'Het is ons een eer en een genoegen' - Vrije Universiteit Amsterdam

eredoctoraten
vu ‘een hinderpaal’ was. Nadien begon Notohamidjojo onder leiding
van Verkuyl aan een proefschrift, dat er echter nooit kwam: ziekte en
heimwee deden hem in december 1970 terugkeren naar Indonesië.
De Vrije Universiteit gaf haar streven hem tot doctor te promoveren
niet zomaar op. De filosoof prof. dr. C. A. van Peursen stelde voor Notohamidjojo
op artikelen te laten promoveren. Dat zou veel beter zijn
dan hem zomaar tot eredoctor te verheffen: ‘een eredoctoraat, door
sommigen aan gedacht, is geen oplossing en zou alleen maar minderwaardigheidsgevoelens
kunnen opwekken’. Maar zelfs met die artikelen
werd het niks. Zo kwam toch een eredoctoraat weer in gedachten.
Prof. Verkuyl vroeg zich op 29 maart 1971 in een brief aan de senaat af
‘wat wij kunnen doen om hem alsnog te verschaffen waarop hij recht
heeft, namelijk de eer en waardigheid van een doctorstitel’. Verkuyl
beschouwde het eredoctoraat ‘als een vriendendienst aan iemand met
wie ik gedurende zo vele jaren verbonden ben’.
De senaat voelde wel voor een eredoctoraat. Prof. dr. D. C. Mulder,
in 1965 aangetreden als hoogleraar godsdienstwetenschap, beijverde
zich ook al voor een eredoctoraat. Dat nam niet weg dat de brief van
Verkuyl ergernis wekte. De rechtsfilosoof prof. mr. H. J. Hommes
schreef rector magnificus De Gaay Fortman dat het afgelopen moest
zijn met ‘het gesol’ met Notohamidjojo. Dat diens proefschrift nooit
was verschenen, lag volgens Hommes aan het ‘gedrijf en de morele
druk’ van Verkuyl. Het advies om Notohamidjojo het grootste deel van
zijn proefschrift in Indonesië te laten schrijven, was door Verkuyl tot
ergernis van Hommes van de hand gewezen.
Omdat de senaat als geheel echter ijverde voor het eredoctoraat van
Notohamidjojo, kwam dat er ook. Zijn kwaliteiten werden breed uitgemeten:
zijn toewijding aan de christelijke universiteit op Java, zijn
wetenschappelijke geschriften in de rechtsfilosofie en de staatsleer en
zijn praktische verdiensten om het christendom een eigen plaats te
bezorgen in de Javaanse cultuur. Prof. mr. W. F. de Gaay Fortman zou
als promotor optreden. Zo leek alles in kannen en kruiken. Tot de Studentenraad
van de Vrije Universiteit (srvu) drie weken van tevoren
lucht kreeg van de op handen zijnde promotie. Die tekende fel protest
aan tegen het besluit, aangezien ‘de keuze is gevallen op iemand, die
zich in woord en geschrift heeft doen kennen als een verdediger van
de “Orde Baru”, de zogenaamde “Nieuwe Orde” van de generaals in
Indonesië’, die sinds 1965 in Indonesië gold. De srvu beschouwde
85