'Het is ons een eer en een genoegen' - Vrije Universiteit Amsterdam

eredoctoraten
heid aan te treffen’. De literatuur moet hem echter sterk hebben gegrepen,
want hij schreef maar liefst vier romans tijdens zijn militaire
dienstplicht, die hij echter geen van alle publiceerde. In 1962 verscheen
wel zijn debuutroman De rokken van Joy Scheepmaker, dat het
verhaal vertelt van de liefde tussen een uit militaire dienst gekomen
jongen en een jong meisje, dat gezien haar leeftijd (16) maar net de
Lolita-leeftijd ontgroeid was.
Vijf jaar later verscheen Het gemillimeterde hoofd, een collage van
korte paragrafen, schema’s, wiskundige formules en illustraties. Critici
braken hun hoofd over het boek dat Kees Fens er zelfs toe bracht
zijn eigen recensie te omschrijven: ‘Ik zie dit stuk als niet meer dan
een poging tot bespreking.’ Dat weerhield hem er niet van het boek te
beschouwen als Krols beste werk tot dan toe. Diens faam nam toe na
de verschijning van De ziekte van Middleton (1969), waarin Krol aan
de hand van de voluptueuze en rondborstige Amerikaanse pin-up girl
Margaret Middleton verhaalde van zijn relaties tot vrouwen.
Dat boek komt niet voor in de toelichting op het eredoctoraat. Dat
is niet verwonderlijk. Krols schrijverschap werd vooral beloond omdat
die ‘literaire kwaliteit paart aan theoretische reflectie en inzichten
uit de wetenschappen, waaronder vooral de exacte wetenschappen
en de wijsbegeerte’. Verwezen werd vooral naar werk dat het snijvlak
van wetenschap en literatuur raakte. Zoals Krols meest recente roman
Rondo Veneziano (2004), waarin de vraag gesteld werd hoe lang de natuurwetenschappen
nog dominant kunnen blijven in de cultuur van
vandaag. In navolging van de Britse auteur C. P. Snow, die al in 1959
de kloof tussen alfa’s en bèta’s constateerde, werd ook Krol in beslag
genomen door deze vraag.
Explosiever was ‘de brandende kwestie’ die Krol in 1990 aansneed
in een lezing voor de Stichting Literaire Aktiviteiten Amsterdam: de
doodstraf. In een land dat na afloop van de Duitse bezetting nog willekeurig
en met grote zelfvoldaanheid zowel kleine als grote oorlogsmisdadigers
voor het vuurpeloton had gebracht, bestond na 1960 een
verbod op zelfs maar het nadenken over de doodstraf. Krol slechtte
dit taboe. Het was alleen aan de nuance van zijn betoog te danken dat
hij niet zelf geestelijk doodverklaard werd en vijftien jaar later aan de
Vrije Universiteit een eredoctoraat in ontvangst mocht nemen.
165