Tijdschrift Gezondheid en Politiek jaargang 1985 nr 3

~'OT.~~\\~~~ O~~(js~~\t'O~~C)\9s~G
~~~~t\\l~,,~1)~C ~~~i~~
"\
E al
richtingenstelsel van de specialisten
en de voortgang van de medische
technologie.
V neren Maar wat verandert er nu precies?
Is het resultaat van deze financiële
In am
nu een betere hulpverlening,
een zinvollere afstemming op
'behoeften' en een redelijker honorering?
Hierop is alleen te antwoorden
als we de maatregelen leggen naast
De ziekenfondsraad zal eind van dit jaar zijn oordeel vellen over de
inhoudelijk gefundeerde beleidsopties.
Helaas, we vonden nimmer een
investeringen van het Amsterdamse ziekenfonds in het
ontwikkelingswerk in de Zuid-Oostlob bij Amsterdam (Bijlmermeer).
Het ziekenfonds Amsterdam en omstreken (ZAO) heeft daar sinds
1974meer dan 1 miljoen geïnvesteerd om tot nieuwe verhoudingen
in de gezondheidszorg te komen. Ook in andere steden als Almere,
Maastricht en Rotterdam is veel geïnvesteerd in vernieuwingen van
document, waarin de 4% volumegroei
van kruiswerk en AGGZ aan de
hand van inhoudelijke noties wordt
gerechtvaardigd. Evenmin worden
ergens de gevolgen van budgettering
van inhoudelijke noties voorzien.
Iedereen mag gissen naar de reden,
de gezondheidszorg. De ziekenfondsraad wil nu gaan bekijken in
hoeverre de verzekeringsgelden werkelijk hebben bijgedragen aan
zinvolle beleidsvorming en verandering van de zorg.
In dit verband is cruciaal, welke criteria de Raad zal hanteren. Eigen
maatstaven heeft zij nog niet ontwikkeld. Kunnen aan het
overheidsbeleid criteria worden ontleend of is er op dit terrein slechts
sprake van een "zwart gat". Laurent van der Maesen werpt op deze
waarom de verrichtingen van specialisten
niet aan banden zijn gelegd. In
de regeringsdocumenten van de afgelopen
vijf jaar is geen woord te vinden
over de machtsposities in de productieverhoudingen
binnen de gezondheidszorg
...
kwestie enig licht, een voorafschaduwing
in een volgend nummer.
van een uitvoeriger artikel
In ieder geval zal de uitkomst van de evaluatie het belang van de
Zuidoostlob verre overstijgen. Zijzal maatgevend zijnvoor de rol die
de ziekenfondsen willen en kunnen spelen bij andere experimenten
in de gezondheidszorg.
. A'd· maatregelen
Laurent J.G. van der Maesen,is werkzaam bij de Stichting
Interuniversitair Instituut voor Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek
(SISWO) te Amsterdam.
Om de toekomst van de zorg.
De ziekenfondsraad zal eind van dit
jaar zijn oordeel vellen over de investeringen
van het Amsterdamse ziekenfonds
in het ontwikkelingswerk
in de Zuidoostlob bij Amsterdam. Het
ziekenfonds heeft daar sinds 1974
grote sommen gelds geïnvesteerd om
er tot nieuwe verhoudingen binnen
de zorgverlening te geraken. De bijdragen
hebben de somma van één
miljoen gulden overschreden. De Ziekenfondsraad
bekijkt of de verzekeringsgelden
werkelijk hebben bijgedragen
aan zinvolle beleidsvorming
en innovatie van de zorg.
In dit verband is curciaal, welke
criteria de raad hanteert. Kunnen aan
het overheidsbeleid maatstaven worden
ontleend? De uitkomst van de
evaluatie zal het belang van de Zuidoostlob
verre overstijgen; zij zal
maatgevend zijn voor de rol die de
ziekenfondsen in andere regio's willen
en kunnen spelen.
Gezondheidszorg bij
beperkte middelen
De basis opties van het huidig overheidsbeleid
zijn als volgt te karakteriseren:
de totale kosten van de
gezondheidszorg moeten omlaag én
de intramurale zorg moet ontlast
worden bij gelijktijdige versterking
van de eerste lijn. Let wel: die 'versterking'
is slechts in financiële termen
gedefinieerd! Op deze versterking
vooruitlopend heeft de Ziekenfondsraad
medewerking verleend
aan een jaarlijkse volumegroei van
4% voor het kruiswerk en de ambulante
geestelijke gezondheidszorg. De
ziekenhuiswereld wordt in toom
gehouden door een bevriezing van
haar budgetten, de beddenreductie
en het stellen van een bouwplafond.
Gemakshalve laat de regering echter
twee belangrijke groeifactoren van de
intramurale zorg ongemoeid: het ver-
Grote experimenten
Naast de Amsterdamse Zuidoostlob
kennen we in Nederland nog drie
regio's, waar met grote financiële
offers pogingen zijn ondernomen, de
maatschappelijke organisatie van de
gezondheidszorg te veranderen. Het
zijn de regio Maastricht, de stad Rotterdam
en het jonge Almere.
Amsterdam
In de Zuidoostlob heeft de progressieve
eerstelijnsbeweging in 1974een
vaste voet aan de grond gekregen.
Met behulp van het toen reeds gevestigde
ontwikkelingsinstituut is een
netwerk van zelfstandige samenwerkingsverbanden
opgebouwd. De
regionale maatschappelijke dienstverlening
werd gedemocratiseerd en
vóór de komst van de RIAGG's werd
er al een regionale ambulante geestelijke
gezondheidszorg opgebouwd.
Ron Helsloot beschreef al eerder in
dit tijdschrift deze ontwikkelingen en
de negatieve gevolgen van het openen
van het AMC hierop".
Maastricht
In Maastricht vindt een miljardenoperatie
plaats. Er is een medische
faculteit opgericht, die de opdracht
heeft meegekregen de regionale
gezondheidszorg te vernieuwen,
onder meer met behulp van experimenteel
onderwijs en onderzoek. De
extramurale gezondheidszorg zou
afgestemd worden op de werkelijke
behoeften. Er werden experimenten
gestart op het kruispunt van de intraen
extramurale gezondheidszorg. De
ziekenfondsen in Zuid Limburg
Tijdschrift voor Gezondheid en Politiek - oktober '85 33