afstudeerwerkstuk "ingrijpen bij ingrepen - Animal Freedom

Ingrijpen bij ingrepen?!
Uit het interview met mevrouw G. van der Vaart, dierenarts van de Dierenkliniek ‘De Toren’ in Drachten,
is naar voren gekomen dat castratie bij huisdieren algemeen geaccepteerd is. Dit blijkt ook uit de andere
bronnen. Van der Vaart vindt dat door castratie de lichamelijke integriteit van het dier geschonden wordt,
vanwege het feit dat er wat wordt weggehaald bij het dier. Maar gezien de voordelen die castratie oplevert
vindt zij castratie wel ethisch aanvaardbaar. De voordelen, die meestal van medisch-veterinaire aard zijn,
zijn veelal in het belang van het dier.
Over het algemeen weet een huisdiereigenaar niet wat een castratie te weeg kan brengen en daarom zal de
eigenaar informatie inwinnen bij derden. De dierenarts speelt in deze afweging een grote rol. Daarnaast
kunnen organisaties zoals Stichting Animal Freedom en de Dierenbescherming ook invloed uitoefenen op
de besluitvorming.
De oprichter en vertegenwoordiger van Stichting Animal Freedom, de heer B. Stoop, vindt castratie in
sommige gevallen wel ethisch aanvaardbaar, zoals het castreren van zwerfkatten om de populatie niet te
groot te laten worden. In andere gevallen vindt hij dat er zeer goed van te voren nagedacht moet worden
voordat men een dier aanschaft. Wanneer men van te voren kan bedenken dat een dier problemen zou
kunnen gaan opleveren is het beter om niet tot aanschaf over te gaan. Castratie bij huisdieren voor het
gemak van de eigenaar, zoals bijvoorbeeld bij gedragsproblemen, vindt hij niet ethisch aanvaardbaar.
Stichting Animal Freedom hecht veel waarde aan de lichamelijke integriteit van dieren. De Stichting
vindt niet dat castratie het welzijn van het dier aantast. Een dier beseft zelf niet dat het wat mist, maar de
Stichting vindt wel dat wij niet uit eigen belang de lichamelijke integriteit van het dier mogen aantasten.
Op de site van Stichting Animal Freedom wordt in een artikel over de integriteit van het dier geschreven
over het welzijn van dieren. In het artikel wordt gezegd dat het moeilijk is om vast te stellen wat het welzijn
van een dier bedreigt, maar nog lastiger is het om vast te stellen wat het welzijn van een dier bevorderd.
Mensen zijn niet verplicht om het welzijn van een dier te bevorderen, maar zijn gehouden dieren
zelf in staat om hun eigen welzijn te behartigen? Door een dier in relatieve onvrijheid te houden, neemt de
dierenhouder een zorgplicht op zich. Deze zorgplicht houdt in dat het dier minimaal tegemoet moet komen
aan zijn veiligheidsbehoeften en de mogelijkheid moet hebben om zich zo natuurlijk mogelijk te
kunnen gedragen. Zoals hierboven beschreven, heeft elk dier recht op vrijheden, waaronder de vrijheid tot
voortplanten. Stichting Animal Freedom beroept zich hier op de vijf vrijheden van Brambell, zoals eerder
genoemd in hoofdstuk 2 “Materiaal en methoden”.
De Stichting vraagt zich hierbij af of de mogelijkheid tot voortplanten ook onder de dierenrechten of lichamelijke
integriteit valt. Het welzijn van een dier is (voor een dier onbewust) in het geding wanneer het
gecastreerd wordt. De ingreep zelf wordt bij gezelschapsdieren pijnloos uitgevoerd. Hoewel er postoperatief
wel pijn aanwezig is. Het is dus mogelijk om zonder ernstige aantasting van het welzijn een dier de
voortplanting te onthouden. De vraag blijft echter bestaan of dit een aantasting is van het dierenrecht
(Stichting Animal Freedom).
84