Rondkomen in Leiden, 1850-2000 - Historische vereniging Oud ...

RONDKOMEN IN LEIDEN
enigszins verbeterd is, maar berekeningen van de econoom Bomhoff c.s.
hebben aangetoond dat het werkelijk vrij besteedbare budget voor de minima
tussen 1985 en 1996 met nog eens 20 à 25 procent is ingekrompen."
De financiële problemen werden in de vroege jaren tachtig wel erkend,
maar men vermeed - vooral in de landelijke politiek - zorgvuldig het gebruik
van het begrip armoede. In de periode 1981-1987 gingen de debatten over
de "minima", de "echte minima" en de "meerjarig echte minima"." Voor
deze groepen kwamen er speciale eenmalige uitkeringen. Op 5 november
1983 - het tweede jaar van deze uitkeringen - meldde het Leidsch Dagblad
dat er op dat moment bij de Leidse Sociale Dienst zevenduizend aanvragen
waren ingediend voor zo'n eenmalige uitkering, en men verwachtte er nog
meer. De Sociale D ienst had een speciaal team ingesteld om deze aanvragen
te kunnen verwerken."
Ondertussen begonnen werklozen en andere uitkeringsgerechtigden ook
in actie te komen. In Leiden gebeurde dat in 1983 onder andere in samenhang
met de ambtenarenacties. Daarbij werden ruimschoots parallellen getrokken
met de jaren dertig middels leuzen als "Van Agt een nieuwe Colijn, het
menu zal weer vissenkoppen zijn". Op de Haarlemmerstraat werd soep van
aardappelschillen en dergelijke uitgedeeld." Maar de acties in die jaren
richtten zich niet alleen tegen de aantasting van de hoogte van de uitkering.
Veel jonge mensen keerden zich daarnaast (en soms uitsluitend) tegen zaken
als sollicitatieplicht ofhet arbeidsethos in het algemeen. Na korte tijd verloor
deze beweging weer aan kracht en sindsdien resteren vooral groepen die
zich richten op de belangen van één specifieke (maar zeer omvangrijke)
groep onder de uitkeringsgerechtigden: de bijstandsmoeders of 'Vrouwen
in de Bijstand'.
Niet alleen actievoerende uitkeringsgerechtigden hadden het echter in de
jaren tachtig onomwonden over armoede. Divosa, de vereniging van directeuren
van sociale diensten, gebruikte de term. Het duidelijkst komt dat naar
voren in de verschillende 'minima zonder marges'-rapporten, die vanaf 1983
in opdracht van Divosa werden uitgebracht." Ook het C N V publiceerde in
1989 een rapport over 'Nieuwe armoede en het gemeentelijk minimabeleid' .49
De gemeente Leiden kwam eveneens in 1989 met een actieprogramma voor
de verbetering van de positie van kansarmen op de arbeidsmarkt met als
titel 'Leiden maakt werk van armoede'." En ook in de pers verschenen vanaf
119