Tijdschrift Gezondheid en Politiek jaargang 1985 nr 3

50 Tijdschrift voor Gezondheid en Politiek - oktober '85
veel over seksualiteit te horen, vooral van de oudere leeftijdsgroepen.
De een wil nog wel, terwijl de ander er geen
zin meer in heeft. Soms kan ik er wat mee, maar meestal
laat ik het liggen. Wat heeft het voor nut om te gaan wroeten
in dingen, die gedurende tien jaar zo gegroeid zijn?
Zeker als mensen het als een opmerking tussendoor presenteren,
en niet als een duidelijke hulpvraag.
Door de bezuinigingen op de gezondheidszorg hebben
wij het veel drukker gekregen. Mensen die vroeger
nog wel een week in het ziekenhuis zouden hebben
gelegen, omdat een wond nog niet dicht is, worden nu naar
huis gestuurd. Ze komen thuis in een stadium, waarin ze
eigenlijk nog een heel intensieve zorg nodig hebben; die
komt op onze schouders terecht.
Maar ook de veranderende ideeën over de kwaliteit van
het leven maken onze taak zwaarder. Sterven thuis, meer
chronisch zieke mensen die thuis zijn in plaats van in een
instelling ... Toch zeggen we nooit nee. Soms lukt het niet
om iemand naar huis te halen, omdat bijvoorbeeld de
avond-wijkverpleging vol zit. Dan is het ongeduldig wachten
tot diegene boven aan de wachtlijst staat.
Veel werk en vrije tijd ben ik kwijt aan allerlei overleggen
en commissies. Je moet goed in de gaten houden
dat je op een gegeven moment niet aan het overleggen
bent om het overleggen. Het probleem is dat wij - de dertig
mensen die bij de stichting die ons gezondheidscentrum
is, werken - een organisatiestruktuur hebben opgezet, die
ook door onszelf gedragen wordt. Het betekent dat er een
hoop werk op onze schouders neerkomt, dat niet bij ons
thuishoort. We hebben niet genoeg geld om daar speciale
mensen voor aan te trekken. Teamleden moeten er zo voor
zorgen dat het centrum blijft draaien. Ik denk dat we door
onze horizontale organisatiestructuur goede en overwogen
beslissingen nemen. Bovendien werkt het motiverend, je
bent meer dan zomaar een werknemer. Aan de andere kant
is het ook log: ieder besluit is door een commissie voorbereid,
en moet zowel de algemene teamvergadering als het
bestuur passeren, voor het kan worden uitgevoerd. Als we
wat groter zijn, gaan we met afvaardigingen werken. Het
is geen doen om met vijfentwintig mensen te vergaderen,
ook al wordt er heel wat af gelachen.
Het werk is gezellig, ik ken zoveel mensen en zij mij.
Wanneer ik in mijn wijk op straat loop, of in de supermarkt
ben, is het voortdurend "hallo", en zijn er bosjes
mensen die me aanschieten voor een praatje. Soms voel
ik me het bezit van die wijk. Daarom zou ik er ook nooit
willen wonen, zoals vroeger de wijkzuster, die in het wijkgebouw
woonde en dag en nacht bereikbaar was.
Het is ook leuk, omdat het zo afwisselend is. Soms heel
ontroerend en soms hardstikke maf. Vorige week werd ik
nog met spoed bij een man geroepen, die een uitpuilende
aambei had en die zelf niet meer kon terugduwen. Dan
kom je daar en ligt iemand in paniek met de kont omhoog
in bed ....••
Baas in
eigen beurs
Budgetteren in de praktijk
Budgetteren: vaak genoemd als wondermiddel
dat leidt tot kostenbeheersing en sturing van de
inhoudelijke ontwikkeling van de zorg. Het
principe is eenvoudig. Een instelling krijgt een
vastgesteld budget, waarvan het een jaarlang moet
rondkomen. Hoe het geld besteed wordt mag men,
binnen bepaalde grenzen zelf uitmaken. De strijd
ontbrandt dan ook direct: meer in vitro fertilisaties
en open hart operaties, of meer verpleegkundigen
aanstellen op de geriatrische afdeling? Kortom wie
trekt er aan het langste eind?
Uit het verhaal van Kees en Elly blijkt dat vaak
de medische staf te zijn. De ondernemingsraad
krijgt weinig poten aan de grond als haar
bevoegdheden niet drastisch worden uitgebreid.
Verrassend is dat ondernemingsraadslid Kees
weinig heil ziet in discussies tussen de afdelingen
zelf, "die worden emotioneel"; maar wie moeten er
dan wel meediscussiëren? Staatssecretaris van der
Reijden is ondertussen de lachende derde. Verdeel
en heers schreef Machiavelli al, of beter: láát ze
weinig verdelen en heers des te meer.
, .
Yvonne van Geenhuizen
Klazien Tüstra
Veel hulpverleners in de tweede lijn kunnen erover
meepraten: budgetteren. Sedert 1974 door de
bewindslieden van Volksgezondheid opgeworpen als
wondermiddel om de snel groeiende kosten van de tweede
lijn voorgoed in te dammen. Onder dwang van de
bezuinigingsdrift van de regering Lubbers zag de huidige
Staatssecretaris van WVC, van der Reijden, zich
genoodzaakt de budgetfinanciering versneld in te voeren.
In 1983 stelde hij voor om ziekenhuizen, verpleeghuizen,
psychiatrische inrichtingen en zwakzinnigeninrichtingen,
in plaats van de gebruikelijke 'ongelimiteerde'
vergoedingen een vaste, beperkte bijdrage - een budget -
voor de gemaakte kosten toe te kennen. Zowel
personeelskosten (salarissen) als materiaalkosten van
bijvoorbeeld verpleegkundige zorg, schoonmaakdienst of
administratie moeten voortaan van één gelimiteerde som
geld betaald worden.
Naast kostenbeheersing voor de overheid geeft de
budgetfinanciering aan instellingen de mogelijkheid om
zèlf te bepalen waaraan de toegekende bedragen besteed
worden. Uiteraard gelden er een aantal basisrichtlijnen,
maar toch kan er binnen het budget 'vrijelijk' geschoven
worden. Deze mogelijkheid tot 'heralloceren' is zeker een
aantrekkkelijk aspect van de budgetfinanciering. Binnen