27.09.2013 Views

Dagblad De Pers, 26 februari 2008 - Annita Lageweg

Dagblad De Pers, 26 februari 2008 - Annita Lageweg

Dagblad De Pers, 26 februari 2008 - Annita Lageweg

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Paal en perk?<br />

<strong>26</strong><br />

Dinsdag<br />

Februari <strong>2008</strong><br />

geeft antwoord op pagina 3<br />

Werkt bevrijdend.<br />

Turkije<br />

Zonder<br />

angst<br />

Zijn moeder huilt en zijn vader<br />

slikt de tranen weg als ze<br />

afscheid nemen van hun zoon<br />

Erhan, die het leger in gaat.<br />

<strong>Pers</strong>pectief<br />

Jaren ’50<br />

versus nu<br />

Films over het Wilde Westen<br />

lijken misschien het eeuwige<br />

leven te hebben, maar het<br />

genre moet zich voortdurend<br />

Kuper op dinsdag<br />

Trend:<br />

klein<br />

maar<br />

fijn<br />

Hij is niet bang om naar het<br />

opnieuw uitvinden. Net als<br />

onrustige zuidoosten van<br />

Pierce ‘James Bond’ Brosnan,<br />

Turkije of naar Noord-Irak<br />

die met een Rambo-imitatie<br />

gestuurd te worden. ‘Wat<br />

zijn cocktailcarrière defi nitief<br />

moet, dat moet.’<br />

10<br />

afsluit.<br />

16 00 22<br />

..........................................................................................................................................................................................................<br />

Meer dan een miljoen Nederlanders<br />

gaan dit jaar op wintersport.<br />

Daar zit slechts een handjevol<br />

niet-westerse allochtonen tussen.<br />

En dat terwijl deze groep ruim<br />

10 procent van de Nederlandse<br />

bevolking uitmaakt.<br />

<strong>Annita</strong> <strong>Lageweg</strong><br />

KÖNIGSLEITEN/OOSTENRIJK<br />

...<br />

Als een volleerde skiër zoeft Jerry<br />

Timpico van de steile piste af. ‘Niet<br />

gek toch, voor een Surinamer?’,<br />

lacht hij, als hij onder aan de berg<br />

Doodstraf voor<br />

downloaden<br />

Kambaksh voor hij werd opgepakt. REUTERS<br />

Lees verder op pagina 8<br />

..........................................................................................................................................................................................................<br />

Wintersport<br />

Waarom zijn er geen Surinamers op de skipiste te vinden?<br />

stilstaat. Timpico (43) reisde een paar<br />

dagen eerder met zijn gezin af naar<br />

het Oostenrijkse Zillertal, met een<br />

meer dan 200 kilometer piste tellend<br />

skigebied. ‘Het Zillertal is prachtig en<br />

we breiden ons skiterrein elk jaar verder<br />

uit’, zegt hij. ‘Het is alleen vreemd<br />

dat ik hier bijna de enige kleurling<br />

ben. In Nederland wonende Surinamers,<br />

Antillianen, Turken en Marokkanen<br />

willen hun sportiviteit toch<br />

ook wel eens uitleven in de sneeuw?<br />

Toch zie ik ze hier bijna nooit.’<br />

In de drie jaar dat hij in Oostenrijk<br />

skiet, kwam Timpico bijna nooit an-<br />

In een overvolle Afghaanse gevangenis hoopt de student Sayed<br />

Pervez Kambaksh op een eerlijk hoger beroep. Een interview.<br />

Kim Sengupta<br />

MAZAR-I-SHARIF<br />

...<br />

Sayed Pervez Kambaksh klemt zich<br />

vast aan de tralies van zijn cel en vertelt<br />

hoe zijn leven in elkaar stortte.<br />

‘Er was geen sprake van dat ik<br />

een advocaat kreeg om me<br />

bij te staan en ook zelf<br />

mocht ik niets zeggen<br />

om me te verdedigen.’<br />

<strong>De</strong> 23-jarige student<br />

spreekt in de gevangenis <br />

ders dan blanke skiërs tegen. ‘Gisteren<br />

zag ik een Hindoestaan zitten op<br />

een terras’, zegt hij. ‘En op de piste<br />

kwam ik een Antilliaanse tegen. Maar<br />

dat was het wel zo’n beetje.’<br />

Tot het moment dat Timpico voor<br />

het eerst in Oostenrijk kwam, had hij<br />

een vertekend beeld van de wintersport.<br />

‘Ik vergeleek de kou hier met<br />

die in Nederland. <strong>De</strong> winters daar<br />

vind ik vaak allesbehalve aangenaam.<br />

Hier is dat totaal anders. Je ziet mensen<br />

in een trui skiën en in de zon op<br />

een terras is het gewoon heet. Ik heb<br />

de winter hier van een heel andere<br />

van Mazar-i-Sharif met ons, nadat<br />

zijn doodstraf voor het downloaden<br />

van een rapport over vrouwenrechten<br />

tot internationale aandacht heeft geleid.<br />

Voor de eerste keer hoort de buitenwereld<br />

nu zijn eigen verhaal over<br />

deze verbijsterende ervaring. Met<br />

zachte, enigszins aarzelende stem<br />

vertelt hij: ‘<strong>De</strong> rechters waren al tot<br />

een conclusie over de zaak gekomen<br />

zonder dat ik aanwezig was. Ze keken<br />

naar me alsof ik al veroordeeld was.<br />

Ik wilde zeggen: ‘Dit is verkeerd, luister<br />

alstublieft naar me’, maar ik kreeg<br />

geen kans om iets uit te leggen.’ <strong>De</strong><br />

rechtszaak, die vier minuten<br />

duurde, heeft<br />

ervoor ge-<br />

kant leren kennen.’<br />

Het klopt dat maar weinig nietwesterse<br />

allochtonen op wintersport<br />

gaan. Er zijn geen exacte cijfers voorhanden,<br />

maar medewerkers van reisbureaus<br />

vertellen dat zij nauwelijks<br />

boekingen krijgen van allochtone<br />

medelanders. Te koud en te duur liggen<br />

voor de hand, maar is het daarmee<br />

uitgelegd? Recent onderzoek van<br />

het Nederlands Bureau voor Toerisme<br />

en Congressen (NBTC) naar het<br />

vakantiegedrag van niet-westerse allochtonen,<br />

laat zien dat zij het vanuit<br />

hun cultuur over het algemeen niet<br />

zorgd dat Kambaksh nu al maanden<br />

achter de tralies zit. Hij deelt een cel<br />

van tien bij twaalf meter met vierendertig<br />

anderen: moordenaars, dieven<br />

en terroristen, terwijl de dreiging<br />

van executie continu boven<br />

zijn hoofd hangt. Zijn lot leek bezegeld<br />

toen in het Afghaanse parlement<br />

een motie werd aangenomen<br />

die de doodstaf bekrachtigde. Later<br />

werd deze na nationale en internationale<br />

protesten ingetrokken.<br />

Ik spreek in de Balkhgevangenis<br />

met Kambaksh onder het toeziend<br />

oog van de bewakers. Hier zitten<br />

360 gevangenen opgesloten in een<br />

gebouw dat bedoeld is voor 200<br />

mensen; zelfs de Afghaanse autoriteiten<br />

noemen de omstandigheden<br />

‘onacceptabel’.<br />

<strong>De</strong> gevangenen, onder wie ook<br />

tweeëntwintig vrouwen, die er vaak<br />

zitten op beschuldiging van het verlaten<br />

van hun echtgenoot of overspel,<br />

zitten er bij met de verslagen<br />

uitstraling van mensen die in een<br />

bureaucratisch net gevangen zijn en<br />

weten dat ze daar niet snel weer uit<br />

komen.<br />

gewend zijn om uitstapjes te ondernemen.<br />

Gezellig thuis met familie,<br />

de hele dag kletsen, eten en drinken<br />

was en is voor velen van hen een uitje.<br />

Bovendien zijn veel allochtonen<br />

voor een vakantie meer gefocust op<br />

het vaderland. Geld en dagen sparen<br />

voor een langere vakantie naar<br />

Suriname, de Antillen of Marokko<br />

heeft ook voor de jongere generatie<br />

nog steeds meer prioriteit dan een<br />

weekje op de lange latten in Oostenrijk,<br />

Italië of Frankrijk.<br />

Lees verder op pagina 6


2<br />

<br />

<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

Nieuws<br />

Interesse in het Paleis op de Dam? Meld het de bank.<br />

ING Bank ‘Geen oplossing woningnood’<br />

Bieden op elk<br />

willekeurig huis<br />

Bieden op huizen die niet te koop<br />

staan. Dat kan via de ING Bank, die<br />

claimt de woningmarkt open te breken.<br />

Onzin, zeggen experts: het<br />

drijft de huizenprijzen op, maar<br />

zorgt niet voor extra aanbod.<br />

Annemieke van Dongen<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Je droomhuis gevonden, maar dat<br />

staat niet te koop? Geen probleem,<br />

want via de ING Bank kun je er sinds<br />

gisteren toch een bod op uitbrengen.<br />

‘Iedereen heeft er baat bij dat de woningmarkt<br />

in beweging komt’, licht<br />

woordvoerster Cindy Penders toe.<br />

Dat geldt niet alleen voor geïnteresseerde<br />

huizenkopers en latente verkopers,<br />

maar vooral ook voor de ING<br />

zelf. Als hypotheekverstrekker profiteert<br />

de bank er immers van als meer<br />

huizen van eigenaar verwisselen.<br />

Ben je geïnteresseerd in dat leuke<br />

hoekhuis naast de speeltuin, dan kun<br />

je dat via de website van de ING kenbaar<br />

maken. <strong>De</strong> bank nodigt je vervolgens<br />

uit voor een gesprek met een<br />

hypotheekadviseur om te bepalen of<br />

je beoogde bod haalbaar is. In dat geval<br />

schakelt de ING partnermakelaar<br />

iBlue in, die de huiseigenaar een<br />

briefje stuurt met de mededeling dat<br />

iemand serieus geïnteresseerd is in<br />

zijn woning. Mocht die interesse wederzijds<br />

blijken, dan is de koper niet<br />

verplicht met iBlue en ING in zee te<br />

gaan. Al hopen de bank en de makelaar<br />

natuurlijk wel dat hij dat doet.<br />

<strong>De</strong> concurrentie kijkt vanuit dat<br />

oogpunt dan ook ‘met interesse’ naar<br />

het initiatief. Maar het zal de woning-<br />

markt niet openbreken, zegt woningmarktdeskundige<br />

Martijn de Jong-<br />

Tennekes van de Rabobank: ‘Bij een<br />

verkoop zijn de transactiekosten<br />

hoog: zo’n tien procent van de verkoopprijs.<br />

Om mensen hun huis uit<br />

te krijgen, moet je daarom wel een<br />

heel mooi bod doen.’ En dat zou dus<br />

alleen gebeuren bij zeer gewilde woningen,<br />

die maar een beperkt deel<br />

van de huizenmarkt vormen.<br />

Makelaar Hans Broeren vreest dat<br />

huiseigenaren de prijs op die manier<br />

te ver opdrijven. ‘Als een potentiële<br />

koper zelf aanklopt bij zijn droomhuis,<br />

zal de eigenaar ook een droomprijs<br />

vragen.’ Een hypotheekverstrekker<br />

moet er volgens Broeren ook voor<br />

waken dat kopers niet teveel betalen.<br />

Het initiatief van de ING Bank noemt<br />

hij daarom ‘onverstandig’. <strong>De</strong> problemen<br />

op de woningmarkt lost het<br />

bovendien niet op, zegt <strong>De</strong> Jong-Tennekes.<br />

‘Mensen die hun huis op deze<br />

manier verkopen, moeten zelf ook<br />

op zoek naar een nieuw onderkomen.<br />

En dat is het centrale probleem<br />

op onze woningmarkt: er zijn te weinig<br />

huizen.’ Volgens de Rabobankeconoom<br />

is de enige structurele oplossing<br />

dan ook bijbouwen: ‘Het<br />

liefst zo veel mogelijk’.<br />

Overigens is de dienst van de ING<br />

Bank en iBlue in feite niets nieuws<br />

onder de zon, zegt Hans André de la<br />

Porte van de Vereniging Eigen Huis:<br />

‘Mensen doen ook zelf briefjes in de<br />

bus in de buurt waar ze willen wonen.’<br />

En via internet konden potentiele<br />

kopers hun interesse al anoniem<br />

kenbaar maken via sites als Woningpeiler.nl<br />

en Elkhuistekoop.nl. 1<br />

Interview Iraanse Groot Ayatollah<br />

‘<strong>De</strong> vrouw<br />

heeft best<br />

wel wat<br />

talenten’<br />

<strong>De</strong> positie van de Iraanse vrouw verbetert.<br />

‘Vrouwen kunnen net zo<br />

goed ayatollah of president worden.’<br />

Als je ze maar niet de hand<br />

hoeft te schudden.<br />

Eva Ludemann<br />

QOM<br />

...<br />

‘Vrouwen kunnen net zo goed ayatollah<br />

worden als mannen. Of rechter,<br />

of president.’ Groot Ayatollah Haj<br />

Sjeik Yusef Saanei laat lange stiltes<br />

vallen tussen zijn zinnen, opdat zijn<br />

woorden extra indruk maken. Met<br />

gesloten ogen speelt hij met zijn gebedspenning<br />

en schikt zijn witte tulband<br />

wat rechter op zijn hoofd. Dan<br />

doet hij er nog een schepje bovenop:<br />

‘Het beoordelingsvermogen van<br />

vrouwen is net zo goed als dat van<br />

mannen.’<br />

<strong>De</strong> 71-jarige invloedrijke Iraanse<br />

Groot Ayatollah Saanei.<br />

...............................................................................................................................................................<br />

Vandaag<br />

In de ochtend regent het in heel ons<br />

land. Vanaf het begin van de middag<br />

wordt het vanuit het westen droog.<br />

Tegen de avond kan ook in het oostelijk<br />

deel van Nederland de paraplu<br />

worden opgeborgen. Het waait vandaag<br />

behoorlijk. Boven land staat<br />

windkracht 3-5. Het is verder oppassen<br />

voor windstoten. Het wordt ongeveer<br />

11 graden.<br />

geestelijke – en een van de beste studenten<br />

van wijlen Ayatollah en Opperste<br />

Leider Khomeini, zo staat op<br />

een poster boven zijn hoofd – zucht<br />

diep. Waarom zien zijn collega’s niet<br />

in dat hij gelijk heeft? Waarom interpreteren<br />

ze de rol van de vrouw in<br />

heilige teksten allemaal verkeerd?<br />

Ayatollah Saanei’s woorden vallen<br />

niet bij iedereen in even goede aarde.<br />

Dit is tenslotte Qom. <strong>De</strong> ultraconservatieve<br />

stad, waar Irans geestelijke<br />

elite wordt klaargestoomd om de Islamitische<br />

Republiek op het rechte<br />

pad van Allah te leiden. Een geestelijke<br />

elite die sterk gelooft wat in de<br />

koran staat, namelijk dat een vrouw<br />

niet over dezelfde vermogens beschikt<br />

als de man. ‘Niet dat de vrouw<br />

geen talenten heeft’, verzekert Mullah<br />

Mohammed Vasi, die de jongeren<br />

van een dichtbijzijnde moskee begeleidt.<br />

‘Maar een vrouw kan in sommige<br />

situaties gewoon niet zo goed<br />

denken als de man. Daar is ze te emotioneel<br />

voor, dat staat gewoon vast.’<br />

In Qom bevindt zich behalve een<br />

van Irans meest gerenommeerde Koranscholen,<br />

ook de Jami’at al-Zahra,<br />

de enige theologie-universiteit exclusief<br />

voor vrouwen in het land. Het<br />

aantal mannelijke studenten die, in<br />

de woorden van Ayatollah Saanei,<br />

écht voor God komen en niet omdat<br />

ze dan geen militaire dienst hoeven<br />

doen, stagneert. Aan de Jami’at al-<br />

Zahra daarentegen melden zich elk<br />

jaar meer studentes aan. In het gigantische<br />

complex van gele bakstenen<br />

gebouwen studeren op het moment<br />

twaalfduizend vrouwen, drie keer zoveel<br />

als toen het instituut in 1984<br />

werd opgericht.<br />

Na de Islamitische Revolutie in 1979<br />

Morgen<br />

<strong>De</strong> regenkans is morgen stukken kleiner.<br />

Alleen het noorden en oosten<br />

van Nederland kunnen een bui verwachten.<br />

In het zuiden is het droog<br />

en schijnt de zon ook. Het wordt een<br />

graad of 10, in het noorden is het wat<br />

frisser. In de nacht zakt het kwik tot 4<br />

graden. <strong>De</strong> wind waait uit het westen<br />

en trekt in de middag aan tot maximaal<br />

kracht 4 Beaufort boven land.<br />

...........................<br />

Selectie werkzaamheden:<br />

<strong>De</strong>lft (bus)<br />

Wegwerkzaamheden. Connexxion-lijn<br />

81. Halten Lindenhof/Kuyperweg, Weteringlaan<br />

en Van der Lelijstraat vervallen.<br />

Volendam (bus)<br />

Wegwerkzaamheden Christiaan van Abcoudestraat<br />

op 25 en <strong>26</strong> <strong>februari</strong> <strong>2008</strong><br />

Arriva-lijnen 11, 118 en 614. Halten<br />

Stadskantoor, Jan Platstraat, Schoener,<br />

Leendert Spaanderlaan en Kraggenburg<br />

vervallen.<br />

Eindhoven (bus)<br />

Werkzaamheden busbaan. Veolia-lijnen<br />

141, 142 en 144. Halten Marathonloop<br />

en <strong>De</strong> Grote Beek vervallen.<br />

Amsterdam (bus)<br />

Spoorvervanging Marnixstraat/Leidseplein<br />

GVB-lijnen 353, 354, 356, 358 en diverse<br />

Connexxionlijnen.<br />

Halten Leidseplein en Raamplein vervallen.<br />

MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV<br />

ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M)<br />

OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL


Het wordt steeds drukker aan de Jami’at al-Zahra. LISE SARFATI/MAGNUM/HH<br />

...................................................................<br />

Argus Overheid versoepelt mogelijkheden voor rechtbank-TV<br />

stelde Ayatollah Khomeini dat de<br />

vrouwelijke helft van de Iraanse bevolking<br />

goed moest worden opgeleid.<br />

‘Onze imam leerde ons dat onze<br />

vrouwen goed konden bijdragen aan<br />

de verspreiding van de Islamitische<br />

Revolutie’, zegt Mohamed Youssefian,<br />

hoofd van de afdeling pr van de<br />

Jami’t al-Zahra. ‘Het is bovendien belangrijk<br />

dat de vrouwen hun kinderen<br />

de islam goed kunnen bijbrengen.’<br />

‘Een gevolg van dit beleid was een<br />

fikse stijging van het aantal goedopgeleide<br />

Iraanse vrouwen, uit vooral<br />

de armere traditionele gezinnen, in<br />

de afgelopen drie decennia. Sinds de<br />

oprichting van Jami’at al-Zahra sturen<br />

ouders uit alle hoeken van Iran<br />

hun dochters naar de universiteit om<br />

er gratis onderwijs te volgen. Ook het<br />

verblijf in de studentenkamers – vier<br />

bedden op één kamer – is gratis. <strong>De</strong><br />

overheid en islamitische liefdadigheidsinstellingen<br />

betalen. Alles voor<br />

de islamitische republiek. Een neveneffect<br />

is ook dat vooral de jongere generatie<br />

Iraanse vrouwen mondiger is<br />

geworden, helemaal de vrouwen die<br />

toegang hebben tot internet. Ook in<br />

zwarte-kousenstad Qom zie je kleine<br />

tekenen van verandering. Een enkele<br />

durfal heeft haar zwarte allesbedek-<br />

<strong>De</strong> jongere<br />

generatie Iraanse<br />

vrouwen wordt<br />

steeds mondiger<br />

kende chador afgeworpen en verruild<br />

voor een manteau en hoofddoek. En<br />

ook in Qom rijdt sinds een jaar de zogeheten<br />

womentaxi, spiksplinternieuwe<br />

appelgroene taxi’s met vrouwelijke<br />

chauffeurs, speciaal voor vrouwelijke<br />

passagiers. Uitgerust met een<br />

TomTom en draadloze telefoon vervoeren<br />

ze veelal vrouwen die nog niet<br />

zo lang geleden niet zonder mannelijke<br />

begeleiding alleen het huis uit<br />

gingen.<br />

‘Vrouwen hebben een grote sprong<br />

voorwaarts gemaakt door de Islamitische<br />

Revolutie’, bevestigt Groot Ayatollah<br />

Saanei in zijn kantoortje.<br />

‘Neem mijn vrouw, zij heeft geen opleiding<br />

gehad, maar mijn dochter is<br />

advocate en mijn kleindochters studeren<br />

politicologie en rechten.’ Hij<br />

glimlacht trots, slurpt de laatste slok<br />

thee uit zijn kopje en gebaart naar<br />

zijn hulpje bij de deur hem overeind<br />

te helpen. Het interview is afgelopen.<br />

Even later sloft hij leunend op zijn<br />

stok de kamer uit. Zonder zijn bezoekster<br />

bij het afscheid de hand te<br />

schudden, want dat doe je als man<br />

niet met een vrouw. Zelfs al was ze de<br />

president van de Islamitische Republiek<br />

Iran. 1<br />

............................................................................ Van Dale geeft antwoord<br />

Paal en perk<br />

Politici willen graag daadkrachtig<br />

overkomen. Ze zeggen ‘klip-enklaar’<br />

waar het om gaat. En ze stellen<br />

duidelijke grenzen. Een geliefde<br />

uitdrukking is daarom dat ergens<br />

paal en perk aan moet worden gesteld.<br />

Daarmee geeft zo’n politicus aan dat<br />

de verdere verspreiding van een verschijnsel<br />

moet worden tegengehouden.<br />

Er moet paal en perk worden<br />

gesteld aan de toenemende onverschilligheid<br />

van de jeugd, aan de verloedering<br />

van onze steden, aan het<br />

morele verval van onze beschaving<br />

enzovoort.<br />

Het gaat daarbij altijd om negatieve<br />

ontwikkelingen die zonder ingrijpen<br />

snel om zich heen zouden<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

grijpen. Door er een grens aan te stellen,<br />

hoopt men de ontwikkeling te<br />

stuiten of zelfs te keren.<br />

Toch is er iets opmerkelijks aan de<br />

hand: hoewel de uitdrukking daadkrachtig<br />

klinkt, komt er in de praktijk<br />

vaak niet veel van terecht. En waarom<br />

niet? Omdat het meestal gaat om<br />

ontwikkelingen die niet of nauwelijks<br />

te keren zijn. Vervelend, vandaar<br />

de wens om het tegen te houden,<br />

maar tegelijkertijd moeilijk te bestrijden.<br />

Dus vraagt u zich eens af, de eerstvol-<br />

Nieuws <br />

<br />

Accountancy talent, verdien direct 15% meer!<br />

Assistent-Accountant<br />

Je carrière vaart geven? Kies vandaag nog voor WR. <strong>De</strong> top voor<br />

Assistent-Accountants die de sprong willen maken naar het bedrijfsleven.<br />

Vanaf dag 1 verdien je 15% meer. Rij je in een sportieve<br />

auto zonder eigen bijdrage. Leer je veel bij. En geniet je van een<br />

vast contract. Dus heb je minimaal 6 maanden ervaring?<br />

Bel gratis 0800 – 876 3666 of meld je aan op wr.nl.<br />

Gezondheid Steeds meer, steeds jonger<br />

Korsakov past niet<br />

in een verpleeghuis<br />

Lieneke van der Fluit<br />

DEN HAAG<br />

...<br />

Steeds jonger krijgen mensen de ziekte<br />

van Korsakov. Ze belanden dan<br />

vaak voor tientallen jaren in verpleeghuizen,<br />

tussen de (demente) bejaarden.<br />

Dat moet anders, zeggen deskundigen.<br />

Korsakov-patiënten vereisen een<br />

specifieke behandeling en aanpak,<br />

vindt Marlies van Noppen, psycholoog<br />

en Korsakov-deskundige. Voor<br />

veel Korsakov-patiënten is het verpleeghuis<br />

een eindstation. Omdat zij<br />

vaak jonger zijn dan de demente bejaarden<br />

in een psychogeriatrisch verpleeghuis,<br />

wonen zij er soms wel<br />

tientallen jaren. ’Sommige patiënten<br />

zijn nog maar 45 jaar. Genezen van<br />

deze ziekte bestaat niet, maar je gaat<br />

er ook niet dood aan. Stel dat zo’n<br />

persoon 85 wordt, dan zit hij veertig<br />

jaar in een verpleeghuis. Dat kan<br />

nooit de bedoeling zijn’, zegt Van<br />

Noppen.<br />

Van Noppen pleit daarom voor<br />

een aparte opvang en behandeling<br />

voor Korsakov-patiënten. Het verpleeghuis<br />

waar zij werkt, <strong>De</strong> Lozerhof<br />

in <strong>De</strong>n Haag, verhuist volgend jaar<br />

met deze groep naar een aparte flat.<br />

Er is in verhouding nog maar weinig<br />

onderzoek verricht naar Korsa-<br />

Groot uitdrukkingenwoordenboek<br />

kov. Anne Goossensen, onderzoekster<br />

aan de Erasmus Universiteit zegt:<br />

‘Het is een vergeten groepje.’<br />

Nederland telt naar schatting acht-<br />

tot tienduizend Korsakov-patiënten.<br />

Er zijn aanwijzingen dat hun aantal<br />

stijgt en dat ze steeds jonger worden.<br />

Toch zijn er geen harde cijfers. Ook<br />

het exacte aantal Korsakov-patiënten<br />

dat in verpleeghuizen woont is niet<br />

bekend. Binnenkort start het Korsakov<br />

Kenniscentrum met onderzoek<br />

om de aantallen in kaart te brengen.<br />

Ook voor overige bewoners in een<br />

verpleeghuis levert de aanwezigheid<br />

van Korsakov-patiënten problemen<br />

op. ‘Korsakov-bewoners zijn redelijk<br />

bij de tijd, dus die gaan de overige bewoners<br />

manipuleren. Daarnaast doe<br />

je de patiënt zelf tekort. Uit zichzelf<br />

ondernemen Korsakov-patiënten<br />

niets, ze hebben intensieve begeleiding<br />

nodig. Is die er niet, dan bestaat<br />

hun leven louter uit slapen, koffiedrinken<br />

en roken. Dat vind ik geen<br />

menswaardig bestaan.’<br />

Korsakov wordt veroorzaakt door<br />

een gebrek aan vitamine B1, dat vrijwel<br />

alleen voorkomt bij ernstige alcoholisten.<br />

Door een hersenbeschadiging<br />

lijden de patiënten aan geheugenverlies<br />

en zijn ze vaak niet meer in<br />

staat hun leven in te richten.<br />

Lees meer op pagina 4<br />

gende keer dat er iemand roept dat<br />

ergens paal en perk aan moet worden<br />

gesteld: gaat het hier werkelijk<br />

om iets dat tegengehouden kán<br />

worden? Of uit de spreker misschien<br />

gewoon zijn ongenoegen over de<br />

ontwikkeling en weet hij/zij eigenlijk<br />

best wel dat er niet veel tegen te<br />

doen valt? 1<br />

www.depers.nl/vandale<br />

3


4<br />

<br />

<br />

.......................................................................................................................................................................................................<br />

HANS<br />

WIEGEL<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

Binnenland<br />

Gezondheid ’Iedere verandering is verwarrend’<br />

Korsakov<br />

vraagt om<br />

eigen plek<br />

Mensen met Korsakov horen niet<br />

in een ouderwets verpleeghuis,<br />

vinden deskundigen. Daarom heeft<br />

het Haagse <strong>De</strong> Lozerhof een aparte<br />

afdeling en vanaf volgend jaar zelfs<br />

een speciale fl at.<br />

Lieneke van der Fluit<br />

DEN HAAG<br />

...<br />

Alcohol raakt hij niet meer aan. Nog<br />

geen druppel. Dat was vroeger wel<br />

anders, zegt Johan de Haan (56).<br />

‘Bier, jenever, ik dronk alles. Ik vergat<br />

erbij te eten, joh. En ik kan je vertellen,<br />

dan ga je nat. Nu durf ik het niet<br />

meer aan. Met al die medicijnen die<br />

ik slik, nee, mij niet meer gezien.’<br />

Zes jaar – ‘of zijn het er alweer zeven?’<br />

– woont <strong>De</strong> Haan nu in verpleeghuis<br />

<strong>De</strong> Lozerhof in <strong>De</strong>n Haag,<br />

op een speciale Korsakov-afdeling.<br />

Hoe hij hier binnen is gekomen, hij<br />

weet het niet meer. ‘Ik zat de hele dag<br />

als een zombie voor de verwarming.<br />

Ik kon niet meer praten, niet meer<br />

denken, niks. Van die periode daarvoor<br />

kan ik me helemáál niets meer<br />

herinneren. Ze hebben me hier behoorlijk<br />

weten op te lappen.’<br />

Het is een zonnige <strong>februari</strong>dag.<br />

Echt zo’n dag waarop je naar buiten<br />

wil om de eerste zonnestralen op je<br />

huid te voelen. Toch zitten de meeste<br />

bewoners van de afdeling binnen.<br />

Ruim negentig Korsakov-patiënten<br />

wonen hier in totaal op de vierde en<br />

vijfde verdieping. Ieder heeft zijn eigen<br />

stekkie in de huiskamer, het staat<br />

er blauw van de rook.<br />

‘Kenmerkend voor Korsakov is inactiviteit’,<br />

zegt zorgcoördinator Corrie<br />

van Laar. ‘Als wij ze niet aansporen,<br />

komen de bewoners niet eens<br />

hun bed uit. Ze hebben nergens zin<br />

in, het enige wat ze vaak willen, is roken<br />

en koffiedrinken. Maar als wij de<br />

patiënten zo ver krijgen iets te ondernemen,<br />

genieten ze er vaak wel van.’<br />

<strong>De</strong> groep bestaat uit pakweg 40-<br />

tot 70-jarigen en een enkele oudere.<br />

Ze hebben geen van allen uitzicht op<br />

genezing, ze gaan nooit meer naar<br />

..........................................................<br />

Achteruit over de A10<br />

Drie pubers zijn gisteren gearresteerd omdat<br />

ze in de Mercedes van een van hun moeders<br />

achteruit over de A10 reden.<br />

huis. Familie komt bij de meeste bewoners<br />

maar sporadisch op bezoek.<br />

‘Er is vaak te veel gebeurd in het verleden.<br />

Er zijn nog maar enkele echtgenoten<br />

die regelmatig langskomen’,<br />

zegt Van Laar.<br />

Anne Goossensen is als onderzoekster<br />

verbonden aan de Erasmus<br />

Universiteit in Rotterdam. Samen<br />

met drie verpleeghuizen heeft zij het<br />

zorgprogramma Korsakov ontwikkeld,<br />

dat eind 2007 is gepubliceerd.<br />

Het is een richtlijn voor alle partijen<br />

die met deze ziekte te maken hebben:<br />

professionals, maar ook familie. ‘Korsakov-patiënten<br />

verdienen een eigen<br />

benadering. Het is voor hen van belang<br />

om snel op de juiste behandelplek<br />

te komen. Ze hebben structuur<br />

nodig. Iedere kleine verandering is<br />

verwarrend.’<br />

Naast een zorgrichtlijn wil Goossensen<br />

in het document de politiek<br />

wakkerschudden. Want, stelt zij samen<br />

met andere Korsakov-deskundigen,<br />

Korsakov bij alcoholisten kan<br />

gemakkelijk worden voorkomen.<br />

‘Eén vitaminepil per dag is genoeg.’<br />

Riny van Dreumel (66) woont nu<br />

twee jaar in de Lozerhof. Ze laat de<br />

activiteitenruimte beneden zien,<br />

waar ze een aantal keren per week te<br />

vinden is. Ze houdt van schilderen, al<br />

heeft ze voor ze hier kwam wonen<br />

nooit eerder een penseel aangeraakt.<br />

Thuis wonen ging niet meer, zegt ze,<br />

want ik ‘ging te veel drinken en te weinig<br />

eten’. Toch vindt ze zichzelf anders<br />

dan haar medebewoners. ‘Iedereen<br />

hier in huis is vergeetachtig, ik<br />

niet. Mijn probleem is dat ik te veel<br />

onthoud.’<br />

Geheugenverlies is een van de belangrijkste<br />

symptomen van het syndroom<br />

van Korsakov, zegt Marlies<br />

van Noppen, psycholoog en Korsakov-deskundige<br />

in <strong>De</strong> Lozerhof. ‘Er<br />

ontstaan gaten in het geheugen, vaak<br />

weten mensen niet meer wat ze twee<br />

Johan de Haan: ‘Op een gegeven moment was ik wel uitgekleurd.’<br />

Speculaties<br />

Anet Bleich heeft bij het verschijnen<br />

van haar biografie<br />

van Joop den Uyl gezegd dat<br />

<strong>De</strong>n Uyl een bijlage bij het<br />

Lockheed-rapport zou hebben verduisterd<br />

en in een geheime kluis zou<br />

hebben opgeborgen.<br />

Dat om de monarchie te redden, aldus<br />

mevrouw Bleich, die daarmee effectief<br />

zorgde voor extra publiciteit over<br />

haar boek.<br />

<strong>De</strong>ze ‘onthullingen’ van de schrijfster<br />

leidden vorige week tot allerlei speculaties.<br />

Riny van Dreumel: ‘Mijn probleem is dat ik te veel onthoud.’ FOTO’S: IVO VAN DER BENT<br />

Had <strong>De</strong>n Uyl zo’n geheime kluis? Wie<br />

heeft ervoor gezorgd dat mevrouw<br />

Bleich in die kluis kon kijken? Lag daar<br />

een geheime bijlage bij het Lockheedrapport<br />

in? En is het zo dat de inhoud<br />

van die bijlage de monarchie in een<br />

crisis zou hebben kunnen storten?<br />

Zoon Xander den Uyl zei dat de familie<br />

geen geheime kluis heeft en dat het<br />

deel van het archief van zijn vader dat<br />

over de koninklijke familie gaat, voor<br />

iedereen gesloten is.<br />

Dochter Barbara den Uyl liet echter<br />

weten dat de genoemde geheime bij-<br />

................................................................................<br />

uur eerder hebben gezegd.’<br />

Meneer <strong>De</strong> Haan, die vergeet nogal<br />

eens wat, bekent hij. ‘Veel bewoners<br />

hier kunnen niet alleen de deur<br />

uit. Dan komen ze nooit meer terug’,<br />

lacht <strong>De</strong> Haan. Zelf heeft hij het ook<br />

een keer gehad, was ‘ie uit de richting<br />

‘Mij mankeert<br />

niets, waarom<br />

zit ik hier tussen<br />

al die gekken?’<br />

Foutje, bedankt<br />

In Assen is een hennepkwekerij ontdekt doordat de automatische<br />

watertoevoer op hol was geslagen. Bij een winkel onder de kwekerij<br />

stroomde het water door de meterkast en het plafond naar binnen.<br />

geraakt. ‘Geen idee meer waar ik was.<br />

Gelukkig wist ik nog wel de naam van<br />

het verpleeghuis, dus kon ik de weg<br />

terug vragen.’<br />

Het is tijd voor de lunch. Karren<br />

met brood, beleg, koffie en jus komen<br />

de afdeling op. Bewoners die<br />

aan een activiteit hebben deelgenomen,<br />

schuiven aan. Er wordt een moment<br />

stilte gevraagd voor degenen<br />

die willen bidden. Op de gang klinkt<br />

een stem: ‘Ik ben vandaag zo vrolijk,<br />

zo vrolijk, zo vrolijk.’ ‘Kun je even stil<br />

zijn’, maant Van Laar de bewoner.<br />

Meneer <strong>De</strong> Haan praat honderduit.<br />

Een deel van zijn medebewoners<br />

wordt regelmatig ‘s ochtends opgehaald<br />

om productiewerk te gaan<br />

doen. Hij niet, want ‘ik lul te veel, dat<br />

kunnen ze daar niet hebben. Naar het<br />

activiteitencentrum ga ik ook niet<br />

meer. Op een gegeven moment was ik<br />

wel uitgekleurd.’<br />

‘Mensen met Korsakov zijn erg bij<br />

de pinken in het hier en nu. Vaak kun<br />

je niet eens aan ze zien dat ze iets<br />

lage in een kluis van het Internationaal<br />

Instituut voor Sociale Geschiedenis<br />

(IISG) ligt.<br />

Maar een woordvoerder van premier<br />

Balkenende zei dat het departement<br />

van Algemene Zaken het rapport van<br />

de commissie-Donner, die de Lockheed-zaak<br />

indertijd onderzocht, bij<br />

het Nationaal Archief heeft gedeponeerd<br />

en dat de stukken nog zo’n veertig<br />

jaar geheim zullen blijven.<br />

Ze deed eerst alsof zij zelf een kluis gekraakt<br />

en zo een klus geklaard had,<br />

maar opgeschrikt door de ontstane<br />

commotie heeft mevrouw Bleich<br />

haastig verteld dat ze het stuk van een<br />

journalist van Vrij Nederland had gekregen<br />

en dat dit blad het verhaal al<br />

mankeren. Daarnaast zien de patiënten<br />

zelf niet in dat er iets aan de hand<br />

is. Mij mankeert niets, waarom zit ik<br />

hier tussen al die gekken, horen we<br />

dan’, legt Van Noppen uit. ‘Terwijl de<br />

meeste bewoners niet eens in staat<br />

zijn zelf hun dag in te delen. Ze kunnen<br />

niet plannen, de structuur is totaal<br />

verdwenen.’<br />

Omdat Korsakov-patiënten vaak<br />

zo bijdehand zijn, ziet de rechterlijke<br />

macht niet altijd in dat voor sommige<br />

een gedwongen opname de beste<br />

optie is. ‘Ik heb al verschillende keren<br />

meegemaakt dat de rechterlijke<br />

machtiging van een patiënt afliep en<br />

hij dus naar huis mocht. Terwijl zo’n<br />

persoon dat helemaal niet aankan en<br />

vaak naar de fles grijpt of in de problemen<br />

komt. Dat is triest, want wij<br />

hebben ontzettend veel energie in<br />

zo’n persoon gestoken en binnen de<br />

kortste keren is de patiënt weer terug<br />

bij af.’<br />

Wel of niet drinken is een hot item<br />

voor de patiënten. Van Noppen: ‘<strong>De</strong><br />

drankzucht is bij een aantal nog aanwezig.<br />

Als ik door af en toe een glaasje<br />

wijn of bier toe te staan kan voorkomen<br />

dat de patiënt de kroeg induikt,<br />

dan doe ik dat.’ Mevrouw Van<br />

Dreumel drinkt iedere vrijdagavond<br />

een glaasje wijn. ‘Dat kan ik nu, gewoon<br />

één glas en verder de hele week<br />

niets. Geen behoefte aan.’ 1<br />

Stichting Saffier houdt op 15 maart<br />

open dag op <strong>De</strong> Lozerhof, Randveen 64,<br />

<strong>De</strong>n Haag. Tijdens deze dag wordt informatie<br />

gegeven over Korsakov. Kijk<br />

op: www.korsakovsyndroom.nl en<br />

www.korsakovkenniscentrum.nl<br />

jaren geleden had gepubliceerd. Oud<br />

nieuws als nieuw verkocht. Wat een<br />

blamage!<br />

Dan blijft vervolgens nog de vraag of<br />

het verhaal in VN echt het geheime<br />

stuk is en of <strong>De</strong>n Uyl dat in een eigen<br />

geheime kluis had mogen opbergen.<br />

Het Lockheed-rapport werd aan hem<br />

niet als persoon, maar als ministerpresident<br />

overhandigd.<br />

En de vraag of <strong>De</strong>n Uyl op z’n eentje<br />

zo mocht handelen, zonder overleg<br />

met de twee andere verantwoordelijke<br />

ministers: die van Justitie en van<br />

Binnenlandse Zaken.<br />

Daarover een volgende keer. 1<br />

..........................................................<br />

Man valt voor politieagent<br />

Op een zebrapad stil gaan staan voor een politieauto<br />

en dan op de motorkap vallen? Prima<br />

plan, vond een man uit <strong>De</strong> Wijk. Hij is opgepakt.


Het was druk bij <strong>De</strong> Dokwerker<br />

Ahmed (moslim) & Sami (Marokkaanse jood)<br />

Ongeveer drieduizend mensen herdachten in Amsterdam<br />

de Februaristaking. Dat waren er duizend meer dan<br />

vorig jaar. Tweede Kamer-voorzitter Gerdi Verbeet hield<br />

een toespraak en cabaretière Sanne Wallis de Vries las<br />

.....................................<br />

D66-leider Pechtold<br />

‘MINDER LAKS<br />

MET PRIVACY’<br />

.....................................<br />

Simply Closer<br />

<br />

gedichten voor. Bij de Februaristaking in 1941 legden duizenden<br />

mensen uit de regio Amsterdam het werk neer<br />

uit protest tegen de onmenselijke behandeling van<br />

joden door de Duitse bezetter. 1 FOTO: AMAURY MILLER<br />

Oost-Europeanen Van militaire barak naar woningen<br />

Ysselsteyn vreest Polendorp<br />

Het Limburgse Ysselsteyn wil volgend<br />

jaar Polen onderbrengen in<br />

een voormalig militair complex. <strong>De</strong><br />

omwonenden vrezen een Polendorp.<br />

Want wie zegt dat het bij de<br />

geplande vijfhonderd blijft?<br />

Sanne Rooseboom<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> grote loodsen van het militaire<br />

complex hebben jarenlang legervoertuigen<br />

gehuisvest. Maar als het aan de<br />

gemeente Venray ligt, wonen er binnenkort<br />

buitenlandse werknemers,<br />

vooral Polen die in de buurt werken.<br />

Over een maand wordt het plan voorgelegd<br />

aan de gemeenteraad.<br />

<strong>De</strong> bewoners van de Timmermansweg<br />

moeten er niet aan denken,<br />

honderden Polen midden in het natuurgebied<br />

voor de deur. ‘Waarom<br />

moet juist een dorpje als Ysselsteyn<br />

dit probleem oplossen?’ Volgens geruchten<br />

in het dorp kunnen het ook<br />

1.500 Polen worden. Of 2.000. En<br />

dat zouden evenveel Oost-Europeanen<br />

zijn als inwoners van Ysselsteyn.<br />

Door een klein Pools dorp te maken<br />

Nederlanders moeten zich breder organiseren<br />

tegen schendingen van<br />

hun privacy, vindt D66-leider<br />

Alexander Pechtold. We zouden een<br />

voorbeeld moeten nemen aan bewegingen<br />

in de VS. Nederlanders zijn te<br />

laks. ‘Als iemand na het kopen van<br />

zijn eerste pak luiers, via de bonuskaart,<br />

een felicitatiepakket krijgt, is<br />

dat fijn. Maar is iemand ook zo blij als<br />

over vijftig jaar de eerste incontinentieluiers<br />

worden gekocht?’<br />

Van der Lubbe<br />

75 jaar na de Rijksdagbrand<br />

krijgt Leiden morgen<br />

een Marinus-plaquette.<br />

van het complex zouden boerenbedrijven<br />

in de buurt bovendien niet<br />

meer kunnen uitbreiden.<br />

<strong>De</strong> inwoners van de Timmermansweg,<br />

waaraan het militaire complex<br />

ligt, hebben zich verenigd en presenteerden<br />

gisteren tijdens een informatieavond<br />

voor het dorp een lijst met<br />

tegenargumenten. <strong>De</strong> Timmermansweg<br />

zal dichtslibben door alle extra<br />

auto’s, is de vrees. Het plan is volgens<br />

de bewoners slecht voor de Polen<br />

zelf, die geïsoleerd in de bossen terechtkomen.<br />

Ook de Werkgroep Behoud<br />

<strong>De</strong> Peel, een lokale natuurbeschermingsorganisatie,<br />

is tegen het<br />

plan. Het terrein, waar dassen en uilen<br />

wonen, moet eigenlijk teruggegeven<br />

worden aan de natuur.<br />

Toch moet er volgens de gemeente<br />

iets gedaan worden aan de slechte<br />

woonomstandigheden van de meeste<br />

Polen in de regio. Remco Hoogstra-<br />

Binnenland<br />

Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor<br />

<strong>De</strong> <strong>Pers</strong> dagelijks verslag van zijn belevenissen in <strong>De</strong>n Haag.<br />

..............................................................................<br />

<br />

<br />

Samsung D900i.<br />

0,-<br />

<br />

Van<br />

Voor <br />

<br />

ten van de gemeente Venray, waar Ysselsteyn<br />

onder valt: ‘Veel Poolse werknemers<br />

wonen op een kluitje, in een<br />

oude caravan of zelfs in tentjes. Wij<br />

kunnen wel proberen daar wat aan te<br />

doen, maar er is nu eenmaal een<br />

groot tekort aan tijdelijke huisvesting.<br />

Door zelf woonruimte te creëren<br />

willen we een oplossing bieden.’<br />

Op het enorme militaire terrein<br />

zou de gemeente woonbarakken maken,<br />

sportfaciliteiten, een café en<br />

misschien een kerkje. Er is al van alles;<br />

elektriciteit, asfaltwegen, een<br />

kantine. Het ministerie van <strong>De</strong>fensie<br />

wil van het terrein af, Venray wil het<br />

kopen. Als de gemeenteraad akkoord<br />

gaat. Daarna komt er een plan van<br />

aanpak. Da’s een rare volgorde, volgens<br />

de boze buurtbewoners: ‘Het<br />

lijkt ons logisch dat eerst wordt onderzocht<br />

of de huisvesting van 500<br />

mensen überhaupt haalbaar is.’ 1<br />

Vreemdeling<br />

in <strong>De</strong>n Haag<br />

A<br />

Inclusief<br />

4 GB micro-SDgeheugenkaart<br />

Nokia N95.<br />

99,95<br />

an het begin van de avond<br />

kwam een communicatiedes-<br />

kundige bij me aan de bar<br />

staan van één van die nieuwe, hippe<br />

cafés aan het Plein. Een jeugdige vijftiger<br />

met geföhnde haren en een moderne<br />

bril. Hij moest naar de opera,<br />

zo meteen. Iedereen ging daar naartoe.<br />

Hij had zijn komst pas willen<br />

bevestigen nadat ze hem hadden verzekerd<br />

dat er een pauze in zou zitten.<br />

Hij bestelde twee biertjes, ook<br />

eentje voor mij, we kenden elkaar van<br />

een eerdere gelegenheid. In de tussentijd<br />

had hij een<br />

lezing bijgewoond<br />

van de schrijver P.F.<br />

Thomése. In diens<br />

laatste roman probeert<br />

een mannetjesmaker<br />

een goed<br />

vriendje in de politieke<br />

markt van het<br />

Binnenhof te zetten, maar eigenlijk<br />

gaat de roman vooral over seks. Dat<br />

was wat overdreven, zei hij, zo erg was<br />

het niet in de praktijk – ‘Hoewel?’<br />

Kort geleden wilde zijn baas weer<br />

eens prominent in het nieuws. <strong>De</strong><br />

communicatiedeskundige vroeg<br />

NRC Handelsblad of ze hem wilden<br />

interviewen – ‘Moet je hem wel op de<br />

voorpagina zetten.’ Daar wilden ze bij<br />

de NRC even over nadenken. <strong>De</strong> communicatiedeskundige<br />

belde een Kamerlid<br />

en zei: je mag als enige weten<br />

<br />

<br />

Van<br />

Voor <br />

<br />

Neuken<br />

Redactie binnenland<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> NOS ontkent iedere betrokkenheid<br />

bij de totstandkoming van de<br />

anti-Wildersfilm die is gemaakt door<br />

een voormalig redacteur van het NOS<br />

Journaal. <strong>De</strong> anti-Wildersfilm is te<br />

zien op de site van Multiculturele Televisie<br />

Nederland en is mede gemaakt<br />

Inclusief<br />

Music Speaker<br />

Sony Ericsson<br />

W910i.<br />

0,-<br />

5<br />

dat mijn baas dan en dan op de<br />

voorpagina van NRC met dit en dat<br />

zal komen, op voorwaarde dat je<br />

dat vooraf ook even een paar keer<br />

duidelijk noemt in de Kamer.<br />

Hierna hoefden ze er bij de NRC<br />

volgens hem niet meer over na te<br />

denken.<br />

Na deze geslaagde operatie werd<br />

de communicatiedeskundige door<br />

zijn collega’s uitvoerig geprezen. Bij<br />

wijze van compliment gaf zijn baas<br />

hem tijdens een belangrijke vergadering<br />

een persoonlijk briefje:<br />

‘Mooi werk, prima gedaan,’ stond<br />

daarin geschre-<br />

Hierna hoefden<br />

ze er bij de NRC<br />

niet meer over<br />

na te denken<br />

ven, ‘al weten<br />

jij en ik allebei<br />

dondersgoed<br />

dat er nog wel<br />

iets belangrijkers<br />

is in het<br />

leven…’ <strong>De</strong><br />

communicatiedeskundige<br />

had zijn baas aangekeken<br />

en beiden hadden toen precies<br />

dezelfde gedachte gekregen –<br />

begreep ik wel om welke gedachte<br />

het ging?<br />

Toen hij was uitgelachen, legde<br />

hij zijn armen op de bar en hing zijn<br />

gezicht daar vlak boven. Hij was<br />

lang, zijn achterwerk hing een heel<br />

eind in het gangpad. ‘Zal ik bitterballen<br />

bestellen?’ vroeg hij. ‘Ja, dat<br />

doe ik. Ik leef verdomme op die dingen.’<br />

1<br />

Publieke omroep<br />

NOS’ er maakte anti-Wildersfilm<br />

door Ersin Kiris, die tot 1 maart onder<br />

contract staat bij de NOS. ‘Ook zijn<br />

decors, beelden, logo’s en een presentator<br />

van de publieke omroep te zien’,<br />

stelt de PVV.<br />

Kiris is sinds oktober wegens ziekte<br />

niet meer actief voor de omroep.<br />

<strong>De</strong> NOS noemt Kiris’ betrokkenheid<br />

‘onacceptabel’, omdat de NOS onafhankelijk<br />

moet zijn. 1<br />

<br />

Van<br />

Voor


6 Binnenland<br />

Jerry Timpico: ‘Ik ben een sportman en ik kom hier puur voor de sneeuw.’<br />

Wintersport Hossen op muziek van Dries Roelvink<br />

‘Après-ski past niet bij negers’<br />

Vervolg van pagina 1 ...<br />

Dilly Marval (22) volgt een toeristische<br />

opleiding en loopt stage bij de<br />

ANWB. <strong>De</strong> van Aruba afkomstige studente<br />

ging vorig jaar voor het eerst op<br />

wintersport. ‘Skiën te koud? Helemaal<br />

niet’, lacht Dilly. ‘Ik vind het<br />

heerlijk. Maar duur is het wel. <strong>De</strong> afgelopen<br />

zomer ging ik naar Spanje.<br />

Dat kostte 400 euro. Die wintersport<br />

was minstens het dubbele. Skihuur,<br />

schoenen, stokken, skiles en een skipas.<br />

Als je zoals ik onervaren bent of<br />

niet elk jaar gaat, moet je wel lessen<br />

nemen en is het aanschaffen van eigen<br />

spullen niet rendabel. Dat maakt<br />

het extra prijzig. Van dat geld kan ik<br />

dubbel zo lang naar de zon.’<br />

Ook Dilly ziet nagenoeg nooit allochtonen<br />

die een wintersportvakantie<br />

boeken. <strong>De</strong>ze winter liep het so-<br />

wieso geen storm wat wintersportboekingen<br />

betreft. ‘Vorige winter was<br />

een minder goed sneeuwseizoen’,<br />

legt ze uit. ‘Vanwege het veranderende<br />

klimaat worden sommige skigebieden<br />

minder sneeuwzeker. Daarom<br />

wachten veel mensen tot het laatste<br />

moment met boeken. <strong>De</strong> echte liefhebbers<br />

boeken een reis naar hoger<br />

gelegen gebieden, waar sneeuw gegarandeerd<br />

is, zoals Zwitserland. Maar<br />

daar liggen de prijzen stukken hoger<br />

dan in Frankrijk en Oostenrijk.’ Volgens<br />

Dilly kun je in Marokko en Turkije<br />

ook skiën, maar of daar veel Marokkanen<br />

en Turken naar toe gaan,<br />

weet ze niet. ‘Ik ken geen touroperators<br />

die wintersportreizen naar die<br />

landen boeken. Het is moeilijk daarover<br />

een inschatting te maken.’<br />

Als half-Braziliaanse heeft Agnes<br />

Hofman (28) zo haar eigen redenen<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

om skivakanties te mijden. ‘Ik woon<br />

al mijn hele leven in Nederland en<br />

ben heel sportief aangelegd’, zegt ze.<br />

‘Ik ben dol op sneeuw, maar skiën?<br />

Nee, bedankt.’ Eén keer ging Hofman<br />

skiën met klasgenoten, in Duitsland.<br />

<strong>De</strong> busreis naar Winterberg was erg<br />

gezellig, maar bij aankomst zonderde<br />

Hofman zich met haar vriendin expres<br />

af van de groep om zo de lange<br />

latten te mijden. ‘Naast het feit dat<br />

skiën me volkomen doelloos lijkt,<br />

vind ik de subcultuur die er bij hoort<br />

heel vervelend’, zegt Hofman. ‘Dat<br />

hossen in zo’n skihut staat me ontzettend<br />

tegen. Volgens mij past het<br />

après-skigevoel gewoon niet zo bij<br />

kleurlingen. Negers houden toch niet<br />

van Dries Roelvink en Frans Bauer?<br />

Daar komt bij dat veel autochtone<br />

Nederlanders wintersport niet associëren<br />

met gekleurde mensen. ‘Jij<br />

.......................................<br />

111<br />

Treinvondeling Leonardo<br />

met moeder naar Italië<br />

Het Chinese jongetje Leonardo Zhang<br />

is samen met zijn moeder teruggekeerd<br />

naar Italië. Daar is toezicht geregeld.<br />

Dat maakte een woordvoerder<br />

van de politie gisteren bekend. Leonardo<br />

werd begin <strong>februari</strong> achtergelaten<br />

in een trein die op weg was van<br />

Leiden naar Haarlem. <strong>De</strong> 35-jarige<br />

moeder verklaarde door een Chinees<br />

gedwongen te zijn om niet naar haar<br />

8-jarige zoontje op zoek te gaan. <strong>De</strong><br />

vrouw werd vorige week vrijgelaten,<br />

drie dagen nadat ze was opgepakt<br />

voor het in hulpeloze toestand achterlaten<br />

van haar kind.<br />

.......................................<br />

Nieuws?<br />

Nieuws te melden?<br />

Mail het naar:<br />

binnenland@depers.nl<br />

houdt zeker niet van sneeuw?’, vragen<br />

ze me vaak. In die zin wordt het<br />

ook niet aangemoedigd. Het negersop-ski’s-promotieteam<br />

moet volgens<br />

mij nog worden opgericht.’<br />

Voor Jerry Timpico is z’n derde skivakantie<br />

bijna afgelopen. Vanaf het<br />

balkon van zijn Oostenrijkse appartement<br />

kijkt hij uit op de skipiste<br />

waar hij eerder die dag naar beneden<br />

gleed. Uit de après-skihut beneden in<br />

het dorp echoot frivole muziek. Even<br />

later joelen de bezoekers mee met<br />

een plaat van Jan Smit. Timpico lacht<br />

er om. ‘Of ik daar wil zitten? Nou nee,<br />

niet echt. Ik hou zelf van heel ritmische<br />

muziek en bovendien zegt dat<br />

hossen in zo’n skikroeg me helemaal<br />

niets. Ik ben een sportman en kom<br />

hier louter voor de sneeuw en het<br />

skiën. Dat ik in Suriname ben geboren,<br />

doet daar niets aan af.’ 1<br />

Gezocht: Testkijkers<br />

Digitenne. Digitaal tv kijken<br />

voor maar 6,95 per maand<br />

Dit is jouw moment om Digitenne<br />

van KPN GRATIS te testen!<br />

Digitenne van KPN is het goedkope<br />

alternatief voor kabeltelevisie.<br />

Wat is Digitenne?<br />

• Overal draadloos TV kijken<br />

• 23 meest populaire TV zenders en<br />

19 radiozenders<br />

• Gratis erotiekzender<br />

• Digitale kwaliteit<br />

• Eenvoudig aan te sluiten<br />

• Optie: Live Tele2 Eredivisievoetbal<br />

• Vaste lage prijs: 6,95 per maand<br />

<br />

<br />

Hooligans<br />

Voetbalsupporter<br />

zwaargewond<br />

Redactie binnenland<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Een 37-jarige man uit Duiven is zaterdagavond<br />

zwaargewond geraakt bij<br />

een ruzie tussen supporters van Vitesse<br />

en Feyenoord in het centrum<br />

van Arnhem. <strong>De</strong> man kreeg vermoedelijk<br />

een baksteen tegen zijn hoofd<br />

en is overgebracht naar het Radboudziekenhuis<br />

in Nijmegen. <strong>De</strong> man,<br />

een Vitesse-supporter, is inmiddels<br />

buiten levensgevaar.<br />

<strong>De</strong> Feyenoord-fans waren op<br />

doorreis vanuit Almelo, waar hun<br />

club had gespeeld tegen Heracles. In<br />

het naburige Enschede leidde dat al<br />

tot rellen: fans van FC Twente en het<br />

Duitse Schalke ‘04 probeerden daar<br />

een massale vechtpartij op touw te<br />

zetten. Later belandden de Rotterdammers<br />

in Arnhem, enkele uren<br />

nadat Vitesse het in eigen huis had<br />

opgenomen tegen Roda JC.<br />

Het slachtoffer raakte zwaargewond<br />

aan zijn hoofd op het moment<br />

dat de mobiele eenheid ingreep om<br />

de groepen uit elkaar te halen.<br />

Na de vechtpartij hield de politie<br />

vier 20-jarigen aan. <strong>De</strong> politie had<br />

hen gevraagd de Korenmarkt te verlaten.<br />

Dat weigerden ze. Het is onduidelijk<br />

of ze ook iets te maken hadden<br />

met de rellen. 1<br />

SP-reclame<br />

Uitgeklede vrouw<br />

mag op de buis<br />

Novum<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> Reclame Code Commissie (RCC)<br />

heeft alle veertien klachten tegen het<br />

reclamespotje over de thuiszorg van<br />

de SP, waarin een bejaarde vrouw zich<br />

voor de camera uitkleedt, afgewezen.<br />

Met het spotje wilde de SP duidelijk<br />

maken hoe het voor bejaarden voelt<br />

om door steeds andere verzorgers te<br />

worden gewassen, een verondersteld<br />

gevolg van de bezuinigingen in de<br />

zorg.<br />

Volgens de klagers waren de spotjes<br />

misleidend of in strijd met het fatsoen.<br />

<strong>De</strong> commissie oordeelt dat de<br />

SP weliswaar de grenzen van fatsoen<br />

en goede smaak heeft opgezocht,<br />

maar deze niet heeft overtreden. Volgens<br />

de RCC heeft de SP verder aannemelijk<br />

gemaakt dat menig hulpbehoevende<br />

inderdaad wordt geholpen<br />

door telkens wisselende thuiszorghulpverleners,<br />

‘ook bij het wassen’.<br />

Daarom acht de commissie de reclame<br />

niet misleidend. 1<br />

Actie<br />

Ook<br />

testkijker<br />

worden?<br />

bel 030-2725798<br />

(tijdens kantooruren)<br />

Maak gratis kans op een LCD TV<br />

Meld je nu aan als gratis<br />

testkijker voor Digitenne, en<br />

maak kans op een fantastische<br />

LCD TV van Samsung.<br />

Meld je aan! Ga naar TestDigitenne.nl of SMS gratis<br />

‘TEST’ naar 7585. Telefonisch bestellen kan ook tijdens<br />

kantooruren: 030-2725798


Sacrament der verzoening<br />

Biechten op<br />

je zevende in<br />

Oisterwijk<br />

Maaike Boersma<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> biecht is bezig met een voorzichtige<br />

comeback. In Oisterwijk krijgen<br />

jonge kinderen van zeven jaar hun<br />

eerste inwijding in het ‘sacrament van<br />

de verzoening’. Alle kinderen die dit<br />

jaar hun eerste communie doen in de<br />

katholieke kerk, krijgen als voorbereiding<br />

daarop catechese. ‘Wij misten<br />

een innerlijke dimensie en toen<br />

kwam iemand met de suggestie voor<br />

een biechtgesprek voor de kinderen’,<br />

legt pastoor en priester Christof van<br />

Buijtenen uit.<br />

Tijdens de ‘les’ over vergeving<br />

wordt er op een heel ‘ontspannen en<br />

gezellige manier’ over gepraat. <strong>De</strong><br />

kinderen kunnen zelf aangeven waar<br />

ze vergeving voor willen vragen. ‘Dat<br />

schrijven we dan op een briefje. Met<br />

die briefjes lopen de kinderen uit het<br />

parochiehuis, waar de catechese gegeven<br />

wordt, naar de kerk. Daar zit<br />

‘Niet in de<br />

biechtstoel hoor,<br />

gewoon in een<br />

klein kamertje’<br />

priester Van Buijtenen op hen te<br />

wachten. ‘Niet in de biechtstoel hoor,<br />

gewoon in een klein kamertje, lekker<br />

warm en met een bureau. Ik aan de<br />

ene kant, het kind aan de andere kant.<br />

Dan hebben we een simpel gesprekje.<br />

Je staat versteld waar ze zelf mee komen.<br />

Op zo’n toontje van ‘het is zo<br />

jammer’.’ Wat de kleintjes hem dan<br />

toevertrouwen? ‘Tja, dat is mijn<br />

zwijgplicht, daar kan ik echt niets<br />

over vertellen.’<br />

Dat sommige kinderen wel hele<br />

verhalen beginnen te vertellen als ze<br />

dingen verduidelijken, wil hij nog<br />

wel verklappen. ‘En na afloop mag ik<br />

hen de priesterlijke zegen geven dat<br />

hun zonden zijn vergeven en mogen<br />

ze een prent uitzoeken. Daar schrijf ik<br />

een wens op voor hun eerste communie.<br />

Daar zijn ze heel blij mee.’<br />

‘<strong>De</strong> oudere generatie heeft de<br />

biecht afgeschaft, maar de zonde is<br />

natuurlijk niet afgeschaft. Het bijzondere<br />

is dat er nu een groeiend aantal<br />

jongeren is dat vrijwillig aangeeft de<br />

biecht weer in ere te willen herstellen.<br />

<strong>De</strong> setting is wel gemoderniseerd.<br />

‘Meer in de vorm van een gewoon gesprek.’<br />

1<br />

.....................................<br />

Nederland biedt hulp aan<br />

slachtoffers in Bolivia<br />

Nederland gaat 300.000 slachtoffers<br />

van de overstromingen in Bolivia<br />

helpen. Minister voor Ontwikkelingssamenwerking<br />

Bert Koenders<br />

(PvdA) heeft 750.000 euro aan noodhulp<br />

toegezegd. Dat werd gisteren<br />

bekendgemaakt. Overstromingen in<br />

de laaggelegen oostelijke gebieden<br />

van het land hebben sinds november<br />

al aan tientallen mensen het leven<br />

gekost. Het geld gaat gebruikt worden<br />

voor huisvesting, voedsel, water<br />

en sanitaire voorzieningen.<br />

.....................................<br />

Botsing (1)<br />

Een bestelbus heeft uren op<br />

twee wielen in het centrum<br />

van Nijmegen gestaan.<br />

Dierentuin<br />

Giraffe geboren in Artis<br />

<strong>De</strong> nieuwe bewoner van Artis is één meter tachtig lang en weegt 60 kilo.<br />

Babygiraffe Niek is vrijdag geboren, maakte de dierentuin gisteren bekend.<br />

Het veulen en moeder Oranya maken het goed. 1 FOTO: WFA<br />

Europese Kampioenschappen<br />

Zorg dat je erbij bent!<br />

www.ekzwemmen<strong>2008</strong>.nl<br />

Binnenland<br />

Tilburg Smolders versus Vreeman<br />

Ruzie in de<br />

raadsbanken<br />

<strong>De</strong> Tilburgse politiek is op dit moment<br />

allesbehalve gezellig. Een<br />

mediator moet daar een einde aan<br />

gaan maken.<br />

Sander Rooijakkers<br />

TILBURG<br />

...<br />

Er gebeuren rare dingen in de Tilburgse<br />

gemeenteraad. Zonder goed<br />

businessplan kreeg typetje Adje, bekend<br />

van Paul de Leeuw, 7,5 miljoen<br />

euro voor een nieuw theater. Dat zelfs<br />

over zo’n som geen behoorlijke discussie<br />

werd gevoerd, was voor VVDraadslid<br />

Marc Verstraeten de druppel.<br />

Hij stopte begin dit jaar als raadslid.<br />

Een gemeenteraad die zo werkt, daar<br />

wilde Verstraeten geen deel meer van<br />

uit maken.<br />

Adje is een voorbeeld. Maar er is<br />

meer. Hans Smolders, fractievoorzitter<br />

van Lijst Smolders Tilburg (LST)<br />

en voormalig chauffeur van Pim Fortuyn,<br />

wordt door sommigen gezien<br />

als ‘lastig’. Hij lekte in het verleden<br />

vertrouwelijke stukken en werd daarvoor<br />

strafrechtelijk vervolgd. Met<br />

name met burgemeester Ruud Vreeman<br />

heeft hij nogal eens ruzie.<br />

Smolders noemt zijn burgemeester<br />

‘regentesk’. Hij ziet Vreeman als<br />

hét voorbeeld van de zittende, oude<br />

politiek, die alles achter gesloten deuren<br />

zou willen afhandelen. Zelf bepleit<br />

hij openheid en duidelijkheid.<br />

Daarin lijkt hij echter ook wel weer<br />

eens te ver te gaan. Smolders vindt<br />

dat hij álles moet kunnen zeggen, een<br />

deel van de raad is dat absoluut niet<br />

met hem eens.<br />

Dus is het tijd voor een ‘mediator’.<br />

‘<strong>De</strong> affaires rond Verstraeten en Smol-<br />

Tickets en info:<br />

ders waren voor mij belangrijkste<br />

redenen om een externe deskundige<br />

naar de sfeer in de raad te laten kijken’,<br />

zegt Vreeman. ‘Iemand van buiten<br />

kan ons allen een spiegel voorhouden.<br />

Het is logisch dat mensen in<br />

een gemeenteraad het niet allemaal<br />

eens zijn. Maar het gaat er ook om<br />

hoe je dat elkaar duidelijk maakt.’<br />

Het is de vraag of iemand van buiten<br />

iedereen op één lijn krijgt. Smolders<br />

is op voorhand sceptisch. ‘Geen<br />

enkele deskundige is volledig onpartijdig.’<br />

Zijn partij heeft nu 5 van 39<br />

zetels, maar dat worden er volgens<br />

hem bij de volgende verkiezingen<br />

‘veel meer’. Daar zijn de zittende par-<br />

tijen bang voor, meent hij. ‘Ik zeg<br />

waar het op staat. Eerst noemde men<br />

dat racistisch, nu onfatsoenlijk.’<br />

Smolders was in eerste instantie<br />

van plan mee te werken aan het sfeeronderzoek.<br />

Maar toen burgemeester<br />

Vreeman recent in het Brabants <strong>Dagblad</strong><br />

uitspraken deed over de werksfeer,<br />

veranderde Smolders’ opstelling.<br />

‘We hadden afgesproken te zwijgen<br />

tot het onderzoek was afgerond.<br />

Die afspraak heeft Vreeman direct geschonden.<br />

Aan die hele poppenkast<br />

van het sfeeronderzoek doe ik niet<br />

meer mee. Dat is toch eigenlijk alleen<br />

maar een publicitaire actie van de zittende<br />

partijen. Zoiets van: kijk, we<br />

werken er aan. Om ondertussen op<br />

de oude voet verder te regeren.’<br />

Die houding kan de doodsteek<br />

zijn voor een op zich goed initiatief,<br />

denkt Linze Schaap, universitair<br />

hoofddocent bestuurskunde in Tilburg.<br />

‘Als er mensen zijn die het probleem<br />

ontkennen of niet willen oplossen,<br />

dan staat ook een buitenstaander<br />

machteloos.’ Schaap kent<br />

geen voorbeeld van een andere gemeenteraad<br />

waar een soortgelijk probleem<br />

op deze manier is opgelost.<br />

Een raadsmeerderheid gelooft<br />

nog in het externe onderzoek. Medio<br />

maart wordt de aanstelling verwacht.<br />

Met of zonder medewerking van<br />

Smolders. ‘Kom nou’, zegt SP’er Van<br />

den Hout. ‘Tilburg wordt niet alleen<br />

bestuurd door meneer Smolders.’ 1<br />

......................................<br />

7<br />

‘Aan die hele<br />

poppenkast van het<br />

sfeeronderzoek doe<br />

ik niet meer mee’<br />

......................................<br />

111<br />

Laatste cao-bod politie<br />

kost per jaar 320 miljoen<br />

Het eindbod dat minister van Binnenlandse<br />

Zaken Guusje ter Horst<br />

aan de politie heeft gedaan kost<br />

jaarlijks 320 miljoen euro, vanaf<br />

2010. Dat heeft de PvdA-minister<br />

gisteren geschreven aan de Tweede<br />

Kamer. Daarnaast trekt Ter Horst in<br />

<strong>2008</strong> en 2009 incidenteel nog eens<br />

tachtig miljoen euro uit voor de financiering<br />

van het eindbod. Het eerste<br />

bod van Ter Horst zou jaarlijks<br />

200 miljoen euro hebben gekost, een<br />

bod dat zij vervolgens in januari<br />

deed, zou 215 miljoen euro hebben<br />

gekost.<br />

Botsing (2)<br />

Een takelwagen zette de<br />

bus, die tegen een winkel<br />

was gebotst, op vier wielen.


8<br />

<br />

<br />

Verslaggevers zoeken naar de zon-<br />

en schaduwkanten van de globalisering,<br />

met de Chinese expansie als<br />

rode draad. Looking for Mr Li, in<br />

samenwerking met de VPRO en de<br />

Wereldomroep.<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

Buitenland<br />

Zambia Misstanden in mijn<br />

Chinezen geven<br />

geen antwoord<br />

Jacqueline Maris<br />

CHAMBISHI, ZAMBIA<br />

...<br />

<strong>De</strong> poort voor het Chinese bedrijfsterrein<br />

NFC-A in de Zambiaanse<br />

Copperbelt zit potdicht. Af en toe<br />

gaat het ijzeren hek open voor een<br />

busje mijnwerkers of een vrachtwagen<br />

met onduidelijke lading.<br />

Met trillende vingers toets ik het<br />

via via verkregen nummer van onderdirecteur<br />

Gao in. Al vier weken probeer<br />

ik toestemming te krijgen om de<br />

mijn en de kopersmelter in aanbouw,<br />

die de grootste van Afrika moet worden,<br />

te bezoeken. Tot mijn grote verbazing<br />

mag ik zo het terrein op. Voor<br />

het witte hoofdkantoor hangt een geschilderd<br />

doek met de Chinese muur<br />

overgaand in de Zambiaanse Victoria<br />

Watervallen. Twee wereldwonderen,<br />

twee naties die samen wonderen kunnen<br />

verrichten, lijkt de boodschap.<br />

Mr. Gao blijkt spoedberaad met<br />

zijn hoogste baas te hebben. <strong>De</strong> uitkomst<br />

is: NEE. Ze hebben té veel journalisten<br />

in goed vertrouwen te woord<br />

gestaan die daarna een rotverhaal<br />

schreven. Het betekent dat alle vragen<br />

van de afgelopen weken – over<br />

mensen die bijna niks verdienen,<br />

over dat er in de mijn maar twee wc’s<br />

zijn voor duizend mijnwerkers en alleen<br />

vervuild drinkwater, over dat<br />

overwerk bij de kopersmelter niet<br />

wordt uitbetaald – niet gesteld kun-<br />

nen worden. Evenmin zal duidelijk<br />

worden waarom ex-mijnwerker<br />

Omou Mwana al anderhalf jaar met<br />

twee Chinese kogels in zijn lijf rondloopt.<br />

Toen de Chinezen de Chambishimijn<br />

in 1998 voor twintig miljoen<br />

dollar van de Zambiaanse staat<br />

kochten, had die tien jaar stil gelegen.<br />

Er moest dag en nacht gewerkt worden,<br />

zeven dagen per week. Door<br />

Zambianen en ook door Chinezen.<br />

Omou Mwana werkte als boorman<br />

in de bloedhete mijngangen. <strong>De</strong> beloning<br />

was maar een kwart van wat<br />

werkers in andere mijnen verdienden<br />

maar de Chinezen beloofden meer<br />

geld als de mijn zou gaan draaien.<br />

In juli 2006 zijn de mijnwerkers<br />

het zat. Meer dan tweehonderd mannen<br />

leggen het werk neer. Bij de poort<br />

van NFC-A schiet de mijnpolitie een<br />

man in zijn been. <strong>De</strong> stakers krijgen<br />

te horen dat ze hun geld maar bij de<br />

Chinese opzichters en managers in<br />

het stadje Chambishi moeten gaan<br />

halen. Ze trekken in een stoet naar<br />

het ommuurde Chinezenwijkje. Als<br />

ze dertig meter van de ingang zijn,<br />

klinken er schoten. Opzichter Cheng<br />

legt vier mijnwerkers neer. Mr. Mwana<br />

voelt een vurige pijn in zijn rug.<br />

Hij komt bij in het ziekenhuis. <strong>De</strong><br />

Chinese dokter Ho ontkent dat er kogels<br />

in zijn lijf zitten maar laat geen<br />

röntgenfoto’s zien. <strong>De</strong> mijnwerkersbond<br />

moet erbij komen om de waarheid<br />

boven tafel te krijgen. Twee kogels,<br />

een bij zijn rechtersleutelbeen<br />

en een bij zijn hart; operatie uitgesloten.<br />

Maar mr. Mwana kan nog gemakkelijk<br />

twintig jaar leven, aldus dr.<br />

Ho. Na vijf weken wordt mr. Mwana<br />

ontslagen; uit het ziekenhuis en uit<br />

de mijn. <strong>De</strong> 32-jarige vader van vier<br />

kinderen is invalide, lijdt ondraaglijke<br />

pijn en heeft geen inkomsten<br />

meer. Hij krijgt uiteindelijk een verwijzing<br />

voor een operatie in Zuid-<br />

Afrika. Maar daarvoor is veel geld<br />

nodig. <strong>De</strong> rechtzaak tegen het Chinese<br />

bedrijf NFC-A loopt al meer dan<br />

een jaar. Dader Cheng werd na de<br />

schietpartij naar China gestuurd. 1<br />

www.lookingformrli.nl voor de<br />

wekelijkse wedstrijd waar je een Mr. Li<br />

T-shirt of een iPod mee kunt winnen.<br />

Interview Afghaanse student vertelt over berechting<br />

‘In vier minuten<br />

de rechters dat ik<br />

Kambaksh. THE INDEPENDENT<br />

Vervolg van pagina 1 ...<br />

Kambaksh staat naast zijn cel en ziet<br />

er bleek, vermoeid en kouwelijk uit.<br />

Toen hij net in de gevangenis zat,<br />

werd hij regelmatig aangevallen door<br />

fundamentalistische gevangenen die<br />

daartoe aangezet werden door een<br />

bewaker, die hem een ongelovige had<br />

genoemd.<br />

Maar de laatste weken is de intimidatie<br />

opgehouden. ‘<strong>De</strong> meeste medegevangenen<br />

weten wel dat ik niet zo<br />

iets ergs heb gedaan dat ik dit verdien<br />

en ze steunen me. Sommige bewakers<br />

zijn ook aardig. Er zijn nog wel extremisten<br />

die me beledigen, maar ik ben<br />

bang dat zij van het soort zijn dat<br />

nooit van gedachten verandert’<br />

<strong>De</strong> ellende begon voor Kambaksh<br />

midden oktober nadat hij een document<br />

over de islam en de rechten van<br />

de vrouw had gedownload van een<br />

Iraanse website. In eerste instantie<br />

werd hij ondervraagd door een paar<br />

docenten theologie van de universiteit<br />

waar hij journalistiek studeert.<br />

‘Zij beweerden dat er studenten<br />

waren die zeiden dat ik het artikel zelf<br />

had geschreven. Dat ontkende ik natuurlijk.<br />

Sinds die tijd hebben ze hun<br />

beschuldigingen herhaald, maar ze<br />

hebben mij nooit verteld wie die studenten<br />

dan wel waren. Ik weet niet<br />

eens of ze wel bestaan.’ Zijn stem<br />

wordt steeds zachter omdat hij merkt<br />

dat een bewaker meeluistert. Niet iedereen<br />

gelooft in zijn onschuld.<br />

‘Mijn vader is<br />

zo bezorgd dat<br />

hij zienderogen<br />

veroudert’<br />

Op 27 oktober werd hij gearresteerd<br />

in het kantoor van de krant waar hij<br />

wel eens voor werkt. ‘Het was ongeveer<br />

tien uur ’s morgens. Ze zeiden<br />

Liever sámen<br />

op het strand wandelen?<br />

Op zoek naar een dreamdate?<br />

Lymic.nl heeft duizenden singles die open staan voor<br />

bijvoorbeeld… een strandwandeling. Schrijf je nu gratis in bij de<br />

enige datingsite waar je online kunt speeddaten.<br />

Online speeddating & events, for singles & friends


tijd besloten<br />

dood moest’<br />

<strong>De</strong> gevangenissen in Afghanistan zijn overvol. GETTY IMAGES<br />

dat de NDS (Afghaanse geheime<br />

dienst) me wilde spreken. Ik werd<br />

naar het politiebureau gebracht en<br />

zat daar tot drie uur ’s nachts te wachten.<br />

Toen zeiden ze dat ik wegens het<br />

websiteartikel werd gearresteerd.<br />

Toen ik protesteerde, beweerden ze<br />

dat ze het voor mijn eigen veiligheid<br />

deden. Anders kon ik wel eens vermoord<br />

worden.’<br />

Kambaksh mocht de weken hierna<br />

wel familiebezoek ontvangen,<br />

maar een advocaat werd hem onthouden.<br />

‘Mijn familie was erg van<br />

streek, mijn vader is zo bezorgd dat<br />

hij de afgelopen maanden zienderogen<br />

verouderd is. Ik blijf zeggen dat<br />

ze sterk moeten zijn.’<br />

Op 6 december werd hij voor een<br />

rechtbank in Mazar geleid en de aanklachten<br />

werden voorgelezen: hij<br />

werd beschuldigd van blasfemie en<br />

het zondigen tegen andere grondbeginselen<br />

van de islamitische wet. <strong>De</strong><br />

.....................................<br />

Amnesty<br />

MARTELING IN<br />

CEL NIGERIA<br />

<strong>De</strong> gevangenissen in Nigeria zitten<br />

vol mensen wier mensenrechten systematisch<br />

worden geschonden. Dat<br />

zegt Amnesty International. Volgens<br />

Amnesty is minstens 65 procent van<br />

de gedetineerden nooit voor enige<br />

misdaad veroordeeld. Sommigen<br />

wachten al tien jaar op een proces.<br />

Verder komt marteling door de politie<br />

op grote schaal voor. ‘Bekentenissen’<br />

die zo zijn verkregen worden in<br />

processen als bewijs gebruikt.<br />

.....................................<br />

Het weer<br />

Nice: 14°C/ 7°C, bewolkt<br />

Athene: 19°C/ 5°C, zonnig<br />

Teheran: 5°C/ 1°C, buien<br />

zitting sloot zonder dat er enig bewijs<br />

aan het hof werd voorgelegd.<br />

<strong>De</strong> volgende zitting, op 12 januari,<br />

werd afgelast omdat Kambaksh ziek<br />

was. Hij kwam op 22 januari opnieuw<br />

naar de rechtbank in de verwachting<br />

dat er nu een datum voor<br />

het proces zou worden vastgesteld. In<br />

plaats daarvan ontving hij verbijsterend<br />

nieuws. ‘Ik werd de rechtszaal<br />

binnengebracht aan het eind van de<br />

zittingsdag. Er waren drie rechters en<br />

een officier van justitie. Er werden<br />

wat details van de zaak herhaald.<br />

Toen zei een van de rechters tegen me<br />

dat ik schuldig bevonden was en ter<br />

dood werd veroordeeld. Ik probeerde<br />

me te verweren maar, zoals ik al zei,<br />

ze praatten tegen me alsof ik een misdadiger<br />

was. Ze zeiden alleen dat ik<br />

terug naar de gevangenis gebracht<br />

werd.<br />

Ik was in shock. Later heb ik geprobeerd<br />

te berekenen hoe lang ze<br />

.......................................<br />

111<br />

Kosovo boos over bezoek<br />

Servische minister<br />

<strong>De</strong> Servische minister voor Kosovo,<br />

Slobodan Samardzic, heeft gisteren<br />

een bezoek gebracht aan ‘zijn’ voormalige<br />

provincie. Samardzic bezocht<br />

een plaats waar de Servische regering<br />

woningen bouwt voor etnische Serviërs.<br />

Kosovo’s vicepremier Hajredin<br />

.......................................<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

Buitenland <br />

<br />

Staatshervorming<br />

Eindelijk een akkoord in België<br />

Novum/AP<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Een meerderheid van de Belgische<br />

partijen is het eens geworden over<br />

een ontwerp voor een beperkte<br />

grondwetshervorming. <strong>De</strong>ze behelst<br />

dat Vlaanderen en Wallonië voortaan<br />

zelf hun economisch, industrie- en<br />

huisvestingsbeleid gaan voeren.<br />

Het is de eerste keer dat de Vlaamse<br />

en Waalse partijen een stap zetten<br />

naar een oplossing van de patstelling<br />

waar ze na de verkiezingen van vorig<br />

jaar juni in terechtkwamen. In december<br />

werd een interimregering<br />

aangesteld onder leiding van premier<br />

Guy Verhofstadt. Diens mandaat<br />

loopt 20 maart af en het is de bedoe-<br />

Novum / AP<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Rusland en Servië hebben gisteren<br />

een overeenkomst gesloten over de<br />

levering en het transport van aardgas.<br />

<strong>De</strong> overeenkomst maakt de weg vrij<br />

voor de zogeheten ‘zuidstroom-gasleiding’<br />

van Rusland door Servië naar<br />

West-Europa.<br />

<strong>De</strong> banden tussen Moskou en Belgrado<br />

zijn door de deal tussen het<br />

Russische staatsbedrijf Gazprom en<br />

.......................................<br />

9<br />

ling dat Yves Leterme, de leider van de<br />

Vlaamse christendemocraten die de<br />

verkiezingen wonnen, dan het premierschap<br />

op zich neemt.<br />

Leterme kreeg zijn beoogde coalitie<br />

van christendemocraten en liberalen<br />

na de verkiezingen niet van de<br />

grond doordat de Waalse christendemocraten<br />

zich verzetten tegen de<br />

door hun Vlaamse zusterpartij bepleite<br />

grondwetswijzigingen. Zij vrezen<br />

dat Wallonië en Franstalig Brussel<br />

door een verdere regionalisering,<br />

minder geld ontvangen. In het akkoord<br />

van gisteren wordt extra geld<br />

voor Brussel toegezegd. <strong>De</strong> partijen<br />

willen de overeenkomst voor het vertrek<br />

van Verhofstadt door het parlement<br />

loodsen. 1<br />

Medvedev<br />

Servië en Rusland sluiten gasdeal<br />

Novum/AP<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Israël heeft de bewaking van zijn<br />

grens met de Gazastrook versterkt<br />

met 5.000 man politietroepen om te<br />

voorkomen dat een door Hamas georganiseerde<br />

betoging tegen de blokkade<br />

van de Gazastrook tot een nieuwe<br />

uitbraak van Palestijnen zou leiden.<br />

Die angst bleek ongegrond; de<br />

betoging bij de grensovergang Erez<br />

verliep vreedzaam.<br />

Vorige maand stroomden honderdduizenden<br />

Palestijnen Egypte<br />

binnen nadat Hamasstrijders de<br />

grensafscheiding bij de zuidelijke<br />

overgang Rafah deels hadden opgeblazen.<br />

In Israëlische media werd panisch<br />

gereageerd op de mogelijkheid<br />

dat dit ook bij de oostelijke grens van<br />

Gaza zou gebeuren.<br />

Hamas wilde protesteren tegen<br />

chronische tekorten tengevolge van<br />

de beperkingen die Israël de Gazastrook<br />

oplegt. Israël stelde de blokkade<br />

in nadat Hamas in juni in de<br />

het Servische gasbedrijf verder bestendigd.<br />

Er is een bedrag van naar<br />

schatting meer dan een miljard euro<br />

mee gemoeid.<br />

<strong>De</strong> overeenkomst vormde een van<br />

de hoogtepunten van het bezoek aan<br />

Belgrado van Dmitri Medvedev, de<br />

gedoodverfde winnaar van de aanstaande<br />

presidentsverkiezingen in<br />

Rusland. Volgens Medvedev staat<br />

deze overeenkomsten garant voor<br />

stabiliteit op de energiemarkt van<br />

heel Europa. 1<br />

Angst voor chaos<br />

Israël versterkt grens met Gaza<br />

“84% van de automobilisten vindt de huidige<br />

wachttijden op nieuwe auto’s veel te lang.”<br />

Bron: directauto.nl, oktober 2007<br />

over mijn zaak gedaan hadden. Ik<br />

dacht eerst drie minuten, maar kwam<br />

later op vier. Dat was het dan. Sinds<br />

die tijd zit ik in de gevangenis. Ik kan<br />

alleen maar hopen dat er nog wat gedaan<br />

kan worden in hoger beroep. Ik<br />

wil graag dat het beroep in Kaboel<br />

dient, ik denk dat ik daar een beter<br />

proces kan krijgen.’<br />

Na de internationale ophef over<br />

de zaak en de campagne van Kambaksh’<br />

medestanders, heeft het Hoge<br />

Gerechtshof van Afghanistan nu gezegd<br />

dat het hoger beroep waarschijnlijk<br />

in Kaboel plaats zal vinden,<br />

ver van de lokale rechtbank in Mazar,<br />

en dat het een open zitting zal zijn.<br />

Rechter Bahahuddin Baha meldde<br />

ook dat de student dan wél recht<br />

heeft op een advocaat. 1<br />

© The Independent<br />

Kuqi sprak van een provocatie. In het<br />

noorden gingen gisteren tot tweeduizend<br />

Serviërs de straat op in Kosovska<br />

Mitrovica. Het bleef rustig.<br />

111<br />

Taliban hebben schoon<br />

genoeg van mobieltjes<br />

<strong>De</strong> taliban hebben gedreigd telecomtorens<br />

in Afghanistan op te blazen. Ze<br />

willen dat telecombedrijven vanaf<br />

zonsondergang tien uur lang geen signalen<br />

meer doorgeven. Buitenlandse<br />

troepen in Afghanistan gebruiken de<br />

signalen van mobiele telefoons volgens<br />

de taliban om opstandelingen op<br />

te sporen en aan te vallen. ‘Als de bedrijven<br />

niet binnen drie dagen ophouden<br />

met het doorgeven van signalen<br />

tussen 17.00 en 03.00 uur, vallen de taliban<br />

hun masten en kantoren aan.’<br />

Gazastrook de macht had gegrepen.<br />

<strong>De</strong> Israëlische sancties zijn onlangs<br />

aangescherpt omdat vanuit de Gazastrook<br />

dagelijks raketten worden<br />

afgevuurd op Israëlische doelen.<br />

Gisteren raakte in Sderot een 10jarig<br />

jongetje gewond bij zo’n aanval.<br />

Een hoge Hamasfunctionaris zei<br />

maandag dat de beweging bereid is<br />

de raketaanvallen te staken als Israël<br />

zijn leger opdraagt niet langer aanvallen<br />

uit te voeren op Palestijnen.<br />

In Beit Hanoun, zes kilometer van<br />

de grens, vormden duizenden Palestijnen<br />

een menselijke ketting. <strong>De</strong> menigte<br />

had spandoeken meegebracht<br />

met teksten als ‘Jullie belegering zal<br />

onze wil niet breken’.<br />

Na de betoging bij Erez probeerden<br />

zo’n 2.000 Hamasaanhangers de<br />

grensovergang te naderen. Ze werden<br />

echter tegengehouden door de Hamaspolitie.<br />

Enkele tientallen jongeren<br />

gooiden nog wel met stenen en<br />

staken bij de grensovergang een aantal<br />

autobanden in brand. Er werden<br />

vijftig arrestaties verricht. 1<br />

......................................<br />

111<br />

Hippe schoenen voor<br />

Duitse politiehonden<br />

Politiehonden in het Duitse Düsseldorf<br />

gaan binnenkort donkerblauw<br />

plastic schoeisel dragen. <strong>De</strong> honden<br />

bezeren anders hun poten aan al het<br />

glas dat door kroegbezoekers op<br />

straat wordt geslingerd.


10 Buitenland<br />

Onderhandelingen Akkoord ver weg<br />

Kenia rommelt verder<br />

Redactie buitenland<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> oppositie in Kenia heeft de regering<br />

er gisteren van beschuldigd dat<br />

zij onder haar eerdere aanbod om de<br />

macht te delen uit probeert te komen<br />

en heeft vreedzame demonstraties<br />

aangekondigd. <strong>De</strong> grootste oppositiepartij,<br />

de Oranje <strong>De</strong>mocratische<br />

Beweging van oppositieleider Raila<br />

Odinga, riep de bevolking op om<br />

donderdag massaal de straat op te<br />

gaan.<br />

Vorige week leken de onderhandelingen<br />

op een doorbraak af te stevenen<br />

toen de regering ermee instemde<br />

om de oppositie de premier te laten<br />

leveren. Op het laatste moment liep<br />

het overleg spaak op het punt van de<br />

macht die aan het premierschap moet<br />

worden toegekend. <strong>De</strong> Keniaanse<br />

president Mwai Kibaki is vooralsnog<br />

niet bereid de nieuwe premier veel<br />

politieke invloed te geven.<br />

<strong>De</strong> strubbelingen rond het voorgestelde<br />

premierschap vormen niet<br />

Op zoek naar een dreamdate?<br />

Diana<br />

Nickname: Diaan<br />

Leeftijd: 29 jaar<br />

Provincie: Overijssel<br />

Over mijzelf: Enthousiast,<br />

energiek, avontuurlijk,<br />

dominant, vrouwelijk<br />

Surf naar www.depers.nl/dreamdate<br />

en maak kennis met Diana.<br />

Voor duizenden andere single vrouwen sms je: single [spatie]<br />

je emailadres naar 2020 en maak je kans op een iPod.<br />

Maak donderdag om 20.30 uur persoonlijk kennis met deze<br />

én andere singles tijdens de online speeddate op Lymic.nl.<br />

Jouw match wordt mede mogelijk gemaakt door:<br />

Spaar voor jouw gratis vakantie !<br />

Liever sámen<br />

op vakantie?<br />

het enige probleem in de onderhandelingen.<br />

<strong>De</strong> oppositiepartij van<br />

Odinga en de regeringspartij van Kibaki<br />

zijn het ook niet eens over de<br />

verdeling van kabinetsposten en het<br />

organiseren van nieuwe verkiezingen<br />

als het kabinet valt.<br />

<strong>De</strong> internationale mogendheden<br />

en veel Afrikaanse landen verliezen<br />

ondertussen hun geduld met Kibaki<br />

en Odinga. <strong>De</strong> meeste landen dringen<br />

aan op een snelle overeenkomst<br />

tussen beide Keniaanse partijen. Andere<br />

landen, die zich achter de regering<br />

van Kibaki scharen, waarschuwen<br />

juist voor een te snelle deal.<br />

<strong>De</strong> oppositie en de regering in Kenia<br />

staan lijnrecht tegenover elkaar<br />

sinds oppositieleider Raila Odinga<br />

president Mwai Kibaki ervan heeft<br />

beschuldigd de verkiezingen van 27<br />

december door fraude te hebben gewonnen.<br />

Protesten tegen de verkiezingsuitslag<br />

ontaardden in etnisch<br />

geweld dat meer dan duizend levens<br />

kostte en 600.000 mensen op de<br />

vlucht dreef. 1<br />

Verenigde Staten ‘Nog deze week een deal’<br />

Raketschild komt eraan<br />

Novum/AP<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Tsjechië sluit nog deze week een deal<br />

met de Verenigde Staten over plaatsing<br />

van een radarstation als onderdeel<br />

van een Oost-Europees raketschild.<br />

Dat heeft de Tsjechische minister<br />

van <strong>De</strong>fensie Mirek Topolanek<br />

gisteren gezegd.<br />

Topolanek zei in een interview<br />

met persbureau AP dat de onderhandelingen<br />

kunnen worden afgerond<br />

tijdens zijn eerstvolgende bezoek aan<br />

de VS. <strong>De</strong> minister ontmoet president<br />

George Bush morgen in het Witte<br />

Huis in Washington.<br />

<strong>De</strong> Poolse premier Donald Tusk<br />

zei zondag dat hij onder voorwaarden<br />

instemt met de plaatsing van een<br />

Amerikaans anti-raketschild op Pools<br />

grondgebied. ‘Als het raketschild aanvullend<br />

gekoppeld wordt aan de modernisering<br />

van de Poolse krijgsmacht<br />

zodat wij ons in deze regio<br />

veilig kunnen voelen, dan ja’, zei hij<br />

tegen de Poolse staatstelevisie.<br />

<strong>De</strong> Amerikanen willen in Polen tien<br />

raketten gekoppeld aan het radarstation<br />

in Tsjechië opstellen om de VS<br />

en Europa te kunnen beschermen tegen<br />

mogelijke raketaanvallen vanuit<br />

landen als Iran. Rusland is fel tegen<br />

Amerikaanse militaire installaties zo<br />

dicht bij zijn grenzen en heeft gedreigd<br />

dat iedere basis in Polen zal<br />

Rusland is fel tegen<br />

Amerikaanse<br />

installaties zo dicht<br />

bij zijn grenzen<br />

worden aangemerkt als doelwit voor<br />

zijn raketten.<br />

In ruil voor plaatsing van de raketten<br />

helpen de VS Polen met het moderniseren<br />

van hun wapensystemen.<br />

Enkele weken geleden sloten beide<br />

landen een akkoord voor de levering<br />

van Amerikaanse korte- en middellangeafstandsraketten<br />

aan Polen. 1<br />

Voor duizenden Turkse jongens is<br />

gisteren hun diensttijd begonnen.<br />

Angst om naar het onrustige zuidoosten<br />

of naar Noord-Irak gestuurd<br />

te worden, is er niet. ‘Wat moet, dat<br />

moet.’<br />

Fréderike Geerdink<br />

ISTANBUL<br />

...<br />

<strong>De</strong> jongen op de foto, dat is Erhan.<br />

Hij is twintig en wordt door z’n vrienden<br />

een paar keer een flink eind de<br />

lucht in gegooid. Erhan, zo zingen ze<br />

erbij, is hún soldaat en dus de béste<br />

soldaat. Erhan heeft een Turkse vlag<br />

om zich heen geslagen en laat even<br />

later, als hij weer met beide benen op<br />

de grond staat, weten dat hij zijn gang<br />

naar het Turkse leger geen probleem<br />

vindt: ‘Wat moet, dat moet.’<br />

Maar zijn moeder huilt en zijn vader<br />

slikt zijn tranen weg als Erhan<br />

even later via de schouders van een<br />

vriend de bus in wordt gezet.<br />

Dit weekend reisden vanuit alle<br />

hoeken van Turkije duizenden en<br />

duizenden jongens naar de trainingscentra<br />

van het leger. Gisteren ging<br />

hun diensttijd in en dus stond het afgelopen<br />

weekend in het teken van<br />

afscheid. Op het grootste busstation<br />

.......................................<br />

10 jaar euro-overeenkomst<br />

GRIEK MAAKT<br />

NIEUWE MUNT<br />

.......................................<br />

Cijfertjes<br />

Estland komt mannen<br />

tekort. Er zijn 80 mannen<br />

per 100 vrouwen.<br />

van Istanbul zijn de groepjes familie<br />

en vrienden die de rekruten uitzwaaien,<br />

gemakkelijk te herkennen.<br />

Ze komen naar het busstation in<br />

een auto met een Turkse vlag op dak<br />

of motorkap, vriendengroepen dansen<br />

en zingen, de militair in de dop<br />

heeft vaak een vlag om zijn schouders<br />

en moeders, zusjes, tantes en oma’s<br />

staan met zakdoekjes hun ogen te<br />

deppen. Veel vaders laten hun emotie<br />

niet zien, zoals de vader van Durmus<br />

(20), die eerder twee zoons veilig uit<br />

het leger zag terugkeren: ‘Als er met<br />

Durmus iets gebeurt, is dat Gods wil’,<br />

zegt hij. Maar als de bus met zijn zoon<br />

erin vertrekt, veegt hij zijn tranen<br />

weg.<br />

Het grondoffensief tegen de PKK<br />

dat de Turkse strijdkrachten eind vorige<br />

week begonnen in het noorden<br />

van Irak, lijkt de rekruten nauwelijks<br />

angst in te boezemen. Erhan zegt er<br />

geen probleem mee te hebben naar<br />

de brandhaard gestuurd te worden,<br />

<br />

<br />

Turkije Nieuwe diensttijd vangt aan<br />

Jonge Turken bereid te<br />

vechten voor vaderland<br />

Het ontwerp van de Griekse beeldhouwer<br />

George Stamatopoulos prijkt binnenkort<br />

op het muntstuk van twee<br />

euro. Die verschijnt omdat tien jaar<br />

geleden besloten werd tot invoering<br />

van de euro. Stamatopoulos maakte<br />

een tekening van een primitief mannetje<br />

dat in het eurosymbool overgaat.<br />

Negentig miljoen munten zullen vanaf<br />

januari met het ontwerp geslagen<br />

worden en alle vijftien eurolanden<br />

zullen ze distribueren.<br />

Erhan is de beste<br />

soldaat, vinden zijn<br />

vrienden.<br />

en als Durmus zou moeten kiezen<br />

tussen een rustig militair bewakingsbaantje<br />

en de strijd tegen de PKK, dan<br />

zou hij ‘het meest actieve’ kiezen.<br />

Ook Alper (29), die jaren studeerde<br />

en daarom nu pas in dienst hoeft,<br />

denkt er zo over: ‘Ik heb familie in het<br />

leger en via hen zou ik een rustige<br />

diensttijd in Istanbul of Ankara kunnen<br />

regelen, maar ik denk niet dat ik<br />

dat doe. Ik wil best vechten voor mijn<br />

land.’<br />

Welke militairen na hun trainingstijd<br />

waarheen worden gestuurd, is<br />

nog niet bekend. Dat het ze werkelijk<br />

om het even is, is echter geen pose: de<br />

strijd tegen de PKK is in de ogen van<br />

deze jongens en de groepjes die hen<br />

uitzwaaien, een rechtvaardige, en het<br />

is hun eervolle plicht daaraan een<br />

bijdrage te leveren. Ook als dat je het<br />

leven kost. ‘Het vaderland gaat boven<br />

alles’, zegt Erhans vader. Maar ook hij<br />

kan zijn tranen niet bedwingen als<br />

zijn zoon de bus instapt. 1<br />

16 dagen<br />

We tellen af tot de Europese Kampioenschappen<br />

Zwemmen in Eindhoven! Hét grootste internationale<br />

sportevenement dit jaar in Nederland.<br />

Zorg dat je erbij bent!<br />

Tickets en info:<br />

www.ekzwemmen<strong>2008</strong>.nl


Islamitische zwemkleding<br />

Nederland centrum van<br />

de burqini business<br />

Een moeder en dochter uit Meppel<br />

zijn de spil van de Europese en<br />

Noord-Afrikaanse burqini business.<br />

Een eerste container met 20.000<br />

burqini’s gaat binnenkort naar<br />

Marokko.<br />

Remco Tomesen<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Ja, de burqini die vorige week tot ophef<br />

leidde in een Zwols zwembad is<br />

geleverd door háár bedrijf, zegt Dorelies<br />

Woortman, van het Meppelse<br />

bedrijf Woortman Sportswear. Ze<br />

vindt het belachelijk dat de directeur<br />

van het zwembad een vrouw in burqini<br />

naar huis stuurde. ‘Moslims willen<br />

juist meedoen in de maatschappij.<br />

Dat kan met deze badkleding’.<br />

Iets meer dan een half jaar verkoopt<br />

Woortman de burqini’s, via<br />

internet en winkels. Een burqini ziet<br />

eruit als een zwempak met capuchon.<br />

<strong>De</strong> kleding bedekt het hele lichaam,<br />

op handen, voeten en gezicht na. Het<br />

ontwerp houdt rekening met de vrouwelijke<br />

vormen: rond billen en borsten<br />

zit extra wijdvallende stof.<br />

In Nederland verkocht Woortman<br />

tot nu toe ongeveer vijftig van de<br />

zwemtenues. Maar die vraag moet<br />

ADSLwinkel.nl ®<br />

Het Net ADSL<br />

Surfen & Bellen<br />

• gratis draadloos modem<br />

• voordelig bellen<br />

• incl. kosten KPN-abonnement<br />

• géén jaarcontract, dus<br />

nergens aan vastzitten<br />

Gewoon.<br />

eerste<br />

6 maanden<br />

19, 95<br />

29,95<br />

Exclusieve actie<br />

alléén bij ADSLwinkel.nl<br />

p/mnd<br />

GRATIS DVD-pakket<br />

met 6 geweldige titels!<br />

Alléén bij ADSLwinkel.nl ®<br />

of bel 030 - 27 198 27<br />

toenemen, nu de nieuwe collectie<br />

binnen is, en het bedrijf ‘echt los kan’.<br />

‘We hebben al 80 aanvragen liggen<br />

voor de komende collectie.’ In Zweden<br />

zijn er al verschillende winkels<br />

die burqini’s hebben besteld; meestal<br />

zo’n honderd per winkel.<br />

<strong>De</strong> burqini is ontworpen en bedacht<br />

door Aheda Zanetti, een Australische<br />

moslimvrouw, die een patent<br />

heeft op de kleding. Woortman<br />

zocht contact met de bedenkster, om-<br />

Wel of geen protest,<br />

de grootste markt<br />

ligt toch in<br />

het buitenland<br />

dat ze geregeld vragen kreeg van moslimvrouwen<br />

die op zoek waren naar<br />

speciale badkleding. <strong>De</strong> vrouwen<br />

kwamen bij Woortman terecht omdat<br />

ze al langer een bedrijfje heeft dat<br />

gespecialiseerd is in UV-beschermende<br />

badkleding, dat onder meer zwemshirts<br />

met lange mouwen verkoopt.<br />

Woortman sloot een exclusief<br />

contract met Zanetti, de geestelijke<br />

moeder van de burqini, waardoor<br />

haar bedrijf het alleenrecht heeft voor<br />

distributie in Europa en Noord-Afrika.<br />

Zanetti maakte de kleding eerst<br />

zelf in een atelier, maar toen de vraag<br />

................................................................................<br />

Google Nederland<br />

NIEUWE KAPITEIN AAN DEK VAN<br />

KANTOOR GOOGLE NEDERLAND<br />

Pim van der Feltz neemt per mei <strong>2008</strong><br />

het roer over van algemeen directeur<br />

Marc Duijndam, die vorig jaar december<br />

zijn vertrek aankondigde bij<br />

Google Nederland. Duijndam vond het<br />

na vijf jaar, waarin hij Google Nederland<br />

oprichtte, tijd om meer aandacht<br />

aan zijn gezin te schenken. Van der<br />

Feltz is gisteren door Google benoemd<br />

als Duijndams opvolger. Hij was voor<br />

zijn aanstelling verantwoordelijk voor<br />

marketing bij T-Mobile Nederland.<br />

............................................................<br />

Topfuncties en veel kids (1)<br />

Duitse topbestuurders hebben gemiddeld<br />

veel kinderen. Hetzelfde geldt voor mensen in<br />

andere succesvolle beroepsgroepen.<br />

WOORTMAN SPORTSWEAR<br />

groeide, werd de productie uitbesteed.<br />

Een fabriek in China produceert<br />

de kleding nu.<br />

Volgens Woortman is de burqini<br />

het populairst in Noord-Afrikaanse<br />

landen, waar natuurlijk veel moslims<br />

wonen. Een eerste mega-order voor<br />

Marokko van 20.000 burqini’s rolt<br />

binnenkort uit de Chinese fabriek.<br />

In Europa kost de burqini tussen<br />

de 130 en 150 euro. Die prijs is te<br />

hoog voor Noord-Afrika, zegt Woortman.<br />

Daarom levert haar bedrijf flink<br />

goedkopere burqini’s voor die regio.<br />

<strong>De</strong>ze badkleding is simpeler en heeft<br />

geen bijzondere designs, zoals in Europa,<br />

legt Woortman uit.<br />

Als de burqini wil doorbreken in<br />

Nederland, moeten zwembaden wél<br />

meewerken. Het verbod van de Zwolse<br />

zwembaddirecteur lijkt geen stimulans.<br />

Woortman denkt dat de<br />

commotie juist ook positief kan werken.<br />

‘Dankzij de aandacht in de media<br />

hebben we extra aanvragen gekregen.’<br />

Ze heeft contact gezocht met de<br />

directeur, maar deze had geen behoefte<br />

aan een gesprek. Over de burqini<br />

zei hij eerder: ‘Andere bezoekers<br />

nemen er aanstoot aan. Zwolle is nog<br />

niet rijp voor de burqini.’<br />

Wel of geen protest in Nederland,<br />

voor Woortman ligt de grootste<br />

markt tóch elders. Behalve Noord-<br />

Afrika, ziet ze vooral veel kansen in<br />

Frankrijk, Duitsland en Zweden. 1<br />

Ook is hij in datzelfde bedrijf actief geweest<br />

als directeur productontwikkeling.<br />

Google heeft wereldwijd zo’n<br />

14.000 medewerkers, waarvan vijftig<br />

in Nederland werkzaam zijn. Het Nederlandse<br />

kantoor is sinds dit jaar gevestigd<br />

in Amsterdam-Zuid. Marc<br />

Duijndam heeft Google Nederland in<br />

vijf jaar tijd doen uitgroeien tot een<br />

grote speler op de Nederlandse markt<br />

van de digitale media en advertentiebranche.<br />

DOORLOPEND KREDIET<br />

...............................................................................<br />

............................................................<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

Economie <br />

<br />

11<br />

Verbouwplannen?<br />

Kies voor de<br />

verbouwingshypotheek<br />

van DSB Bank<br />

Nu tijdelijk:<br />

bij 5 of 10 jaar vast<br />

www.dsbbank.nl<br />

0900 0575 (lokaal tarief)<br />

Vraag naar de voorwaarden.<br />

Aanbieder < €5.000 < € 10.000 < € 15.000<br />

<strong>De</strong>lta Lloyd nvt 6,5 6,5<br />

Lenen.nl ** 10,6 6,6 6,4<br />

<strong>De</strong> Hypotheker nvt 6,9 6,9<br />

Directa 7,9 6,9 6,9<br />

DSB Bank nvt 6,9 6,9<br />

Ohra 7,05 7,05 6,75<br />

Freo nvt 7,2 7,2<br />

FBTO 7,3 7,3 7,3<br />

KredietDirect** 8,3 7,7 7,3<br />

The RB of Scot. 8,7 7,9 7,5<br />

ABN Amro** 8,6 8,6 8,1<br />

Fortis Bank 10,3 9,5 8,7<br />

SNS Bank 10 10 9,1<br />

Rabobank 10,8 10,5 9,6<br />

Postbank 12,2 10,9 9,9<br />

Ruim eenvijfde van de jaarverslagen<br />

van beursgenoteerde bedrijven in Nederland<br />

schiet tekort. Dit blijkt uit een<br />

rapport van de Autoriteit Financiële<br />

Markten (AFM). Het gaat hier om de<br />

informatie over 2006 van 52 van de in<br />

totaal 240 beursgenoteerde ondernemingen.<br />

Sinds drie jaar moeten bedrijven<br />

zich houden aan regels van de<br />

AFM die beleggers doorzichtige en geloofwaardige<br />

informatie moeten bieden.<br />

Bij 28 van de 52 bedrijven rezen er<br />

<br />

<br />

<br />

LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN<br />

5 jr 5 jr 10 jr 10 jr<br />

Provider Hypotheek NHG 125% EW NHG 125% EW<br />

SNS bank SNS Budget Hypotheek Aflosvrij 4,25 4,65 4,7 5,1<br />

ING Bank Hypotheek met Renteopties 4,4 4,8 4,8 5,2<br />

ABN AMRO Budget hypotheek 4,45 4,95 4,75 5,25<br />

Fortis Bank RenteVoordeel Aflossingsvrije Hyp. 4,65 5,15 4,75 5,25<br />

Postbank VoordeelPlus Hypotheek 4,1 nvt 4,6 nvt<br />

Rabobank VoordeelHypotheek 4,2 nvt nvt nvt<br />

DSB Bank Aflossingsvrije hypotheek nvt 4,35 nvt 4,65<br />

<strong>De</strong> Hypotheker Optimaal Maatwerk Voordeel 4,1 4,5 4,6 5<br />

<strong>De</strong> Hypotheekshop FLEXXTRA 2 4,3 4,7 4,6 5<br />

<strong>De</strong>lta Lloyd Fixe Budget Hypotheek DLL 4,35 4,7 4,6 5<br />

Eigen Huis FBTO Aflossingsvrije Hypotheek 4,4 4,7 4,7 5<br />

MoneYou Compleet+ hypotheek 4,3 4,7 4,6 5<br />

Obvion Basis Hypotheek 4,3 4,7 4,7 5,1<br />

Van Kampen Groep Aflossingsvrije Top Hypotheek 4,4 4,7 4,8 5,1<br />

Fortis ASR Basisrente hypotheek 4,5 4,7 4,95 5,15<br />

Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de producten met de laagste rentes<br />

voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125%.<br />

AFM<br />

ONDUIDELIJKHEDEN IN<br />

VEEL JAARVERSLAGEN<br />

PERSOONLIJKE LENING<br />

Aanbieder < € 5.000 < € 10.000 < € 15.000<br />

Kruidvat 5,9 5,9 5,9<br />

Becam ** 10,6 6,6 6,4<br />

KredietDirect** 6,7 6,7 7,3<br />

Directa 7,9 6,9 6,5<br />

DSB Bank nvt 6,9 6,9<br />

OHRA 7,6 7,6 7,2<br />

Eurofintus ** nvt 8,7 8,7<br />

Crediam 10,5 8,9 8,5<br />

DHB bank 8,9 8,9 8,9<br />

Fortis Bank 10,2 9,4 8,8<br />

<strong>De</strong> IJssel ** nvt 9,4 9,4<br />

SNS Regio Bank 10,3 9,7 8,8<br />

SNS Bank 9,7 9,7 9<br />

Postbank 11,2 10,5 9,6<br />

Rabobank 11 10,7 9,8<br />

Getoond worden de 15 laagste tarieven gesorteerd op een PL voor 3 jaar voor 10.000 euro + de tarieven van de grootbanken.<br />

** Tarief afhankelijk van doel lening en/of risicoprofiel aanvrager. Getoond worden de laagste tarieven.<br />

DAGELIJKS OPVRAAGBARE SPAARREKENINGEN<br />

Bank Rekening € 10.000<br />

The Economy Bank N.V. TEB Ster Spaarrekening 4,6<br />

Akbank AK Internet Spaarrekening 4,55<br />

Akbank AK Spaarrekening 4,5<br />

Amsterdam Trade Bank ATB Internet Spaarrekening 4,5<br />

Credit Europe Bank Credit Europe Top-Interest rekening 4,5<br />

SNS Bank Jaarsparen 4,5<br />

Yapi Kredi Bank YKB Euro-Plus Spaarrekening 4,5<br />

DHB Bank DHB S@veOnline 4,25<br />

Garantibank International Gouden Internet Rekening 4,1<br />

Rabobank Rabo Telesparen 2,8<br />

ABN AMRO Internet Spaarrekening 2,6<br />

SNS Bank Internet Sparen 2,6<br />

Fortis Bank E-Spaarrekening 2,5<br />

Postbank Internetspaarrekening 2,5<br />

ING Bank Internet Sparen 2,4<br />

Getoond worden de 9 hoogste tarieven + de tarieven van de grootbanken van rekeningen zonder beperkende<br />

voorwaarden en een 1e inleg van 100 euro of minder.<br />

Peildatum:25-02-<strong>2008</strong> Bron: MoneyView Research<br />

Topfuncties en veel kids (2)<br />

Familiesocioloog Jan Kurse van Universiteit<br />

Freiburg zegt: ‘Topmensen zijn gericht op het<br />

kweken van opvolgers en hun eigen dynastie.’<br />

vragen op bij de AFM over deze verslaggeving.<br />

Twijfels bestonden over<br />

de waardering en toelichtingseisen.<br />

Bij 21 bedrijven, waaronder drie AEXfondsen,<br />

trof de autoriteit onduidelijkheden<br />

of onjuistheden aan in de<br />

jaarrekening. <strong>De</strong> namen van deze<br />

drie fondsen zijn onbekend. Er ontbreekt<br />

bedrijfsinformatie en hen is<br />

verzocht dit aan te vullen. <strong>De</strong> AFM<br />

gaat ervanuit dat de bedrijven in de<br />

toekomst de regels in acht nemen.<br />

......................................<br />

Te duur<br />

Interimbureaus zijn te<br />

duur. Bedrijven werven<br />

liever uit eigen netwerk.


12 Economie<br />

Bijna overal kun je met je Visa-creditcard terecht.<br />

Beurs<br />

................................................................................................................................................................<br />

..............................................................................<br />

Het Panel<br />

STELLING: DE TREIN<br />

VERTREKT?!<br />

..............................................................................<br />

WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL<br />

Het is een record, het bedrag van<br />

maximaal 19 miljard dollar dat creditcardmaatschappij<br />

Visa met een<br />

beursgang wil ophalen. Maar de timing<br />

is ongunstig, nu de kredietcrisis<br />

ook de creditcardmarkt raakt.<br />

Redactie Economie<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Nog nooit wilde een bedrijf zóveel<br />

geld ophalen bij een Amerikaanse<br />

beursgang. Het record is nu in handen<br />

van telecomgigant AT&T dat in<br />

2000 een bedrag van bijna 11 miljard<br />

dollar ophaalde bij zijn beursgang.<br />

Visa is de grootste creditcardmaatschappij<br />

ter wereld. Het bedrijf volgt<br />

het voorbeeld van de kleinere concurrent<br />

Mastercard, dat in 2006 een notering<br />

kreeg aan de New York Stock<br />

Exchange. <strong>De</strong> beursgang van Mastercard<br />

was zeer succesvol: de waarde<br />

van het aandeel is vier keer zo hoog<br />

als twee jaar geleden.<br />

Of het aandeel Visa nét zo’n snelle<br />

Beurs vandaag Cijferregen Damrak<br />

Small cap-feest barst los<br />

Briljantjes, brandhout, keurige en<br />

vage aandelen: 25 kleine<br />

Nederlandse fondsen brengen<br />

deze week verslag uit over 2007.<br />

Werk aan de winkel voor<br />

handelaren en avonturiers.<br />

AMSTERDAM ...<br />

Wolters Kluwer is het enige AEXaandeel<br />

dat deze week verslag uitbrengt<br />

en het kan net als collega en<br />

eeuwige fusiekandidaat Reed Elsevier<br />

vorige week wel een oppepper<br />

gebruiken. Het fonds staat bekend<br />

als net even te saai en te degelijk en<br />

heeft wel wat fantasie nodig. Daar<br />

heeft het de ongekroonde small cap<br />

king Aalberts nooit aan ontbroken.<br />

Eigenlijk is small cap een te klein<br />

woord voor dit 1,3 miljard euro<br />

grote en gewaardeerde midkapfonds.<br />

Een blik op het trackrecord<br />

van topman, oprichter en grootaandeelhouder<br />

Jan Aalberts zegt genoeg.<br />

Hij zwaait al 21 jaar de scepter over<br />

het concern en zorgde gemiddeld<br />

voor ruim 15% rendement per jaar,<br />

2,5 keer zo veel als de AEX.<br />

Overnemen en wegdoen<br />

Waar Aalberts het overnemen en inpassen<br />

van bedrijven tot kunst verheven<br />

heeft, doet Wessanen precies het<br />

tegenovergestelde. Het voedingsconcern<br />

stoot juist bedrijfsonderdelen af<br />

en wordt kleiner en kleiner.<br />

<strong>De</strong> grote gemene deler onder de<br />

cijferende fondsen is IT-dienstverlening.<br />

Beleggers kijken vooral uit naar<br />

de cijfers van LogicaCMG. Vorig jaar<br />

was dit een van de slechtste Amster-<br />

111<br />

Het kriebelt een beetje op de beurs. Is nu met het het eerste, voorzichtige<br />

voorjaarszonnetje ook de angst uit de markt? Kortom, kunnen de beleggers<br />

aan de zijlijn nu weer instappen?<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

stijging gaat doormaken, is twijfelachtig.<br />

Amerikanen gaan de laatste<br />

tijd namelijk minder losjes met hun<br />

creditcard om. <strong>De</strong> groei van het aantal<br />

betalingen met de kaart (creditcard<br />

leningen) loopt flink terug in de<br />

Verenigde Staten.<br />

‘<strong>De</strong> beursgang van Visa komt op<br />

een ongunstig moment’, zegt een<br />

analist tegen Reuters. ‘Onze angst is<br />

dat consumenten de komende tijd<br />

steeds minder gebruik maken van de<br />

creditkaarten. Dat betekent minder<br />

winst en omzet voor Visa.’<br />

Visa startte de voorbereidingen op<br />

de beursgang al in 2006, ruim voor de<br />

kredietcrisis losbarstte. Wanneer de<br />

beursgang precies plaatsvindt, is nog<br />

onbekend, maar waarschijnlijk halverwege<br />

dit jaar.<br />

In totaal wil Visa 406 miljoen aandelen<br />

uitgeven, schrijft het bedrijf in<br />

een verslag dat het gisteren indiende<br />

bij de Amerikaanse beurstoezichthouder<br />

SEC. <strong>De</strong> aandelen worden<br />

uitgegeven tegen een koers van tus-<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

<br />

<br />

19 miljard dollar<br />

Recordbeursgang van Visa<br />

damse aandelen en ook dit jaar wil<br />

het niet echt vlotten. Nieuwe topman<br />

Andy Green kan de koers van<br />

vers bloed voorzien door een spetterende<br />

outlook af te geven.<br />

Beste en slechtste<br />

Hieronder staan de koersveranderingen<br />

tot dusverre dit jaar en de<br />

koerswinstverhoudingen (k/w)<br />

<strong>2008</strong> van de cijferkandidaten van<br />

deze week. <strong>De</strong> k/w (Yahoo Finance)<br />

is onder voorbehoud, want juist de<br />

rapportages moeten die winsten<br />

voorspellen. Ter vergelijking: de AEX<br />

deed dit jaar -11,0%. Voor de statistici:<br />

met Accell (+575,5%) en Punch<br />

Graphix (-99,9%) cijferen deze week<br />

zowel het beste en het slechtste Nederlandse<br />

aandeel van deze eeuw.<br />

Nee dus<br />

AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG IEX)<br />

111<br />

‘Betekent een mooie dag in <strong>februari</strong><br />

dat het al lente is? Nee dus. Steeds<br />

meer data wijzen op een recessie in de<br />

VS en ook de koersen van bedrijfsobligaties<br />

vertellen ons dat we dit jaar nog<br />

verdere balans- en (dus) winsttegenvallers<br />

krijgen. Wij zouden nu eerder<br />

hoogrenderende bedrijfsobligaties<br />

kopen dan aandelen.’ 1<br />

Dinsdag<br />

• Imtech: -8,7% (k/w 12,8)<br />

• Kendrion: -5,7% (k/w 11,9)<br />

• Neways: +2.0%<br />

• Unit4 Agresso: -9,2% (k/w 24,4)<br />

• Wessanen: -11,9% (k/w 15,2)<br />

Woensdag<br />

• ASMI: -21,2% (k/w 11,9)<br />

• CSM: -19,0%<br />

• LogicaCMG: -12,3%<br />

• Ten Cate: +6,3% (k/w 12,1)<br />

• Wolters Kl.: -13,3% (k/w 14,1)<br />

Ja dus<br />

CEES SMIT (VERMOGENSBEHEERDER TODAY’S<br />

BEHEER)<br />

111<br />

‘Door jaarcijfers van de bedrijven ligt<br />

er een behoorlijke bodem onder de<br />

huidige markt, hoewel dit zeker niet<br />

uitsluit dat de beurs nog een keertje<br />

terugvalt. U kunt dan ook redelijk gerust<br />

aandelen kopen, omdat het neerwaartse<br />

risico beperkt is, terwijl er<br />

volop ruimte omhoog lijkt te zijn.’ 1<br />

sen de 37 en 42 dollar per aandeel.<br />

Het bedrag dat Visa ophaalt, gaat<br />

naar de eigenaren van het Amerikaanse<br />

deel van het bedrijf, waaronder<br />

de banken JP Morgan Chase,<br />

Bank of America en Citigroup. Een<br />

deel van het bedrag dat Visa ophaalt<br />

– 3 miljard dollar – stopt het bedrijf<br />

in enkele slepende juridische conflicten.<br />

Het Europese deel van Visa, dat<br />

in bezit is van 4500 Europese banken,<br />

gaat de beurs niet op, en blijft onafhankelijk.<br />

Visa Europa heeft een licentie<br />

om in dit deel van de wereld de<br />

Visa-vlag te voeren.<br />

In 2006 besteedden consumenten<br />

wereldwijd een bedrag van 3,23 biljoen<br />

dollar met hun Visa-creditkaarten.<br />

Nummer twee Mastercard telde<br />

1,9 biljoen dollar aan transacties.<br />

Concurrenten American Express en<br />

Discover volgen ver achter de twee<br />

marktleiders. In totaal zijn er wereldwijd<br />

1,4 miljard Visa creditkaarten in<br />

omloop, en 817 miljoen kaarten van<br />

concurrent Mastercard. 1<br />

Donderdag<br />

• Aalberts: -2,1% (k/w 10,0)<br />

• Eriks: +3,7% (k/w 10,1)<br />

• Rood Testhouse: -14,0%<br />

• Tele Atlas: -3,1%<br />

• Tetragon: -11.2%<br />

Vrijdag<br />

• Accell: +5,0%<br />

• Corio: +7,9%<br />

• KKR: -14,8%<br />

• Punch Graphix: -9,8%<br />

• Wavin: -6,8% (k/w 7,5) 1<br />

......................................<br />

Sta op Bovespa<br />

111<br />

Ziezo, de Braziliaanse hoofdgraadmeter<br />

Bovespa is de eerste grote index<br />

die het koersstof van dit jaar van<br />

zich heeft afgeschud. Een maandje<br />

geleden stond er nog -15,9% op het<br />

bord, maar de Bovespa heeft dit<br />

vlekje alweer weggewerkt. <strong>De</strong> index<br />

staat ongeveer op 0%, waar de grote<br />

Amerikaanse, Europese en Aziatische<br />

indices nog altijd in het rood<br />

staan. 1<br />

......................................<br />

......................................<br />

......................................<br />

Ja en nee<br />

PETER VAN KLEEF (SENIOR EDITOR IEX)<br />

111<br />

‘Vertrouwen komt altijd langzamer<br />

dan het gaat. <strong>De</strong> meeste beleggers<br />

stappen pas op de trein als hij bijna<br />

op volle snelheid is. Tegen de huidige<br />

koersen kan voor de lange termijn<br />

prima worden ingestapt. Op korte<br />

termijn kan de vrees zo weer de kop<br />

op steken, als er weer een subprimelijk<br />

uit een vergeten kast rolt.’ 1


VANDAAG: BOEKEN<br />

Blik op<br />

westerns<br />

<strong>De</strong> western blijft zichzelf hervinden,<br />

maar echt vernieuwen doet<br />

het genre zich niet. <strong>De</strong> recent uitgebrachte<br />

James Stewart dvdbox<br />

laat zien dat films uit de jaren<br />

vijftig niet veel simpeler waren<br />

dan moderne westerns, ondanks<br />

dat er minder Indianen worden<br />

neergeknald.<br />

Foto vs.<br />

illustratie<br />

Engelstalige boeken hebben veel<br />

vaker een goed verzorgde illustratie<br />

op het omslag dan de Nederlandse<br />

vertaling van hetzelfde<br />

verhaal. Verschillende uitgevers<br />

hebben verschillende verklaringen,<br />

maar de grafisch vormgever<br />

is onverbiddelijk: de Engelse<br />

boekomslagen zijn mooier.<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

13<br />

<strong>Pers</strong>pectief <br />

<br />

Rusland<br />

deugt niet<br />

<strong>De</strong> Nieuwe Koude Oorlog, heet<br />

het boek van de Britse journalist<br />

Edward Lucas. Met een indrukwekkende<br />

lijst aan voorbeelden<br />

die zijn stelling bevestigen dat<br />

Rusland kwaad wil doen, brengt<br />

hij de lezer bepaald niet in een<br />

vrolijke stemming, maar de<br />

boodschap is duidelijk.<br />

16 15 16<br />

.........................................................................................................................................................................................................<br />

CHRISTIAAN KROP<br />

Rapper<br />

van de<br />

Oudheid<br />

In zijn romans<br />

is Jan van Aken<br />

trouw aan de<br />

historische<br />

feiten, tenminste<br />

‘in zoverre<br />

mijn verhaal dat<br />

toelaat’. uP14


14 <strong>Pers</strong>pectief<br />

Interview Historische Hipponax<br />

<strong>De</strong> schelm van<br />

Amsterdam<br />

Noem hem geen schrijver van<br />

historische romans, want Jan van<br />

Aken heeft ook actuele boeken op<br />

de plank liggen. Maar altijd is hij op<br />

zoek naar schelmen die de geschiedenis<br />

bepalen. Inclusief hun verslavingen.<br />

Dirk Koppes<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Nee, hij is nog nooit in het Allard<br />

Pierson geweest. Het archeologische<br />

museum behoort niet tot zijn favoriete<br />

pleisterplekken, bekent Jan van<br />

Aken (46), terwijl we in het bijbehorende<br />

restaurant zitten. <strong>De</strong> boomlange<br />

Amsterdammer geeft niet zo<br />

om artefacten uit verloren gegane tijden,<br />

Van Aken gebruikt liever zijn eigen<br />

fantasie. Met succes, want hij<br />

heeft een goede reputatie opgebouwd<br />

als schrijver van historische romans.<br />

Zijn bestseller <strong>De</strong> valse dageraad leverde<br />

hem de geuzentitel ‘de Umberto<br />

Eco van Nederland’ op.<br />

Terecht, want weinigen kunnen zo<br />

overtuigend het verleden tot leven<br />

laten komen. Zonder in overgedetailleerde<br />

beschrijvingen te vervallen<br />

geeft Van Aken de lezer het gevoel dat<br />

hij in het oude Ionië van de zesde<br />

eeuw voor Christus ronddwaalt. En<br />

dat hij in Koning voor een dag de strompelsporen<br />

volgt van Hipponax, de<br />

kreupele zoon van een wagenmaker<br />

die met zijn scherpe tong in elke<br />

stadsstaat vijanden oogst. Een echte<br />

schelm, die als uitvinder van de parodie<br />

een mythische status heeft bereikt.<br />

Mooi van lelijkheid maakt Hipponax<br />

vooral indruk op zijn vrouwelijke<br />

bedgenoten met zijn immense<br />

“38% wil graag de nieuwe auto<br />

thuisbezorgd hebben na online aankoop.”<br />

Bron: directauto.nl, oktober 2007<br />

..........................................................<br />

Het boek Bzzz is een leuk boek.<br />

Het begint al op de voorkant.<br />

Daar kun je op 3 verschillende<br />

plekken drukken. je hoort<br />

dan leuke insectengeluiden. Krekels,<br />

bijen, muggen. Vooral die muggen geven<br />

de titel van het boek aan.<br />

Het boek gaat over geleedpotigen. Dat<br />

zijn onder andere insecten en schaaldieren.<br />

Het boek heeft geen echt verhaal.<br />

<strong>De</strong> schrijver weet de informatie<br />

op een (ook voor kinderen) begrijpelijke<br />

manier over te brengen. Er staan<br />

veel mooie plaatjes en foto’s in. Ze passen<br />

goed bij de informatie die erbij<br />

gegeven wordt.<br />

Je komt veel te weten over alle insectachtigen,<br />

schaaldieren en spinachti-<br />

gen. Het is een soort insectenencyclopedie<br />

met veel plaatjes en weetjes. Er<br />

staat bijvoorbeeld in hoe vliegen op<br />

het plafond kunnen lopen. En dat ze<br />

altijd in de buurt van hun geboorteplek<br />

blijven.<br />

Nu weet ik ook dat de malariamug het<br />

gevaarlijkste dier op aarde is. Dat komt<br />

omdat hij heel veel slachtoffers maakt.<br />

Iedere 12 seconden sterft er 1 kind aan<br />

malaria. En dat is dan alleen nog maar<br />

van de mensen.<br />

Er staan ook veel zoekplaatjes in dit<br />

boek. Dan moet je bijvoorbeeld kijken<br />

waar het insect zit, in een grote plaat.<br />

Dat insect heeft dan een schutkleur. En<br />

er zijn puzzeltjes en raadsels en nog<br />

meer grappige dingen. Op een blad-<br />

zijde stonden een paar weetjes. .. daar<br />

stond dan bij ‘waar? of niet waar? ‘Dat<br />

zag ik eerst niet, en ik dacht dus dat<br />

alles waar was. <strong>De</strong>ze is niet waar, maar<br />

ik dacht dus eerst dat het waar zou<br />

zijn: hooiwagens hebben het dodelijkste<br />

vergif van alle spinachtigen, maar<br />

zijn tanden zijn te klein om mensen te<br />

bijten.<br />

Eigenlijk is Bzzz een soort insectenaflevering<br />

van Animal Planet, maar<br />

dan in boekvorm. Als je een spreekbeurt<br />

doet over insecten is dit boek<br />

onmisbaar!<br />

Ik zou het ook heel leuk vinden om zo’n<br />

soort boek te lezen over een andere<br />

diersoort. Dus de katachtigen of oceaandieren<br />

of vogels.<br />

................................................................................<br />

Mafste boektitel (2)<br />

Kandidaten zijn Brian Piddocks How to Write a How to Write Book;<br />

Jasper McCutcheon’s I Was Tortured By The Pygmee Love Queen en<br />

Are Women Human? And Other International Dialogues.<br />

Wessel is 10 jaar<br />

<br />

<br />

.......................................................................................................................................................................................................<br />

RECENSIE | KINDERBOEK<br />

ANIMAL<br />

PLANET<br />

ALS BOEK<br />

Wessel Poorthuis<br />

111<br />

Mafste boektitel (1)<br />

Het Engelse tijdschrift The Bookseller heeft<br />

de shortlist bekendgemaakt voor de<br />

Oddest Book Title of the Year-prijs.<br />

geslacht. Van Aken spaart de roede<br />

niet, mieren, mestkevers en een hakmes<br />

bedreigen Hipponax’ trotse<br />

mannelijkheid.<br />

‘Dit is mijn meest toegankelijke<br />

boek’, constateert Van Aken tevreden.<br />

‘Het heeft een zekere eenvoud, die<br />

me bevalt. Mijn eerdere boeken waren<br />

veel complexer. Niet dat het makkelijker<br />

is om zo ogenschijnlijk simpel<br />

te schrijven. Ieder boek vereist<br />

moed.’ En veel noeste arbeid, want<br />

Van Aken is niet snel tevreden. Manuscripten<br />

blijven vaak jaren op de<br />

plank liggen, terwijl hij met andere<br />

projecten verdergaat. Over <strong>De</strong> valse<br />

‘Het zijn fi guren die<br />

niet met de massa<br />

meegolven, ze<br />

blijven zichzelf’<br />

dageraad heeft hij 12 jaar gedaan,<br />

Koning voor een dag<br />

was relatief een vluggertje<br />

met 2,5 arbeidsjaren.<br />

‘Ik ben<br />

geen schrijver die<br />

moeizaam of<br />

langzaam<br />

schrijft, maar<br />

ik schrap onbarmhartig<br />

in mijn verhalen.<br />

Van<br />

de duizend<br />

woorden per<br />

dag verdwijnen<br />

er makkelijk<br />

900.<br />

‘Een pil levert netto niets op, ik streef naar een heldere geest.’ CHRISTIAAN KROP<br />

Maakt niet uit, ik ben een auteur<br />

die veel moet uitproberen. Elke<br />

dag trachten drie perfecte zinnen<br />

te produceren, dat trekt<br />

mij totaal niet. ’<br />

Van Akens boeken hebben<br />

bijna altijd een schelm als hoofdpersoon.<br />

Wat hem zo trekt in<br />

zulke figuren? ‘Schelmen zijn<br />

interessant omdat ze niet meegolven<br />

met de massa. Anders<br />

krijg je kleurloze personages:<br />

schelmen blijven zichzelf. Mensen<br />

die de geschiedenis bepalen.<br />

Zelfs Napoleon zou je een<br />

schelm kunnen noemen, iemand<br />

die tegen de tijdsgeest<br />

inging. Een schelm<br />

als Hipponax is tegelijkertijd<br />

een lief jongetje<br />

dat erbij wil horen. Hij<br />

wordt voortdurend getreiterd<br />

in zijn jeugd en wil alleen<br />

maar bij de elite aan tafel<br />

zijn gedichten voordragen. Maar<br />

hij wordt iedere keer teruggeschopt<br />

naar de kroeg. ’<br />

Als gebruiker van straattaal zou<br />

je Hipponax een rapper van de<br />

Oudheid kunnen noemen, denkt<br />

Van Aken. Of dat overeenkomt met<br />

de historische werkelijkheid, valt niet<br />

te zeggen, ‘daarvoor weten we te weinig<br />

van Hipponax.’ Of zoals hij in<br />

zijn boek schrijft, ‘ik blijf trouw aan<br />

historische feiten, maar alleen in zoverre<br />

mijn verhaal dat toelaat.’ Tijdens<br />

het gesprek in het Allard Pierson:<br />

‘Het gaat niet om het schrijven<br />

van een geschiedenisboek. Doordat<br />

we amper iets van Hipponax weten,<br />

kan ik mijn fantasie zijn gang laten<br />

gaan. Ik probeer een verhaal te vertellen<br />

dat ikzelf zou willen lezen. Een<br />

spel van legende en werkelijkheid.’<br />

‘We hebben een vast idee van de<br />

wereld om ons heen. Plotseling kan<br />

dat beeld veranderen, dan wordt het<br />

interessant. Zelf werd ik op mijn negentiende<br />

vader. Alles verschuift. Inmiddels<br />

ben ik grootvader en sta ik<br />

op het schoolplein te wachten, ditmaal<br />

op mijn kleindochter. Zo simpel<br />

als de wereld er als jonge vader<br />

uitzag, zoveel nuances zie ik nu.’<br />

Ouder en wijzer, zo voelt hij zich<br />

langzamerhand wel. Door schade en<br />

schande, want hij heeft ook lang als<br />

schelm geleefd, erkent Van Aken. <strong>De</strong><br />

jaren tachtig waren een door drugsgebruik<br />

doordrenkte periode, die hij<br />

heeft beschreven in Het fluwelen labyrint,<br />

zijn enige actuele roman tot nu<br />

toe. <strong>De</strong> schrijver voelt geen nostalgie.<br />

‘Ik weet steeds beter dat een pil netto<br />

niets oplevert, ik streef nu juist naar<br />

een heldere geest. Waar Hipponax<br />

regelmatig naar de wijn grijpt, moet<br />

ik me inhouden. Ik heb nogal wat<br />

klappen gehad: een auto-ongeluk,<br />

een drugsverslaving. Ik wil juist alles<br />

voelen. Schrijven is mijn enige overgebleven<br />

verslaving.’ 1<br />

Jan van Aken: Koning voor een dag,<br />

uitgeverij Querido.<br />

..........................................................<br />

Chabot verramsjt<br />

Bart Chabot wordt 6 maart in <strong>De</strong> Slegte tot<br />

Koning van de Ramsj gekroond. Het is deel van<br />

een actie om jongeren tot lezen aan te zetten.


................................................................................................................................................................................................<br />

................................................................................................................ ...............................................................................<br />

................................................................................................................................................................................................<br />

NIEUW VERSCHENEN<br />

111<br />

Dino van de Lage Landen<br />

Jazeker, ook in Nederland hebben dinosauriërs<br />

rondgelopen. Aan de<br />

hand van de vondst van één exemplaar,<br />

dat wil zeggen, van een aantal<br />

botfragmentjes van de bescheiden<br />

hadrosaurus, beschrijft paleontoloog<br />

Anne Schulp de opkomst en ondergang<br />

der dinosauriërs in Limburg,<br />

ruim zestig miljoen jaar geleden. Een<br />

klein maar fraai boekje. Anne Schulp, <strong>De</strong> Nederlandse dino. Uitgeverij<br />

Veen Magazines, 14,95 euro.<br />

...............................................................................<br />

Henk Romijn Meijer overleden<br />

Zaterdag is in Frankrijk schrijver en jazzgitarist Henk Romijn Meijer<br />

(1928) overleden. Hij maakte naam met korte verhalen;<br />

in oktober 2007 verscheen zijn laatste roman, Verhoudingen.<br />

111<br />

Tweelingenonderzoek<br />

<strong>De</strong> Vrije Universiteit<br />

beheert<br />

een ‘Nederlands<br />

Tweelingenregister’<br />

waarin<br />

veertigduizend<br />

tweelingen<br />

staan geregistreerd.<br />

Die databank<br />

biedt een<br />

unieke moge-<br />

lijkheid voor onderzoek naar onze genen<br />

– hun invloed op ons uiterlijk,<br />

onze gezondheid en ons gedrag. In dit<br />

boek is een groot aantal recente on-<br />

.......................................<br />

derzoeken gebundeld, en steeds weer<br />

blijkt: opvoeding en omgeving zijn belangrijk,<br />

maar onze voorouders zijn<br />

nooit ver weg.<br />

Dorret Boomsma (red.), Tweelingenonderzoek.<br />

VU uitgeverij, 22,50 euro.<br />

111<br />

Cholesterolhype<br />

<strong>De</strong> discussie over de rol van cholesterol<br />

en het alsmaar stijgende gebruik<br />

van cholesterolverlagers, de statines,<br />

wil maar niet verstommen. Dat is voor<br />

een groot deel te danken aan de Britse<br />

arts Malcolm Kendrick. Cholesterol is<br />

onschuldig, is zijn stellige overtuiging,<br />

en die pillen zijn alleen maar gevaar-<br />

<strong>Pers</strong>pectief<br />

Boekomslagen Illustratie versus fotografi e<br />

Echte schoonheid zit van buiten<br />

<strong>De</strong> kleurrijke en verzorgde<br />

illustraties die Engelstalige<br />

boekenomslagen sieren, worden bij<br />

de Nederlandse vertaling vaak vervangen<br />

door een foto. Zijn Nederlandse<br />

lezers nou zo anders, of is er<br />

iets anders aan de hand?<br />

Judith Hornman<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Er zit een wereld van verschil tussen<br />

de omslagen van Nederlands- en Engelstalige<br />

literaire fictie. Met de inhoud<br />

van het boek heeft het niks te<br />

maken: waar illustraties de bovenhand<br />

voeren bij Engelstalige boeken,<br />

kiezen uitgevers bij de Nederlandse<br />

vertaling massaal voor een foto op de<br />

omslag.<br />

<strong>De</strong> uit Australië afkomstige grafisch<br />

ontwerper Andrew McAlpine<br />

woont sinds een paar maanden in<br />

Amsterdam en vindt boekomslagen<br />

hier maar saai. ‘Een goed ontwerp is<br />

een geheel: kleuren, beeld en lettertypes<br />

moeten bij elkaar passen’, legt hij<br />

uit. Als hij het omslag van de oorspronkelijke<br />

Engelse paperbackversie<br />

van Jeanette Winterson’s boek The<br />

Stone Gods (uitg. Penguin) vergelijkt<br />

met de Nederlandse vertaling <strong>De</strong> Stenen<br />

Goden (uitg. Contact), fronst hij<br />

zijn wenkbrauwen.<br />

‘<strong>De</strong> Nederlandse editie zegt niet<br />

zoveel: ze hebben hier gewoon archiefbeeld<br />

voor gebruikt, een standaard<br />

afbeelding die verder niet speciaal<br />

voor dit verhaal bewerkt is.’ Bij<br />

het zien van de Engelse editie verdwijnt<br />

de frons direct. ‘Dat ziet er al<br />

minder goedkoop uit, alles past bij<br />

elkaar. Zelfs de achterkant is geïllustreerd.’<br />

The Stone Gods is exemplarisch.<br />

Drie keer heen en weer lopen tussen<br />

Engelse en Nederlandse boekenplanken<br />

levert al een duidelijk beeld op<br />

van de verschillen. ‘Die Nederlandse<br />

boeken maken ook alleen maar werk<br />

van de voorkant’, observeert McAlpine.<br />

‘Foto op de voorkant, foto van<br />

de auteur op de achterkant, standaardlettertypes<br />

met een schreef,<br />

klaar. <strong>De</strong> Engelstalige ontwerpen zijn<br />

echt een verzorgd geheel: voor- en<br />

achterkant, met veelal voor het boek<br />

ontworpen lettertypes. <strong>De</strong> Nederlandse<br />

uitgaven doen een stuk conservatiever<br />

aan.’<br />

Betram Maurits, redacteur bij uitgeverij<br />

Contact, legt uit hoe het komt<br />

dat het Nederlandse omslag van <strong>De</strong><br />

Stenen Goden er anders uitziet. ‘We<br />

wilden de Nederlandse versie tegelijkertijd<br />

uitbrengen met de Engelse.<br />

Dan zijn er aan beide kanten van het<br />

Er zit een wereld van verschil tussen Nederlands- en Engelstalige literaire fictie. GUIDO BENSCHOP<br />

Kanaal ontwerpers bezig en moeten<br />

we kiezen als het beeld uit Engeland<br />

binnenkomt. Vaak betreft het dan óf<br />

een overdonderend mooi ontwerp,<br />

óf iets dat gelijkwaardig is aan onze<br />

versie. In dit geval werd het het laatste.<br />

Hoe we dat bepalen? Noem het<br />

intuïtie. Ik vind Nederland trouwens<br />

lang niet zo conservatief als de Verenigde<br />

Staten, hoor. Ze hebben er<br />

misschien wel meer illustraties op het<br />

omslag dan hier, maar die zijn er alleen<br />

om de verwachtingen van de lezer<br />

te bevestigen. Erg braaf.’<br />

Dat het omslag niet alleen een artistieke<br />

aangelegenheid is, bevestigt<br />

Maurits direct. ‘Natuurlijk speelt geld<br />

ook een rol. Voor zo’n buitenlands<br />

ontwerp moet vaak betaald worden,<br />

dan denken we: dat kunnen we zelf<br />

óók mooi doen.’ Nickie Teunissen,<br />

verkoper bij Selexyz in Amsterdam,<br />

geeft de voorkeur in ieder geval aan<br />

Engelstalige omslagen. ‘Wat ik nou<br />

zo jammer vind: Nederlandse uitge-<br />

Economie, intuïtie<br />

en trend spelen een<br />

rol als het gaat om<br />

het ontslagontwerp<br />

vers proberen wel steeds vaker die<br />

geïllustreerde stijl over te nemen uit<br />

het buitenland. Maar dan slaan ze de<br />

plank net mis. Terwijl we het wel kunnen<br />

hier: kijk maar naar Nederlandse<br />

omslagen uit de jaren ’60 en ’70, met<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Bierboekje<br />

Bij Hertog Jan krijg je een<br />

boekje met verhalen van<br />

onder anderen Kluun.<br />

alleen maar letters. Heel krachtig is<br />

dat.’<br />

Nickie kan haar hart ophalen,<br />

want Just Enschede, directeur van de<br />

stichting <strong>De</strong> Best Verzorgde Boeken,<br />

ziet die trend terugkeren. Als jurylid<br />

van de jaarlijkse competitie Het<br />

mooiste boekomslag houdt hij omslagen<br />

scherp in de gaten: ‘Het is altijd<br />

een beetje koffiedik kijken, maar<br />

ik heb het idee dat foto’s op het omslag<br />

hun langste tijd wel hebben gehad.<br />

Illustraties komen steeds vaker<br />

voor, evenals omslagen die alleen beletterd<br />

zijn. Wat dat betreft kun je wel<br />

zeggen dat Nederland steeds vaker<br />

naar het buitenland kijkt.’<br />

Economie, intuïtie en trend spelen<br />

dus een rol als het gaat om het omslagontwerp.<br />

<strong>De</strong> uiteindelijke boe-<br />

...............................................................................<br />

Prijs voor Peter van Brummelen<br />

Parool-redacteur Peter van Brummelen heeft de Jip Golsteijn Journalistiekprijs<br />

2007 gewonnen met zijn verhaal <strong>De</strong> Zoon van Big Bill<br />

Broonzy, over de Nederlandse zoon van een bluesheld.<br />

15<br />

kenkoper speelt slechts een figurantenrol<br />

bij de vormgeving, iets wat je<br />

niet zou verwachten in een tijd waarin<br />

geen stap wordt gezet zonder een<br />

uitgebreid marketingonderzoek<br />

vooraf. Grootschalig onderzoek naar<br />

de Nederlandse lezer en wat die van<br />

een omslag wil, is er in ieder geval<br />

nooit gedaan.<br />

Oscar van Gelderen, uitgever bij<br />

Lebowksi, vindt dat niet meer dan<br />

logisch: ‘Ik weet toch niet wat de Nederlandse<br />

lezer wil? Het zijn er wel<br />

vijftien miljoen.’ Zijn keuze om een<br />

foto op het omslag van Dave Eggers’<br />

nieuwe boek Wat is de wat te gebruiken<br />

in plaats van de oorspronkelijke<br />

illustratie, was dan ook niet moeilijk:<br />

‘Ik vond die foto gewoon mooier dan<br />

de illustratie.’ 1<br />

lijk. Als Kendrick gelijk heeft, is de<br />

huidige cholesterolhype een van de<br />

grootste medische schandalen ooit.<br />

Malcolm Kendrick, <strong>De</strong> cholesterolhype.<br />

Uitgeverij Veen Magazines, 15,95<br />

euro.<br />

<strong>De</strong> Cholesterolhype Malcolm Kendrick<br />

<strong>De</strong><br />

Cholesterolhype<br />

Malcolm Kendrick


16 <strong>Pers</strong>pectief<br />

Non-fi ctie <strong>De</strong> nieuwe Koude Oorlog<br />

Pas op, daar zijn<br />

de Russen weer!<br />

<strong>De</strong> Russen kiezen volgende week<br />

een nieuwe president. Eén ding<br />

staat echter al vast: Poetin blijft. Tot<br />

groot verdriet van de Britse<br />

journalist Edward Lucas.<br />

Mark van Assen<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> ondertitel (Hoe het Kremlin Rusland<br />

en de wereld bedreigt) verklapt het<br />

al een beetje: dit is geen vrolijk boek.<br />

Journalist Edward Lucas (Independent,<br />

BBC, The Economist) maakte de<br />

val van de Sovjet-Unie van dichtbij<br />

mee en betitelt dat meteen al in de<br />

inleiding als een van ‘de gelukkigste<br />

gebeurtenissen in mijn leven’. Maar<br />

wat er daarna is gebeurd, stemt hem<br />

tot diepe droefenis.<br />

Rusland onder leiding van Vladimir<br />

Poetin is een gevaar voor alles en<br />

iedereen, dat is de kern van Lucas’<br />

boek. Moskou trekt zich van niemand<br />

iets aan, heeft lak aan wetten en regels,<br />

zet een grote mond op tegen het<br />

Westen, blijft voormalige satellietstaten<br />

als Estland en Georgië lastigvallen,<br />

is geen liefhebber van de vrijheid<br />

van meningsuiting en misbruikt zijn<br />

olie- en gasvoorraden als politiek<br />

drukmiddel.<br />

Alles wat Lucas<br />

signaleert, biedt<br />

reden tot<br />

ongerustheid<br />

Kortom: we hebben thans te maken<br />

met een nieuwe Koude Oorlog, waarin<br />

het Westen aan de verliezende<br />

hand is terwijl het niet eens in de gaten<br />

heeft dat de strijd al begonnen is.<br />

Lucas verwoordt het zo: ‘Rusland [is]<br />

een reusachtige, met atoombommen<br />

bewapende versie van Saoedie-Arabië:<br />

een land dat zo rijk en machtig is<br />

dat zelfs directe steun aan het terrorisme<br />

geen afkeuring oproept bij het<br />

Westen’.<br />

<strong>De</strong> waslijst van voorbeelden die<br />

Lucas ter ondersteuning van zijn stelling<br />

aandraagt, is indrukwekkend.<br />

Heel indrukwekkend. Zo indrukwekkend<br />

dat de lezer zich vertwijfeld gaat<br />

afvragen of er wel íets is aan Rusland<br />

wat deugt. Goed, zo moet ook Lucas<br />

toegeven, de meeste Russen hebben<br />

het nog nooit zo goed gehad (wat<br />

meteen de populariteit van Poetin<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Poetin, ijzeren greep. REUTERS<br />

verklaart), maar dan heb je het ook<br />

wel gehad. Poetin regeert met ijzeren<br />

hand, aarzelt niet om lastige personen<br />

zoals Aleksandr Litvinenko en<br />

journaliste Anna Politkovskaja uit de<br />

weg te ruimen, stort het land in een<br />

even bloedige als uitzichtloze oorlog<br />

met Tsjetsjenië enkel en alleen om<br />

met speciale ‘anti-terreurmaatregelen’<br />

zijn greep op de openbare orde te<br />

verstevigen en nationaliseert schaamteloos<br />

de grote olieconcerns. Kritiek<br />

uit het Westen? Het zal hem wat. Rusland<br />

telt weer mee, en dat zal de wereld<br />

weten ook.<br />

Het wordt op een gegeven moment<br />

dus wat veel. Door deze schier<br />

eindeloze opsomming van ellende<br />

wordt het de lezer uiteindelijk zwaar<br />

te moede. Het verontrustende is echter<br />

dat er geen speld tussen de krijgen<br />

is. Alles wat Lucas signaleert, biedt<br />

reden tot ongerustheid, vooral de<br />

manier waarop Rusland meer en<br />

meer greep krijgt op de Europese<br />

energievoorziening. Hij hekelt met<br />

name de lakse en naïeve manier<br />

waarop Duitsland zijn deuren wagenwijd<br />

heeft opengezet voor het<br />

Russische gas.<br />

Zijn waarschuwing en oproep aan<br />

het Westen zijn wederom wat zwaar<br />

aangezet: ‘We staan tegenover mensen<br />

die ons kwaad willen doen, ons<br />

willen dwarsbomen en verzwakken’,<br />

zo schrijft hij. ‘Het is hoog tijd dat we<br />

Rusland behandelen als het autoritaire<br />

regime dat het is.’ Hoe? Door net<br />

als in de eerste Koude Oorlog een<br />

front te vormen. Oude tijden herleven.<br />

1<br />

Edward Lucas, <strong>De</strong> Nieuwe Koude<br />

Oorlog. Uitg. Nieuw Amsterdam.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Dvd Jaren vijftig versus nu<br />

<strong>De</strong> vrouw<br />

achter<br />

elke cowboy<br />

Films over het wilde westen lijken<br />

misschien het eeuwige leven te<br />

hebben, maar het genre moet zich<br />

voortdurend opnieuw uitvinden.<br />

Idem dito Pierce ‘James Bond’<br />

Brosnan, die met een Rambo-imitatie<br />

zijn cocktailcarrière defi nitief<br />

afsluit.<br />

Dirk Koppes<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Een verlaten landschap. Bergen,<br />

sneeuw, een man duikt op tussen de<br />

bomen, even zijn rust nemend. <strong>De</strong><br />

adem uit zijn mond bevriest zowat,<br />

hij heeft niet voor niets een bontjas<br />

aan. Dan klinkt er een schot. <strong>De</strong> man<br />

wordt geraakt in zijn bovenarm. Na<br />

een verbaasde blik naar de wond<br />

schreeuwt hij het uit, de echo schalmt<br />

door de bomen. Wie hij is, waarom<br />

hij wordt beschoten weten we niet.<br />

Twintig minuten lang moet hij<br />

gruwelijke dingen ondergaan om aan<br />

de vijandige natuur en aan zijn belagers<br />

te ontsnappen. Voeg daaraan toe<br />

dat de voortvluchtige ook nog eens<br />

<strong>De</strong> Zwarte Doos<br />

................................................................................<br />

Mooie boeken (1)<br />

Een vertaling van Cervantes’ Don Quichote is genomineerd voor de<br />

Bestverzorgde Boek 2007-prijs. Bij de non-fictie staan een fotoboek<br />

van Eva Besnyö en een geschiedenis van Shell genoemd.<br />

<br />

<br />

..................................................................................................<br />

‘Bij elke roman hoort lekkere rotzooi’<br />

Hoe haalt de schrijver het boek uit<br />

zijn hersens? Wordt de Zwarte Doos<br />

geopend met drank, discipline of<br />

engelengeduld? <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> vraagt<br />

spraakmakende auteurs naar hun<br />

succesformule en kraakt de code.<br />

Vandaag: Rascha Peper (1949). Onlangs<br />

verscheen haar nieuwe roman<br />

Vingers van marsepein bij uitgeverij<br />

Nieuw Amsterdam.<br />

Hans van Willigenburg<br />

...<br />

Heeft u een favoriete tijd om te<br />

schrijven?<br />

‘Aan het einde van de ochtend begin<br />

ik. Elf uur, half twaalf. Als ik net uit<br />

James Stewart in ‘Shenandoah’.<br />

met een mes eigenhandig de kogel<br />

uit zijn arm moet verwijderen, en acteur<br />

Pierce Brosnan is wel ver verwijderd<br />

van de rol die hem beroemd<br />

maakte: 007. Als een Rambo moet hij<br />

zichzelf hier tegen een overmacht<br />

verdedigen. In die eerste twintig minuten<br />

zegt hij geen woord (afgezien<br />

van ‘mwoohaarghhaaah’), toch blijft<br />

de kijker hem gefascineerd volgen,<br />

zich afvragend wat hij heeft uitgehaald<br />

om zijn achtervolger, Liam<br />

Neeson, zo kwaad te maken.<br />

Hoe vernieuwend is Brosnans Serap-<br />

bed ben, zie ik het leven niet zo zitten.’<br />

U gaat dan door tot…?<br />

‘Vijf uur, zoiets. Dan ga ik iets aan het<br />

eten doen, als dat nodig is. Maar wanneer<br />

mijn man kookt, ga ik langer<br />

door. Met een glaasje wijn of port aan<br />

het einde van de middag kan ik heel<br />

geïnspireerd raken. Dat zijn dan hele<br />

productieve uren!’<br />

U bent ‘gewoon’ bereikbaar tijdens<br />

het schrijven?<br />

‘<strong>De</strong> telefoon blijft gewoon aan. Als<br />

bellers te veeleisend worden, wimpel<br />

ik ze af.’<br />

him Falls (2006) als western? <strong>De</strong> recente<br />

uitgave van een James Stewartdvd-box<br />

levert uitstekend vergelijkingsmateriaal<br />

op uit de hoogtijdagen<br />

van het genre, de jaren vijftig.<br />

Stewart heeft op zijn eigen manier de<br />

westernfilm nieuwe impulsen gegeven.<br />

Kijk naar zijn dubbelzinnige karakter<br />

in Bend of the River (1952),<br />

waarin hij een groep pioniers naar<br />

hun nieuwe woongebied begeleidt.<br />

Aan de ene kant een ervaren schutter<br />

die zijn talenten voor een goede zaak<br />

Hoe ontstaan uw romans?<br />

‘Het begint meestal met een of meerdere<br />

scènes die aan me trekken. En<br />

die ik zo mooi en helder mogelijk op<br />

papier wil krijgen. Die scènes zijn de<br />

aanjagers van het boek.‘<br />

En hoe werkt u aan het boek zelf?<br />

‘Ik doe veel onderzoek. Spreek met<br />

deskundigen, bezoek musea, verzamel<br />

foto’s. Zo komt er in mijn laatste<br />

boek een zwarte neushoorn voor, dus<br />

had ik een grote, gedetailleerde foto<br />

van een neushoorn op mijn bureau<br />

liggen. Dan kijk ik naar de stand van<br />

de ogen, de neusgaten, de plooitjes<br />

eromheen. En probeer die gezichts-<br />

.......................................................................................................................<br />

RECENSIE | HOORSPEL<br />

ROMEO EN<br />

JULIA<br />

...<br />

Judith Hornman<br />

Romeo’s en Julia’s zijn er in vele soorten<br />

en maten. Naast het gebruikelijke<br />

toneelspel passeerde Shakespeares<br />

beroemde liefdestragedie al eerder de<br />

revue als ballet van Prokofiev, musical<br />

van Bernstein en speelfilm van Baz<br />

Luhrmann. Aan dat rijtje kunnen we<br />

nu ook een hoorspel toevoegen, want<br />

de eerste volledige Nederlandse au-<br />

dioversie van Romeo en Julia is uit.<br />

Uitgeverij Home Academy kwam al<br />

eerder met Hamlet op cd, wat een succes<br />

bleek. Voor deze Romeo en Julia is<br />

gebruikgemaakt van de vrij klassieke<br />

vertaling van Gerrit Komrij, uitgevoerd<br />

door acteurs van toneelgroep <strong>De</strong><br />

Geest. Regisseur Maarten Wansink<br />

legt zijn keuze voor de vertaling uit in<br />

het boekje dat bij de twee cd’s geleverd<br />

wordt: ‘Ik vind Romeo en Julia niet beter<br />

als Verona vervangen wordt door<br />

een achterstandswijk of als de Capuletti<br />

bootvluchtelingen zijn. Bewerken<br />

verkleint de verbeelding.’<br />

Er zijn genoeg andere elementen die<br />

de verbeelding een beetje op weg hel-<br />

pen, want het betreft hier een hoorspel,<br />

geen droog opgelezen luisterboek.<br />

Gnuivende paarden, fluitende<br />

vogels en allerhande gebral op de<br />

achtergrond zorgen samen met de<br />

stemmen van Julia (Marleen Scholten)<br />

en Romeo (Joep van der Geest)<br />

voor een prettig middagje bivakkeren<br />

op de bank. 1<br />

William Shakespeares Romeo en<br />

Julia door Toneelgroep <strong>De</strong> Geest.<br />

Uitgeverij Home Academy<br />

......................................<br />

Mooie boeken (2)<br />

<strong>De</strong> prijs komt voort uit de<br />

uitgeverswereld en eert<br />

bijzondere vormgeving.


Pierce Brosnan is in ‘Seraphim Falls’ ver verwijderd van de rol van 007.<br />

gebruikt, aan de andere kant een man<br />

met een zwart verleden. Pas later leert<br />

de kijker wat hij precies heeft uitgevreten.<br />

Een simpele held is Stewart<br />

niet in deze film.<br />

Simpele goeddoener<br />

Ook in het latere Shenandoah lijkt hij<br />

een simpele goeddoener, maar deze<br />

pater familias laat zien dat hij uit harder<br />

hout gesneden is wanneer zijn<br />

gezin bij de Amerikaanse burgeroorlog<br />

betrokken raakt. Het zoetsappige<br />

...............................................................................................................................<br />

uitdrukking zo exact mogelijk te beschrijven.’<br />

Die foto’s zwerven op uw bureau?<br />

‘Inderdaad. Bij elke roman hoort een<br />

bepaalde rotzooi. Lekkere rotzooi,<br />

vind ik dat. En ik ruim het pas op als<br />

het boek af is.’<br />

U lijkt me geen schrijver die bij A<br />

begint en bij Z eindigt.<br />

‘Klopt. In het begin schreef ik pas verder<br />

als ik vond dat de vorige alinea<br />

perfect was. Maar ja, die wás nooit<br />

perfect. Nu schrijf ik de eerste versie<br />

in een moeite door, maar dat wil niet<br />

zeggen: chronologisch. Soms begin<br />

ik met de slotscène.’<br />

Hoeveel versies schrijft u?<br />

‘O, zeker tien.’<br />

“Als u direct weet welke nieuwe auto u wilt,<br />

zorgen wij dat u hem ook direct krijgt.”<br />

directgeleverd.<br />

Disney-begin is dan snel vergeten.<br />

Toch laat in deze box vooral Winchester<br />

‘73 zich het best vergelijken<br />

met Seraphim Falls. Ook hier gaat het<br />

om een wraakmotief, twee mannen<br />

vechten op leven en dood om een geweer.<br />

<strong>De</strong> winchester uit de filmtitel<br />

belandt steeds weer in andere handen,<br />

maar brengt al zijn eigenaren<br />

dood en verderf. James Stewart en de<br />

schurk Dutch Henry achtervolgen elkaar<br />

net zoals Neeson en Brosnan.<br />

Waar Seraphim Falls een moreel am-<br />

Dat verveelt nooit?<br />

‘Nee. Elke wijziging leidt tot nieuwe<br />

inzichten over het boek, de kracht ervan,<br />

de mogelijkheden. Die wil je tot<br />

het laatste blijven uitputten.’<br />

‘Kill your darlings!’<br />

‘Dat moet je leren. Ooit heb ik een<br />

bijfiguur gecreëerd waarvan redacteuren<br />

zeiden: ‘die houdt té veel op’.<br />

Na een paar weken dacht ik: ze hebben<br />

gelijk.’<br />

Een worsteling?<br />

‘Ach, als ik een brief schrijf, lukt dat<br />

ook niet in één keer.’<br />

Waarom moeten mensen uw jongste<br />

boek lezen? Eén zin!<br />

‘Je gaat de schoonheid inzien van iets<br />

wat je eerst vies en luguber lijkt.’ 1 Rascha Peper.<br />

bigu einde krijgt, wint Stewart en met<br />

hem het goede duidelijk in Winchester<br />

‘73.<br />

<strong>De</strong> landschappen, de kostuums,<br />

het ontloopt elkaar allemaal niet zoveel.<br />

<strong>De</strong> dubbelzinnigheid van de<br />

karakters zie je ook al in 1950. Grootste<br />

verschil is hoe indianen neergezet<br />

worden. Rock Hudson als indianenchief<br />

die zich graag laat neerschieten,<br />

dat zou nu niet meer kunnen. Indianen<br />

waren wilden die je moest neerleggen,<br />

simpel.<br />

Rol van vrouwen<br />

Een ander groot verschil is de rol van<br />

vrouwen, die in de jaren vijftig nog<br />

braaf achter het fornuis verblijven.<br />

Als Shelley Winters Winchester ‘73<br />

binnenloopt, krijgt ze de vreselijkste<br />

dingen naar haar hoofd. Als pianiste/<br />

animeermeisje beperkt haar rol zich<br />

tot roofbuit en te redden slachtoffer.<br />

Typerend voor het vrouwenbeeld<br />

uit die tijd is de speech van James Stewart<br />

tegen zijn aanstaande stiefzoon,<br />

die om de hand van zijn dochter<br />

heeft gevraagd: ‘They expect things<br />

they never ask for. And when they<br />

don’t get them, they ask why. Sometimes<br />

they don’t ask. And then they<br />

just go ahead and punish you for not<br />

doing what you didn’t know you<br />

were supposed to do in the first place.’<br />

In Seraphim Falls hebben ze het<br />

vrouwenprobleem opgelost: er komt<br />

er amper een voor in de film, alleen<br />

als slachtoffer van een brute moord.<br />

Nee, de oude western hervindt zichzelf<br />

voortdurend, maar wie denkt dat<br />

het zichzelf iedere keer heruitvindt,<br />

heeft het mis. 1<br />

James Stewart box: Bend of the river,<br />

Shenandoah, Winchester ‘73 (Universal)<br />

David von Ancken: Seraphim Falls<br />

(A-film)<br />

Poëzie<br />

Chrétien Breukers ...<br />

Nieuwe bundel Ingmar Heytze<br />

Ingmar Heytze probeert de lezer zijn<br />

gedichten in te lokken. Hij stoot ze<br />

niet af met allerlei slimme constructies<br />

en kunstzinnig bedoelde filosofie.<br />

Wat weer niet wil zeggen dat zijn<br />

werk niet slim en kunstig in elkaar zit,<br />

want dat zit het wel. Maar Heytze laat<br />

de taal in zijn beste gedichten vooral<br />

zíngen. Dat geldt opnieuw voor zijn<br />

nieuwe bundel, Elders in de wereld, die<br />

veel sterk nieuw werk bevat. Misschien<br />

zou een kniesoor kunnen zeggen<br />

dat Heytze te váák een nieuwe<br />

bundel samenstelt, wat de kwaliteit<br />

van het geheel niet ten goede komt.<br />

Zo’n kniesoor wil ik niet zijn. Al was<br />

het maar om een gedicht als Triep<br />

waarin Heytze een gebeurtenis uit de<br />

actualiteit – het gaat over Pascal Triep<br />

van de Scheveningse burenmoord –<br />

in een heel sterk vers weet om te zetten.<br />

www.ingmarheytze.nl<br />

Eerste stadsdichter Utrecht?<br />

Utrecht heeft nog geen stadsdichter.<br />

Hoewel Ingmar Heytze het Utrechtse<br />

stadsdichterschap al jaren de facto<br />

vervult, is hij het de jure niet. Hij<br />

maakt actualiteitsgedichten voor AD/<br />

UN, maar is niet ‘in dienst’ van de gemeente.<br />

D66 Utrecht vindt het, bij<br />

monde van gemeenteraadslid Alice<br />

van Rooij, ‘echt tijd worden voor een<br />

officiële stadsdichter in Utrecht.’ Op<br />

de vraag of Van Rooij Heytze de functie<br />

al heeft aangeboden, zegt ze: ‘Hij<br />

heeft met mij meegedacht. Hij wil,<br />

net als wij, graag dat Utrecht een echte<br />

stadsdichter krijgt.’ Heytze zelf zegt<br />

over zijn plannen: ‘Het idee voor een<br />

stadsdichter suddert al jaren in<br />

Utrecht. Ik heb aan D66 voorgesteld<br />

dat ik, als er wordt besloten om een<br />

Utrechtse stadsdichter in te stellen,<br />

<strong>Pers</strong>pectief<br />

....................................................................<br />

Gedicht van de week<br />

Triep<br />

Niet meteen naar buiten kijken maar er rommelt<br />

iemand in de tuin hij heeft een broodmes<br />

in zijn borst zo komt de kavel<br />

moeilijk winterklaar<br />

buurvrouw hangt de was van jammer dan<br />

aan scherpe lijnen buurvrouw twee<br />

Bennyhillt beeld in beeld uit<br />

doe mij zo’n blooperdweilorkest met glijfluit<br />

als die man over dat hekje valt want later staat-ie<br />

kater kater niks meer aan de hand weer op<br />

gewoon het beeld naar zwart voordat<br />

het beeld voorgoed naar zwart en alles ademt<br />

lente vogels vrede<br />

Ingmar Heytze, uit: Elders in de wereld, uitg. Podium, <strong>2008</strong><br />

17<br />

de functie voor de eerste keer vervul.<br />

Ik kan er dan voor zorgen dat er een<br />

goede bodem wordt gelegd voor alle<br />

stadsdichters die na mij komen, van<br />

taakomschrijving tot budgetten,<br />

sponsoring en benoemingsprocedure.’<br />

D66 Utrecht zal in april een<br />

initiatiefvoorstel indienen.<br />

www.d66utrecht.nl<br />

Bukowski’s huis monument?<br />

Dronkenlap, enfant terrible en oh ja,<br />

ook schrijver en dichter. Charles<br />

Bukowski was het allemaal. Nog<br />

steeds weet de in 1994 overleden auteur<br />

de gemoederen nu en dan flink<br />

bezig te houden; vorig jaar nog over<br />

zijn voormalige woonhuis in Los Angeles.<br />

Eigenaren van naburige panden<br />

meenden dat de auteur nazisympathieën<br />

had gekoesterd. Onzin,<br />

maar wel aanleiding om de bungalow<br />

die Bukowski tussen 1963 en<br />

1972 bewoonde geen monumentenstatus<br />

te geven. Nu lijkt het erop dat<br />

het plan alsnog doorgaat. <strong>De</strong> International<br />

Herald Tribune van 20 <strong>februari</strong><br />

meldt dat de gemeente ‘the landmarking<br />

of the adobe-colored bungalow’<br />

tijdens een zitting op dinsdag heeft<br />

goedgekeurd. Over die vreemde huiseigenaren<br />

meldt de krant dat ze afwezig<br />

waren op de zitting.<br />

www.iht.com/<br />

Dichters op YouTube<br />

Coen Peppelenbos heeft op zijn weblog<br />

een mooie inventarisatie gemaakt<br />

van dichters op YouTube. Aanvullingen<br />

mogen in de reacties worden geplaatst.<br />

Erg geestig is het als serieus<br />

gedicht voorgelezen Manuela van<br />

Jacques Herb, door Gerrit Komrij en<br />

Marcel Vanthilt. Maar ook voor parodieën<br />

is er een plekje; zo maken we<br />

kennis met een briljante Campertimitatie<br />

van Herman Koch.<br />

http://coenpeppelenbos.blogspot


18<br />

<br />

<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

Media<br />

Ruud in gesprek met leerlinge Emel. NCRV<br />

Televisie<br />

Ruud: onorthodox en<br />

geliefd zonder diploma<br />

Maarten Bloem<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

In NCRV’s Vaarwel vmbo kijken we<br />

mee met leraar Ruud Rosier en zijn<br />

‘guppies’ van klas 4C van de ‘zwarte’<br />

vmbo-school <strong>De</strong> IJdoorn in Amsterdam-Noord.<br />

Rosiers onorthodoxe<br />

manier van lesgeven, zijn ontwapenende<br />

persoonlijkheid en zijn Amsterdamse<br />

humor zijn onovertroffen.<br />

Zelfs kinderen die geen les van hem<br />

hebben, komen naar hem toe.<br />

Meester Ruud Rosier was ooit zelf<br />

een jongen van de straat. Hij heeft<br />

zijn vader niet gekend, zijn aan drank<br />

verslaafde moeder kon niet voor hem<br />

zorgen en hij groeide op in tehuizen<br />

en pleeggezinnen. Op de eerste dag<br />

van het nieuwe schooljaar vertelt hij<br />

...........................<br />

...........................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4<br />

RTL 5<br />

17.00<br />

17:00 KRO Kindertijd<br />

17:25 Sesamstraat<br />

17:59 EénVandaag<br />

18:00 NOS Journaal<br />

18:20 EénVandaag<br />

18:45 NOS Sportjournaal<br />

19:00 Lingo<br />

19:25 Intensive Care<br />

20.00<br />

20:00 NOS Journaal<br />

20:30 Blik op de weg<br />

21:05 Missers!<br />

21:40 Opsporing verzocht<br />

22.00<br />

22:25 Zedenpolitie<br />

23:00 Pauw & Witteman<br />

23:55 NOS Journaal<br />

.......................................<br />

RTL 7 RTL 8 SBS 6 Net 5<br />

Veronica<br />

17.00<br />

18:00 RTL Voetbal: KNVB Beker<br />

Haarlem - Heracles Almelo<br />

20.00<br />

20:30 RTL Voetbal: KNVB Beker FC<br />

Dordrecht - Roda JC<br />

22.00<br />

23:20 Mayday mayday<br />

00:20 RTL Poker: World Poker Tour<br />

de klas altijd eerst zijn levensverhaal.<br />

Zo dwingt hij respect bij zijn leerlingen<br />

af en wint hij hun vertrouwen.<br />

Al zes jaar staat de onorthodoxe<br />

leraar zonder de vereiste diploma’s<br />

voor de klas. Als zij-instromer behoort<br />

hij zijn onderwijsbevoegdheid<br />

te halen. Maar volgens Ruud is dat<br />

ondoenlijk, het kost te veel tijd. Bovendien<br />

staat de theoretische opleiding<br />

veel te ver van de dagelijkse<br />

vmbo-praktijk. ‘Wat zal ik me in<br />

godsnaam bezighouden met economische<br />

vraagstukken terwijl ik voor<br />

de klas eenvoudige btw-sommetjes<br />

sta uit te leggen’, aldus de docent. Elk<br />

schooljaar eindigt met dezelfde spannede<br />

vraag: wordt Ruuds contract<br />

verlengd? 1<br />

Ned2, 23.25<br />

17.00<br />

17:00 NOS Journaal<br />

17:10 Soeterbeeck<br />

17:35 MAX & Loretta<br />

18:25 That’s the question<br />

18:55 Man bijt hond<br />

19:25 Gezocht<br />

19:55 Rail away<br />

20.00<br />

20:25 Netwerk<br />

20:50 Per ongeluk<br />

21:20 Het elfde uur<br />

22.00<br />

22:00 NOS Journaal<br />

22:15 Nova/<strong>De</strong>n Haag vandaag<br />

22:50 ‘t Zal je maar gebeuren<br />

23:25 NCRV Dokument: Vaarwel vmbo<br />

00:20 In Europa<br />

17.00<br />

17:00 Everybody loves Raymond<br />

17:30 Oprah Winfrey show<br />

18:20 Dr. Phil<br />

19:10 Jouw vrouw, mijn vrouw<br />

20.00<br />

20:00 The nanny<br />

20:30 The Commitments<br />

22.00<br />

22:40 As the world turns<br />

23:30 Oprah Winfrey show<br />

00:20 4 in het land<br />

SynthHop-tv Beleefde Zwolse producer op pad met rauwe Britse rapper<br />

Kubus volgt BangBang<br />

Mc BangBang rapt als een wild dier:<br />

dat heeft hij te danken aan zijn rauwe<br />

jeugd in Londen. In de MTVdocuserie<br />

Pie & Mash neemt hij zijn<br />

Zwolse muziekcompaan Kubus mee<br />

op reis naar zijn roots.<br />

Judith Hornman<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Paula Abdul zong het in 1990 al: Opposites<br />

Attrack. Dat is zeker het geval<br />

met Zwolse producer Kubus en de uit<br />

Londen afkomstige mc BangBang.<br />

Kubus maakt tegendraadse beats,<br />

maar is verder zo clean cut als maar<br />

kan: beleefd, nuchter en ontspannen.<br />

<strong>De</strong> van onder tot boven getatoeëerde<br />

BangBang schreeuwt vaker dan hij<br />

praat, is op z’n zachtst gezegd nogal<br />

explosief en heeft een roerig verleden<br />

met drugs en geboefte. Ondanks dat<br />

grote persoonlijke contrast hebben<br />

ze elkaar op muzikaal gebied helemaal<br />

gevonden: na de succesvolle<br />

samenwerking op het album Learning<br />

curves dat vorig jaar voortkwam, ligt<br />

er sinds 15 <strong>februari</strong> een verse Kubus<br />

en BangBang in de schappen: Pie &<br />

Mash (TopNotch).<br />

Ter ere van deze dubbelaar met<br />

een totaal van dertig nieuwe synth<br />

hop nummers heeft MTV een gelijknamige,<br />

achtdelige docuserie gemaakt.<br />

Hierin neemt de half Ierse,<br />

half Jamaicaanse BangBang Kubus<br />

mee naar de plaats waar hij opgroeide:<br />

zuidoost-Londen. ‘Het is de vraag<br />

wat Kubus gaat doen: buigen of barsten’,<br />

stelt BangBang in de introductie.<br />

Kubus zelf maakt zich meer zorgen<br />

of BangBang niet vervalt in zijn<br />

17.00<br />

17:13 NOS Jeugdjournaal.nl<br />

17:20 Mr. Bean, the animated series<br />

17:30 Kika & Bob<br />

17:48 SudoKidz<br />

18:00 <strong>De</strong> Daltons, de jongensjaren<br />

18:25 Het Klokhuis<br />

18:45 NOS Jeugdjournaal<br />

19:00 ONM<br />

19:21 NOS Journaal<br />

19:30 <strong>De</strong> wereld draait door<br />

20.00<br />

20:25 40 dagen zonder seks<br />

21:00 Roes<br />

21:30 Nu we er toch zijn<br />

22.00<br />

22:00 Say no to the knife<br />

22:30 NOS Sportjournaal<br />

22:45 NOS Journaal<br />

22:50 <strong>De</strong> nieuwste show<br />

23:20 Raymann is laat<br />

00:10 <strong>De</strong> wereld draait door<br />

17.00<br />

17:30 Monk<br />

18:30 Medisch centrum<br />

19:00 Hart van Nederland - Vroege editie<br />

19:20 Shownieuws - Vroege editie<br />

20.00<br />

20:00 Trauma centrum<br />

20:30 House<br />

21:30 Murder investigation<br />

22.00<br />

22:30 Hart van Nederland - Late editie<br />

22:45 Piets weerbericht<br />

22:50 Shownieuws - Late editie<br />

23:20 Tienermoeders<br />

23:50 World’s worst drivers<br />

oude crack- en heroïneverslaving.<br />

BangBang maakt al snel duidelijk dat<br />

het hem menens is om zijn roots aan<br />

Kubus (of op z’n Brits: Koewbes) te<br />

laten zien. In de eerste aflevering<br />

neemt hij de Zwolse oud-skater mee<br />

17.00<br />

17:05 As the world turns<br />

18:00 RTL Nieuws<br />

18:15 Editie NL<br />

18:35 RTL Boulevard<br />

19:30 RTL Nieuws<br />

19:55 RTL Weer<br />

20.00<br />

20:00 Goede tijden, slechte tijden<br />

20:30 Bouwval gezocht<br />

21:30 Mijn tent is top<br />

22.00<br />

22:35 4 in het land<br />

23:00 RTL Nieuws<br />

23:10 RTL Weer<br />

23:15 Jouw vrouw, mijn vrouw<br />

00:10 RTL Boulevard<br />

17.00<br />

17:15 Will & Grace<br />

17:45 Gilmore girls<br />

18:40 Charmed<br />

19:35 McLeod’s daughters<br />

20.00<br />

20:30 <strong>De</strong>sperate housewives<br />

21:25 Dirt<br />

22.00<br />

22:25 Law & Order: Special Victims Unit<br />

23:20 Law & Order: Criminal intent<br />

00:15 Will & Grace<br />

Everybody loves Raymond, 17.00 uur <strong>De</strong>sperate housewives, 20.30 uur<br />

Twee tegenpolen: mc BangBang (links) en de Zwolse producer Kubus.<br />

voor een roadtrip naar zijn oude dealer.<br />

‘We mogen ’m alleen niet filmen.<br />

Dat zou niet goed zijn voor zijn rastaimago’,<br />

legt BangBang uit. Kubus<br />

kijkt een beetje zenuwachtig, alsof hij<br />

voor het eerst op safari is. Daarmee is<br />

.....................................<br />

17.00<br />

17:30 Beauty & de nerd<br />

18:30 The king of Queens<br />

19:00 Dharma & Greg<br />

19:30 <strong>De</strong> Gouden Kooi<br />

20.00<br />

20:00 PostcodeLoterij: <strong>De</strong>al or no deal<br />

20:30 CSI: Miami<br />

21:30 Parels & zwijnen<br />

22.00<br />

22:30 Shock doc: <strong>De</strong> vrouw van 500<br />

kilo<br />

23:30 <strong>De</strong> Gouden Kooi<br />

00:00 PostcodeLoterij: <strong>De</strong>al or no deal<br />

00:30 The king of Queens<br />

.....................................<br />

17.00<br />

17:05 Totally spies<br />

17:30 Kim Possible<br />

18:00 Seinfeld<br />

18:30 3rd Rock from the sun<br />

19:00 Friends<br />

19:30 Spin city<br />

19:55 Joey<br />

20.00<br />

20:30 Police Academy 7: Mission to<br />

Moscow<br />

22.00<br />

22:10 The naked gun: From the fi les of<br />

police squad!<br />

23:55 Late night poker Ace 2 & Masters<br />

01:05 Nachtprogrammering: Late<br />

night<br />

02:00 Poker after dark


naar zijn roots<br />

de kous lang niet af, want daarna laat<br />

BangBang Kubus pas écht goed voelen<br />

hoe het is om een rotjeugd te hebben<br />

gehad in een rotbuurt.<br />

Om niks begint hij Kubus uit te<br />

foeteren: ‘Je bent nu in mijn stad!<br />

...........................<br />

Eén Canvas<br />

17.00<br />

17:05 Vrolijk Vlaanderen<br />

17:35 Buren<br />

18:00 Het journaal<br />

18:10 <strong>De</strong> rode loper<br />

18:35 Blokken<br />

19:00 Het journaal<br />

19:40 Man bijt hond<br />

20.00<br />

20:05 Het weer<br />

20:10 Thuis<br />

20:40 Kinderen van <strong>De</strong>windt<br />

21:30 Eén wereld: Race tegen de tijd<br />

22.00<br />

22:05 <strong>De</strong> laatste show<br />

22:50 Het journaal laat<br />

23:11 KENO-uitslagen<br />

23:12 Het weer<br />

23:15 Third rock from the sun<br />

23:40 <strong>De</strong> rode loper<br />

00:00 Man bijt hond<br />

...........................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

+ UITGELICHT+<br />

.......................................<br />

BBC 1 BBC 2 ARD ZDF<br />

17.00<br />

17:10 Best of friends<br />

17:35 Blue Peter<br />

18:00 Newsround<br />

18:15 The weakest link<br />

19:00 Nieuws en weerbericht<br />

19:30 Regionaal nieuws en<br />

weerbericht<br />

20.00<br />

20:00 The One show<br />

20:30 EastEnders<br />

20:57 Nieuws en regionaal nieuws<br />

21:00 Holby City<br />

22.00<br />

22:00 Hotel Babylon<br />

23:00 Nieuws, regionaal nieuws en<br />

weerbericht<br />

23:25 Regionaal nieuws<br />

23:35 Imagine<br />

00:30 Film <strong>2008</strong><br />

01:00 Morvern Callar<br />

Weg uit je comfortzone, wie kan je<br />

vertrouwen? Doe eens wat enthousiaster!’<br />

Aangedaan, maar niet uit het<br />

veld geslagen, vraagt Kubus waarom<br />

BangBang het hem zo moeilijk<br />

maakt.<br />

Het duurt even voor hij erachter is<br />

dat zijn reisgenoot met voorbedachten<br />

rade aan het dollen is, maar voor<br />

wie de kleine Brit met de grote mond<br />

niet kent, moet het behoorlijk angstaanjagend<br />

zijn. Zelfs de camerajongens<br />

lijken af en toe bewust wat afstand<br />

te nemen van BangBang en zijn<br />

onberekenbare karakter.<br />

Kubus lijkt pas echt meer van<br />

BangBang te begrijpen als die hem<br />

zijn oude, afgeragde kamertje laat<br />

zien waarin hij in een drugsroes allerlei<br />

rapteksten en tekeningen op de<br />

muur zette.<br />

Kubus begrijpt<br />

BangBang beter als<br />

die hem zijn oude<br />

kamertje laat zien<br />

BangBang heeft een interessant leven,<br />

dat is duidelijk. Maar zonder het contrast<br />

van de nuchtere Kubus was Pie &<br />

Mash hoogstens een shockdoc geworden.<br />

Een goed voorbeeld is hoe de twee<br />

op een smakelijk stukje kip reageren.<br />

BangBang: ‘Wooohooo! I love that<br />

motherfucking motherfucker right<br />

there!’ Kubus: ‘Lekker. Maar misschien<br />

was het nog lekkerder met een<br />

beetje zout.’ 1<br />

17.00<br />

17:05 Aladdin in het Disney festival<br />

17:30 Miss BG<br />

17:40 <strong>De</strong> ongelofelijke avonturen van<br />

Kika & Bob<br />

17:55 Op schok<br />

18:05 Karrewiet<br />

18:15 Spring<br />

18:30 Gebuisd<br />

18:50 W817<br />

19:10 Zap Jr. High<br />

19:25 Karrewiet<br />

19:35 Lizzie McGuire<br />

20.00<br />

20:00 CANVAS<br />

20:00 Terzake<br />

20:40 Pulling<br />

21:10 Visions of the future<br />

21:40 In Europa<br />

22.00<br />

22:15 Lux<br />

22:20 Earth - The power of the planet<br />

17.00<br />

17:30 Ready steady cook<br />

18:15 Britain’s dream homes<br />

19:00 Eggheads<br />

19:30 Brainbox challenge<br />

20.00<br />

20:00 This world<br />

20:30 Wainwright’s walks<br />

21:00 An island parish<br />

21:30 Masterchef<br />

22.00<br />

22:00 Horizon<br />

22:50 Coast<br />

23:00 Mock the week... Again<br />

23:30 Newsnight<br />

00:15 Weerbericht<br />

00:20 BBC Four on BBC Two: Whatever<br />

happened to Radio 2?<br />

01:20 BBC News 24<br />

03:00 Sportsbank special: Dance TV<br />

05:00 Techno<br />

.......................................<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

Media<br />

Film<br />

‘Nederlands’ succes bij de Oscars<br />

<strong>De</strong> gebroeders Coen. REUTERS<br />

Talkshow<br />

‘I’m fucking<br />

Ben Affleck’<br />

Niet elke running gag van Amerikaanse<br />

komieken is het vermelden<br />

waard, deze wel. Om haar vriendje,<br />

de populaire talkshowhost Jimmy<br />

Kimmel te feliciteren met zijn talkshowjubileum,<br />

maakte komiek Sarah<br />

Silverman een verrassingsfilmpje I’m<br />

fucking Matt Damon, waarin ze claimt<br />

vreemd te gaan met de populaire acteur.<br />

Het filmpje werd razendsnel een<br />

hit op YouTube. Kimmel komt nu<br />

met een passend gefilmd antwoord:<br />

I’m fucking Ben Affleck. Meerdere beroemdheden<br />

figureren in het geestige<br />

filmpje, dat eindigt met een We are the<br />

world-achtige ode van celebs aan de<br />

geliefden Kimmel en Affleck. 1<br />

Zie filmpje op:<br />

http://www.youtube.com/<br />

watch?v=sIQrBouWRiE<br />

Film: The Commitments Komisch<br />

muziekdrama van Alan Parker.<br />

RTL8, 20.30<br />

<strong>De</strong>sperate housewives Vandaag<br />

start seizoen 4.<br />

Net5, 20.30<br />

Roes! Dramaserie over ervaringen<br />

van jongeren met drugs en alcohol.<br />

Ned3, 21.00<br />

Missers! Reportageserie over<br />

medische misstanden.<br />

Ned1, 21.05<br />

Shock doc: <strong>De</strong> vrouw van 500<br />

kilo.<br />

RTL5, 22.30<br />

17.00<br />

17:00 Tagesschau um fünf<br />

17:15 Brisant<br />

18:00 ARD vor acht<br />

19:50 Das Wetter im Ersten<br />

19:55 Börse im Ersten<br />

20.00<br />

20:00 Tagesschau<br />

20:15 Um Himmels Willen<br />

21:05 In aller Freundschaft<br />

21:50 Sportschau: Voetbal<br />

22.00<br />

22:15 Tagesthemen<br />

22:43 Das Wetter im Ersten<br />

22:45 Menschen bei Maischberger<br />

00:00 Nachtmagazin<br />

00:20 Die wunderbare Macht<br />

02:05 Tagesschau<br />

02:10 Das tiefe Tal<br />

03:50 Sturm der Liebe<br />

04:40 Tagesschau<br />

04:45 ARD-Buff et<br />

Mediaredactie<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> korte animatiefilm Peter en de Wolf<br />

van Suzie Templeton heeft gisternacht<br />

een Academy Award gewonnen.<br />

<strong>De</strong> in Amsterdam woonachtige<br />

Britse regisseuse nam de ultieme<br />

filmprijs in ontvangst tijdens de Oscar<br />

Night in Hollywood. Suzie ging<br />

de rode loper over met haar Nederlandse<br />

partner en filmmaker Rosto in<br />

een creatie van de Nederlandse<br />

mode-ontwerper Percy Irausquin.<br />

<strong>De</strong> tachtigste editie van de Oscars<br />

had als grote winnaar dit jaar de don-<br />

.......................................<br />

Het gesprek<br />

17.00<br />

17.30 Een politiek gesprek<br />

18.00 FC Het Gesprek<br />

19.00 Het gesprek van de dag<br />

20.00<br />

20.00 Het beste uit de wandeling<br />

20.30 Een duurzaam gesprek<br />

21.30 Een politiek gesprek<br />

22.00<br />

22.00 Pitchtalk<br />

23.00 Het gesprek van de dag<br />

00.00 Het beste uit de wandeling<br />

00.30 Een duurzaam gesprek<br />

Frasier, 22.05 uur<br />

.......................................<br />

17.00<br />

17:00 heute - Wetter<br />

17:15 hallo deutschland<br />

17:45 Leute heute<br />

18:00 SOKO Wien<br />

19:00 heute<br />

19:20 Weerbericht<br />

19:25 Die Rosenheim-Cops<br />

20.00<br />

20:15 Ein jahr mit der Queen<br />

21:00 Frontal 21<br />

21:45 heute-journal<br />

22.00<br />

22:12 Weerbericht<br />

22:15 37°<br />

22:45 Johannes B. Kerner<br />

00:00 heute nacht<br />

00:15 Neu im Kino<br />

00:20 Das Imperium der Wölfe<br />

02:25 heute<br />

02:30 Kerner kocht<br />

03:40 heute<br />

03:45 Frontal 21<br />

19<br />

.....................................<br />

Comedy Central<br />

<br />

<br />

kere, door de broers Ethan en Joel<br />

Coen geregisseerde, moderne western<br />

No Country for Old Men. <strong>De</strong> film<br />

won de Oscars voor beste film, aangepast<br />

scenario en regie. <strong>De</strong> Spaanse<br />

acteur die in deze film een psychopaat<br />

speelt, Javier Bardem, won een<br />

Oscar voor beste mannelijke bijrol.<br />

Europese acteurs en actrices deden<br />

sowieso goede zaken tijdens het filmgala.<br />

<strong>De</strong> Britse acteur Daniel Day-Lewis<br />

won voor zijn vertolking van een<br />

oliebaron in There will be blood. <strong>De</strong><br />

Franse actrice Marion Cotillard voor<br />

haar rol als Edith Piaf in La Vie en<br />

Rose. 1<br />

17.00<br />

17:10 Edgar & Ellen<br />

17:35 Ricky Sprocket<br />

17:55 Grossology<br />

18:20 Animaniacs<br />

18:55 Het huis Anubis<br />

19:25 El Tigre<br />

19:35 My parents are aliens<br />

20.00<br />

20:00 That 70’s Show<br />

20:25 Family guy<br />

20:50 8 Simple rules<br />

21:15 The Fresh Prince of Bel Air<br />

21:40 South Park<br />

22.00<br />

22:05 Frasier<br />

22:30 Family guy<br />

22:55 That 70’s Show<br />

23:20 8 Simple rules<br />

.....................................<br />

Discovery Channel<br />

17.00<br />

17:05<br />

18:00<br />

18:30<br />

FutureCar: The fuel<br />

How it’s made<br />

How do they do it?: Monster<br />

digger/Submarine/Beer car<br />

19:00<br />

20.00<br />

Mythbusters: Concrete glider<br />

20:00<br />

21:00<br />

22.00<br />

Dirty jobs: Ostrich farmer<br />

Extreme engineering: Floating city<br />

22:00<br />

23:00<br />

00:00<br />

Oil strike!<br />

Mega builders: Sinking wings<br />

Biker build-off : <strong>De</strong>troit Bros vs<br />

Jason Kangas<br />

01:00 When disaster strikes: Mould<br />

epidemic<br />

01:55 Oil, sweat and rigs: The road to<br />

recovery


Voordeelboeken vind je op bruna.nl<br />

Leuke en spannende boeken voor een scherpe<br />

prijs vind je nu op bruna.nl. Bij Bruna noemen we<br />

dat de Bruna voordeelboeken. Bestsellers,<br />

prachtige romans en thrillers voor weinig geld.<br />

Maar voor heel veel leesplezier!<br />

Op bruna.nl laat je je bestelling thuis bezorgen of<br />

je haalt hem zonder extra kosten op bij je Bruna<br />

winkel. Ook daarom is Bruna de gemakkelijkste<br />

boekwinkel voor leesliefhebbers.<br />

<br />

<br />

12.50<br />

<br />

<br />

12.50<br />

<br />

<br />

12.50


SUDOKU <br />

4 6 1<br />

6 5 3<br />

7 3 9 6 8<br />

5 4 8 1<br />

8 5 9 3<br />

6 9 2 7<br />

7 2 3 4<br />

4 5 1 7<br />

2 9<br />

6 1 7<br />

7 9 8 4<br />

8 7 2<br />

7 6 3<br />

9 2 1<br />

1 6 8<br />

3 1 5<br />

5 7 9 2 4<br />

9 4 6<br />

7 5 6<br />

1 4<br />

8 9<br />

5 9 4 6 1<br />

7 4<br />

2 3<br />

3 9<br />

6 2 5 7<br />

9<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

21<br />

Puzzel <br />

<br />

ZWEEDS RAADSEL: CRYPTOGRAM<br />

OPLOSSINGEN VAN GISTEREN<br />

varende<br />

militair<br />

zoëven<br />

spinnenweefselproefuitzending<br />

pad<br />

bloeimaand<br />

wagen<br />

nieuw<br />

3<br />

dieventaal<br />

vis<br />

BRAINSNACK ®<br />

5<br />

speelgoedschaamte<br />

Om deze brochettes met zeven stukjes vlees te maken<br />

werden er vier verschillende soorten vlees gebruikt.<br />

Hier zie je de eerste drie brochettes van een hele reeks.<br />

Hoe zal brochette 99 eruit zien? Antwoord als volgt vb.<br />

DABCDAB.<br />

LETTERMATCH - 15<br />

ontgrate<br />

vis<br />

kunsttaal<br />

sportprijs<br />

1<br />

vreemde<br />

munt<br />

fideel<br />

koude<br />

valwind<br />

4<br />

zwemvogel<br />

diepte<br />

biljartterm<br />

1 2 3 4 5 6 7<br />

verzekerenloofboom<br />

tennisterm<br />

<br />

7<br />

6<br />

12<br />

5<br />

voorzetsel<br />

deel<br />

van het<br />

gebit<br />

1 2 3<br />

4 5<br />

9<br />

HORIZONTAAL: 1. Bang van een opschrift in de krant? (8); 4.<br />

Zo gaan de conservatieven door de bocht (8); 6. Betuigt genegenheid<br />

aan de zee (4); 8. Het gaat bij dit muziekstuk om de<br />

dochter van Cadmus (7); 9. Een van de gronden van een uitdrukking<br />

(4); 10. Hierop rijdt men vanzelf weg (8); 11. Slap verdienste<br />

voor zeven dagen werk (8).<br />

VERTICAAL: 1. <strong>De</strong> rang van een blaasinstrument (6); 2. Doe<br />

aan sport om in beeld te komen! (6); 3. <strong>De</strong> kreet van een dansmeisje<br />

(7); 5. Bekje van Assepoester (7); 6. Waarop het hoofd<br />

gaat dansen? (6); 7. <strong>De</strong> benen nemen met stukken grond (6).<br />

4<br />

11<br />

13 24 7<br />

13<br />

12<br />

6<br />

27 18 6<br />

8<br />

10<br />

11<br />

9<br />

10<br />

6 7<br />

Cryptogram<br />

5 3 6 1 4 8 7 9 2<br />

HORIZONTAAL:<br />

2 1 4 5 9 7 3 8 6<br />

1. Talkshow; 4. bezoeker; 7 8 9 6 3 2 1 5 4<br />

6. spit; 8. kransje; 9. rage; 6 5 1 7 8 3 2 4 9<br />

10. tochtgat; 11. motregen. 8 9 2 4 6 1 5 3 7<br />

VERTICAAL:<br />

4 7 3 9 2 5 6 1 8<br />

1. Tobber; 2. Knokke; 3. 1 6 8 2 5 9 4 7 3<br />

hokvast; 5. rasecht; 6. sec- 9 2 7 3 1 4 8 6 5<br />

tie; 7. testen.<br />

3 4 5 8 7 6 9 2 1<br />

Zweeds<br />

-c-a-r-iheelhuids<br />

-reu-snik<br />

beril-ooi<br />

-m-neo-ttoe-tegel<br />

-neb-lire<br />

filosofie<br />

-eta-eter<br />

HAMSTER<br />

Optische illusie<br />

Dit is een mooi voorbeeld<br />

van de Frazer illusie. <strong>De</strong><br />

concentrisch gelegde elementen<br />

lijken een beetje<br />

scheef te liggen, maar dat<br />

is gezichtsbedrog.<br />

Bij onderstaande kakuro® vormen<br />

de getallen in de zwarte<br />

driehoekjes de som van cijfers<br />

van 1 tot en met 9, die horizontaal<br />

of verticaal in de aangrenzende<br />

vakjes worden ingevuld.<br />

<strong>De</strong> Sumbrero® links is<br />

een drieweg-kakuro® waarbij<br />

de getallen in de driehoekjes<br />

de som vormen van cijfers, die<br />

verticaal of diagonaal in de<br />

aangrenzende witte vakjes<br />

moeten worden ingevuld. <strong>De</strong> 0<br />

doet helemaal niet mee. Per<br />

som mag elk cijfer maar één<br />

keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld:<br />

4=1+3 of 3+1, maar niet<br />

0+4, 4+0 of 2+2.<br />

SUDOKU SUDOKU KAKURO ® <br />

4 1 2 7 8 5 6 3 9<br />

9 6 5 4 1 3 2 7 8<br />

7 8 3 2 9 6 5 1 4<br />

1 7 8 6 3 4 9 2 5<br />

3 4 9 1 5 2 7 8 6<br />

5 2 6 8 7 9 1 4 3<br />

2 3 4 9 6 7 8 5 1<br />

6 5 1 3 2 8 4 9 7<br />

8 9 7 5 4 1 3 6 2<br />

Kakuro ® & Sumbrero ®<br />

SUMBRERO ® Kakuro® van gisteren<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

2<br />

<br />

4 16 7 22<br />

3 11<br />

4 3<br />

6<br />

10<br />

......................................................................................................................<br />

LEZERS<br />

COLUMN mijncolumn@depers.nl<br />

Agressieve apparaten<br />

Koen Wieringa ...<br />

<strong>De</strong> server bij mij op kantoor klinkt als<br />

een overmaatse, agressieve haardroger,<br />

vermengd met het geluid van<br />

een blazende kat. Soms lijkt het alsof<br />

het apparaat harder gaat blazen als ik<br />

er langs loop. Wellicht heeft de server<br />

geen zin vandaag, of is hij zojuist<br />

afgewezen door die mooie, elegant<br />

vormgegeven printer die op een tafeltje<br />

verderop staat te snorren als<br />

een krolse poes. Hoe dan ook, je<br />

schrikt je rot van de agressie die het<br />

apparaat ineens tentoon kan spreiden.<br />

Agressieve apparaten tot daar aan<br />

toe, maar agressieve mensen, dat is<br />

geheel andere koek.<br />

Zo stond ik kort geleden in de vries-<br />

kou op het station te wachten om in<br />

een warme trein naar mijn warme<br />

huisje te stappen. <strong>De</strong> mensen op het<br />

perron stonden ongeduldig te wachten<br />

tot ze een plaatsje konden bemachtigen,<br />

maar eerst moest er nog<br />

een lange stoet mensen uitstappen.<br />

Een oud vrouwtje stapte als laatste uit<br />

toen een lang, puisterig ventje van een<br />

jaar of zeventien al in de trein stapte,<br />

op de voet gevolgd door zijn maat, die<br />

een blik bier van een halve liter in zijn<br />

handen had.<br />

Het omaatje werd door het ventje<br />

bruusk opzij gemaaid. Ze zei er niets<br />

van, maar haar ogen spraken boekdelen.<br />

Er heerste verbazing alom.<br />

In de coupé zat het tweetal tegenover<br />

mij en liet zich het bier smaken. Iets<br />

wat voor muziek moest doorgaan,<br />

9<br />

3 1 2 1<br />

1 2 3 5<br />

5 2 1 3<br />

17<br />

4 8<br />

9<br />

8<br />

7 1 9 5 3 2 4 6 8<br />

3 6 4 9 8 7 2 5 1<br />

8 2 5 6 1 4 9 3 7<br />

9 3 8 2 4 6 1 7 5<br />

2 5 1 8 7 3 6 4 9<br />

6 4 7 1 9 5 8 2 3<br />

5 9 6 7 2 8 3 1 4<br />

1 7 3 4 6 9 5 8 2<br />

4 8 2 3 5 1 7 9 6<br />

3 1 4 3<br />

4 3 2 1<br />

Sumbrero® van gisteren<br />

6<br />

7<br />

9<br />

8<br />

5<br />

7<br />

9<br />

8<br />

6<br />

7<br />

1<br />

8<br />

14<br />

schetterde schel uit een telefoontje.<br />

Ik kon me daardoor voor geen meter<br />

concentreren op mijn dagelijkse<br />

krantje, dus ik vroeg beleefd doch<br />

dringend of het wat zachter kon.<br />

Achtereenvolgens kreeg ik een<br />

doodsbedreiging, een aantal dodelijke<br />

ziektes toegewenst en een<br />

daaropvolgend schatergelach over<br />

me heen.<br />

Ik verstopte me voor de zekerheid<br />

achter mijn papieren muurtje dat dagelijks<br />

wordt verspreid.<br />

Meestal is contact met mensen veel<br />

leuker als je ze persoonlijk spreekt<br />

dan per telefoon of via e-mail, maar<br />

geef mij in dit geval dan maar agressieve<br />

apparaten die blazen als een<br />

boze kater. 1


22<br />

<br />

<br />

.......................................................................................................................................................................................................<br />

FLORIS JAN<br />

BOVELANDER<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

Sport<br />

Simon Kuper op dinsdag<br />

<strong>De</strong> nieuwe<br />

trend: klein<br />

maar fijn<br />

<strong>De</strong> Catalaan Cesc Fàbregas begon<br />

bij Arsenal als verdediger. Hij<br />

groeide uit tot een allrounder en is<br />

het voorbeeld van een nieuw soort<br />

voetballer: de jongen als leider.<br />

PARIJS ...<br />

Arsenal had weer eens gewonnen en<br />

Arsène Wenger, hun manager, liep<br />

wat rond in de spelerstunnel; hij was<br />

ontspannen, nou ja zo ontspannen<br />

als Wenger kan zijn. Zijn beschermeling<br />

Cesc Fàbregas had weer gescoord.<br />

Een kennis van Wenger, die toevallig<br />

ook in de tunnel aanwezig was, vroeg<br />

waarom Fàbregas, die altijd al fantastisch<br />

kon overspelen en tackelen, nu<br />

ook scoorde.<br />

‘Daar zal ik je een verhaaltje over<br />

vertellen’, antwoordde Wenger. ‘Ik<br />

heb deze zomer tegen hem gezegd:<br />

Jouw rugnummer is vier (van oudsher<br />

het nummer van de verdedigende<br />

middenvelder). Dus word je bij Arsenal<br />

beoordeeld op je verdedigende<br />

opstelling, op de tackles die je maakt.<br />

Als je dat goed doet, gaat het overspelen<br />

en doelpunten scoren vanzelf.’<br />

Vanaf dat moment ging hij scoren.<br />

Wenger bedoelde dat hij de druk om<br />

te scoren bij Fàbregas had weggenomen<br />

door hem te zeggen dat hij zich<br />

met andere dingen moest bezighouden.<br />

<strong>De</strong> manager stopte even en kwam<br />

toen met de clou van het verhaal: ‘Vorig<br />

jaar miste hij dertien (of hoeveel<br />

het er ook waren) mogelijkheden om<br />

te scoren.’ Wenger is net zo dol op statistieken<br />

als op voetbal.<br />

<strong>De</strong> 20-jarige Catalaan heeft de afgelopen<br />

weken wel minder gescoord,<br />

maar hij is nu een allround speler, die<br />

in de komende drie maanden een<br />

centrale rol zal spelen bij de vraag of<br />

Arsenal de Premier League en de<br />

Champions League gaat winnen. Bovendien<br />

is Fàbregas het voorbeeld<br />

..........................................................<br />

‘Lens kan naar Real’ (1)<br />

Altijd lachen met die Mario Been. <strong>De</strong> NEC-trainer<br />

schoot ooit in de catacomben van Heerenveen<br />

een portret van Abe Lenstra van de muur.<br />

van een nieuw soort voetballer: de<br />

pibe, of jongen, als leider.<br />

Ook al is Barcelona een enorme<br />

club, toch komen er maar zelden<br />

grote voetballers uit Catalonië. Daarom<br />

ontstond er opwinding toen een<br />

mannetje van vijftien jaar, die voor<br />

het eerst naar Barça keek als baby op<br />

zijn opa’s arm, begon uit te blinken<br />

in de Masia (‘de boerderij’), de jeugdafdeling<br />

van de club.<br />

<strong>De</strong> overname van<br />

de fysieke kracht<br />

leek rond 2005 niet<br />

meer te stoppen<br />

Toen pikte Arsenal hem in. Als je terugkijkt,<br />

is dat onvermijdelijk. Net als<br />

de Stasi in het oude Oost-Duitsland,<br />

zien de Arsenalscouts alles. In 1999<br />

ging ik naar Zuid-Afrika om in een<br />

klein stadion in Soweto de jongens<br />

onder de zeventien te zien spelen tegen<br />

de jongens van Zimbabwe. Het<br />

was in die tijd geen prettige, zelfs<br />

angstaanjagende plek en een onbetekenende<br />

wedstrijd, maar op de<br />

hoofdtribune waren nog vijf andere<br />

blanke mannen: scouts van Arsenal,<br />

die diezelfde ochtend met het vliegtuig<br />

waren gekomen.<br />

<strong>De</strong> Arsenalscout die Fàbregas in de<br />

gaten kreeg, was Francis Cagigao. Hij<br />

is de zoon van Spaanse immigranten<br />

die in de jaren zeventig naar Londen<br />

kwamen. Cagigao speelde in 1988<br />

voor Arsenal in de jeugd-FA-Cupfinale,<br />

maar schuimt nu Europa af voor<br />

Wenger.<br />

Snel nadat Fàbregas ontdekt was,<br />

werd hij met zijn zestien jaar de jongste<br />

debutant voor Arsenal. Toen was<br />

hij ook nog de jongste international<br />

in Spanje in zeventig jaar. Het leek allemaal<br />

wat vreemd. <strong>De</strong> tiener had een<br />

Scheidsrechter<br />

Mag ík scheidsrechter zijn!’<br />

<strong>De</strong> kinderen op het<br />

schoolplein springen om<br />

de meester heen. Er<br />

wordt gevochten om de fluit. Iedereen<br />

wil scheidsrechter zijn. Niet Sneijder<br />

of Van Nistelrooy willen ze zijn, nee<br />

Luinge, Jol of Braamhaar zijn de helden<br />

van de jeugd. Althans, dat is de<br />

droomwereld van het NOC*NSF, dat<br />

maar liefst zes miljoen euro gaat besteden<br />

aan verbetering van de kwantiteit,<br />

kwaliteit en het imago van de<br />

Nederlandse fluitisten. Zes miljoen,<br />

Kaká over Fàbregas (foto): ’Hij kan alles. <strong>De</strong> moderne speler.’ PICS UNITED<br />

spichtig postuur en was maar net 1<br />

meter 75 lang. ‘Hij had ook vedergewicht<br />

kunnen worden’, schreef een<br />

teamgenoot van toen, Ashley Cole.<br />

In die tijd, in 2005 of 2006, was<br />

het centrale middenveld in het voetbal<br />

net als de scrimmagelijn bij American<br />

football, een ‘leeuwenkuil’ waar<br />

monsters als Patrick Vieira van Arsenal<br />

(1.93m) de dienst uitmaakten.<br />

<strong>De</strong> overname van de fysieke kracht<br />

leek bij het voetbal niet te stoppen,<br />

net als bij de meeste sporten, van tennis<br />

tot honkbal.<br />

Toch is de situatie in maar twee<br />

jaar geheel veranderd. Het keerpunt<br />

was in Berlijn, op 30 juni 2006, net na<br />

half zeven ‘s avonds en vond plaats<br />

tijdens het WK bij de wedstrijd Duits-<br />

dat is serieuze business, toch vrees ik<br />

dat er na alle goedbedoelde initiatieven<br />

niet veel verbeterd is.<br />

Ja, ze zullen worden toegezongen<br />

maar nog altijd gepaard met een enge<br />

ziekte of een discutabel beroep van<br />

hun moeder. Spelers en coaches zullen<br />

het nog steeds op hen gemunt hebben.<br />

<strong>De</strong>els een maatschappelijk probleem<br />

waarbij alles altijd aan anderen ligt, er<br />

weinig in de spiegel gekeken wordt en<br />

waarbij andermans fouten benadrukt<br />

worden om je eigen missers te verbloemen.<br />

Maar deels roepen scheids-<br />

................................................................................<br />

‘Lens kan naar Real’ (2)<br />

Humor was dat. Na de 2-3 zege van NEC op Heerenveen was hij weer<br />

grappig in Friesland. Zijn aanvaller Jermaine Lens was zo goed.<br />

Been: ‘Als hij minder buitenspel staat, kan hij zo naar Real Madrid.’<br />

land-Argentinië. <strong>De</strong> Argentijnse<br />

coach José Pekerman stuurde toen<br />

zijn grote spits Julio Ricardo Cruz<br />

(1.90m.) het veld op, in plaats van<br />

Fàbregas’ oude speelgenootje uit zijn<br />

Barçadagen, Leo Messi (1.70m). Messi<br />

zou met zijn kleine draaicirkel de<br />

enorme Duitse verdedigers gek gemaakt<br />

hebben. Maar Cruz verslonden<br />

ze en Duitsland schakelde Argentinië<br />

uit.<br />

Het tijdperk van de jongensachtige<br />

speler, oftewel de pibe zoals de Argentijnen<br />

kleine creatieve spelers altijd<br />

noemen, was aangebroken.<br />

Bij Arsenal heeft Fàbregas Vieira<br />

nu op het centrale middenveld vervangen.<br />

<strong>De</strong> Catalaan, die inmiddels<br />

ongeveer 1.80 lang is maar nog altijd<br />

rechters het over zichzelf af. Te vaak<br />

geven zij het gevoel dat zij de hele<br />

week niets maar dan ook niets te vertellen<br />

hebben, thuis niet en op het<br />

werk niet. Zodra ze de club betreden,<br />

hebben zij de macht en dat zullen we<br />

weten ook. Ze kennen de regels tot in<br />

detail, maar van echte sport hebben ze<br />

weinig kaas gegeten. En zo kunnen ze<br />

het bloed onder je nagels vandaan halen,<br />

regel- en mierenneukers zijn zonder<br />

het grote beeld te zien. En ze hebben<br />

altijd gelijk. Eigenlijk zouden<br />

scheidsrechters het op straat moeten<br />

leren, maar op straat zijn geen scheidsrechters<br />

nodig, regels worden onderling<br />

bepaald en nageleefd. Overigens<br />

ook typerend dat het zonder scheids-<br />

VOETBAL<br />

die tengere bouw heeft, heeft gezorgd<br />

voor een opmars van de lichtgewichten<br />

bij de grote Europese clubs: Messi<br />

en Bojan (1.70) zitten bij Barcelona,<br />

Robinho (1.72) en Wesley Sneijder<br />

(1.70) bij Real Madrid, Carlos Tevez<br />

(1.70) bij Manchester United, Diego<br />

(1.70) bij Werder Bremen, Franck<br />

Ribéry (1.71) bij Bayern München en<br />

Sergio Agüero (1.72) bij Atlético Madrid.<br />

Frankrijks nieuwe spelbepaler<br />

Samir Nasri mag dan 1.77 zijn, hij<br />

heeft wel die tengere bouw van Fàbregas.<br />

Geen van deze pibes is ouder<br />

dan vierentwintig.<br />

Cesc is langzaam.<br />

Maar hij denkt<br />

altijd twee<br />

seconden vooruit<br />

Het blijkt dat te midden van de denderende<br />

supermannen van het moderne<br />

voetbal alleen kleine mannetjes<br />

die zich gemakkelijk in allerlei<br />

bochten kunnen wringen, het beetje<br />

ruimte dat er overblijft, kunnen benutten.<br />

Daarom zegt de Franse coach<br />

Raynald <strong>De</strong>noueix dat clubs nu op<br />

zoek zijn naar korte kereltjes. Klein is<br />

fijn.<br />

Robin van <strong>Pers</strong>ie, de spits van Arsenal,<br />

legt dit duidelijk uit. ‘Cesc is<br />

langzaam’, vertelde hij aan Hard<br />

Gras. ‘Hij is een van de langzaamsten<br />

hier. Maar hij is nog altijd de snelste<br />

van ons allemaal. Hij denkt altijd<br />

twee seconden vooruit. Soms denk<br />

ik, waarom pakt de tegenstander de<br />

bal nou niet van hem af? En dan komt<br />

ie, piep, even een kleine schijnbeweging...<br />

Tijdens de training haal ik<br />

hem in en dan denk ik ‘Nou heb ik je.’<br />

En dan geeft ‘ie met zijn teen, piep,<br />

even een klein passje voor een eentweetje.<br />

Daardoor wint hij net anderhalve<br />

meter. Bloedirritant!’<br />

Voor het gelijkspel van Arsenal en<br />

Milan in de Champions League (0-0)<br />

vertelde Kaká van Milan me dat Fàbregas<br />

‘een nieuwe generatie spelers<br />

vertegenwoordigt.’ ‘Ik bedoel maar’,<br />

legde Kaká uit, ‘hij is allround. Hij<br />

kan verdedigen, aanvallen, hij heeft<br />

een goed schot in zijn rechter- en linkerbeen.<br />

Hij kan alles. <strong>De</strong> moderne<br />

speler.’ En natuurlijk heeft Fàbregas<br />

nog een goede zeven jaar voor hij zijn<br />

top bereikt. 1<br />

Simon Kuper (1969) is sportjournalist.<br />

Hij schreef voor The Observer en The<br />

Guardian, is auteur van bekroonde<br />

boeken over voetbal en werkt nu voor<br />

The Financial Times.<br />

rechters vaak beter en duidelijker<br />

gaat dan met. Maar op straat zullen<br />

de populaire jongens niet fluiten, dat<br />

zijn de spitsen en middenvelders, dat<br />

is zo en dat blijft zo. <strong>De</strong> rest zoekt en<br />

rekent snel om zijn plekje in het team<br />

veilig te stellen. Jeugdkeepers zijn<br />

vaak dik en onhandig. Na jarenlang<br />

als laatste gekozen te zijn, hebben ze<br />

eieren voor hun geld gekozen, de<br />

keeperschaarste stelt hun plekje veilig.<br />

<strong>De</strong> vraag is of hiernaast nog plaats<br />

is voor een scheidsrechter en zo ja,<br />

dan vrees ik dat het de lulletjes van<br />

de groep worden, wat zeker niet bijdraagt<br />

tot de populariteit van de<br />

scheidsrechters. Zes miljoen, ik ben<br />

benieuwd. 1<br />

..........................................................<br />

Drankje met Juande<br />

Nóóit alcohol, vond Spurs-trainer Ramos bij<br />

zijn aanstelling. Maar na de League Cup-zege,<br />

zondag, stuurde hij iedereen de pub in.


Voetbal<br />

Bayern laat Van Bommel<br />

niet naar Peking gaan<br />

Novum<br />

ZEIST<br />

...<br />

Bayern München geeft Mark van<br />

Bommel geen toestemming om komende<br />

zomer deel te nemen aan de<br />

Olympische Spelen. Dat heeft de<br />

KNVB gisteren bevestigd. <strong>De</strong> bond<br />

had contact gezocht met de Duitse<br />

topclub nadat Foppe de Haan, coach<br />

van het olympisch elftal, zondagavond<br />

in Studio Voetbal meldde de<br />

middenvelder graag als dispensatiespeler<br />

mee te nemen naar Peking.<br />

Van Bommel weigert nog langer<br />

uit te komen voor Oranje onder<br />

bondscoach Marco van Basten, maar<br />

was wel graag meegegaan naar de<br />

<strong>De</strong> internationale vrouwentennisbond<br />

WTA wil seksueel misbruik<br />

van jonge tennissters tegengaan. <strong>De</strong><br />

coach van Justine Henin weigert<br />

echter zijn handtekening te zetten<br />

onder de nieuwe gedragscode.<br />

Lode <strong>De</strong>smet<br />

DUBAI<br />

...<br />

Daardoor is het mogelijk dat haar<br />

coach Carlos Rodriguez vandaag niet<br />

op de tribune mag zitten wanneer<br />

Henin haar openingsduel speelt op<br />

het toernooi van Dubai.<br />

Luigi Coduti, woordvoerder van<br />

Henin en haar coach: ‘Carlos heeft<br />

het nieuwe veiligheidsplan niet getekend.<br />

En hij is ook niet van plan om<br />

dat te doen als het niet verandert.’<br />

Het plan gaat dan ook heel ver.<br />

Coaches moeten een document ondertekenen<br />

dat de WTA toestemming<br />

geeft voor onder meer het uitpluizen<br />

van hun gerechtelijke verleden of hun<br />

financiële situatie. Ook wanneer<br />

Henin haar vader en zus uitnodigt<br />

om in de spelersbox te komen supporteren<br />

of om na de wedstrijd met<br />

haar in de coulissen een praatje te<br />

maken, dan moeten vader en zus<br />

Henin zich akkoord verklaren dat de<br />

WTA nagaat of zij geen bezwarend<br />

gerechtelijk of financieel verleden<br />

hebben.<br />

Het Britse vakblad voor sportgeneeskunde<br />

schreef in 2004 al: ‘Alle<br />

sportautoriteiten moeten zich van<br />

het probleem van kindermisbruik<br />

..............................................................................<br />

Amerikaan te sterk voor Stepanek<br />

RODDICK WINT VOOR DERDE<br />

KEER TOERNOOI VAN SAN JOSE<br />

..............................................................................<br />

Een uitgave van<br />

Mountain Media BV<br />

Anthony Fokkerweg 61<br />

1059 CP Amsterdam<br />

tel: 020 - 3460560<br />

fax: 020 - 3460596<br />

bewust zijn en er maatregelen tegen<br />

nemen.’ In Engeland werd eind vorig<br />

jaar een vrouwelijke tenniscoach veroordeeld<br />

tot tweeënhalf jaar cel voor<br />

seksueel misbruik van een schoolmeisje.<br />

Over de Franse coach Regis <strong>De</strong> Camaret<br />

(65), die altijd al een buitenbeentje<br />

was en de tennisfederatie<br />

‘pennenlikkers’ noemde maar die<br />

wel Nathalie Tauziat en de Spaanse<br />

Arantxa Sanchez-Vicario begeleidde,<br />

getuigde een atlete begin 2007 aan de<br />

politie: ‘Hij ging achter de baseline<br />

op zijn buik op de grond liggen en<br />

nam foto’s van ons. Zogezegd om<br />

ons voetenwerk te bestuderen.’<br />

Tauziats dubbelpartner Isabelle<br />

<strong>De</strong>mongeot (41) klaagde <strong>De</strong> Camaret<br />

vorig jaar aan. ‘Om geld te besparen<br />

in het juniorencircuit deelden we<br />

meestal een hotelkamer. Dat is waar<br />

de ergste dingen gebeurden.’ <strong>De</strong>mongeot<br />

verbleef elf jaar op de tennisacademie<br />

van <strong>De</strong> Camaret in Saint-Tropez.<br />

‘Jarenlang manipuleerde hij mij.<br />

Ik wist niet hoe ik me moest verweren.<br />

Ik was een meisje en hij was een<br />

volwassen man. Ik geloofde dat ik<br />

zonder hem nergens zou komen.’<br />

<strong>De</strong> WTA neemt nu dus maatregelen.<br />

Hele forse. Of toch niet ?<br />

Larry Scott, voorzitter van de WTA<br />

Tour: ‘Een paar maatregelen zullen<br />

sommigen niet zo aangenaam vinden.<br />

Maar als het om de veiligheid<br />

van de speelsters gaat, kun je het je<br />

niet permitteren om half werk te leveren.<br />

Het gaat om jonge vrouwen. Ze<br />

distributie@depers.nl<br />

sales@depers.nl<br />

marketing@depers.nl<br />

moeten hun werk kunnen doen in<br />

een zo veilig mogelijke omgeving.’<br />

Natalia Stambulova, voormalig<br />

kunstschaatsster en nu doctor in de<br />

sportpsychologie, is een van de drijvende<br />

krachten achter het WTA-plan.<br />

‘<strong>De</strong>ze maatregelen sluiten niet alleen<br />

de deur voor diegenen die een bedrei-<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

uitgever: Cornelis van den Berg<br />

hoofdredacteur: Ben Rogmans<br />

adjunct-hoofdredacteuren:<br />

Frank Poorthuis, Dirk Koppes<br />

ging kunnen vormen voor de speelsters.<br />

Ze openen ook de deur voor<br />

professionals, en een spelersentourage<br />

met een zuivere achtergrond.<br />

Bovendien werden op de US Open en<br />

de Australian Open al soortgelijke<br />

veiligheidsmaatregelen toegepast.<br />

Integriteit moet een vaste waarde<br />

.......................................<br />

Sport<br />

Tennis Nieuwe maatregel tegen seksueel misbruik tennissters valt slecht bij Carlos Rodriguez<br />

Coach Henin: ‘Gedragscode gaat te ver’<br />

Andy Roddick heeft voor de derde<br />

keer in zijn carrière het ATP-toernooi<br />

van San Jose gewonnen. <strong>De</strong> als eerste<br />

geplaatste Amerikaan was in eigen<br />

land in de finale te sterk voor de<br />

Tsjech Radek Stepanek (4): 6-4, 7-5.<br />

Roddick won het toernooi eerder in<br />

2004 en 2005 maar moest de eer de<br />

laatste twee jaar aan Andy Murray<br />

laten. Het is voor de 25-jarige Roddick<br />

de 23e toernooizege uit zijn carrière.<br />

Spelen. Daarvoor was echter wel de<br />

medewerking van Bayern vereist.<br />

‘Omdat er al eerder geruchten waren<br />

dat Bayern geen zin had Van Bommel<br />

naar Peking te laten gaan, hebben we<br />

maandag duidelijkheid gevraagd’,<br />

zegt perswoordvoerder Monique Kessels<br />

van de KNVB. ‘Bayern heeft toen<br />

bevestigd niet mee te werken.’<br />

Dat Van Bommel heeft bedankt<br />

voor het ‘grote’ Oranje, had geen<br />

struikelblok hoeven vormen voor<br />

zijn selectie voor het olympisch team,<br />

aldus Kessels tegen Novum. ‘Na het<br />

EK heb je toch weer een andere situatie,<br />

dus dat is een beetje koffiedik<br />

kijken.’ Na het EK wordt Van Basten<br />

vermoedelijk opgevolgd door Van<br />

REUTERS<br />

Bommels schoonvader Bert van Marwijk.<br />

Die is, in tegenstelling tot Van<br />

Basten, wel is gecharmeerd van de<br />

voetbalkwaliteiten van de Limburger.<br />

In een andere, officiële verklaring van<br />

de KNVB staat echter dat het beleid<br />

‘helder’ is: ‘Een persoon die niet<br />

wenst uit te komen voor een vertegenwoordigend<br />

elftal, welk elftal dan<br />

ook, wordt ook niet opgeroepen voor<br />

een ander vertegenwoordigend team.<br />

Bedanken voor Oranje wordt door de<br />

KNVB niet beloond met de uitnodiging<br />

voor een ander toernooi.’<br />

Buitenlandse clubs zijn niet verplicht<br />

mogelijke dispensatiespelers<br />

af te staan aan de nationale ploegen.<br />

FIFA-voorzitter Sepp Blatter deed onlangs<br />

weliswaar het verzoek aan clubs<br />

om mee te werken, maar Bayern slaat<br />

dat advies dus in de wind. Ook de<br />

Nederlandse club die zich plaatst<br />

voor de voorronde van de Champions<br />

League kan zijn eventuele dispensatiespelers<br />

deelname aan de<br />

Spelen ontzeggen. 1<br />

Justine Henin en Carlos Rodriguez: mag hij vandaag op de tribune zitten? GETTY IMAGES<br />

111<br />

Drie Nederlanders naar<br />

WK Indoor atletiek<br />

<strong>De</strong> Nederlandse selectie voor het WK<br />

indoor atletiek in Valencia bestaat uit<br />

drie atleten. Alleen kogelstoter Rutger<br />

Smith en hardlopers Maarten Heisen<br />

en Robert Lathouwers gaan mee naar<br />

Spanje, waar op 7, 8 en 9 maart de medailles<br />

worden verdeeld. Alleen Smith,<br />

die vorige week zijn Nederlands record<br />

indoor scherper stelde, lijkt een serieuze<br />

medaillekandidaat. Veel atleten<br />

laten het WK schieten om zich volledig<br />

te kunnen concentreren op de Olympische<br />

Spelen in Peking, in de zomer.<br />

‘Voor een aantal atleten houdt dat in<br />

dat het indoorseizoen wordt overge-<br />

Rechtszaak<br />

Kanoër David Backhouse eist<br />

terugkeer in nationale selectie<br />

Geert Jan Hahn<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Vandaag vindt om 11.00 uur een kort<br />

geding plaats tussen David Backhouse<br />

en de Nederlandse Kano Bond<br />

(NKB).<br />

Meneer Cor van de Weert, topsportcoördinator,<br />

wat is er aan de hand?<br />

‘David wilde voor een trainingskamp<br />

in Brazilië faciliteiten die te ver uiteenliepen<br />

met de opvatting van de<br />

slalomcoach (de Duitser Michael Seibert,<br />

red.). Een eigen auto, een eigen<br />

hotel. Ik begrijp niet dat hij dat durft<br />

te eisen, hij was 42e op het EK! Dus<br />

toen hebben we hem uit de selectie<br />

gezet.’<br />

slagen, soms ook gedwongen vanwege<br />

blessures’, legt topsportcoördinator<br />

Peter Verlooy van de atletiekunie uit.<br />

111<br />

Eduardo da Silva negen<br />

maanden uit roulatie<br />

Arsenal denkt dat aanvaller Eduardo<br />

da Silva ongeveer negen maanden nodig<br />

zal hebben om volledig van zijn<br />

meervoudige beenbreuk te herstellen.<br />

Dat meldde de koploper van de Engelse<br />

Premier League gisteren. Daardoor<br />

loopt de 25-jarige Kroaat komende zomer<br />

zeker het Europees Kampioenschap<br />

in Oostenrijk en Zwitserland<br />

mis. Eduardo liep zijn beenbreuk zaterdag<br />

op in het duel met Birmingham<br />

City-verdediger Martin Taylor, die voor<br />

23<br />

Wat eist Backhouse nu?<br />

‘Op 12 en 13 april is er een interne<br />

kwalificatie voor het EK, waar startplekken<br />

voor de Spelen te verdienen<br />

zijn. Wij hebben vier gegadigden<br />

voor Peking, maar nog geen startplek.<br />

David wil terugkeren, een vrijstelling<br />

van het EK en min of meer een financiële<br />

genoegdoening omdat hij geen<br />

A-status van NOC*NSF meer heeft.<br />

Hij vermeldt op zijn website dat hij<br />

is geschorst omdat hij niet in het<br />

Engels met de coach wil praten.<br />

‘Allemaal opgeklopt.’<br />

En als Backhouse zijn gelijk krijgt?<br />

‘Dan zullen we hem omarmen. Tenzij<br />

hij weer meer privileges eist.’ 1<br />

worden in het vrouwentennis.’<br />

In Qatar hadden de organisatoren<br />

vorige week al snel een uitweg gevonden<br />

voor coaches die de gedragscode<br />

niet wilden tekenen. Ze gaven hen<br />

een pasje als eregast. Zal Henin-coach<br />

Rodriguez in Dubai vandaag trainer<br />

of eregast zijn? Of geen van beide? 1<br />

......................................<br />

zijn actie een rode kaart kreeg. Eduardo<br />

ligt momenteel in een ziekenhuis<br />

in Londen.<br />

111<br />

WK tafeltennis: verlies<br />

voor Nederlandse dames<br />

<strong>De</strong> Nederlandse tafeltennissters<br />

hebben gisteren op het WK in het<br />

Chinese Guangzhou niet voor een<br />

verrassing kunnen zorgen. Zowel<br />

Zuid-Korea als Japan was met 3-0 te<br />

sterk voor de Nederlandse vrouwen,<br />

die het toernooi zondag waren begonnen<br />

met een ruime zege op Tsjechië.<br />

Tegen Zuid-Korea en Japan, die<br />

beide gelden als grootmachten in het<br />

tafeltennis, werden in totaal maar<br />

twee games gepakt.<br />

...............................................................................<br />

<strong>Dagblad</strong> <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> wordt in een aantal plaatsen dagelijks<br />

bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> en<br />

heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 (lokaal<br />

tarief) of kijk op www.bezorgingdepers.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!