00<br />
20:00 CANVAS<br />
20:00 Terzake<br />
20:40 Pulling<br />
21:10 Visions of the future<br />
21:40 In Europa<br />
22.00<br />
22:15 Lux<br />
22:20 Earth - The power of the planet<br />
17.00<br />
17:30 Ready steady cook<br />
18:15 Britain’s dream homes<br />
19:00 Eggheads<br />
19:30 Brainbox challenge<br />
20.00<br />
20:00 This world<br />
20:30 Wainwright’s walks<br />
21:00 An island parish<br />
21:30 Masterchef<br />
22.00<br />
22:00 Horizon<br />
22:50 Coast<br />
23:00 Mock the week... Again<br />
23:30 Newsnight<br />
00:15 Weerbericht<br />
00:20 BBC Four on BBC Two: Whatever<br />
happened to Radio 2?<br />
01:20 BBC News 24<br />
03:00 Sportsbank special: Dance TV<br />
05:00 Techno<br />
.......................................<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
Media<br />
Film<br />
‘Nederlands’ succes bij de Oscars<br />
<strong>De</strong> gebroeders Coen. REUTERS<br />
Talkshow<br />
‘I’m fucking<br />
Ben Affleck’<br />
Niet elke running gag van Amerikaanse<br />
komieken is het vermelden<br />
waard, deze wel. Om haar vriendje,<br />
de populaire talkshowhost Jimmy<br />
Kimmel te feliciteren met zijn talkshowjubileum,<br />
maakte komiek Sarah<br />
Silverman een verrassingsfilmpje I’m<br />
fucking Matt Damon, waarin ze claimt<br />
vreemd te gaan met de populaire acteur.<br />
Het filmpje werd razendsnel een<br />
hit op YouTube. Kimmel komt nu<br />
met een passend gefilmd antwoord:<br />
I’m fucking Ben Affleck. Meerdere beroemdheden<br />
figureren in het geestige<br />
filmpje, dat eindigt met een We are the<br />
world-achtige ode van celebs aan de<br />
geliefden Kimmel en Affleck. 1<br />
Zie filmpje op:<br />
http://www.youtube.com/<br />
watch?v=sIQrBouWRiE<br />
Film: The Commitments Komisch<br />
muziekdrama van Alan Parker.<br />
RTL8, 20.30<br />
<strong>De</strong>sperate housewives Vandaag<br />
start seizoen 4.<br />
Net5, 20.30<br />
Roes! Dramaserie over ervaringen<br />
van jongeren met drugs en alcohol.<br />
Ned3, 21.00<br />
Missers! Reportageserie over<br />
medische misstanden.<br />
Ned1, 21.05<br />
Shock doc: <strong>De</strong> vrouw van 500<br />
kilo.<br />
RTL5, 22.30<br />
17.00<br />
17:00 Tagesschau um fünf<br />
17:15 Brisant<br />
18:00 ARD vor acht<br />
19:50 Das Wetter im Ersten<br />
19:55 Börse im Ersten<br />
20.00<br />
20:00 Tagesschau<br />
20:15 Um Himmels Willen<br />
21:05 In aller Freundschaft<br />
21:50 Sportschau: Voetbal<br />
22.00<br />
22:15 Tagesthemen<br />
22:43 Das Wetter im Ersten<br />
22:45 Menschen bei Maischberger<br />
00:00 Nachtmagazin<br />
00:20 Die wunderbare Macht<br />
02:05 Tagesschau<br />
02:10 Das tiefe Tal<br />
03:50 Sturm der Liebe<br />
04:40 Tagesschau<br />
04:45 ARD-Buff et<br />
Mediaredactie<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
<strong>De</strong> korte animatiefilm Peter en de Wolf<br />
van Suzie Templeton heeft gisternacht<br />
een Academy Award gewonnen.<br />
<strong>De</strong> in Amsterdam woonachtige<br />
Britse regisseuse nam de ultieme<br />
filmprijs in ontvangst tijdens de Oscar<br />
Night in Hollywood. Suzie ging<br />
de rode loper over met haar Nederlandse<br />
partner en filmmaker Rosto in<br />
een creatie van de Nederlandse<br />
mode-ontwerper Percy Irausquin.<br />
<strong>De</strong> tachtigste editie van de Oscars<br />
had als grote winnaar dit jaar de don-<br />
.......................................<br />
Het gesprek<br />
17.00<br />
17.30 Een politiek gesprek<br />
18.00 FC Het Gesprek<br />
19.00 Het gesprek van de dag<br />
20.00<br />
20.00 Het beste uit de wandeling<br />
20.30 Een duurzaam gesprek<br />
21.30 Een politiek gesprek<br />
22.00<br />
22.00 Pitchtalk<br />
23.00 Het gesprek van de dag<br />
00.00 Het beste uit de wandeling<br />
00.30 Een duurzaam gesprek<br />
Frasier, 22.05 uur<br />
.......................................<br />
17.00<br />
17:00 heute - Wetter<br />
17:15 hallo deutschland<br />
17:45 Leute heute<br />
18:00 SOKO Wien<br />
19:00 heute<br />
19:20 Weerbericht<br />
19:25 Die Rosenheim-Cops<br />
20.00<br />
20:15 Ein jahr mit der Queen<br />
21:00 Frontal 21<br />
21:45 heute-journal<br />
22.00<br />
22:12 Weerbericht<br />
22:15 37°<br />
22:45 Johannes B. Kerner<br />
00:00 heute nacht<br />
00:15 Neu im Kino<br />
00:20 Das Imperium der Wölfe<br />
02:25 heute<br />
02:30 Kerner kocht<br />
03:40 heute<br />
03:45 Frontal 21<br />
19<br />
.....................................<br />
Comedy Central<br />
<br />
<br />
kere, door de broers Ethan en Joel<br />
Coen geregisseerde, moderne western<br />
No Country for Old Men. <strong>De</strong> film<br />
won de Oscars voor beste film, aangepast<br />
scenario en regie. <strong>De</strong> Spaanse<br />
acteur die in deze film een psychopaat<br />
speelt, Javier Bardem, won een<br />
Oscar voor beste mannelijke bijrol.<br />
Europese acteurs en actrices deden<br />
sowieso goede zaken tijdens het filmgala.<br />
<strong>De</strong> Britse acteur Daniel Day-Lewis<br />
won voor zijn vertolking van een<br />
oliebaron in There will be blood. <strong>De</strong><br />
Franse actrice Marion Cotillard voor<br />
haar rol als Edith Piaf in La Vie en<br />
Rose. 1<br />
17.00<br />
17:10 Edgar & Ellen<br />
17:35 Ricky Sprocket<br />
17:55 Grossology<br />
18:20 Animaniacs<br />
18:55 Het huis Anubis<br />
19:25 El Tigre<br />
19:35 My parents are aliens<br />
20.00<br />
20:00 That 70’s Show<br />
20:25 Family guy<br />
20:50 8 Simple rules<br />
21:15 The Fresh Prince of Bel Air<br />
21:40 South Park<br />
22.00<br />
22:05 Frasier<br />
22:30 Family guy<br />
22:55 That 70’s Show<br />
23:20 8 Simple rules<br />
.....................................<br />
Discovery Channel<br />
17.00<br />
17:05<br />
18:00<br />
18:30<br />
FutureCar: The fuel<br />
How it’s made<br />
How do they do it?: Monster<br />
digger/Submarine/Beer car<br />
19:00<br />
20.00<br />
Mythbusters: Concrete glider<br />
20:00<br />
21:00<br />
22.00<br />
Dirty jobs: Ostrich farmer<br />
Extreme engineering: Floating city<br />
22:00<br />
23:00<br />
00:00<br />
Oil strike!<br />
Mega builders: Sinking wings<br />
Biker build-off : <strong>De</strong>troit Bros vs<br />
Jason Kangas<br />
01:00 When disaster strikes: Mould<br />
epidemic<br />
01:55 Oil, sweat and rigs: The road to<br />
recovery
Voordeelboeken vind je op bruna.nl<br />
Leuke en spannende boeken voor een scherpe<br />
prijs vind je nu op bruna.nl. Bij Bruna noemen we<br />
dat de Bruna voordeelboeken. Bestsellers,<br />
prachtige romans en thrillers voor weinig geld.<br />
Maar voor heel veel leesplezier!<br />
Op bruna.nl laat je je bestelling thuis bezorgen of<br />
je haalt hem zonder extra kosten op bij je Bruna<br />
winkel. Ook daarom is Bruna de gemakkelijkste<br />
boekwinkel voor leesliefhebbers.<br />
<br />
<br />
12.50<br />
<br />
<br />
12.50<br />
<br />
<br />
12.50
SUDOKU <br />
4 6 1<br />
6 5 3<br />
7 3 9 6 8<br />
5 4 8 1<br />
8 5 9 3<br />
6 9 2 7<br />
7 2 3 4<br />
4 5 1 7<br />
2 9<br />
6 1 7<br />
7 9 8 4<br />
8 7 2<br />
7 6 3<br />
9 2 1<br />
1 6 8<br />
3 1 5<br />
5 7 9 2 4<br />
9 4 6<br />
7 5 6<br />
1 4<br />
8 9<br />
5 9 4 6 1<br />
7 4<br />
2 3<br />
3 9<br />
6 2 5 7<br />
9<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
21<br />
Puzzel <br />
<br />
ZWEEDS RAADSEL: CRYPTOGRAM<br />
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN<br />
varende<br />
militair<br />
zoëven<br />
spinnenweefselproefuitzending<br />
pad<br />
bloeimaand<br />
wagen<br />
nieuw<br />
3<br />
dieventaal<br />
vis<br />
BRAINSNACK ®<br />
5<br />
speelgoedschaamte<br />
Om deze brochettes met zeven stukjes vlees te maken<br />
werden er vier verschillende soorten vlees gebruikt.<br />
Hier zie je de eerste drie brochettes van een hele reeks.<br />
Hoe zal brochette 99 eruit zien? Antwoord als volgt vb.<br />
DABCDAB.<br />
LETTERMATCH - 15<br />
ontgrate<br />
vis<br />
kunsttaal<br />
sportprijs<br />
1<br />
vreemde<br />
munt<br />
fideel<br />
koude<br />
valwind<br />
4<br />
zwemvogel<br />
diepte<br />
biljartterm<br />
1 2 3 4 5 6 7<br />
verzekerenloofboom<br />
tennisterm<br />
<br />
7<br />
6<br />
12<br />
5<br />
voorzetsel<br />
deel<br />
van het<br />
gebit<br />
1 2 3<br />
4 5<br />
9<br />
HORIZONTAAL: 1. Bang van een opschrift in de krant? (8); 4.<br />
Zo gaan de conservatieven door de bocht (8); 6. Betuigt genegenheid<br />
aan de zee (4); 8. Het gaat bij dit muziekstuk om de<br />
dochter van Cadmus (7); 9. Een van de gronden van een uitdrukking<br />
(4); 10. Hierop rijdt men vanzelf weg (8); 11. Slap verdienste<br />
voor zeven dagen werk (8).<br />
VERTICAAL: 1. <strong>De</strong> rang van een blaasinstrument (6); 2. Doe<br />
aan sport om in beeld te komen! (6); 3. <strong>De</strong> kreet van een dansmeisje<br />
(7); 5. Bekje van Assepoester (7); 6. Waarop het hoofd<br />
gaat dansen? (6); 7. <strong>De</strong> benen nemen met stukken grond (6).<br />
4<br />
11<br />
13 24 7<br />
13<br />
12<br />
6<br />
27 18 6<br />
8<br />
10<br />
11<br />
9<br />
10<br />
6 7<br />
Cryptogram<br />
5 3 6 1 4 8 7 9 2<br />
HORIZONTAAL:<br />
2 1 4 5 9 7 3 8 6<br />
1. Talkshow; 4. bezoeker; 7 8 9 6 3 2 1 5 4<br />
6. spit; 8. kransje; 9. rage; 6 5 1 7 8 3 2 4 9<br />
10. tochtgat; 11. motregen. 8 9 2 4 6 1 5 3 7<br />
VERTICAAL:<br />
4 7 3 9 2 5 6 1 8<br />
1. Tobber; 2. Knokke; 3. 1 6 8 2 5 9 4 7 3<br />
hokvast; 5. rasecht; 6. sec- 9 2 7 3 1 4 8 6 5<br />
tie; 7. testen.<br />
3 4 5 8 7 6 9 2 1<br />
Zweeds<br />
-c-a-r-iheelhuids<br />
-reu-snik<br />
beril-ooi<br />
-m-neo-ttoe-tegel<br />
-neb-lire<br />
filosofie<br />
-eta-eter<br />
HAMSTER<br />
Optische illusie<br />
Dit is een mooi voorbeeld<br />
van de Frazer illusie. <strong>De</strong><br />
concentrisch gelegde elementen<br />
lijken een beetje<br />
scheef te liggen, maar dat<br />
is gezichtsbedrog.<br />
Bij onderstaande kakuro® vormen<br />
de getallen in de zwarte<br />
driehoekjes de som van cijfers<br />
van 1 tot en met 9, die horizontaal<br />
of verticaal in de aangrenzende<br />
vakjes worden ingevuld.<br />
<strong>De</strong> Sumbrero® links is<br />
een drieweg-kakuro® waarbij<br />
de getallen in de driehoekjes<br />
de som vormen van cijfers, die<br />
verticaal of diagonaal in de<br />
aangrenzende witte vakjes<br />
moeten worden ingevuld. <strong>De</strong> 0<br />
doet helemaal niet mee. Per<br />
som mag elk cijfer maar één<br />
keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld:<br />
4=1+3 of 3+1, maar niet<br />
0+4, 4+0 of 2+2.<br />
SUDOKU SUDOKU KAKURO ® <br />
4 1 2 7 8 5 6 3 9<br />
9 6 5 4 1 3 2 7 8<br />
7 8 3 2 9 6 5 1 4<br />
1 7 8 6 3 4 9 2 5<br />
3 4 9 1 5 2 7 8 6<br />
5 2 6 8 7 9 1 4 3<br />
2 3 4 9 6 7 8 5 1<br />
6 5 1 3 2 8 4 9 7<br />
8 9 7 5 4 1 3 6 2<br />
Kakuro ® & Sumbrero ®<br />
SUMBRERO ® Kakuro® van gisteren<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
2<br />
<br />
4 16 7 22<br />
3 11<br />
4 3<br />
6<br />
10<br />
......................................................................................................................<br />
LEZERS<br />
COLUMN mijncolumn@depers.nl<br />
Agressieve apparaten<br />
Koen Wieringa ...<br />
<strong>De</strong> server bij mij op kantoor klinkt als<br />
een overmaatse, agressieve haardroger,<br />
vermengd met het geluid van<br />
een blazende kat. Soms lijkt het alsof<br />
het apparaat harder gaat blazen als ik<br />
er langs loop. Wellicht heeft de server<br />
geen zin vandaag, of is hij zojuist<br />
afgewezen door die mooie, elegant<br />
vormgegeven printer die op een tafeltje<br />
verderop staat te snorren als<br />
een krolse poes. Hoe dan ook, je<br />
schrikt je rot van de agressie die het<br />
apparaat ineens tentoon kan spreiden.<br />
Agressieve apparaten tot daar aan<br />
toe, maar agressieve mensen, dat is<br />
geheel andere koek.<br />
Zo stond ik kort geleden in de vries-<br />
kou op het station te wachten om in<br />
een warme trein naar mijn warme<br />
huisje te stappen. <strong>De</strong> mensen op het<br />
perron stonden ongeduldig te wachten<br />
tot ze een plaatsje konden bemachtigen,<br />
maar eerst moest er nog<br />
een lange stoet mensen uitstappen.<br />
Een oud vrouwtje stapte als laatste uit<br />
toen een lang, puisterig ventje van een<br />
jaar of zeventien al in de trein stapte,<br />
op de voet gevolgd door zijn maat, die<br />
een blik bier van een halve liter in zijn<br />
handen had.<br />
Het omaatje werd door het ventje<br />
bruusk opzij gemaaid. Ze zei er niets<br />
van, maar haar ogen spraken boekdelen.<br />
Er heerste verbazing alom.<br />
In de coupé zat het tweetal tegenover<br />
mij en liet zich het bier smaken. Iets<br />
wat voor muziek moest doorgaan,<br />
9<br />
3 1 2 1<br />
1 2 3 5<br />
5 2 1 3<br />
17<br />
4 8<br />
9<br />
8<br />
7 1 9 5 3 2 4 6 8<br />
3 6 4 9 8 7 2 5 1<br />
8 2 5 6 1 4 9 3 7<br />
9 3 8 2 4 6 1 7 5<br />
2 5 1 8 7 3 6 4 9<br />
6 4 7 1 9 5 8 2 3<br />
5 9 6 7 2 8 3 1 4<br />
1 7 3 4 6 9 5 8 2<br />
4 8 2 3 5 1 7 9 6<br />
3 1 4 3<br />
4 3 2 1<br />
Sumbrero® van gisteren<br />
6<br />
7<br />
9<br />
8<br />
5<br />
7<br />
9<br />
8<br />
6<br />
7<br />
1<br />
8<br />
14<br />
schetterde schel uit een telefoontje.<br />
Ik kon me daardoor voor geen meter<br />
concentreren op mijn dagelijkse<br />
krantje, dus ik vroeg beleefd doch<br />
dringend of het wat zachter kon.<br />
Achtereenvolgens kreeg ik een<br />
doodsbedreiging, een aantal dodelijke<br />
ziektes toegewenst en een<br />
daaropvolgend schatergelach over<br />
me heen.<br />
Ik verstopte me voor de zekerheid<br />
achter mijn papieren muurtje dat dagelijks<br />
wordt verspreid.<br />
Meestal is contact met mensen veel<br />
leuker als je ze persoonlijk spreekt<br />
dan per telefoon of via e-mail, maar<br />
geef mij in dit geval dan maar agressieve<br />
apparaten die blazen als een<br />
boze kater. 1
22<br />
<br />
<br />
.......................................................................................................................................................................................................<br />
FLORIS JAN<br />
BOVELANDER<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />
Sport<br />
Simon Kuper op dinsdag<br />
<strong>De</strong> nieuwe<br />
trend: klein<br />
maar fijn<br />
<strong>De</strong> Catalaan Cesc Fàbregas begon<br />
bij Arsenal als verdediger. Hij<br />
groeide uit tot een allrounder en is<br />
het voorbeeld van een nieuw soort<br />
voetballer: de jongen als leider.<br />
PARIJS ...<br />
Arsenal had weer eens gewonnen en<br />
Arsène Wenger, hun manager, liep<br />
wat rond in de spelerstunnel; hij was<br />
ontspannen, nou ja zo ontspannen<br />
als Wenger kan zijn. Zijn beschermeling<br />
Cesc Fàbregas had weer gescoord.<br />
Een kennis van Wenger, die toevallig<br />
ook in de tunnel aanwezig was, vroeg<br />
waarom Fàbregas, die altijd al fantastisch<br />
kon overspelen en tackelen, nu<br />
ook scoorde.<br />
‘Daar zal ik je een verhaaltje over<br />
vertellen’, antwoordde Wenger. ‘Ik<br />
heb deze zomer tegen hem gezegd:<br />
Jouw rugnummer is vier (van oudsher<br />
het nummer van de verdedigende<br />
middenvelder). Dus word je bij Arsenal<br />
beoordeeld op je verdedigende<br />
opstelling, op de tackles die je maakt.<br />
Als je dat goed doet, gaat het overspelen<br />
en doelpunten scoren vanzelf.’<br />
Vanaf dat moment ging hij scoren.<br />
Wenger bedoelde dat hij de druk om<br />
te scoren bij Fàbregas had weggenomen<br />
door hem te zeggen dat hij zich<br />
met andere dingen moest bezighouden.<br />
<strong>De</strong> manager stopte even en kwam<br />
toen met de clou van het verhaal: ‘Vorig<br />
jaar miste hij dertien (of hoeveel<br />
het er ook waren) mogelijkheden om<br />
te scoren.’ Wenger is net zo dol op statistieken<br />
als op voetbal.<br />
<strong>De</strong> 20-jarige Catalaan heeft de afgelopen<br />
weken wel minder gescoord,<br />
maar hij is nu een allround speler, die<br />
in de komende drie maanden een<br />
centrale rol zal spelen bij de vraag of<br />
Arsenal de Premier League en de<br />
Champions League gaat winnen. Bovendien<br />
is Fàbregas het voorbeeld<br />
..........................................................<br />
‘Lens kan naar Real’ (1)<br />
Altijd lachen met die Mario Been. <strong>De</strong> NEC-trainer<br />
schoot ooit in de catacomben van Heerenveen<br />
een portret van Abe Lenstra van de muur.<br />
van een nieuw soort voetballer: de<br />
pibe, of jongen, als leider.<br />
Ook al is Barcelona een enorme<br />
club, toch komen er maar zelden<br />
grote voetballers uit Catalonië. Daarom<br />
ontstond er opwinding toen een<br />
mannetje van vijftien jaar, die voor<br />
het eerst naar Barça keek als baby op<br />
zijn opa’s arm, begon uit te blinken<br />
in de Masia (‘de boerderij’), de jeugdafdeling<br />
van de club.<br />
<strong>De</strong> overname van<br />
de fysieke kracht<br />
leek rond 2005 niet<br />
meer te stoppen<br />
Toen pikte Arsenal hem in. Als je terugkijkt,<br />
is dat onvermijdelijk. Net als<br />
de Stasi in het oude Oost-Duitsland,<br />
zien de Arsenalscouts alles. In 1999<br />
ging ik naar Zuid-Afrika om in een<br />
klein stadion in Soweto de jongens<br />
onder de zeventien te zien spelen tegen<br />
de jongens van Zimbabwe. Het<br />
was in die tijd geen prettige, zelfs<br />
angstaanjagende plek en een onbetekenende<br />
wedstrijd, maar op de<br />
hoofdtribune waren nog vijf andere<br />
blanke mannen: scouts van Arsenal,<br />
die diezelfde ochtend met het vliegtuig<br />
waren gekomen.<br />
<strong>De</strong> Arsenalscout die Fàbregas in de<br />
gaten kreeg, was Francis Cagigao. Hij<br />
is de zoon van Spaanse immigranten<br />
die in de jaren zeventig naar Londen<br />
kwamen. Cagigao speelde in 1988<br />
voor Arsenal in de jeugd-FA-Cupfinale,<br />
maar schuimt nu Europa af voor<br />
Wenger.<br />
Snel nadat Fàbregas ontdekt was,<br />
werd hij met zijn zestien jaar de jongste<br />
debutant voor Arsenal. Toen was<br />
hij ook nog de jongste international<br />
in Spanje in zeventig jaar. Het leek allemaal<br />
wat vreemd. <strong>De</strong> tiener had een<br />
Scheidsrechter<br />
Mag ík scheidsrechter zijn!’<br />
<strong>De</strong> kinderen op het<br />
schoolplein springen om<br />
de meester heen. Er<br />
wordt gevochten om de fluit. Iedereen<br />
wil scheidsrechter zijn. Niet Sneijder<br />
of Van Nistelrooy willen ze zijn, nee<br />
Luinge, Jol of Braamhaar zijn de helden<br />
van de jeugd. Althans, dat is de<br />
droomwereld van het NOC*NSF, dat<br />
maar liefst zes miljoen euro gaat besteden<br />
aan verbetering van de kwantiteit,<br />
kwaliteit en het imago van de<br />
Nederlandse fluitisten. Zes miljoen,<br />
Kaká over Fàbregas (foto): ’Hij kan alles. <strong>De</strong> moderne speler.’ PICS UNITED<br />
spichtig postuur en was maar net 1<br />
meter 75 lang. ‘Hij had ook vedergewicht<br />
kunnen worden’, schreef een<br />
teamgenoot van toen, Ashley Cole.<br />
In die tijd, in 2005 of 2006, was<br />
het centrale middenveld in het voetbal<br />
net als de scrimmagelijn bij American<br />
football, een ‘leeuwenkuil’ waar<br />
monsters als Patrick Vieira van Arsenal<br />
(1.93m) de dienst uitmaakten.<br />
<strong>De</strong> overname van de fysieke kracht<br />
leek bij het voetbal niet te stoppen,<br />
net als bij de meeste sporten, van tennis<br />
tot honkbal.<br />
Toch is de situatie in maar twee<br />
jaar geheel veranderd. Het keerpunt<br />
was in Berlijn, op 30 juni 2006, net na<br />
half zeven ‘s avonds en vond plaats<br />
tijdens het WK bij de wedstrijd Duits-<br />
dat is serieuze business, toch vrees ik<br />
dat er na alle goedbedoelde initiatieven<br />
niet veel verbeterd is.<br />
Ja, ze zullen worden toegezongen<br />
maar nog altijd gepaard met een enge<br />
ziekte of een discutabel beroep van<br />
hun moeder. Spelers en coaches zullen<br />
het nog steeds op hen gemunt hebben.<br />
<strong>De</strong>els een maatschappelijk probleem<br />
waarbij alles altijd aan anderen ligt, er<br />
weinig in de spiegel gekeken wordt en<br />
waarbij andermans fouten benadrukt<br />
worden om je eigen missers te verbloemen.<br />
Maar deels roepen scheids-<br />
................................................................................<br />
‘Lens kan naar Real’ (2)<br />
Humor was dat. Na de 2-3 zege van NEC op Heerenveen was hij weer<br />
grappig in Friesland. Zijn aanvaller Jermaine Lens was zo goed.<br />
Been: ‘Als hij minder buitenspel staat, kan hij zo naar Real Madrid.’<br />
land-Argentinië. <strong>De</strong> Argentijnse<br />
coach José Pekerman stuurde toen<br />
zijn grote spits Julio Ricardo Cruz<br />
(1.90m.) het veld op, in plaats van<br />
Fàbregas’ oude speelgenootje uit zijn<br />
Barçadagen, Leo Messi (1.70m). Messi<br />
zou met zijn kleine draaicirkel de<br />
enorme Duitse verdedigers gek gemaakt<br />
hebben. Maar Cruz verslonden<br />
ze en Duitsland schakelde Argentinië<br />
uit.<br />
Het tijdperk van de jongensachtige<br />
speler, oftewel de pibe zoals de Argentijnen<br />
kleine creatieve spelers altijd<br />
noemen, was aangebroken.<br />
Bij Arsenal heeft Fàbregas Vieira<br />
nu op het centrale middenveld vervangen.<br />
<strong>De</strong> Catalaan, die inmiddels<br />
ongeveer 1.80 lang is maar nog altijd<br />
rechters het over zichzelf af. Te vaak<br />
geven zij het gevoel dat zij de hele<br />
week niets maar dan ook niets te vertellen<br />
hebben, thuis niet en op het<br />
werk niet. Zodra ze de club betreden,<br />
hebben zij de macht en dat zullen we<br />
weten ook. Ze kennen de regels tot in<br />
detail, maar van echte sport hebben ze<br />
weinig kaas gegeten. En zo kunnen ze<br />
het bloed onder je nagels vandaan halen,<br />
regel- en mierenneukers zijn zonder<br />
het grote beeld te zien. En ze hebben<br />
altijd gelijk. Eigenlijk zouden<br />
scheidsrechters het op straat moeten<br />
leren, maar op straat zijn geen scheidsrechters<br />
nodig, regels worden onderling<br />
bepaald en nageleefd. Overigens<br />
ook typerend dat het zonder scheids-<br />
VOETBAL<br />
die tengere bouw heeft, heeft gezorgd<br />
voor een opmars van de lichtgewichten<br />
bij de grote Europese clubs: Messi<br />
en Bojan (1.70) zitten bij Barcelona,<br />
Robinho (1.72) en Wesley Sneijder<br />
(1.70) bij Real Madrid, Carlos Tevez<br />
(1.70) bij Manchester United, Diego<br />
(1.70) bij Werder Bremen, Franck<br />
Ribéry (1.71) bij Bayern München en<br />
Sergio Agüero (1.72) bij Atlético Madrid.<br />
Frankrijks nieuwe spelbepaler<br />
Samir Nasri mag dan 1.77 zijn, hij<br />
heeft wel die tengere bouw van Fàbregas.<br />
Geen van deze pibes is ouder<br />
dan vierentwintig.<br />
Cesc is langzaam.<br />
Maar hij denkt<br />
altijd twee<br />
seconden vooruit<br />
Het blijkt dat te midden van de denderende<br />
supermannen van het moderne<br />
voetbal alleen kleine mannetjes<br />
die zich gemakkelijk in allerlei<br />
bochten kunnen wringen, het beetje<br />
ruimte dat er overblijft, kunnen benutten.<br />
Daarom zegt de Franse coach<br />
Raynald <strong>De</strong>noueix dat clubs nu op<br />
zoek zijn naar korte kereltjes. Klein is<br />
fijn.<br />
Robin van <strong>Pers</strong>ie, de spits van Arsenal,<br />
legt dit duidelijk uit. ‘Cesc is<br />
langzaam’, vertelde hij aan Hard<br />
Gras. ‘Hij is een van de langzaamsten<br />
hier. Maar hij is nog altijd de snelste<br />
van ons allemaal. Hij denkt altijd<br />
twee seconden vooruit. Soms denk<br />
ik, waarom pakt de tegenstander de<br />
bal nou niet van hem af? En dan komt<br />
ie, piep, even een kleine schijnbeweging...<br />
Tijdens de training haal ik<br />
hem in en dan denk ik ‘Nou heb ik je.’<br />
En dan geeft ‘ie met zijn teen, piep,<br />
even een klein passje voor een eentweetje.<br />
Daardoor wint hij net anderhalve<br />
meter. Bloedirritant!’<br />
Voor het gelijkspel van Arsenal en<br />
Milan in de Champions League (0-0)<br />
vertelde Kaká van Milan me dat Fàbregas<br />
‘een nieuwe generatie spelers<br />
vertegenwoordigt.’ ‘Ik bedoel maar’,<br />
legde Kaká uit, ‘hij is allround. Hij<br />
kan verdedigen, aanvallen, hij heeft<br />
een goed schot in zijn rechter- en linkerbeen.<br />
Hij kan alles. <strong>De</strong> moderne<br />
speler.’ En natuurlijk heeft Fàbregas<br />
nog een goede zeven jaar voor hij zijn<br />
top bereikt. 1<br />
Simon Kuper (1969) is sportjournalist.<br />
Hij schreef voor The Observer en The<br />
Guardian, is auteur van bekroonde<br />
boeken over voetbal en werkt nu voor<br />
The Financial Times.<br />
rechters vaak beter en duidelijker<br />
gaat dan met. Maar op straat zullen<br />
de populaire jongens niet fluiten, dat<br />
zijn de spitsen en middenvelders, dat<br />
is zo en dat blijft zo. <strong>De</strong> rest zoekt en<br />
rekent snel om zijn plekje in het team<br />
veilig te stellen. Jeugdkeepers zijn<br />
vaak dik en onhandig. Na jarenlang<br />
als laatste gekozen te zijn, hebben ze<br />
eieren voor hun geld gekozen, de<br />
keeperschaarste stelt hun plekje veilig.<br />
<strong>De</strong> vraag is of hiernaast nog plaats<br />
is voor een scheidsrechter en zo ja,<br />
dan vrees ik dat het de lulletjes van<br />
de groep worden, wat zeker niet bijdraagt<br />
tot de populariteit van de<br />
scheidsrechters. Zes miljoen, ik ben<br />
benieuwd. 1<br />
..........................................................<br />
Drankje met Juande<br />
Nóóit alcohol, vond Spurs-trainer Ramos bij<br />
zijn aanstelling. Maar na de League Cup-zege,<br />
zondag, stuurde hij iedereen de pub in.
Voetbal<br />
Bayern laat Van Bommel<br />
niet naar Peking gaan<br />
Novum<br />
ZEIST<br />
...<br />
Bayern München geeft Mark van<br />
Bommel geen toestemming om komende<br />
zomer deel te nemen aan de<br />
Olympische Spelen. Dat heeft de<br />
KNVB gisteren bevestigd. <strong>De</strong> bond<br />
had contact gezocht met de Duitse<br />
topclub nadat Foppe de Haan, coach<br />
van het olympisch elftal, zondagavond<br />
in Studio Voetbal meldde de<br />
middenvelder graag als dispensatiespeler<br />
mee te nemen naar Peking.<br />
Van Bommel weigert nog langer<br />
uit te komen voor Oranje onder<br />
bondscoach Marco van Basten, maar<br />
was wel graag meegegaan naar de<br />
<strong>De</strong> internationale vrouwentennisbond<br />
WTA wil seksueel misbruik<br />
van jonge tennissters tegengaan. <strong>De</strong><br />
coach van Justine Henin weigert<br />
echter zijn handtekening te zetten<br />
onder de nieuwe gedragscode.<br />
Lode <strong>De</strong>smet<br />
DUBAI<br />
...<br />
Daardoor is het mogelijk dat haar<br />
coach Carlos Rodriguez vandaag niet<br />
op de tribune mag zitten wanneer<br />
Henin haar openingsduel speelt op<br />
het toernooi van Dubai.<br />
Luigi Coduti, woordvoerder van<br />
Henin en haar coach: ‘Carlos heeft<br />
het nieuwe veiligheidsplan niet getekend.<br />
En hij is ook niet van plan om<br />
dat te doen als het niet verandert.’<br />
Het plan gaat dan ook heel ver.<br />
Coaches moeten een document ondertekenen<br />
dat de WTA toestemming<br />
geeft voor onder meer het uitpluizen<br />
van hun gerechtelijke verleden of hun<br />
financiële situatie. Ook wanneer<br />
Henin haar vader en zus uitnodigt<br />
om in de spelersbox te komen supporteren<br />
of om na de wedstrijd met<br />
haar in de coulissen een praatje te<br />
maken, dan moeten vader en zus<br />
Henin zich akkoord verklaren dat de<br />
WTA nagaat of zij geen bezwarend<br />
gerechtelijk of financieel verleden<br />
hebben.<br />
Het Britse vakblad voor sportgeneeskunde<br />
schreef in 2004 al: ‘Alle<br />
sportautoriteiten moeten zich van<br />
het probleem van kindermisbruik<br />
..............................................................................<br />
Amerikaan te sterk voor Stepanek<br />
RODDICK WINT VOOR DERDE<br />
KEER TOERNOOI VAN SAN JOSE<br />
..............................................................................<br />
Een uitgave van<br />
Mountain Media BV<br />
Anthony Fokkerweg 61<br />
1059 CP Amsterdam<br />
tel: 020 - 3460560<br />
fax: 020 - 3460596<br />
bewust zijn en er maatregelen tegen<br />
nemen.’ In Engeland werd eind vorig<br />
jaar een vrouwelijke tenniscoach veroordeeld<br />
tot tweeënhalf jaar cel voor<br />
seksueel misbruik van een schoolmeisje.<br />
Over de Franse coach Regis <strong>De</strong> Camaret<br />
(65), die altijd al een buitenbeentje<br />
was en de tennisfederatie<br />
‘pennenlikkers’ noemde maar die<br />
wel Nathalie Tauziat en de Spaanse<br />
Arantxa Sanchez-Vicario begeleidde,<br />
getuigde een atlete begin 2007 aan de<br />
politie: ‘Hij ging achter de baseline<br />
op zijn buik op de grond liggen en<br />
nam foto’s van ons. Zogezegd om<br />
ons voetenwerk te bestuderen.’<br />
Tauziats dubbelpartner Isabelle<br />
<strong>De</strong>mongeot (41) klaagde <strong>De</strong> Camaret<br />
vorig jaar aan. ‘Om geld te besparen<br />
in het juniorencircuit deelden we<br />
meestal een hotelkamer. Dat is waar<br />
de ergste dingen gebeurden.’ <strong>De</strong>mongeot<br />
verbleef elf jaar op de tennisacademie<br />
van <strong>De</strong> Camaret in Saint-Tropez.<br />
‘Jarenlang manipuleerde hij mij.<br />
Ik wist niet hoe ik me moest verweren.<br />
Ik was een meisje en hij was een<br />
volwassen man. Ik geloofde dat ik<br />
zonder hem nergens zou komen.’<br />
<strong>De</strong> WTA neemt nu dus maatregelen.<br />
Hele forse. Of toch niet ?<br />
Larry Scott, voorzitter van de WTA<br />
Tour: ‘Een paar maatregelen zullen<br />
sommigen niet zo aangenaam vinden.<br />
Maar als het om de veiligheid<br />
van de speelsters gaat, kun je het je<br />
niet permitteren om half werk te leveren.<br />
Het gaat om jonge vrouwen. Ze<br />
distributie@depers.nl<br />
sales@depers.nl<br />
marketing@depers.nl<br />
moeten hun werk kunnen doen in<br />
een zo veilig mogelijke omgeving.’<br />
Natalia Stambulova, voormalig<br />
kunstschaatsster en nu doctor in de<br />
sportpsychologie, is een van de drijvende<br />
krachten achter het WTA-plan.<br />
‘<strong>De</strong>ze maatregelen sluiten niet alleen<br />
de deur voor diegenen die een bedrei-<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
.......................................<br />
uitgever: Cornelis van den Berg<br />
hoofdredacteur: Ben Rogmans<br />
adjunct-hoofdredacteuren:<br />
Frank Poorthuis, Dirk Koppes<br />
ging kunnen vormen voor de speelsters.<br />
Ze openen ook de deur voor<br />
professionals, en een spelersentourage<br />
met een zuivere achtergrond.<br />
Bovendien werden op de US Open en<br />
de Australian Open al soortgelijke<br />
veiligheidsmaatregelen toegepast.<br />
Integriteit moet een vaste waarde<br />
.......................................<br />
Sport<br />
Tennis Nieuwe maatregel tegen seksueel misbruik tennissters valt slecht bij Carlos Rodriguez<br />
Coach Henin: ‘Gedragscode gaat te ver’<br />
Andy Roddick heeft voor de derde<br />
keer in zijn carrière het ATP-toernooi<br />
van San Jose gewonnen. <strong>De</strong> als eerste<br />
geplaatste Amerikaan was in eigen<br />
land in de finale te sterk voor de<br />
Tsjech Radek Stepanek (4): 6-4, 7-5.<br />
Roddick won het toernooi eerder in<br />
2004 en 2005 maar moest de eer de<br />
laatste twee jaar aan Andy Murray<br />
laten. Het is voor de 25-jarige Roddick<br />
de 23e toernooizege uit zijn carrière.<br />
Spelen. Daarvoor was echter wel de<br />
medewerking van Bayern vereist.<br />
‘Omdat er al eerder geruchten waren<br />
dat Bayern geen zin had Van Bommel<br />
naar Peking te laten gaan, hebben we<br />
maandag duidelijkheid gevraagd’,<br />
zegt perswoordvoerder Monique Kessels<br />
van de KNVB. ‘Bayern heeft toen<br />
bevestigd niet mee te werken.’<br />
Dat Van Bommel heeft bedankt<br />
voor het ‘grote’ Oranje, had geen<br />
struikelblok hoeven vormen voor<br />
zijn selectie voor het olympisch team,<br />
aldus Kessels tegen Novum. ‘Na het<br />
EK heb je toch weer een andere situatie,<br />
dus dat is een beetje koffiedik<br />
kijken.’ Na het EK wordt Van Basten<br />
vermoedelijk opgevolgd door Van<br />
REUTERS<br />
Bommels schoonvader Bert van Marwijk.<br />
Die is, in tegenstelling tot Van<br />
Basten, wel is gecharmeerd van de<br />
voetbalkwaliteiten van de Limburger.<br />
In een andere, officiële verklaring van<br />
de KNVB staat echter dat het beleid<br />
‘helder’ is: ‘Een persoon die niet<br />
wenst uit te komen voor een vertegenwoordigend<br />
elftal, welk elftal dan<br />
ook, wordt ook niet opgeroepen voor<br />
een ander vertegenwoordigend team.<br />
Bedanken voor Oranje wordt door de<br />
KNVB niet beloond met de uitnodiging<br />
voor een ander toernooi.’<br />
Buitenlandse clubs zijn niet verplicht<br />
mogelijke dispensatiespelers<br />
af te staan aan de nationale ploegen.<br />
FIFA-voorzitter Sepp Blatter deed onlangs<br />
weliswaar het verzoek aan clubs<br />
om mee te werken, maar Bayern slaat<br />
dat advies dus in de wind. Ook de<br />
Nederlandse club die zich plaatst<br />
voor de voorronde van de Champions<br />
League kan zijn eventuele dispensatiespelers<br />
deelname aan de<br />
Spelen ontzeggen. 1<br />
Justine Henin en Carlos Rodriguez: mag hij vandaag op de tribune zitten? GETTY IMAGES<br />
111<br />
Drie Nederlanders naar<br />
WK Indoor atletiek<br />
<strong>De</strong> Nederlandse selectie voor het WK<br />
indoor atletiek in Valencia bestaat uit<br />
drie atleten. Alleen kogelstoter Rutger<br />
Smith en hardlopers Maarten Heisen<br />
en Robert Lathouwers gaan mee naar<br />
Spanje, waar op 7, 8 en 9 maart de medailles<br />
worden verdeeld. Alleen Smith,<br />
die vorige week zijn Nederlands record<br />
indoor scherper stelde, lijkt een serieuze<br />
medaillekandidaat. Veel atleten<br />
laten het WK schieten om zich volledig<br />
te kunnen concentreren op de Olympische<br />
Spelen in Peking, in de zomer.<br />
‘Voor een aantal atleten houdt dat in<br />
dat het indoorseizoen wordt overge-<br />
Rechtszaak<br />
Kanoër David Backhouse eist<br />
terugkeer in nationale selectie<br />
Geert Jan Hahn<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Vandaag vindt om 11.00 uur een kort<br />
geding plaats tussen David Backhouse<br />
en de Nederlandse Kano Bond<br />
(NKB).<br />
Meneer Cor van de Weert, topsportcoördinator,<br />
wat is er aan de hand?<br />
‘David wilde voor een trainingskamp<br />
in Brazilië faciliteiten die te ver uiteenliepen<br />
met de opvatting van de<br />
slalomcoach (de Duitser Michael Seibert,<br />
red.). Een eigen auto, een eigen<br />
hotel. Ik begrijp niet dat hij dat durft<br />
te eisen, hij was 42e op het EK! Dus<br />
toen hebben we hem uit de selectie<br />
gezet.’<br />
slagen, soms ook gedwongen vanwege<br />
blessures’, legt topsportcoördinator<br />
Peter Verlooy van de atletiekunie uit.<br />
111<br />
Eduardo da Silva negen<br />
maanden uit roulatie<br />
Arsenal denkt dat aanvaller Eduardo<br />
da Silva ongeveer negen maanden nodig<br />
zal hebben om volledig van zijn<br />
meervoudige beenbreuk te herstellen.<br />
Dat meldde de koploper van de Engelse<br />
Premier League gisteren. Daardoor<br />
loopt de 25-jarige Kroaat komende zomer<br />
zeker het Europees Kampioenschap<br />
in Oostenrijk en Zwitserland<br />
mis. Eduardo liep zijn beenbreuk zaterdag<br />
op in het duel met Birmingham<br />
City-verdediger Martin Taylor, die voor<br />
23<br />
Wat eist Backhouse nu?<br />
‘Op 12 en 13 april is er een interne<br />
kwalificatie voor het EK, waar startplekken<br />
voor de Spelen te verdienen<br />
zijn. Wij hebben vier gegadigden<br />
voor Peking, maar nog geen startplek.<br />
David wil terugkeren, een vrijstelling<br />
van het EK en min of meer een financiële<br />
genoegdoening omdat hij geen<br />
A-status van NOC*NSF meer heeft.<br />
Hij vermeldt op zijn website dat hij<br />
is geschorst omdat hij niet in het<br />
Engels met de coach wil praten.<br />
‘Allemaal opgeklopt.’<br />
En als Backhouse zijn gelijk krijgt?<br />
‘Dan zullen we hem omarmen. Tenzij<br />
hij weer meer privileges eist.’ 1<br />
worden in het vrouwentennis.’<br />
In Qatar hadden de organisatoren<br />
vorige week al snel een uitweg gevonden<br />
voor coaches die de gedragscode<br />
niet wilden tekenen. Ze gaven hen<br />
een pasje als eregast. Zal Henin-coach<br />
Rodriguez in Dubai vandaag trainer<br />
of eregast zijn? Of geen van beide? 1<br />
......................................<br />
zijn actie een rode kaart kreeg. Eduardo<br />
ligt momenteel in een ziekenhuis<br />
in Londen.<br />
111<br />
WK tafeltennis: verlies<br />
voor Nederlandse dames<br />
<strong>De</strong> Nederlandse tafeltennissters<br />
hebben gisteren op het WK in het<br />
Chinese Guangzhou niet voor een<br />
verrassing kunnen zorgen. Zowel<br />
Zuid-Korea als Japan was met 3-0 te<br />
sterk voor de Nederlandse vrouwen,<br />
die het toernooi zondag waren begonnen<br />
met een ruime zege op Tsjechië.<br />
Tegen Zuid-Korea en Japan, die<br />
beide gelden als grootmachten in het<br />
tafeltennis, werden in totaal maar<br />
twee games gepakt.<br />
...............................................................................<br />
<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> wordt in een aantal plaatsen dagelijks<br />
bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> en<br />
heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 (lokaal<br />
tarief) of kijk op www.bezorgingdepers.nl