Tijdschrift Gezondheid en Politiek jaargang 1985 nr 3

i II
De beheersing van de kosten, de opbouwen de
omvang van de gezondheidszorg zijn volop in discussie.
De overheid tracht haar greep op de zorg
te verstevigen door regionalisering en budgettering,
het profljtbeginsel doet zijnintrede in het voorzieningenstelsel.
Bijplanning en bestuur overheerst
een economisch perspectief, terwijl een inhoudelijk
beleid goeddeels ontbreekt.
Het inkrimpen van het budget wordt verdedigd met
een beroep op de kritiek van medicaliseringsideologen
als Illich en Hattinga Verschure. Er worden
'behoeften van de mensen' gepostuleerd, waar bij
een beperkter budget beter aan zou worden voldaan.
Bezuiningen staat echter centraal; het komen
tot andere verhoudingen in de zorgverlening krijgt
nauwelijks aandacht.
De jongste generatie hulpverleners artsen is voor
deze terminologie rijp gemaakt door de agogische
inbreng in de opleiding. Zij kunnen zich nu wat
gemakkelijker schuldig voelen voor de verantwoordelijkheid,
die ze de zorggebruiker/ster bruut ontnomen
hebben en zullen proberen deze nu 'terug
te geven'. Waar de overheid de Lof der Armoede
zingt, verkeert dit echter maar al te gemakkelijk in
een afschuiven. Onder de vlag van 'bevordering
van ouderlijke mantelzorg' sluitmen peutercrèches,
terwijl de roep om regeling van een langdurig
ouderschapsverlof wordt gesmoord in financiële
argumenten. ..
"'''..I~~''.;ft "nnr r."7.ondheid en Politiek - oktober '85
•
WlE
De be.oepsorqanisaties voelen zich in'hun professionele
autonomie belaagd en trachten het afpalen
van hun werkterrein in eigen hand te houden; paramedische
groeperingen eisen meer waardering
patiënten verheffen hun stem: het strijdterrein is in
beweging.
De zorg wordt gepland; verschillende mogelijkheden
van samenstelling en structuur van het pakket
moeten tegen elkaar afgewogen worden. Zorgonderdelen
en onderhnge afstemming worden geëvalueerd.
De omvang en het voortbestaan var.
onderdelen hangen van de uitkomst van deze eva-
1uatieaf.
Als we de evaluatie niet zien als een strikt technische
kwestie, maar oog hebben voor het grensvlak
van wetenschap en politiek waarop zijzich afspeelt
worden de evaluatiecriteria vatbaar voor discussie
en wordt een strijd om de criteria zichtbaar.
Het lijkt niet overdreven te stellen dat wie de toetsingsinstrumenten
bepaalt, de uitkomsten van de
evaluatie in de hand heeft. Waàr 'Den Haag' slechts
oog heeft voor de omvang van het budget, is T
blind voor de effecten en de waarde van een empathische
opstelling, van 'love and tenderness' zo .,
wilt.
De vraag 'wat is goede zorg' staat bij de evaluatie
centraal; welke visie hierop gaat het pleit in haa:
voordeel beslechten? Dat hangt af van welke crite