'Het is ons een eer en een genoegen' - Vrije Universiteit Amsterdam

eredoctoraten
cipiële stellingname werd vergemakkelijkt door het belang dat in Nederland
aan het eredoctoraat werd toegekend. Koningin Juliana had in
een gesprek met haar vertrouweling De Gaay Fortman en Kings vertrouweling
Hoekendijk gevraagd of King na de plechtigheid ‘wat tijd
voor haar beschikbaar zou kunnen stellen’. Schippers sprong handig
in op dit voorstel. Om critici, vooral in de Verenigde Staten, wind uit
de zeilen te nemen, stelde hij King voor om ten paleize samen met de
koningin gefotografeerd te worden. Die foto’s zouden in de Amerikaanse
pers gepubliceerd moeten worden. Het zou goed als ‘tegengif’
kunnen dienen tegen foto’s, waarop King figureerde in het gezelschap
van lieden die in de Amerikaanse pers als ‘communisten’ werden betiteld.
De plechtigheid, waarin Kuiper in het openbaar Kings ‘uitstekende
verdiensten in de strijd der ontrechte of rechteloze, in ieder geval
niet gelijkberechtigde rassen’ lof toezwaaide, was een groot succes.
King was het stralend middelpunt. Verscheidene aanwezigen lieten
na afloop blijken diep onder de indruk te zijn geweest, onder wie
King zelf. Ook nu kwam zijn reactie indirect. Zijn assistent Andrew
Young bedankte voor de betoonde gastvrijheid en vriendelijkheid en
ook zijn vrouw, Coretta King, toonde zich erkentelijk. Wel wierp een
op de dag zelf gepubliceerd bericht in Trouw een kleine schaduw over
het gebeuren. ‘Waarom eer voor deze man?’, vroeg dr. Paul Schrotenboer,
voorzitter van de Gereformeerde Oecumenische Synode, zich in
een vraaggesprek af. King immers betoonde zich een voorstander van
‘burgerlijke ongehoorzaamheid’ – en zou burgerlijke ongehoorzaamheid
nu tot burgerrechten leiden?
Na 20 oktober pruttelden de protesten nog wat na. Het belangrijkste
protest kwam van de Nederduits Gereformeerde Kerk in Zuid-Afrika,
die de toekenning niet in overeenstemming noemde met de beginselen
van de universiteit. De Kamper hoogleraar Nieuwe Testament
Herman Ridderbos sprong in zijn Gereformeerd Weekblad voor de vu
in de bres en keurde de actie van de ngk in duidelijke bewoordingen
af. Daarmee ging de storm over eredoctor Martin Luther King liggen.
En toen, op donderdag 4 april 1968, werd King vermoord. De
vu toonde zich, bij monde van (inmiddels) rector magnificus W. F.
de Gaay Fortman en voorzitter A. Krikke van de Studentenraad, geschokt.
Vrijdag 5 april hield Fortman een rede waarin de verbijstering
over en verbittering om het gebeurde nog doorklonken. Om de herin-
77