Download deel 2 - Textualscholarship.nl

i6
de afdeling landlevengedichten hiervan een indruk. 22 Van Antonio Flaminio heeft hij
'Ad agellum suum' (`Aan zijn akkertje'; 21 r.); van Iohannis Stigelius een gedicht met
de strekking dat de tuin van Luther zoveel mooier is dan die van Adonis en Alkino6s.
Van de Nederlander Floris Schoonhoven is er een gedicht `Leydam tendens hortulo
suo valedicit' opgenomen (Afscheid van zijn tuintje bij zijn vertrek naar Leiden') en
van Janus Dousa de Jonge een gedichtje op de tuin van Lipsius. Zeven van de vierenveertig
uitgekozen Neolatijnse gedichten betreffen een met name genoemde tuin.
Los van deze verzamelbundel zijn er nog een aantal Neolatijnse gedichten van
Nederlanders te vermelden. 23 Adriaan van Blyenburgh beschrijft in een ode van 6o
regels `Ad Cornelium à Blyenburgh cognatum' het leven van zijn broer op diens
buitengoed in Rijswijk (Blijenburgius 1588, p. 55-57). Jacob Snouckaert, de eigenaar
van De Binckhorst, publiceerde in i6o5 een Carmen de sua rusticatione (87 regels).
Hugo de Groot heeft in vierentwintig regels het `Suburbanum Reigersbergiorum'
bezongen en Johannes Bodecher Benning wijdde een gedichtje aan Woelwijk, het
buitengoed van Petrus Scriverius (Grotius 167o, p. 286, Bodecher Benning 1637, p.
71-73). Barlaeus heeft zijn Leidse tuin toegesproken in `Laudatio Hortuli siti in agro
Leydensi' (Barlaeus 1631, p. 212-19). Al deze gedichten kennen een bescheiden omvang
en horen thuis in de Laus ruris-literatuur , waarvan `Beatus ille' het grote voorbeeld
is. 25
In Duitsland heeft Martin Opitz als eerste en enige twee hofdichten geschreven
Zlatna (1623) en Vielgut (í6z9).26
In Engeland zijn tussen 16i6 en ongeveer 166o zes country-house poems verschenen
van respectievelijk Ben Jonson, Thomas Carew, Robert Herrick en Andrew
Marve11. 27 In de betreffende Engelse en Nederlandse gedichten zijn, zoals in de buitenlevenliteratuur
gebruikelijk, wel overeenkomstige motieven en thema's aan te wijzen,
maar elk spoor van werkelijke invloed van de Engelse gedichten op de Nederlandse
ontbreekt. 28 De country-house poems zijn veel geringer van omvang en de beschrij-
22 Lohmeier 1981, 9^ Pp. 118-19 9 en de inhoudsopgave Pg van dit deel van Dornavius' werk op- P o. p. 449 S
23 3 Ik heb ggeen uitputtend P onderzoek naar deze Neolatijnse literatuur gedaan, g maar vermeld slechts een
aantal min of meer toevallige g vondsten.
24 4 De volledige g titel luidt Iacobi Snouckaert, Binckhorsti Toparchae, p , de sua rusticatione Carmen
Gedicht van Jacob Snouckaert, , landheer van De Binckhorst, over zijn l landleven). Hetzelfde H
buitengoed g is het onderwerp Pvan
het eerste Nederlandse hofdicht van Van Borsselen.
25 S Cf. Lohmeier i 9 8i p. 109-9o. ^Pg Ik ken slechts één lang Neolatijns gedicht over een buitenplaats.
Neolatijnsg
P
Het is `Ca Prarola' dat Laurentius Gambara in 16 S aan 9 de Villa Farnese gewijd g J heeft. Mythologische
verhalen, Romeinseeschiedenis g en heldendaden van de familie Farnese beslaan het grootste g gedeelte g
van hetedicht g de ^ beschrijving J gvan het buitengoed g neemt slechts een bescheiden plaats P in.
26 Zie voor mogelijke g J invloed van Van Borsselens Den Binckhorst op P Zlatna De Vries 1 99^P3 8 p. 132.
27 7 Er bestaat een benijdenswaardige 1 g uitgebreide g secundaire literatuur over deze gedichten g (cf. Lewalski ewa
1989). Een standaardwerk is McClung g z 977 .
28 Davidson en Van der Weel doen de interessante, maar speculatieve P suggestie, i^ ^dat er enige g wan
kin gtussen Hofwi'ck l en Marvells `Upon P Appleton PP House' geweest g kan zijn. Zij l Pspreken
van ` elusive,
but undeniable, sense of dialogue i^ and connection between Hofwijck 1 and Upon P PP Appleton House'. De
beïnvloedin beïnvloedingzou door mondeling gcontact in de jaren J veertig gtot stand zijn gekomen; , de beide gedichten g
zijn min of meer g gelijktijdig l 1 g g geschreven. (Huygens Yg 99 1 ^ p. 6 .208-r 4^het citaat op P p. P 208).