Download het document - Scripties UMCG - Rijksuniversiteit ...

6 Wat is de invloed van externe factoren op het
ontwerp en gebruik van management accounting en
control systemen?
Na de beschrijving van de invloeden van interne factoren,
worden nu de externe factoren beschreven die van invloed
kunnen zijn op het MAS. Als eerste wordt de omgeving
besproken met de daarbij behorende invloed van
concurrentie. Daarna wordt de invloed van nationale
cultuur beschreven.
6.1 Omgeving
De invloed van de omgeving op het ontwerp en het gebruik
van MAS is een veel besproken onderwerp in de literatuur.
Hoewel er verschillende termen worden gebruikt door de
auteurs, is er een tweedeling te maken in de vormen van
omgeving.
Aan de ene kant heb je organisaties met een omgeving
bestaande uit de volgende factoren: simpel, statisch,
voorspelbaar (Waterhouse & Tiessen, 1978), lage
onzekerheid (Abdel-Kader & Luther, 2008), liberaal
opererend (Otley, 1980), weinig concurrentie (Khandwalla,
1972), homogeen (Gordon & Miller, 1976) en weinig
vijandigheid (Haldma & Lääts, 2002). Organisaties in deze
omgeving worden getypeerd als stagnerende
bureaucratische organisaties. Vaak hebben deze
organisaties een centrale organisatiestructuur omdat
vanwege de lage onzekerheid, de organisatie vanaf de top
aangestuurd kan worden (Reid & Smith, 2000; Gordon &
Miller, 1976).
Het management kan accurate voorspellingen maken van
de markt. Besluitvorming is conservatief en betreft weinig
analyses. Het is op het verleden gericht, vooral van
financiële aard en speelt niet in op externe trends. De
nodige informatie voor de besluitvorming kan extern
verkregen worden en bestaat uit standaardprocedures of
andere gedocumenteerde informatiekanalen. Rapportages
worden niet frequent verkregen. De omgeving wordt
nauwelijks onderzocht op nieuwe problemen en
mogelijkheden. Interne communicatie is minimaal en is
topdown van nature.
Het gebruik van geavanceerde MAS informatie en
technieken heeft een negatief effect op de prestaties
wanneer er lage onzekerheid is. Hetzelfde geldt voor
decentralisatie, brede scope aan MAS informatie en
aggregatie. Er wordt dus vooral gebruik gemaakt van
simpele, financiële management accounting informatie
voor de aansturing van de organisatie.
Organisaties met een stabiele omgeving kunnen
gemakkelijk gebruik maken van action controls. Dit omdat
de kennis aanwezig is over de gewenste acties die bereikt
moeten worden. Een uitgebreid controlsysteem kan een
voordeel zijn maar geavanceerde controlsystemen bedoeld
voor intense competitie, kosten meer dan zij opleveren.
De andere vorm van omgeving wordt getypeerd door de
factoren: complex, dynamisch, onzeker (Waterhouse &
Tiessen, 1978), onvoorspelbaar (Abdel-Kader & Luther,
2008), intense concurrentie (Khandwalla, 1972),
heterogeen (Gordon & Miller, 1976) en vijandigheid
(Haldma & Lääts, 2002). Organisaties in deze omgeving zijn
aanpassende organisaties (Reid & Smith, 2000; Gordon &
Miller, 1976). Decentralisatie is nodig om snel te kunnen
inspelen op de veranderingen in de markt. Besluitvorming
is dynamisch. En de benodigde managementinformatie is
extern, niet-financieel en ex ante. Daarnaast worden er
meer geavanceerde MAS technieken gebruikt bij
gedecentraliseerde organisaties met een onzekere
omgeving. Dit om de onzekerheid te verminderen en de
besluitvorming te verbeteren door het leveren van
relevante informatie voor planning en beheersing. Een
brede scope aan informatie verbetert de accuraatheid van
de besluitvorming. Bij hoge onzekerheid wordt er meer
gebruik gemaakt van geavanceerde MAS informatie en -
technieken.
Er wordt meer gebruik gemaakt van open financiële
accounting systemen die extern gericht zijn. Vijandigheid
29