Rondkomen in Leiden, 1850-2000 - Historische vereniging Oud ...

More documents

Recommendations

Info

Het Galgewater met het pand 'Liefdewerk Oud Papier'. Deze rooms-katholieke organisatie haalde oud papier op om aan sociaal werk te doen. GAL, PV 30602. RONDKOMEN IN LEIDEN ondervoedings-, verwaarlozings- en uitputtingsverschijnselen te vertonen. Het rapport van de Leidse artsen kreeg landelijke aandacht en het socialistische dagblad Het Volk noemde Leiden een "Moordhol'î.>" De werkloosheid had in Leiden nog steeds een sterk structureel karakter. Dat werd ook zichtbaar in de jaren twintig, toen deze in Leiden relatief sterk steeg. Tijdens het hoogtepunt van de werkloosheid in de jaren dertig was deze in Leiden niet echt groter dan elders, maar vervolgens bleek het verschijnsel hier wel veel hardnekkiger: een aanwijzing voor het structurele karakter ervan." Eén oorzaak is waarschijnlijk dat de textielnijverheid zich in de negentiende eeuw dan wel aardig had hersteld van het dieptepunt van rond 1800, maar toch nooit meer die positie veroverde die ze ooit had 123
JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 124 ingenom en. T egen de Twentse en T ilburgse concurrent ie bleek men uiteindelijk niet of nauwelijks opgewassen. De Kam er van Koophandel en Fabrie ken voor Zuid-Holland dacht in 1947 dat deze situatie wel gunstig was. De Economi sch-technologische dienst van de Kamer stelde dat "de neergang van de Leidse textielindustrie tot op zekere hoogte ertoe mede heeft gewerkt, dat een gunstig arbeidsaanbod ontstond [...]. Een gunstig arbeidsaanbod in dubbelen zin, n.l. een ruime arbeidsmarkt tegen betrekkelijk lage lonen."?' Deze ruime arbeidsmarkt verdween in de jaren vijftig, zoals ze in heel Nederland verdween . Via de geleide loonpolitiek werden de lonen in heel Nederland echter nog lang laag gehouden. Dat zou pas na 1960 veranderen, maar ook toen stegen niet alle lonen even snel. In het bijzonder in de krimpende, maar in Leiden nog lange tijd omvangrijke textiel- en confectieindustrie bleven de lonen "extreem laag", zoals een rapport van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten uit 1971 meldde." Datzelfde rapport stelt met betrekking tot de inkomensontwikkeling tot 1965 vast dat "Leiden [...] ten opzichte van alle gewestgemeenten zowel als Nederland het laagste gemiddelde inkomen [heeft en had] . Bovendien was het tempo waarin dit inkomen zich ontwikkelde laag, zodat de achterstand ten opzichte van de meeste gewestgemeenten en Nederland alleen nog maar groter werd. "63 ... RIJK(ER) DE (BINNEN)STAD UIT Deze verpaupering van Leiden werd echter niet louter en alleen bepaald door het achterblijven van lonen of uitkeringen. Nog sterker dan elders was er in Leiden sprake van een trek van de meer draagkrachtigen uit de centrumgemeente naar de randgemeenten." Dat Leiden voor de meer welgestelden geen aantr ekkelijke stad was om zich te vestigen en dat rijkere Leidenaren naar buiten de stad trokken , was geen nieuw fenomeen. Toen de Leidse gemeenteraad in 1880 discussieerde over het al dan niet bouwen van herenhuizen in het Plantsoen, betoogde het raadslid Cock: "Leiden is geen stad, waar men voor zijn pleizier gaat wonen." Burgemeester De Laat de Kanter verdedigde het voorstel, door er op te wijzen dat verschillende (welgestelde) families juist van vestiging in Leiden hadden afgezien, omdat er voor hen geen geschikte woningen waren. " De herenhuizen in het Plantsoen werden uiteindelijk gebouwd en trokken
Page 1 and 2: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 104 De S
Page 3 and 4: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 106 kome
Page 5 and 6: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 108 een
Page 7 and 8: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 110 op h
Page 9 and 10: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 112 orth
Page 11 and 12: JAARBOEK DIRK VAN Ee K 2001 114 wer
Page 13 and 14: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 116 Zo r
Page 15 and 16: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 118 lend
Page 17 and 18: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 120 de j
Page 19: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 122 een
Page 23 and 24: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 126 wijk
Page 25 and 26: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 128 In d
Page 27 and 28: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 130 voor
Page 29 and 30: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 132 Een
Page 31 and 32: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 134 groe
Page 33 and 34: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 136 Leid
Page 35 and 36: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 138 SOCI
Page 37 and 38: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 140 Opva
Page 39: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 142 meer
Page 42: RONDKOMEN IN LEIDEN INKOMENS PER IN
Page 45 and 46: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 148 pers
Page 47 and 48: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 150 vrou
Page 49: JAARBOEK DIRK VAN EeK 2001 152 en M

Rondkomen in Leiden, 1850-2000 - Historische vereniging Oud ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?