fysiotherapeut - KNGF

fysiotherapeut - KNGF fysiotherapeut - KNGF

26.09.2013 Views

KNGF-het beroepsprofi el van de fysiotherapeut 2005 om het hoger onderwijs op te zetten in een tweecyclimodel: bachelor (undergraduate) en master (graduate). Niet de duur van de opleiding maar het eindniveau geldt daarbij als het criterium voor internationale vergelijking van opleidingen. De Bologna-verklaring was de aanleiding voor de invoering van het bachelor-masterstelsel (BaMa) in Nederland. Tegelijkertijd met de invoering van het BaMa-stelsel is binnen het hbo begonnen met het aanstellen van lectoren en het opzetten van kenniskringen. Lectoren zijn hoog gekwalifi ceerde professionals met veel ervaring in het onderwijs en onderzoek in een vakgebied die door hun prestaties aanzien genieten als deskundige. De lectoren vervullen een spilfunctie in de te vormen kenniskringen. Aan de kenniskringen nemen naast lectoren ook andere docenten deel zodat de inhoudelijke expertise op een bepaald vakgebied verder ontwikkeld wordt (Convenant 2001). Op deze wijze wordt een bijdrage geleverd aan de kwaliteit van docenten in het hoger beroepsonderwijs en kan het onderzoek via speerpunten beter worden gestructureerd. Een derde vernieuwingsimpuls gaat uit van de veranderende opvattingen over leren en onderwijs. Leren wordt tegenwoordig gezien als een proces waarin de lerende kennis niet passief tot zich neemt maar zelf actief construeert (Bransford, Brown, Cocking 1999). Deskundigheid kan dan ook niet gemakkelijk worden ‘overgedragen’; het hebben van kennis en vaardigheden betekent evenmin dat deze ook daadwerkelijk kunnen worden toegepast in de praktijk. Nieuw verworven kennis en vaardigheden krijgen vaak pas betekenis wanneer ze aansluiten bij de ervaringen, vragen en problemen die de beroepsbeoefenaar in het dagelijkse werk tegenkomt. 28 Deze visie op leren heeft gevolgen voor de manier waarop naar het leren van de fysiotherapeut wordt gekeken. De overtuiging dat een initiële beroepsopleiding toereikend zou moeten zijn voor het gehele werkzame leven, wordt thans nauwelijks ondersteund. Bovendien is het tempo waarmee ontwikkelingen zich voltrekken zodanig dat de werkende fysiotherapeut ook tijdens zijn loopbaan nieuwe kennis en vaardigheden nodig heeft. De omschrijving van de lerende fysiotherapeut komt terug in het competentieprofi el voor de fysiotherapeut. 5.5 BaMa-structuur De invoering van de BaMa-structuur en het nationaal accreditatiestelsel is gericht op het creëren van transparant hoger onderwijs binnen Europa dat op internationaal niveau vergeleken kan worden met onderwijs met dezelfde kwaliteitseisen. In de BaMa-structuur worden verticaal drie niveaus onderscheiden: bachelor, master en doctor of philosophy. Op bachelorniveau gaat het om één type opleiding; op masterniveau worden (horizontaal) een professionele en een academische variant onderscheiden. Deze structuur moet een logisch samenhangende opleidingskolom gaan vormen waarin onderwijsprogramma’s inhoudelijk en onderwijskundig op elkaar zijn afgestemd. Daarmee zijn ook meer mogelijkheden gecreëerd voor doorstroom vanuit de bachelor naar een masteropleiding binnen het hbo (professional master) of naar een master in het wetenschappelijk onderwijs (de academische master).

6 Wettelijk kader In dit hoofdstuk wordt een samenvatting gegeven van wetten die van toepassing zijn op fysiotherapeuten en invloed uitoefenen op het werken als fysiotherapeut in de dagelijkse praktijk. 6.1 Wet BIG Het beroep fysiotherapie is geregeld in de Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg: de wet BIG. De Wet BIG is een kaderwet waarin de grote lijnen zijn aangegeven. De wet bevat regels voor zorgverlening door beroepsbeoefenaars en beoogt bevordering van de kwaliteit van de beroepsbeoefening en bescherming van de cliënt (Ministerie van WVC, 1994/1995). De Wet BIG is sinds 1 december 1997 van kracht. De wet laat het geneeskundig handelen in principe vrij. Wel wordt een aantal voorbehouden handelingen genoemd die alleen verricht mogen worden door daartoe bevoegde beroepsbeoefenaren. Zo wordt voorkomen dat door ondeskundig handelen onaanvaardbare gezondheidsrisico’s voor de patiënt ontstaan. Ook is in de wet aan de vrijheid van medisch handelen een strafbepaling toegevoegd: het is strafbaar als je iemand schade toebrengt of iemands gezondheid in gevaar brengt. Volgens artikel 29 is de deskundigheid van de fysiotherapeut tweeledig: op het gebied van de geneeskunst op grond van een verwijzing door een arts en op het gebied van preventie. De invoering van de directe toegankelijkheid leidt er naar alle waarschijnlijkheid toe dat de wet met ingang van 1 januari in 2006 wordt aangepast. 6.2 BIG-register Het beroep fysiotherapie is geregeld in artikel 3 van de Wet BIG. Voor de acht artikel-3-beroepen zijn registers ingesteld. Alleen geregistreerde personen mogen de beroepstitel voeren en alleen zij vallen onder het tuchtrecht. De deskundigheid van de geregistreerde beroepsbeoefenaren is hiermee voor iedereen herkenbaar. Een fysiotherapeut die voldoet aan de wettelijke opleidingseisen, kan zich laten inschrijven in het register. De opleidingseisen zijn geformuleerd in een aparte regeling die bij Algemene Maatregel van Bestuur (AmvB) zijn vastgesteld. De eisen voor herregistratie hebben betrekking op een werkeis of een scholingseis waarmee aangetoond kan worden dat de fysiotherapeut nog steeds bekwaam is om zijn vak uit te oefenen. Deze eisen moeten geregeld worden in artikel 8 van de Wet BIG maar zijn nog niet formeel vastgesteld. 6.3 Kwaliteitswet Zorginstellingen De Kwaliteitswet Zorginstellingen richt zich niet op de kwaliteit van de individuele beroepsbeoefenaar maar op de kwaliteit van de instelling waarin de beroepsbeoefenaar werkt. De kwaliteitswet stelt dat verantwoorde zorg van goed niveau moet worden geleverd die doeltreffend, doelmatig en patiëntgericht wordt verleend en gericht is op de reële behoefte van de patiënt. Ook de praktijkorganisatie moet gericht zijn op de patiënt. De beheersing en verbeteringvan de kwaliteit moet op systematische wijze worden bewaakt. 6.4 Wet Tarieven Gezondheidszorg De eerstelijns fysiotherapeuten worden gezien als organen KNGF-het beroepsprofi el van de fysiotherapeut 2005 voor de gezondheidszorg en vallen onder de werking van de Wet Tarieven Gezondheidszorg (WTG). Het doel van deze wet is het bevorderen van een evenwichtig stelsel van tarieven en kostenbeheersing. In de wet is bepaald hoe de tarieven tot stand moeten komen van vrijwel alle Nederlandse zorgaanbieders: instellingen en individuele beroepsbeoefenaren. De wet wordt uitgevoerd door het College Tarieven Gezondheidszorg Zorgautoriteit in oprichting (CTG-Zaio). Met ingang van 1 februari 2005 is de WTG gewijzigd om meer marktwerking in de zorg tot stand te kunnen brengen. Er is een experiment in werking getreden met vrije tarieven voor de fysiotherapeuten die werkzaam zijn in een vrijgevestigde praktijk in de eerste lijn. Dit betekentdat het CTG-Zaio niet meer zoals voorheen een maximum tarief vaststelt. Voor een prestatie kan alleen een tarief in rekening worden gebracht als er een prestatiebeschrijving is vastgesteld. Prestatiebeschrijvingen worden als beleidsregels van het CTG-Zaio opgenomen en moeten uiteindelijk door de minister worden goedgekeurd. Naar verwachting zal de WTG per 1 januari 2006 vervallen en krijgt de fysiotherapie te maken met de Wet Marktordening Gezondheidszorg. Door de introductie van gereguleerde marktwerking in de zorg wordt het College Tarieven Gezondheidszorg vervangen door de Zorgautoriteit. De Zorgautoriteit gaat niet alleen over tarieven en prestatiebeschrijvingen maar moet er ook op toezien dat de markt goed werkt. 6.5 Klachtrecht De Wet Klachtrecht Zorginstellingen geeft patiënten de mogelijkheid bij een klachtencommissie een klacht in te dienen over het handelen van de fysiotherapeut. De fysiotherapeut (of zijn werkgever) is verplicht een regeling te treffen en de eventuele aanbevelingen van de klachtencommissie serieus te nemen. sAls de klachtencommissie bevoegd is, kan ze de klacht in behandeling nemen en een uitspraak doen over de gegrondheid van de klacht. De procedure van de klachtencommissie is geen gerechtelijke procedure. In de uitspraak kunnen aanbevelingen worden opgenomen voor de fysiotherapeut. Het zijn echter aanbevelingen en geen sancties. 6.6 Tuchtrecht Alle beroepsbeoefenaren die geregistreerd zijn in het BIG-register, vallen onder het tuchtrecht. Met het tuchtrecht kan de kwaliteit van de beroepsuitoefening in de individuele gezondheidszorg worden getoetst. Van een uitspraak kan ook een voorlichtende en leerzame werking uitgaan naar andere beroepsbeoefenaren. Gaat een hulpverlener niet zorgvuldig te werk, dan kan dit leiden tot een aantekening in het BIG-register of zelfs tot doorhaling van de inschrijving. Alleen uitspraken die gevolgen hebben voor de beroepsuitoefening, worden aangetekend in het BIG-register. 6.7 Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst De Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) bepaalt de rechten, plichten en omgangsvormen die voortkomen uit de behandelrelatie tussen de fysiotherapeut en de patiënt. De WGBO is dwingend recht: zorgverleners (of 29

6 Wettelijk kader<br />

In dit hoofdstuk wordt een samenvatting gegeven van wetten<br />

die van toepassing zijn op <strong>fysiotherapeut</strong>en en invloed uitoefenen<br />

op het werken als <strong>fysiotherapeut</strong> in de dagelijkse praktijk.<br />

6.1 Wet BIG<br />

Het beroep fysiotherapie is geregeld in de Wet op de Beroepen<br />

in de Individuele Gezondheidszorg: de wet BIG. De Wet BIG is<br />

een kaderwet waarin de grote lijnen zijn aangegeven. De wet<br />

bevat regels voor zorgverlening door beroepsbeoefenaars en<br />

beoogt bevordering van de kwaliteit van de beroepsbeoefening<br />

en bescherming van de cliënt (Ministerie van WVC, 1994/1995).<br />

De Wet BIG is sinds 1 december 1997 van kracht.<br />

De wet laat het geneeskundig handelen in principe vrij. Wel<br />

wordt een aantal voorbehouden handelingen genoemd die<br />

alleen verricht mogen worden door daartoe bevoegde beroepsbeoefenaren.<br />

Zo wordt voorkomen dat door ondeskundig<br />

handelen onaanvaardbare gezondheidsrisico’s voor de patiënt<br />

ontstaan. Ook is in de wet aan de vrijheid van medisch handelen<br />

een strafbepaling toegevoegd: het is strafbaar als je iemand<br />

schade toebrengt of iemands gezondheid in gevaar brengt.<br />

Volgens artikel 29 is de deskundigheid van de <strong>fysiotherapeut</strong><br />

tweeledig: op het gebied van de geneeskunst op grond van een<br />

verwijzing door een arts en op het gebied van preventie. De<br />

invoering van de directe toegankelijkheid leidt er naar alle waarschijnlijkheid<br />

toe dat de wet met ingang van 1 januari in 2006<br />

wordt aangepast.<br />

6.2 BIG-register<br />

Het beroep fysiotherapie is geregeld in artikel 3 van de Wet<br />

BIG. Voor de acht artikel-3-beroepen zijn registers ingesteld.<br />

Alleen geregistreerde personen mogen de beroepstitel voeren<br />

en alleen zij vallen onder het tuchtrecht. De deskundigheid van<br />

de geregistreerde beroepsbeoefenaren is hiermee voor iedereen<br />

herkenbaar. Een <strong>fysiotherapeut</strong> die voldoet aan de wettelijke<br />

opleidingseisen, kan zich laten inschrijven in het register. De<br />

opleidingseisen zijn geformuleerd in een aparte regeling die bij<br />

Algemene Maatregel van Bestuur (AmvB) zijn vastgesteld.<br />

De eisen voor herregistratie hebben betrekking op een werkeis<br />

of een scholingseis waarmee aangetoond kan worden dat de <strong>fysiotherapeut</strong><br />

nog steeds bekwaam is om zijn vak uit te oefenen.<br />

Deze eisen moeten geregeld worden in artikel 8 van de Wet BIG<br />

maar zijn nog niet formeel vastgesteld.<br />

6.3 Kwaliteitswet Zorginstellingen<br />

De Kwaliteitswet Zorginstellingen richt zich niet op de kwaliteit<br />

van de individuele beroepsbeoefenaar maar op de kwaliteit van<br />

de instelling waarin de beroepsbeoefenaar werkt. De kwaliteitswet<br />

stelt dat verantwoorde zorg van goed niveau moet worden<br />

geleverd die doeltreffend, doelmatig en patiëntgericht wordt<br />

verleend en gericht is op de reële behoefte van de patiënt. Ook<br />

de praktijkorganisatie moet gericht zijn op de patiënt. De beheersing<br />

en verbeteringvan de kwaliteit moet op systematische<br />

wijze worden bewaakt.<br />

6.4 Wet Tarieven Gezondheidszorg<br />

De eerstelijns <strong>fysiotherapeut</strong>en worden gezien als organen<br />

<strong>KNGF</strong>-het beroepsprofi el van de <strong>fysiotherapeut</strong> 2005<br />

voor de gezondheidszorg en vallen onder de werking van de<br />

Wet Tarieven Gezondheidszorg (WTG). Het doel van deze wet<br />

is het bevorderen van een evenwichtig stelsel van tarieven en<br />

kostenbeheersing. In de wet is bepaald hoe de tarieven tot stand<br />

moeten komen van vrijwel alle Nederlandse zorgaanbieders:<br />

instellingen en individuele beroepsbeoefenaren. De wet wordt<br />

uitgevoerd door het College Tarieven Gezondheidszorg<br />

Zorgautoriteit in oprichting (CTG-Zaio).<br />

Met ingang van 1 februari 2005 is de WTG gewijzigd om meer<br />

marktwerking in de zorg tot stand te kunnen brengen. Er is een<br />

experiment in werking getreden met vrije tarieven voor de <strong>fysiotherapeut</strong>en<br />

die werkzaam zijn in een vrijgevestigde praktijk<br />

in de eerste lijn. Dit betekentdat het CTG-Zaio niet meer zoals<br />

voorheen een maximum tarief vaststelt. Voor een prestatie kan<br />

alleen een tarief in rekening worden gebracht als er een prestatiebeschrijving<br />

is vastgesteld. Prestatiebeschrijvingen worden als<br />

beleidsregels van het CTG-Zaio opgenomen en moeten uiteindelijk<br />

door de minister worden goedgekeurd.<br />

Naar verwachting zal de WTG per 1 januari 2006 vervallen en<br />

krijgt de fysiotherapie te maken met de Wet Marktordening<br />

Gezondheidszorg. Door de introductie van gereguleerde marktwerking<br />

in de zorg wordt het College Tarieven Gezondheidszorg<br />

vervangen door de Zorgautoriteit. De Zorgautoriteit gaat niet alleen<br />

over tarieven en prestatiebeschrijvingen maar moet er ook<br />

op toezien dat de markt goed werkt.<br />

6.5 Klachtrecht<br />

De Wet Klachtrecht Zorginstellingen geeft patiënten de mogelijkheid<br />

bij een klachtencommissie een klacht in te dienen over<br />

het handelen van de <strong>fysiotherapeut</strong>. De <strong>fysiotherapeut</strong> (of zijn<br />

werkgever) is verplicht een regeling te treffen en de eventuele<br />

aanbevelingen van de klachtencommissie serieus te nemen.<br />

sAls de klachtencommissie bevoegd is, kan ze de klacht in<br />

behandeling nemen en een uitspraak doen over de gegrondheid<br />

van de klacht. De procedure van de klachtencommissie is geen<br />

gerechtelijke procedure. In de uitspraak kunnen aanbevelingen<br />

worden opgenomen voor de <strong>fysiotherapeut</strong>. Het zijn echter<br />

aanbevelingen en geen sancties.<br />

6.6 Tuchtrecht<br />

Alle beroepsbeoefenaren die geregistreerd zijn in het BIG-register,<br />

vallen onder het tuchtrecht. Met het tuchtrecht kan de<br />

kwaliteit van de beroepsuitoefening in de individuele gezondheidszorg<br />

worden getoetst. Van een uitspraak kan ook een<br />

voorlichtende en leerzame werking uitgaan naar andere beroepsbeoefenaren.<br />

Gaat een hulpverlener niet zorgvuldig te werk, dan<br />

kan dit leiden tot een aantekening in het BIG-register of zelfs tot<br />

doorhaling van de inschrijving. Alleen uitspraken die gevolgen<br />

hebben voor de beroepsuitoefening, worden aangetekend in het<br />

BIG-register.<br />

6.7 Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst<br />

De Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst<br />

(WGBO) bepaalt de rechten, plichten en omgangsvormen die<br />

voortkomen uit de behandelrelatie tussen de <strong>fysiotherapeut</strong><br />

en de patiënt. De WGBO is dwingend recht: zorgverleners (of<br />

29

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!