Formaliteiten deeltijdse arbeid strenger gesanctioneerd (09 May 2012)

Publicatiedatum: 7 mei 2012
In de RSZ-wetgeving wordt bepaald dat wanneer de uurroosters voor een deeltijdse werknemer
niet openbaar worden gemaakt, er een vermoeden is dat de deeltijdse werknemer voltijds
wordt tewerkgesteld.
Lange tijd was er discussie over het feit of dit vermoeden van voltijdse arbeid al dan niet
weerlegbaar was. Onder andere het Hof van Cassatie heeft nog vrij recent bevestigd dat dit
vermoeden wel degelijk weerlegbaar is.
Thans werd ook de RSZ-wetgeving aangepast aan deze rechtspraak. In de programmawet
werd dan ook opgenomen dat wanneer de uurroosters van een deeltijdse werknemer niet
openbaar worden gemaakt, er een weerlegbaar vermoeden van voltijdse tewerkstelling geldt.
Daarenboven geldt er nu ook een weerlegbaar vermoeden van voltijdse tewerkstelling indien
de afwijkingen op het normale deeltijdse uurrooster niet worden bijgehouden.
1. Bekendmaking van de uurroosters
Indien u als werkgever deeltijdse werknemers laat werken zonder de verplichtingen inzake de
bekendmaking van uurroosters na te leven, wordt vermoed dat het een voltijdse tewerkstelling
betreft. Bijgevolg kunnen RSZ-bijdragen op een voltijds loon worden gevorderd. U kan als
werkgever wel pogen dit vermoeden te weerleggen door aan te tonen dat het wel degelijk
een deeltijdse tewerkstelling betreft.
Welke verplichtingen inzake bekendmaking moeten nu nageleefd worden?
In eerste instantie moeten alle uurroosters opgenomen worden in het arbeidsreglement en
dient er een kopie van de deeltijdse arbeidsovereenkomst, of een gehandtekend
uittreksel ervan met vermelding van de uurroosters van de deeltijdse werknemer, bewaard te
worden bij het arbeidsreglement.
Daarnaast moet voor de deeltijdse werknemers met een variabel uurrooster ten minste 5
werkdagen op voorhand worden aangeplakt welk uurrooster van toepassing is.
Tot slot moet wanneer er gewerkt wordt volgens een cyclus, in het arbeidsreglement de
vaste volgorde waarin de uurrooster voorkomen worden opgenomen. Op elk ogenblik moet
kunnen vastgesteld worden waar men zich in de cyclus bevindt.
1

2. Bijhouden afwijkingen op normale uurrooster
a. Wat?
Het is verplicht voor alle werkgevers die deeltijdse werknemers tewerkstellen om een
afwijkingsregister in de onderneming bij te houden waarin de geringste afwijking van de
voorziene uurroosters wordt vermeld.
Bv. Het uurrooster van de deeltijdse werknemer voorziet het volgende: 10u — 12u en 13u —
16u. Of de werknemer nu vroeger begint (9u45), later zijn pauze neemt (12u30) of later eindigt
(16u30): alle afwijkingen moeten in het afwijkingsregister vermeld worden.
Hetzelfde geldt ook als de werknemers variabel werken. Ook een variabele rooster staat immers
op voorhand vast. Elke afwijking van het rooster dat op het aanplakkingsdocument is vermeld,
moet ook in het afwijkingsregister worden genoteerd.
De afwijkingen moeten onmiddellijk worden ingeschreven op het ogenblik dat de afwijkende
arbeid begint, op het moment dat hij eindigt en bij het begin en op het einde van elke
rustperiode.
Bij elke inschrijving in het afwijkingsregister moet de werknemer zijn handtekening plaatsen. De
werkgever moet minstens éénmaal per week zijn handtekening plaatsen.
b. Wijziging?
Indien voorheen werd geconstateerd dat een afwijking op het uurrooster niet werd
geregistreerd, werd vermoed dat de deeltijdse werknemer had gewerkt overeenkomstig
zijn normale uurrooster.
In de praktijk bleek dit vermoeden onvoldoende effectief in de strijd tegen zwart werk.
Voortaan bestaat er dan ook een vermoeden dat de deeltijdse werknemer voltijds
werd tewerkgesteld indien de afwijkingen op het uurrooster niet werden geregistreerd.
Bijgevolg kunnen ook in deze situatie RSZ-bijdragen op een voltijds loon worden gevorderd. U
kan als werkgever wel pogen dit vermoeden te weerleggen.
Het is dus uiterst belangrijk dat u als werkgever de voormelde formaliteiten inzake deeltijdse
arbeid naleeft. Niet alleen riskeert u dat de deeltijdse werknemer vermoed wordt voltijds te
werken, er kunnen daarenboven ook nog strafrechtelijke sancties of administratieve
geldboetes worden opgelegd.
2