SPEL En SPELEn OP de HU - Tilburg University, The Netherlands

pag
19
hoofdstuk 2
Spel en spelen: een
theoretische inleiding
dreigt over te gaan wordt dit vaak voorkomen door de sociale
druk die uitgaat van de aanwezigheid van andere kinderen.
Stoeien is een vorm van lichamelijk contact zoeken, een vorm van
communicatie die kinderen helpt hun gevoelens te hanteren. Van
belang is dat de stoeiende kinderen de signalen verstaan die ze
over en weer ‘uitzenden’: er zijn codes in het geding die verstaan
en gedecodeerd moeten worden. Zo worden de sociale en de
cognitieve ontwikkeling ook door stoeien bevorderd.
2.4 Categorieën van spel
Categorieën in spel zijn vaak beschreven. Ze lijken een handvat
te bieden om te volgen of het kind zich normaal ontwikkelt.
De hierna genoemde categorieën zijn niet altijd toereikend,
denk aan buiten spelen (Hajer & Keesom, 2008) en spelen bij
oudere kinderen. De categorieën maken echter duidelijk dat spel
niet alleen verbeeldend spel betreft. De categorieën worden ook
gebruikt om vast te stellen of er sprake is van problemen in
de ontwik keling (Zie ook Broadhead, 2006). We ontlenen de
cate gorieën in spel aan Vermeer (1969). Zij kwam op grond
van observaties bij individuele kinderen tot een indeling in vier
categorieën. Deze categorieën zijn:
• sensopathisch spel: centraal staat het lichamelijk (aan­)geraakt
worden, de pathische betrokkenheid. Denk aan het kind dat zich
overgeeft aan ongevormd materiaal als zand en klei en opgaat
in het door elkaar roeren van verf en water. Er zijn geen spelgebeurtenissen,
er is nog geen spelverloop.
• hanterend spel: het kind beantwoordt het appèl van (spel­) materiaal.
Al explorerend worden mogelijkheden met materiaal
ontdekt en benut en daarmee dóen kinderen iets.
• esthetisch spel: de uiterlijke vorm, de ordening of de mooie
aanblik staat voorop. Het gaat om vormgeven in speelse betrokkenheid:
de vorm kan steeds weer veranderen als het kind
nieuwe mogelijkheden ontdekt of op een ander idee komt.