Geschiedenis van de Rex-bioscoop

GESCHIEDENIS VAN DE REX-BIOSCOOP 131
Volkshuis l 3 . Door de lengte van de films was het niet al te moeilijk ze in het
programma in te passen. Bovendien kwamen, doordat de film een nieuw verschijnsel
was, meer mensen naar de theaters, waardoor ook de variétéwereld van
deze nieuwe vinding profiteerde. Alhoewel deze filmvertoningen slechts een
aanvulling op het variétéprogranmla waren en niet de hoofdmoot vonnden, kan
toch gesteld worden dat zij de eerste aanzet vonnden tot het ontstaan van vaste
bioscooptheaters. De vernieuwingen zorgden na 1903 voor een nieuwe, zij het
kortstondige, opleving van de reizende bioscoop.
HET ONTSTAAN VAN VASTE THEATERS
Door de inspamungen van de kennisexploitanten was de film rond 1906 een alom
gewaardeerd medium geworden. Langzamerhand ontstond er behoefte aan een
vaste vertolungsruimte. Het publiek wilde wel meer dan eeu- of tweemaal per
jaar een filmvoorstelling zien. Bovendien kwamen er steeds meer films in
roulatie, waardoor het voor een reizende bioscoopexploitant aantrekkelijk werd
zich op een vaste plaats te vestigen, wekelijks zijn progranIDla te wisselen en een
vast publiek voor zich te wilmen. De films werden langer en meer verhalend en
daarnlee interessanter voor het publiek.
De eerste vaste bioscooptheaters in Nederland, de voornoemde variététheaters
buiten beschouwing gelaten, dateren uit deze tijd. Voorbeelden hiervan zijn het
Bijou Biograph Theatre te Amsterdanl, de Salo Cinémato-Français te Den Haag
en het Nöggeraths Bioscope Theater, eveneens te Amsterdanl. Deze eerste, in
grote steden gevestigde theaters bleken al gauw een doorslaand succes, wat ertoe
leidde dat ook in de kleinere steden ondernemers vaste theaters oprichtten voor
het vertonen van films.
Met de opkomst van de vaste bioscopen verdwenen de reizende bioscopen
luet geheel van het toneel. Weliswaar kwamen ze luet meer op kennissen in de
grotere steden, maar op het platteland kon je ze nog tot ver in de jaren vijftig
tegenkomen l4 .
DE EERSTE BIOSCOPEN IN LEIDEN
In Leiden werd in 1908 de eerste vaste bioscoop ingericht door Alex Bermer, een
13. Zie onder andere Leidsel! Dagblad, eerste
week oktober 1912.
14. Van der Maden, 'Welte kOml', 34 .