Geschiedenis van de Rex-bioscoop

III I" "I!'MI 'I 'JI'
GESCHIEDENIS VAN DE REX-BIOSCOOP 129
exploitanten die ook wel brood zagen in de nieuwe vinding. Bijna al deze
bioscooppiomers waren werkzaam in de variété- of kermiswereld. Slieker had
de kemlissen afgereisd met een elektrische of magnetische visserij en Jean
Desmet was eigenaar van een 'Tobogan', een soort gigantische glijbaan. De
Albert Frères kwanlen uit de variétéwereld: hun vader was 'Kunstenmaker', hun
moeder was theaterdirectrice in Breda geweest. Karel Benner trok langs de
kermissen met een stoomdraaimolen en Herman Fey met een luchtschommel 6 •
Een vreemde eend in de bijt was de Italiaan Carmine Riozzi. Hij kwam als
kamerdienaar van de Italiaanse markies Ch. Albert Maffei di Boglio in Brussel
terecht. Toen de markies naar Spanje werd overgeplaatst, besloot Riozzi niet mee
te gaan, maar opende hij een handelshuis om zaken te doen met Italië. Doordat
de Italianen wegens een epidemie hun grenzen omstreeks 1894/1895 sloten, was
hij genoodzaakt om op een andere manier zijn brood te verdienen. In 1895
schafte hij zich een 'fonograaf aan en trok hiermee eerst langs de restaurants in
de grote steden en, later, langs de kermissen. Toen de fonograaf gemeengoed
werd in de huiskamers ruilde hij deze in voor een cinematografisch apparaat en
startte de 'Electro Imperator Bioscope 7 •
In deze vroege periode van de film waren er nog maar weinig filmtitels
beschikbaar. In de reclame die de exploitanten maakten, lag het accent dan ook
niet op de onderwerpen die in de films werden vertoond, maar op het feit dat de
beelden bewogen en er "een schilderij met beelden, scherp en duidelijk, een
bedrijf vol beweging, niet als, maar werkelijk uit het leven gegrepen" ontstond 8 •
In de begintijd was het geringe aantal films geen groot probleem. De exploitanten
trokken van plaats tot plaats, zodat het publiek steeds wisselde. Toch waren er
twee films die zich in een grote populariteit mochten verheugen, namelijk De
inhuldigingsfeesten te Amsterdam (1898), over de kroning van koningin
Wilhelmina, en De affaire Dreyfus (1899), met als onderwerp de ten omechte
van hoogverraad beschuldigde Franse officier Alfred Dreyfus. Het publiek
stroomde massaal toe.
Vlak na de eeuwwisseling begon de belangstelling voor de reizende bioscoop
af te nemen. Het aantal inschrijvingen van bioscoopexploitanten op kermissen
daalde; het publiek kwanl minder massaal op de attractie af. Het gevolg was dat
enkele exploitanten afhaakten en hun heil in een andere broodwinning zochten.
Anderen, zoals Slieker, RiozzÎ, Desmet, Fey, de Albert Frères en Benner,
6. J.W. Drukker, 'Op de Kermis' , Skrien 90
(1979) 23 nl. 33; Dibbets en Van der
Maden, Geschiedenis, 20.
7. Drukker. 'Op de Kermis'. 22-23.
8. A. van Henneke1er, 'De Cinematograaf
van H.H. Auguste en Louis Lumière', De
Natuur 16 (1896) 243 .