'Het is ons een eer en een genoegen' - Vrije Universiteit Amsterdam

eredoctoraten
driedelige overzichtsgeschiedenis van het protestantisme vanaf de Reformatie
tot aan de twintigste eeuw. Toen het af was, mocht de inmiddels
73-jarige Léonard op zijn lauweren rusten.
De vu intussen, waar het eredoctoraat zonder slag of stoot was aanvaard,
mocht tien jaar na dato terugzien op een goede greep. Aan de
productieve historicus Léonard had de universiteit zich geen buil gevallen.
Dat hij ook nog recht in de leer mocht heten, was daarbij mooi
meegenomen.
h. w. tilanus (1958)
Toen mr. H. K. J. Beernink het nieuws bereikte dat Hendrik Willem
Tilanus (1884-1966) op 20 oktober 1958 aan de Vrije Universiteit een
eredoctoraat in de rechtsgeleerdheid zou ontvangen, klom hij onmiddellijk
in de pen om zijn voorganger als fractievoorzitter van de Christelijk-Historische
Unie (chu) in Trouw hulde te brengen. Beernink
somde de verdiensten van Tilanus één voor één op: hij zou een grote
staat van dienst hebben als militair, door niet alleen het leger te dienen
als artillerieofficier maar ook als leraar aan de Koninklijke Militaire
Akademie in Breda. Hij zou in zijn lange parlementaire loopbaan op
de bres hebben gestaan voor het christelijk onderwijs. En hij zou als
fractievoorzitter van de chu, die hij tussen 1939 en 1958 leidde, grote
verdiensten hebben gehad voor de Nederlandse samenleving.
Maar als belangrijkste verdienste van Tilanus beschouwde Beernink
zijn succesvolle verzet tegen de Doorbraak: de roep om de ‘historischen’
te doen opgaan in een grote, niet op christelijke leest geschoeide
volkspartij. ‘Dat hij de Unie, met haar verschillende stromingen en
haar grote vrijheidszin in de moeilijke naoorlogse jaren heeft geleid
op een wijze, die niemand deed twijfelen aan het positief-christelijk
karakter van deze politieke groepering, is mede een grote verdienste
geweest’, schreef Beernink, die zijn artikel eindigde met de uitroep:
‘doctor Tilanus, draag uw doctorshoed nog vele jaren met ere!’
Vermoedelijk heeft Beernink inzage gehad in het juryrapport dat
promotor prof. dr. I. A. Diepenhorst, hoogleraar strafrecht, reeds had
opgesteld. Ook Diepenhorst zag als Tilanus’ grootste verdienste dat hij
(‘beginselvast en oecumenisch politicus’) door de chu ‘als volksgroep
van eigen structuur’ bijeen te houden ‘de zaak der Hervorming in Ne-
57