afstudeerwerkstuk "ingrijpen bij ingrepen - Animal Freedom

Ingrijpen bij ingrepen?!
4.2.2 Landbouwhuisdieren
Bij de landbouwhuisdieren zijn er bij enkele diersoorten overeenkomende redenen waarom men castreert.
Andere diersoorten worden gecastreerd vanwege een specifieke reden. Daarnaast zijn er mogelijk andere
oplossingen te verkiezen boven castratie, zoals goede training van het paard. Voor schapen, geiten en
runderen geldt dat in Nederland nauwelijks gecastreerd wordt.
Castratie is bij hengsten een veel voorkomende ingreep. De voornaamste reden om te besluiten om een
hengst te laten castreren is dat het dier daardoor een stuk hanteerbaarder worden. Hengsten kunnen agressief
gedrag vertonen en hierdoor een gevaar zijn voor zichzelf en voor hun omgeving. Ruinen zijn beter te
hanteren. Ruinen hebben niet meer de seksuele driften die hengsten hebben, hierdoor kunnen zij ook gewoon
bij merries in de wei of bij andere ruinen. Samen met andere hengsten is mogelijk, maar er bestaat
een grote kans dat ze elkaar verwonden. Voor een kuddedier als een paard is het frustrerend om individueel
gehuisvest te worden. Daarnaast is het belangrijk om alleen met de beste hengsten te fokken, een minder
goede hengst intact laten is daarom niet verstandig en kan onnodige problemen met zich meebrengen
voor de eventuele nakomelingen (Budiansky, 1997). Castratie kan een oplossing bieden bij merries die
erg onhandelbaar zijn tijdens training en competitie wanneer zij hengstig zijn. Castratie bij merries is echter
duur en brengt chirurgische risico’s met zich mee (www.vetscite.org). De redenen van castratie bij
paarden zijn ook van toepassing op ezels.
De reden waarom vrijwel alle mannelijke biggen kort na de geboorte worden gecastreerd is om het risico
op berengeur uit te sluiten. Berengeur is een onaangename geur die soms bij de bereiding van vers vlees
van niet-gecastreerde mannelijke varkens waargenomen kan worden (van Casteren, 1995). Zie hoofdstuk
6 “Alternatieven van castratie”.
4.2.3 Dierentuindieren
Bij deze categorie zijn er geen specifieke redenen voor castratie naar voren gekomen in dit onderzoek. In
dierentuinen worden dieren veelal gecastreerd vanwege de eerder genoemde algemene redenen. Hieronder
volgen enkele voorbeelden van deze algemene redenen.
Bij de olifant is de belangrijkste reden om een stier te castreren het voorkomen dat het dier in de mustperiode
komt. Must is de cyclische periode van gedragsverandering door de testosteronproductie. In deze
periode zijn de stieren zeer gevaarlijk, dit komt door de hoge testosteronproductie, hierdoor worden de
dieren agressief. Vanwege dit gevaar voor mens, dier en omgeving werden veel stieren ingeslapen. Wanneer
de stier gecastreerd wordt is dit niet meer nodig (Foerner et al., 1994). Castratie van olifanten in Nederlandse
dierentuinen is echter zeer zeldzaam (de Wit, 2005).
Bij beren die in dierentuinen leven wordt ook castratie toegepast om voortplanting te voorkomen. Dit
geldt dan met name voor beren die opgevangen worden nadat zij een leven als bijvoorbeeld ‘dansbeer’
hebben geleid. Beren die in dierentuinen geboren zijn en voor de fok worden gebruikt worden niet gecas-
34