Armoede is niet Gods probleem - Stichting de Vonk

Inleiding
De titel van deze bundel is ontleend aan een uitspraak van de kapucijn Abbé Pierre. Hij was een voorvechter
van de armen en kwetsbaren in de Franse samenleving. Hij heeft de woonwerkgemeenschap Emmaus opgericht
om arme mensen de gelegenheid te geven om door werken uit de armoede te geraken. Het model van deze
gemeenschap is vervolgens vanuit Frankrijk uitgewaaierd over een deel van Europa, waaronder Nederland. Hij
overleed in 2007 op 95-jarige leeftijd. Armoede is niet Gods probleem, was de opvatting van Abbé Pierre, maar
een probleem dat de mensen hebben veroorzaakt en de mensen daarom ook zelf moeten oplossen. Daarmee
lijkt hij lijnrecht te staan tegenover de opvatting van Bisschop Muskens, zoals deze in het voorwoord van de
bundel is weergegeven. Lijkt, want ook Bisschop Muskens benadrukt de rol van de gelovigen bij het bestrijden
van armoede. In zijn opvatting is armoede juist ook een probleem, een zorg, van God. Want mensen die Jezus als
voorbeeld hebben, kunnen niet voorbijgaan aan de armoede in de wereld.
Het christelijke geloof kent de Zeven Werken van Barmhartigheid als inspiratiebron voor de diaconie en de
bestrijding van armoede. Deze Werken roepen gelovigen op de hongerigen te voeden, de dorstigen te laven, de
vreemdeling te herbergen, de naakten te kleden, zieken en gevangenen te bezoeken en de doden te begraven.
Een van de vijf pilaren
Ook in de islam is de zorg voor de armen belangrijk. Het bestrijden van de armoede is een van de vijf pilaren
van de islam. Gelovigen die dit verwaarlozen, zijn geen echte gelovigen, is de opvatting van velen. Zakat, als
verplichte gift aan de armen, sadaqa, de vrijwillige liefdadigheid en fitr, een bijdrage aan behoeftigen die wordt
geschonken aan het einde van de ramadan, vormen een essentieel deel van het islamitische geloof.
Leren van elkaar
Het initiatief tot deze bundel is genomen door de organisatoren van de conferentie ‘Armoede is niet Gods
probleem, geloofsgemeenschappen: aan het werk!’ op 16 juni 2007. Gebleken is dat de uitvoerders van de activi-
teiten en projecten in de provincie Noord-Brabant nauwelijks van elkaars bestaan op de hoogte zijn, terwijl er
behoefte bestaat aan contact en uitwisseling, om zo te leren van elkaar en inspiratie op te doen voor de eigen
praktijk.
Het doel van deze bundel is om praktijkvoorbeelden van armoedebestrijding vanuit het geloof bij elkaar te
brengen, zodat deze kunnen dienen als voorbeeld en ter inspiratie.
Het betreft lokale initiatieven die door de verschillende geloofsgemeenschappen worden uitgevoerd. Soms betreft
het een samenwerkingsproject tussen de verschillende geloofsgemeenschappen, soms gebeurt het werk in
samenwerking met de lokale hulpverleningen, soms betreft het een kleinschalig lokaal project en soms is er een
duidelijke relatie met het gemeentelijke armoedebeleid. Veelal ligt de uitvoering in handen van vrijwilligers, maar
ook in die van betaalde krachten zoals een pastor of een projectleider die speciaal daarvoor is aangesteld.
De organisatoren van de conferentie beogen met deze bundel een beeld te schetsen van wat er zoal in praktijk
aan geloofsgeïnspireerde vormen van armoedebestrijding plaatsvindt. De keuze voor de beschreven initiatieven
is min of meer willekeurig; er worden nog veel meer projecten en activiteiten in de provincie uitgevoerd dan in
de bundel zijn beschreven. Wel is bij de selectie gekeken naar spreiding over de provincie en over de verschillende
geloofsgemeenschappen. We hopen dat deze bundel voor u als lezer een inspiratiebron mag zijn voor uw
eigen inspanning om armoede te bestrijden en te werken aan een meer rechtvaardige wereld. Hierna zijn de
praktijkvoorbeelden opgenomen, vervolgens treft u tips aan voor uw eigen praktijk en tot slot is een overzicht
opgenomen van contactadressen.
Namens de organisatoren,
Tine Ansems
directeur stichting De Vonk