Download deel 2 - Textualscholarship.nl

tot aan de moerassen in Midden-Holland: duizenden koeien maken mij iedere dag op hun
geheel eigen, rustieke wijze wakker. Vervolgens de hoeven en buitenplaatsen langs de Vliet, en
Delft, dan Rijswijk. En tenslotte de toren van Den Haag en achter de hooilanden van de Veenpolder
het Haagse bos en daarachter de witte duinen bij Scheveningen. Ik weet niet welke kant
ik het liefste uitkijk.
2783 Ten Oosten: Vgl. de aantekening bij r. 971: oost is hier dus eigenlijk noordoost.
een Dorp: Bedoeld is Voorburg. Het gold niet als grote bezienswaardigheid,
maar dat speelde voor Huygens natuurlijk geen rol.
2784 die [...] belent: die aan `het veen' grenst. Gedacht zal zijn aan de streek die
tegenwoordig de Centrale Droogmakerijen heet, bij Moerkapelle en Zevenhuizen,
destijds een gebied waar het veen werd vergraven voor turfwinning.
2786 met den dagli: bij de dageraad
2787 in haer' spraeck: in hun taal
2788 de Pluijm: het dons
vanden vaeck: voor uw slaperigheid
2789 Past op: denk aan
asgo verdonckien: `verduisteren' (met zijn licht)
2791 in de vodden: plunje aan
2792 OF(...] quijt: of denk erom, dat je (anders) jouw deel van ons ontbijt kwijt bent
(de schoonheid van de vroege ochtend ligt dan niet meer op jou te wachten)
2793-94 Zuijdwestwaert: in het zuidwesten (eigenlijk: zuiden)
Hoef [. ..] Delft: hoeve aan hoeve, en de ambachtsheren van Voorburg, en
Delft. De ambachtsheerlijkheid Voorburg werd in róis door de toenmalige
eigenaar verkocht aan de stad Delft; ambachtsheren waren sedertdien dus de
vier burgemeesters van die stad (Gorris e.a. 1977, p. 35-36). De zin is mij niet
helemaal duidelijk: het gebied van de ambachtsheren van Voorburg strekte
zich toch niet alleen `zuidwestwaarts' uit? Mogelijk waren de boerderijen die
Huygens daar zag liggen hun bezit.
2794 haer I...] vest: hun stevige vesting (de ommuurde stad waar die ambachtsheren
wonen)
hondert Molens Huygens lijkt eerst `duizend' (durend) te hebben willen
schrijven. In 1625 stonden er overigens niet meer dan veertien molens op de
wallen (Wijbenga 1986, p. no), maar er kan natuurlijk ook aan rosmolens e.d.
binnen de stad gedacht zijn. Hoe dan ook lijkt de voorstelling van zaken sterk
hyperbolisch, vgl. ook de volgende noten.
keeren: wentelen
2795 En [...]hoort: en laten zien wat er een meel nodig is voor zoveel monden.
Huygens schreef eerst : `mouts' i.p.v. `meels's de molens van de bierstad Delft
waren vooral in gebruik voor het malen van mout (ontkiemde gerst, de
belangrijkste grondstof van bier). De correctie kan zijn ingegeven door de
245