'Het is ons een eer en een genoegen' - Vrije Universiteit Amsterdam

154
eredoctoraten
lindon john eaves (2000)
In de aanloop naar het eredoctoraat aan de gedragsgeneticus Lindon
John Eaves (1944) op 20 oktober 2000 haalde Willem B. Drees, destijds
verbonden aan het Bezinningscentrum van de Vrije Universiteit,
een treffende anekdote op aan een optreden van de aanstaande eredoctor.
In 1988 vierde de Duitse theoloog Wolfhart Pannenberg zijn zestigste
verjaardag. Ter gelegenheid daarvan werd een conferentie georganiseerd
over geloof en wetenschap, een thema dat Pannenberg zijn
leven lang had bezig gehouden. Aanbeland bij de thema’s ‘leven’ en
‘de mens’, merkte Pannenberg onder meer op zich te laten inspireren
door filosofen als Arnold Gehlen en Helmut Plessner.
Dat beviel Eaves maar matig. Waarom negeerde Pannenberg de biologie,
wilde hij in de discussie weten. Volgens Drees pakte hij een
pak papier uit zijn tas, vol met tabellen en grafieken. En plaatste hij de
vernietigende opmerking: ‘Hier, data, allemaal data. En dat gaat over
dertigduizend mensen; niet, zoals zo vaak bij filosofen, over de ervaringen
van maar één persoon, namelijk die van de filosoof zelf.’ Bekoorde
die opmerking Drees, nog meer zal hem de opmerkelijke combinatie
van activiteiten hebben aangesproken die Eaves in één persoon
verenigde. Eaves was namelijk behalve gedragsgeneticus ook theoloog
en in die hoedanigheid werkzaam als Anglicaans priester. Eaves ontving
het eredoctoraat uit handen van de hoogleraar psychologie Dorret
Boomsma vanwege zijn onderzoek, dat niet alleen op de genetica was
toegespitst, maar ook op het gedrag. Eaves verrichtte onderzoek naar
tweelingen, een onderzoek dat hij uitstrekte naar verwanten. Daarbij
beperkte hij zich niet tot de genetische verwantschap, tot uitdrukking
komend in uiterlijke overeenkomsten, maar betrok hij ook hun gedrag
in het onderzoek. De in Engeland geboren Eaves doceerde sinds
1981 in de Verenigde Staten, waar hij een onderzoeksinstituut voor
menselijke genetica leidde, terwijl hij ook hoogleraar psychiatrie was.
Het Bezinningscentrum aan de Vrije Universiteit zag in de komst
van priester-bioloog Eaves een goede aanleiding van 23 tot 25 oktober
2000 een driedaagse conferentie te beleggen dat in het teken stond
van de vraag: is de natuur ooit slecht, verkeerd of lelijk? Waar theologen
God als bron beschouwen voor goed en kwaad, daar zien biologen
de werkelijkheid als iets dat zichzelf maakt. En toch, zo luidde
de vraag die aan de deelnemers van de conferentie werd meegegeven,