Rondkomen in Leiden, 1850-2000 - Historische vereniging Oud ...
Rondkomen in Leiden, 1850-2000 - Historische vereniging Oud ... Rondkomen in Leiden, 1850-2000 - Historische vereniging Oud ...
RONDKOMEN IN LEIDEN tot dan toe Leiden domineerde, is vrijwel geheel verdwenen. Eerst ruimden de textiel- en conservenindustrie het veld, rond 1980 gevolgddoor de grootste bedrijfstak, de metaalnijverheid. De Leidse economie drijft nu vooral op onderwijs, zorg, diensrverlening en hightechindustrie. De verandering van industrie naar diensrverlening en dergelijke heeft zich vooral in de periode 1970-1983 voltrokken." Voor en tijdens deze overgang deed zich nog een verandering voor. Tijdens de periode van gespannen arbeidsmarkt in de jaren zestigzagen veel Leidenaren de kans hun positie te verbeteren en lieten de laagste functies voor wat zij waren . Deze functies werden gedeeltelijk opgevuld door de werving van zogenaamde gastarbeiders, vooral uit Marokko en in mindere mate uit Turkije." In de jaren tachtig volgde de gezinshereniging . Ongeveer 5V2 procent van de Leidsebevolking is nu van Turkse ofMarokkaanse afkomst." Een belangrijk probleem bij de overgang van industrie naar diensrverlening en dergelijke was natuurlijk dat de generaties (zowel de autochtonen als allochtonen) die zich georiënteerd hadden op een toekomst in de industrie zich nu moesten bewegen op een totaal andere arbeidsmarkt. In dezelfde periode steeg de werkloosheid langzaam maar zeker, om in het midden van de jaren tachtig ineens vreselijk te pieken. In 1987 was het werkloosheids percentage gestegen tot ongeveer 15. Daarna is de werkgelegenheid echter duidelijk weer verbeterd. Lag de werkloosheid eind jaren tachtig boven het landelijk niveau, in 1997 bleek ze met 7,84 procent onder het landelijk gemiddelde te zitten." Wat betreft de werkgelegenheid is de situatie nu veel beter dan in de meeste andere middelgrote en grote gemeenten , in tegenstelling tot vroeger. Economen wijzen in dit verband op het adequaat inspelen op veranderingen, vooral waar het gaat om de ontwikkelingen op het gebied van de hightechindustrie. 71 Daar staat dan wel tegenover dat de langdurige werkloosheid relatiefsterk is toegenomen. In 1975 was nog slechts 13,1 procent van de werklozen langer dan een jaar ingeschreven bij het arbeidsbureau, in 1976 was dat al 21,5 procent" en in 1989 zelfs 43 procent." Anno 1997 had tweederde van de klanten van de sociale dienst langer dan een jaar een bijstandsuitkering, meer dan eenderde zelfslanger dan vier jaar." Hierbij moet dan nog aangetekend worden dat Leiden relatief succesvol is bij het aan het werk helpen van langdurig werklozen. 127
JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 128 In dezelfde periode is de inkomensopbouw in Leiden veranderd. Zo is het gemiddelde inkomen relatief toegenomen. Dat bleek ook uit het buurtenonderzoek dat eind 1997 door het rmc-Handelsblad werd gehouden. Hoewel De Camp behoorde tot een van de buurten met de meest ongunstige inkomensontwikkelingen in Nederland," blijkt Leiden als geheel zeer goed te scoren. Met Den Bosch, Deventer en Almere kende Leiden de grootste inkomensstijging in de periode 1989-1994, ruim 15 procent. Wat betreft het besteedbare inkomen per inkomensontvanger nam Leiden in 1998 de 228e plaats in van de 538 gemeenten en binnen de groep van 25 grootste gemeenten zelfs de vijfde." Een heel andere positie dan dertig jaar eerder. Ook de verdeling binnen de inkomensopbouw is veranderd. Bekijkt men de inkomensonderzoeken uit de jaren zeventig, dan is duidelijk dat de inkomensopbouw in Leiden eenzijdig helde naar de onderkant." De recente onderzoeken laten een ander beeld zien. Nog steeds kunnen grote groepen arm genoemd worden: volgens de 'beleidsmatige' definitie is dat 17 à 22 procent," volgens de LeydenPoverty Line ongeveer 22 procent. Dit percentage is tussen 1996 en 1999 niet significant veranderd. Vergeleken met heel Nederland kent Leiden nog steeds een oververtegenwoordiging aan de onderkant van de inkomenspiramide, maar minder sterk dan voorheen. Tegelijkertijd bleek dat 44 procent van de bevolking een inkomen heeft van meer dan twee keer dit sociaal minimum. In 1996 uitte dit zich in een duidelijke tweetoppigheid in de inkomensverdeling en ook in 1999 kwam deze naar voren, al had de 'subtop' zich meer verplaatst van de lage naar de hoge inkomens. Hoe dan ook, de inkomenspiramide leunt veel minder naar de arme kant dan vroeger en naast een grote groep armen kent Leiden nu een behoorlijk grote groep mensen die er financieel behoorlijk goed voorstaan. De stad is minder eenzijdig geworden, maar dat betekent ook een zekere tweedeling in de Leidse samenleving. Dat laatste komt waarschijnlijk ook tot uitdrukking in de ontwikkeling van de oaco -standaard voor armoede. In 1996 was 6 procent van de huishoudens (dat zijn ongeveer 3.000 huishoudens) arm volgens deze strenge norm. In 1999 was dit gegroeid tot 9 procent! De onderzoekers merkten op: "Dat betekent dat het verschil tussen arm en rijk groter wordt, maar het hoeft niet te betekenen, dat er in absolute termen meer armen zijn bijgekomen." Zij lieten het een en ander verder buiten beschouwing."
- Page 1 and 2: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 104 De S
- Page 3 and 4: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 106 kome
- Page 5 and 6: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 108 een
- Page 7 and 8: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 110 op h
- Page 9 and 10: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 112 orth
- Page 11 and 12: JAARBOEK DIRK VAN Ee K 2001 114 wer
- Page 13 and 14: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 116 Zo r
- Page 15 and 16: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 118 lend
- Page 17 and 18: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 120 de j
- Page 19 and 20: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 122 een
- Page 21 and 22: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 124 inge
- Page 23: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 126 wijk
- Page 27 and 28: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 130 voor
- Page 29 and 30: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 132 Een
- Page 31 and 32: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 134 groe
- Page 33 and 34: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 136 Leid
- Page 35 and 36: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 138 SOCI
- Page 37 and 38: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 140 Opva
- Page 39: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 142 meer
- Page 42: RONDKOMEN IN LEIDEN INKOMENS PER IN
- Page 45 and 46: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 148 pers
- Page 47 and 48: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 150 vrou
- Page 49: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 152 en M
RONDKOMEN IN LEIDEN<br />
tot dan toe <strong>Leiden</strong> dom<strong>in</strong>eerde, is vrijwel geheel verdwenen. Eerst ruimden<br />
de textiel- en conserven<strong>in</strong>dustrie het veld, rond 1980 gevolgddoor de grootste<br />
bedrijfstak, de metaalnijverheid. De Leidse economie drijft nu vooral op<br />
onderwijs, zorg, diensrverlen<strong>in</strong>g en hightech<strong>in</strong>dustrie. De verander<strong>in</strong>g van<br />
<strong>in</strong>dustrie naar diensrverlen<strong>in</strong>g en dergelijke heeft zich vooral <strong>in</strong> de periode<br />
1970-1983 voltrokken."<br />
Voor en tijdens deze overgang deed zich nog een verander<strong>in</strong>g voor. Tijdens<br />
de periode van gespannen arbeidsmarkt <strong>in</strong> de jaren zestigzagen veel <strong>Leiden</strong>aren<br />
de kans hun positie te verbeteren en lieten de laagste functies voor wat<br />
zij waren . Deze functies werden gedeeltelijk opgevuld door de werv<strong>in</strong>g van<br />
zogenaamde gastarbeiders, vooral uit Marokko en <strong>in</strong> m<strong>in</strong>dere mate uit<br />
Turkije." In de jaren tachtig volgde de gez<strong>in</strong>sherenig<strong>in</strong>g . Ongeveer 5V2<br />
procent van de Leidsebevolk<strong>in</strong>g is nu van Turkse ofMarokkaanse afkomst."<br />
Een belangrijk probleem bij de overgang van <strong>in</strong>dustrie naar diensrverlen<strong>in</strong>g<br />
en dergelijke was natuurlijk dat de generaties (zowel de autochtonen als<br />
allochtonen) die zich georiënteerd hadden op een toekomst <strong>in</strong> de <strong>in</strong>dustrie<br />
zich nu moesten bewegen op een totaal andere arbeidsmarkt. In dezelfde<br />
periode steeg de werkloosheid langzaam maar zeker, om <strong>in</strong> het midden van<br />
de jaren tachtig <strong>in</strong>eens vreselijk te pieken. In 1987 was het werkloosheids <br />
percentage gestegen tot ongeveer 15. Daarna is de werkgelegenheid echter<br />
duidelijk weer verbeterd. Lag de werkloosheid e<strong>in</strong>d jaren tachtig boven het<br />
landelijk niveau, <strong>in</strong> 1997 bleek ze met 7,84 procent onder het landelijk<br />
gemiddelde te zitten." Wat betreft de werkgelegenheid is de situatie nu veel<br />
beter dan <strong>in</strong> de meeste andere middelgrote en grote gemeenten , <strong>in</strong> tegenstell<strong>in</strong>g<br />
tot vroeger. Economen wijzen <strong>in</strong> dit verband op het adequaat <strong>in</strong>spelen<br />
op verander<strong>in</strong>gen, vooral waar het gaat om de ontwikkel<strong>in</strong>gen op het gebied<br />
van de hightech<strong>in</strong>dustrie. 71<br />
Daar staat dan wel tegenover dat de langdurige werkloosheid relatiefsterk<br />
is toegenomen. In 1975 was nog slechts 13,1 procent van de werklozen<br />
langer dan een jaar <strong>in</strong>geschreven bij het arbeidsbureau, <strong>in</strong> 1976 was dat al<br />
21,5 procent" en <strong>in</strong> 1989 zelfs 43 procent." Anno 1997 had tweederde<br />
van de klanten van de sociale dienst langer dan een jaar een bijstandsuitker<strong>in</strong>g,<br />
meer dan eenderde zelfslanger dan vier jaar." Hierbij moet dan nog aangetekend<br />
worden dat <strong>Leiden</strong> relatief succesvol is bij het aan het werk helpen<br />
van langdurig werklozen.<br />
127