'Het is ons een eer en een genoegen' - Vrije Universiteit Amsterdam

124
eredoctoraten
Girard kwam zelf graag naar de universiteit. Hij toonde zich ‘très
heureux’, schreef hij rector magnificus prof. dr. P. J. D. Drenth nadat
hij van de toekenning op de hoogte was gebracht. In het Engels (als
Franse Amerikaan beheerste Girard zijn talen) schreef hij een week
na de plechtigheid dat het eredoctoraat en zijn verblijf in Amsterdam
‘an unforgettable experience’ was. Dat was het ook voor de Vrije Universiteit:
zelden trok een eredoctor, zowel voor als na 20 oktober 1985,
zoveel belangstelling van de pers als René Girard.
oemba hina kapita (1985)
‘De politiek, noch de buitenlandse noch de binnenlandse, noch de burgerlijke,
noch de kerkelijke, speelde een rol toen de Indonesiër Oe.H.
Kapita in 1985 tot eredoctor werd benoemd’, constateert kerkhistoricus
Maarten Aalders in zijn recent verschenen studie 125 jaar Faculteit
der Godgeleerdheid aan de Vrije Universiteit. Dat is juist. Kapita werd uitsluitend
en alleen gewaardeerd om zijn kennis van het Indonesische
eiland Soemba, een kennis die hij als klassieke autodidact had opgedaan.
Kapita werd omstreeks 1908 geboren. Omstreeks, want in het
curriculum vitae dat de Vrije Universiteit van hem ontving, kon hij
geen uitsluitsel bieden over zijn precieze geboortedatum. Kapita genoot
vijf jaar school voordat hij de tweejarige zogeheten Normaalleergang
(opleiding tot onderwijzer) in Pajeti doorliep. Op 1 januari 1926
trad Kapita aan als hoofdonderwijzer van een Volksschool in Oost-
Soemba. Twee en een half jaar was Kapita in functie. In 1928 werd hij
assistent van de cultureel antropoloog dr. L. Onvlee, die in 1925 in Leiden
was gepromoveerd op het proefschrift Eenige Soembasche vertellingen.
Kapita werd, in de termen van de culturele antropologie, ‘veldwerker’
voor Onvlee op Soemba. Zoals zijn curriculum vermeldt: hij riep
de ouderen uit zijn dorp bijeen, slachtte een kippetje op rituele wijze
– een gebruik zonder welke een gesprek niet van de grond kwam – en
trachtte, als het contact eenmaal was gelegd, informatie te verkrijgen
over de literaire taal die gebruikt werd bij de aanroeping van voorouders,
bij het offergebed en bij de rituelen rond religieuze feesten.
Meer dan twintig jaar was Kapita officieel in dienst van Onvlee.
Maar ook nadat hij vertrok om functies te bekleden op het eiland, bleef
de band met Onvlee bestaan. Sterker nog, na zijn pensioen trad Kapita