Anders Celsius - verdieping - Citotrainer Nederland
Anders Celsius - verdieping - Citotrainer Nederland
Anders Celsius - verdieping - Citotrainer Nederland
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Anders</strong> <strong>Celsius</strong> - <strong>verdieping</strong><br />
Temperatuur meten<br />
Verdiepingsboekje Nask (natuurkunde, scheikunde) - <strong>Citotrainer</strong> <strong>Nederland</strong><br />
Op de internetpagina http://leestrainer.nl/nask/warmte/anderscelsius/overzicht.htm heb<br />
je geleerd dat meneer <strong>Anders</strong> <strong>Celsius</strong> het smeltpunt en kookpunt van water gebruikte om<br />
een thermometer van een handige schaal te voorzien. Handig, omdat we veel<br />
temperaturen die we in het dagelijks leven tegenkomen, nu kunnen weergeven met een<br />
getal tussen de 0 en 100.<br />
Opdracht 1<br />
Geef enkele voorbeelden van temperatuurmetingen in het dagelijks leven.<br />
Een leerling heeft op school de handelingen van <strong>Anders</strong> <strong>Celsius</strong><br />
nagedaan. Op een glazen buis, gevuld met gekleurd alcohol<br />
(kwik is namelijk erg giftig), heeft de leerling 2 streepjes<br />
gezet.<br />
Opdracht 2<br />
Teken in figuur 1 de schaalverdeling op de glazen buis: maak<br />
sprongen van 10 °C. Onder nul teken je ook een streepje, bij -<br />
10 °C.<br />
Opdracht 3<br />
De thermometer staat nu (figuur 1) in een glas met warm,<br />
maar niet kokend, water. Lees af tot hoe hoog de rood<br />
gekleurde alcohol komt. Hoeveel graden is het water?<br />
Pagina 3<br />
Figuur 1: thermometer<br />
Ook onder de 0 °C moet een (buiten)thermometer blijven werken. Gelukkig "bevriest"<br />
alcohol pas bij een temperatuur van -114,4 °C, dus ook voor het meten van winterse<br />
temperaturen is een alcoholthermometer zeer geschikt!
<strong>Anders</strong> dan <strong>Celsius</strong><br />
Verdiepingsboekje Nask (natuurkunde, scheikunde) - <strong>Citotrainer</strong> <strong>Nederland</strong><br />
-114,4 °C… Wist je eigenlijk wel dat deze temperatuur bestond? Zal er een temperatuur<br />
bestaan waarbij je niet lager kunt?<br />
Opdracht 4<br />
Wat denk jij: zal er een temperatuur bestaan, waar je niet nog één graadje vanaf kunt<br />
halen?<br />
Dit vroeg Lord Kelvin zich (in de 19 e eeuw) ook af. Hij ontdekte dat er een temperatuur<br />
bestond, waarbij alle moleculen stilstonden; ze trilden zelfs niet meer. Deze temperatuur,<br />
-273,15 °C, noemde Lord Kelvin het absolute nulpunt. Hij gaf er het getal 0 aan. Lord<br />
Kelvin creëerde daarmee een andere schaal voor thermometers dan <strong>Anders</strong> <strong>Celsius</strong>.<br />
Opdracht 5<br />
1 graad temperatuurstijging bij Kelvin is gelijk aan 1 graad temperatuurstijging bij<br />
<strong>Celsius</strong>. Dat maakt het "omrekenen" eenvoudig. Wat ik daarmee bedoel? Probeer de<br />
onderstaande tabel maar verder in te vullen!<br />
Temperatuur in K (Kelvin) Temperatuur in °C<br />
(graden <strong>Celsius</strong>)<br />
0 -273,15<br />
1 -272,15<br />
2<br />
3<br />
10<br />
100<br />
200<br />
273,15 0<br />
274,15<br />
275,15<br />
276,15<br />
283,15<br />
373,15<br />
Figuur 2: tabel K en °C<br />
Pagina 4
Formuletaal<br />
Verdiepingsboekje Nask (natuurkunde, scheikunde) - <strong>Citotrainer</strong> <strong>Nederland</strong><br />
In de "exacte wetenschappen" (wiskunde, natuurkunde, scheikunde, …) wordt vaak<br />
gebruik gemaakt van formules.<br />
Bekijk of je deze formule begrijpt:<br />
TC = TK – 273,15<br />
In woorden: "De temperatuur in graden <strong>Celsius</strong> kun je berekenen door van de<br />
temperatuur in Kelvin 273,15 graden af te trekken. "<br />
Opdracht 6<br />
Een tube zonnebrandcrème heeft een temperatuur van 300 K. Wat is de temperatuur,<br />
uitgedrukt in °C? Rond af op een heel getal.<br />
Pagina 5