14 Ds. Roelof Akse - Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden
14 Ds. Roelof Akse - Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden
14 Ds. Roelof Akse - Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
* Mededelingen en aansteken van de kaars<br />
* Bemoediging en groet<br />
* Zingen<br />
Goedemorgen, welkom allemaal.<br />
Ik met mijn en jij met jouw verhaal.<br />
Lachen, huilen, vrolijkheid en pijn.<br />
Alles mag er zijn.<br />
Gesprek met de kinderen<br />
p r e e k e n l i t u r g i e<br />
<strong>Doopsgezinde</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Leeuwarden</strong><br />
zondag <strong>14</strong> oktober 2012<br />
Organist: Gerben Bergstra voorganger: <strong>Roelof</strong> <strong>Akse</strong><br />
thema: Ontvangen zoals een kind<br />
liturgie<br />
God, ik vraag je, kom in onze kring.<br />
Wees er bij, wanneer ik bid en zing.<br />
Ik met mijn en jij met jouw verhaal,<br />
verteld in mensentaal.<br />
* Zingen lied 210: 1 (Ned.) ‘Sta op! Een morgen ongedacht’<br />
4 (Frysk) ‘Oerein – de Heilân giet ús foar’<br />
* Gebed<br />
4. Oerein, de Heilân giet ús foar<br />
en sil ús noait ferlitte.<br />
De nije moarn seit licht en hoar:<br />
wy kin de nacht ferjitte.<br />
De Heare wiist ús sels de wei,<br />
en wy, syn leden, geane mei,<br />
syn nije wrâld temjitte.<br />
Tijdens ‘t zingen steken kinderen<br />
het lantaarntje aan, met dit licht<br />
gaan ze naar het gemeentecentrum.
* Bijbellezing Marcus 10: 13 t.m. 16 (NBV)<br />
De mensen probeerden kinderen bij hem te brengen om ze door hem te laten aanraken, maar de<br />
leerlingen berispten hen. Toen Jezus dat zag, wond hij zich erover op en zei tegen hen: ‘Laat de kinderen<br />
bij me komen, houd ze niet tegen, want het koninkrijk van God behoort toe aan wie is zoals zij. Ik<br />
verzeker jullie: wie niet als een kind openstaat voor het koninkrijk van God, zal er zeker niet binnengaan.’<br />
Hij nam de kinderen in zijn armen en zegende hen door hun de handen op te leggen.<br />
* Zingen Tussentijds 67: 1 en 2 ‘Laat de kind’ren tot Mij komen’’<br />
* Uitleg en vermaning<br />
Laat de mensen tot Mij komen<br />
over alle wegen.<br />
Laat de mensen tot Mij komen,<br />
houdt ze toch niet tegen!<br />
Want de poorten van mijn rijk<br />
gaan ook voor hen open<br />
als ze als een kind gelijk<br />
bij Mij binnenlopen.<br />
‘Se brochten bern by Him mei it doel dat Hy se oanreitsje soe; mar de learlingen stegeren<br />
har ôf.<br />
Doe’t Jezus dat seach, waard er lilk en sei tsjin harren: Lit de bern dochs by My komme en<br />
kear har net, want foar sokken is Gods ryk’<br />
Zusters en broeders, gemeente met een levende Heer<br />
Kleine kinderen hebben een dunne huid (zo waarschuwen in een radiospotje de<br />
Nederlandse brandwondencentra). Ook vanuit deze Marcustekst kun je zeggen: Kleine<br />
kinderen hebben een dunne huid.<br />
Er is een krachtig beeld, die op mijn netvlies is gebleven én zal blijven:<br />
Jesse (als 3-jarige peuter) zit op het bed bij een zieke opa in de Sionsberg. Hij kijkt rond en<br />
speelt wat met de golvende dekens. Hij hoort ons, zijn ouders, zachtjes praten in de stille,<br />
witte kamer.<br />
Voorzichtig, over de katoenen zee heen, kruipt hij naar opa zijn hoofd. We hebben even de<br />
neiging om hem tegen te houden … ,maar hij doet op zijn manier voorzichtig. Met zijn<br />
kleine vingers trekt hij een gesloten ooglid van opa omhoog. ‘Kijk, zegt hij, opa slapen….’.<br />
(Het raakt ons)<br />
2
Kinderen worden bij Jezus gebracht. Gelet op de toenmalige pedagogische cultuur zullen ze niet<br />
ouder dan 12 jaar zijn geweest. De alerte leerlingen stellen zich op als bewakers van hun meester;<br />
zij weren deze kleinsten af. ‘Stegeren har ôf’,zoals een steiger een schip tegenhoudt om niet de wal<br />
op te varen.<br />
Uiteraard hebben ze goede bedoelingen, Jezus heeft ’t druk met zieken genezen en met<br />
verkondigen. Daar past voor hen niet in om tijd te nemen voor gezonde, kleine kinderen.<br />
Ho, stop…, keer terug, hier moet je nu niet zijn.<br />
In het Oude testament kom je een soortgelijke situatie tegen…., daar is het een knecht die zijn<br />
meester wil beschermen. (uit 2 Koningen 4: 25 – 27).<br />
Elisa met zijn knecht Gechazi verblijven op de Karmel. De Godsman zag in de verte een vrouw<br />
aankomen..:’kijk, daar heb je de vrouw uit Sunem’. De vrouw is wanhopig, haar kind is overleden…<br />
Wanneer ze bij Elisa aankomt grijpt ze zijn voeten vast.<br />
De knecht Gechazi liep op haar toe om haar weg te jagen (om har werom te triuwen). ‘Laat haar<br />
maar, zegt de profeet, ze heeft verdriet’. De goedbedoelde actie van leerlingen en knecht worden<br />
omgekeerd naar het tegendeel: die kinderen zijn welkom…., deze intens verdrietige vrouw is<br />
welkom.<br />
Een belangrijk werkwoord in dit korte gedeelte van Marcus is aanraken. Kinderen worden bij Jezus<br />
gebracht om aangeraakt te worden. ‘Hy sloech de earms om ‘e bern hinne… (en lei harren segenjend<br />
de hannen op’.)<br />
Laten we in bijbels perspectief verkennen wat dit begrip ‘aanraken’ kan betekenen. Ik maak een<br />
keuze uit vele teksten. In het O.T. heeft aanraken of juist niet aanraken vaak te maken met rein en<br />
onrein. Het is vooral te zien in samenhang met godsdienstige hygiëne - voorschriften.<br />
Bij de bouw van de tabernakel (onderweg door ‘t volk uit Egypte) horen we een andere dimensie:<br />
Met zalfolie worden vele voorwerpen in de ontmoetingstent gezalfd (de ark van het verbond, de<br />
tafel, de lampenstandaard, het wasbekken.. en het onderstel ervan). Er staat:<br />
‘Hierdoor wijd je deze voorwerpen en worden ze allerheiligst; alles wat ermee in aanraking komt wordt<br />
zelf ook heilig.’ (Ex. 30: 29)<br />
Een ander voorbeeld is rond de uitgebluste profeet Elia, op weg naar de berg Horeb. Hij is de<br />
woestijn in gevlucht en is vermoeid onder een struik gaan liggen, verlangend naar ’t einde van zijn<br />
leven. Er staat: ‘Hij viel onder de bremstruik in slaap, maar er kwam een engel, die hem aanraakte en<br />
zei: word wakker en eet wat.’ (1 Kon. 19:5)<br />
In de evangeliën gebeuren diverse genezingen door aanraking. Één voorbeeld uit Marcus 5: hier<br />
gaat een vrouw die al twaalf jaar aan bloedverlies leed. Ze had gehoord over Jezus en begeeft zich<br />
anoniem tussen de voortstuwende menigte. Er staat: ’... en raakte zijn bovenkleed van achteren aan’.<br />
‘En meteen hield het bloed op te vloeien’ (Marc.5: 28/29).<br />
Drie verschillende voorbeelden (zalfolie, een engel, een bovenkleed) waaruit blijkt dat door aan te<br />
raken er verandering optreedt. Iets van kracht vloeit over door de aanraking naar diegene die, of<br />
hetgeen wat, aangeraakt wordt. In dat moment van aanraking is er een doorbraak…, een heilzaam<br />
vervolg, in het verlengde van heilig.<br />
Met ons helder verstand kunnen we niet goed bevatten wat er gebeurt door deze wijze van<br />
aanraken. In onze verlichte en verheven cultuur hebben we alsmaar minder oog en minder gevoel<br />
voor deze wijze van overdracht.<br />
Het klinkt alsof we ’t hebben over een natuurvolk, diep in ’t regenwoud van Borneo. Ze hebben<br />
geen radar, geen ipod, of e-reader; voordat hun kinderen gaan slapen worden ze aangeraakt door<br />
een hand op ’t hoofd, met getuite lippen bij hun oren, die fluisteren: ’Sta op morgen, met een nieuwe<br />
droom!’<br />
3
Mensen brengen kinderen bij Jezus. Kleine kinderen hebben een dunne huid. Wat gebeurt er in<br />
onze tijd met kinderen? Daar zal ik een enkele impressie van geven.<br />
Ik geloof dat het vrij spelende kind onder grote druk staat; met vrij spelen bedoel ik:<br />
er is niet zoveel materiaal voor handen, en toch is dit nieuwsgierige meisje of jongen binnen of<br />
buiten aan het spelen. Bijvoorbeeld met bladeren, kastanjes, zand, steentjes, blokken, gestapelde<br />
dozen die een winkel zijn. Gewoon….<br />
Laat opvoeders erop letten dat kleine kinderen géén beeldschermkinderen worden. Dat ze te<br />
eenzijdig de wereld verkennen door middel van dat flitsende scherm. Dit is niet bedoeld als<br />
kruistocht tegen modernisering, het is bewogen kritiek op digitale éénzijdigheid.<br />
Het is een tevens een oproep om kinderen in uw buurt te stimuleren mee te doen, straks vanaf<br />
eind oktober, hier met de kerstmusical: een creatief zangspel met eenvoudige middelen.<br />
Een tweede impressie:<br />
Door het confronterende onderzoeksrapport van Rieke Samson (afgelopen maandag) is opnieuw<br />
duidelijk geworden dat wij moeite hebben om de meest kwetsbaren te behoeden en te<br />
beschermen. Kinderen uit huis geplaatst; kinderen met sociale en verstandelijke achterstand die<br />
smachten naar een veilige omgeving. En dan blijkt daar in die jeugdzorg, in verhouding, meer<br />
misbruik voor te komen. In dit kader schaamt de hulpverlening, de politiek, de toeschouwer zich<br />
voor het begrip ‘aanraken’!<br />
Aanraking die ongewenst is verfrommelt ’t kind tot een bloem in de knop in de winter. IJskoud is<br />
de overdracht, niet bewegen is ’t motto.<br />
“Geef het kind een stem en vergroot de weerbaarheid door te bespreken wat omgangsvormen zijn,<br />
verwachtingen, normen, grenzen…” (één van de aanbevelingen van het rapport).<br />
Een derde impressie:<br />
Sommige kinderen zijn in staat op jonge leeftijd hun nek uit te steken. Voor zijn bezielende inzet<br />
voor Filippijnse straatkinderen kreeg de 13 jarige Kesz Valdez dit jaar de internationale<br />
Kindervredeprijs.<br />
Boven al die volwassen vuilnishopen uit klinken stemmen van opgroeiende én opstandige<br />
kinderen. Laten we als volwassenen luisteren naar deze stemmen, tegen de stroom in.<br />
Zij zijn een licht op het pad naar vrede en gerechtigheid.<br />
Laten we straks stil worden en bidden voor het Pakistaanse meisje Malala Yousafzai; ernstig<br />
gewond geraakt door een aanslag van de Taliban.<br />
Jezus roept op om het koninkrijk van God te ontvangen op de wijze van een kind. Een meer<br />
volwassen manier is: te vertrouwen op eigen kracht. Zij die groot van zichzelf denken, moeten<br />
leren om kleiner te worden.<br />
In dit koninkrijk gaat het andersom.<br />
Zij die gering zijn en veracht worden mogen plaats nemen op de eerste rij, vooraan. Juist zij<br />
ontvangen zegen en worden kinderen Gods genoemd; ’een koningskind ben jij’! We hebben nog<br />
een lange weg te gaan. Wil je opstaan als Hij noemt jouw naam.<br />
Dit Koninkrijk van God komt op een manier waarover de mondige mens geen zeggenschap heeft.<br />
Op onverwachte momenten krijgen we er een glimp van te zien, niet als een storm, als een vloed,<br />
meer als een groene twijg in de winter.<br />
Vorige week zondag in Schoorl zag ik een glimp van de zon; ’t stond niet op de liturgie…, ouders<br />
waren van te voren niet gevraagd; en toch…., ontstond er een beweging van kleine kinderen, ze<br />
werden niet tegengehouden.<br />
Over die zondagmiddag dit versje:<br />
4
Oktoberzondag<br />
Meisjes dansen bij ’t Dopers duin,<br />
dansende meisjes in de kerk.<br />
Drie meisjes dansen rond in die lichte ruimte.<br />
Heb ’t met eigen ogen gezien:<br />
In gefilterd zonlicht, libelle’s ballet, boven een vlakke waterspiegel.<br />
Hand in hand rondjes draaien,<br />
dartel huppelen rondom de kaarsen die branden.<br />
In de kerk dansen meisjes,<br />
met hun beweging steken ze mij een vuurgloed aan.<br />
Aangeraakt, stramme voeten fladderen…<br />
* Orgelspel<br />
* Open ruimte<br />
* Zingen Lied 437: 1, 2 en 3 ‘Vernieuw Gij mij, o eeuwig Licht!’<br />
* Voorbeden, stilte … ; om in het gebed samen te bidden:<br />
5<br />
2. Schep, God, een nieuwe geest in mij,<br />
een geest van licht, zo klaar als Gij;<br />
dan doe ik vrolijk wat Gij vraagt<br />
en ga de weg die U behaagt.<br />
3. Wees Gij de zon van mijn bestaan,<br />
dan kan ik veilig verder gaan,<br />
tot ik U zie, o eeuwig Licht,<br />
van aangezicht tot aangezicht.<br />
Onze vader, die in de hemelen zijt;<br />
uw naam worde geheiligd, uw koninkrijk kome.<br />
Uw wil geschiede, gelijk in de hemel, alzo ook op de aarde.<br />
Geef ons heden ons dagelijks brood.<br />
En vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren.<br />
En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze.<br />
Want van U is het koninkrijk en de kracht<br />
en de heerlijkheid tot in eeuwigheid amen
* Collecte voor stichting Zienn<br />
Zienn is een organisatie voor maatschappelijke opvang in Friesland, Groningen en Drenthe.<br />
Stichting Zienn ondersteunt mensen die thuis- of dakloos zijn, dat dreigen te worden of in een<br />
crisissituatie terecht zijn gekomen. Eén van de initiatieven van Zienn in <strong>Leeuwarden</strong> is het<br />
trainingshuis voor dak- en thuisloze jongeren die actief willen werken aan hun toekomst.<br />
Zie ook www.zienn.nl<br />
* Slotlied Ionabundel nr. 40: 1, 2, 3 en 4<br />
‘Wil je opstaan en Mij volgen als Ik noem je naam’<br />
2. Wil je gaan op nieuwe wegen,<br />
steil en ongewis?<br />
Wil je zijn tot hoed' en zegen<br />
voor wie vreemd'ling is?<br />
Val je niet een mens te hard<br />
die in leugens is verward?<br />
Hoor je 't kloppen van mijn hart in jou<br />
en jij in Mij?<br />
3. Wil je gids zijn voor de blinde<br />
die je smeekt: 'Help mij!'<br />
Wil je vechten voor een kind,<br />
gevangen en onvrij?<br />
Zie je in ontferming aan,<br />
ieder die alleen moet gaan,<br />
opdat groeie mijn bestaan in jou<br />
en jij in Mij?<br />
4. Wil je zien dat wat Ik zie:<br />
jouw gaven velerlei!<br />
Wil je luist'ren als Ik zeg:<br />
'Een koningskind ben jij! ,<br />
Wil je geven wat je hebt,<br />
dat de wereld zich herschept<br />
en mijn leven wordt gewekt in jou<br />
en jij in Mij?<br />
6
* Zegenbede<br />
Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei<br />
Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei (2x) … Amen<br />
*** *** *** *** *** *** ***<br />
Mededelingen<br />
Beste zangers m/v, ‘It sil heve!’<br />
Vandaag beginnen we weer met de repetities van het koor. We zullen zingen in de dienst voor de<br />
herdenking van overledenen op zondag 25 november en natuurlijk met kerst. We repeteren weer<br />
na de dienst van ca 11.30-12.45 uur in het <strong>Gemeente</strong>centrum.<br />
Iedereen die plezier heeft in zingen is welkom!<br />
Mennokring<br />
Op 16 oktober komt ds. Annie Rekker bij de Mennokring iets vertellen over de betekenis van<br />
kleuren. Als voorbereiding voor deze middag vraagt zij ons het Scheppingsverhaal te lezen, zoals<br />
dat beschreven staat in Genesis 1 en 2 t/m vs. 4. Als u geen lid bent van de Mennokring, maar wel<br />
belangstelling hebt voor dit onderwerp, dan bent u ook welkom. Bel in dat geval even met Nel<br />
Ament of Tineke Torensma, dan weten we hoeveel stoelen we klaar moeten zetten.<br />
De Mennokring begint om <strong>14</strong>.00 uur en we zitten in de kerkenraadskamer.<br />
7