Tijdschrift Gezondheid en Politiek jaargang 1985 nr 3

•
onder leiding van de eerste decaan en
rector H. Tiddens, sprak van een
nieuwe opzet van het academisch ziekenhuis
met kernspecialismen in
Maastricht (interne, chirurgie, neurologie
en gynaecologie) èn een spreiding
van de overige specialismen over
de regio. Zij pleitte voorts voor een
procesmatige aanpak.
Het ziekenhuisbestuur had echter
andere ideeën en schrapte het concept
van de 'Regional Health University'.
Dit was het startsein voor een
plan voor de bouw van een nogal
klassiek academisch ziekenhuis.
'Gemeenschappelijke' belangen
Velefacultaire medewerkers werkten
in die tijd in het oude St. Annadal-
ziekenhuis onder vaak slechte organisatorische
en ruimtelijke omstandigheden.
De afkoop van de particuliere
specialisten praktijken om een
universi taire (loondienst-ach tige)
setting mogelijk te maken leidde tot
grote problemen. Twee cardiologische
groepen werkten enige tijd
geheel los van elkaar. Nieuwbouw
van een faculteit en een academisch
ziekenhuis, zagen de facultaire
bestuurders als oplossing voor al deze
problemen. De belangenvande faculteit
en het ziekenhuis vielen m de ogen
van sommigen aldus samen. De
onlangs afgetreden decaan, Prof.
Greep (tevens hoofd van de afdeling
chirurgie) speelde daarbij een overheersende
rol. Dit vermeende samenvallen
van belangen, heeft de ontwikkeling
in Maastricht in belangrijke
mate bepaald. Ter overbrugging van
de periode tot de gehoopte oplevering
van een nieuw academisch ziekenhuis,
werden poliklinieken, een operatiekamerkomplex
en een dagcentrum
gebouwd. Terwijl de ontwikkelingen
in het Maastrichtse ziekenhuis
en de plannen voor de nieuwbouw
volop de aandacht van de faculteitsbestuurders
kregen, nam de aandacht
voor het MRC allengs af. Illustratief
hiervoor is dat de decaan de bijeenkomsten
van het MRC niet meer bijwoont.
Tegenbewegingen
Binnen de universiteit presenteerde
een Maastrichts-Delftse werkgoep
van studenten alternatieve voorstellen
die meer aansloten bij het oor-
spronkelijk concept van de 'Regional
Health University'. Hun 'basis-satelliet'-model
omvatte kleinschalige
voorzieningen gekoppeld aan de
regionale gezondheidszorgvoorzieningen.
Deze ideeën werden door het
toenmalige bestuur van faculteit en
ziekenhuis al bij voorbaat als utopisch
weggewuifd. Op een conferentie
ter gelegenheid van het eerste lustrum
van de faculteit, hielden studenten
en medewerkers vast aan de
oriëntatie op de eerste lijn. Maar
andermaal gaf het faculteitsbestuur
te kennen, hierin geen heil te zien.
Ook de kritiek van GOGEM - een
groep van burgers, die zich betrokken
voelde bij de ontwikkeling van de
faculteit en de gezondheidszorg in de
regio Maastricht - werd niet serieus
genomen. In open brieven in de kran-
Tijdschrift voor Gezondheid en Politiek - oktober '85 11
ten stelde GOGEM dat het erop lijkt,
dat het Maastrichtse 'kritische vermogen
onderdrukt is door de toenemende
stroom van de superklinici'.
GOGEM liet een historisch overzicht
samenstellen om de faculteit en de
politiek ervan te overtuigen dat het
anders moet. Enkele Tweede-Kamerleden
betuigden hun instemming,
maar konden verder niets doen omdat
het politiek allemaal erg gevoelig lag.
CDA-gouverneur Cremers pleit er
immers nog steeds voor de meest fantastische
en grootse projecten naar
Limburg te halen. In dat perspectief
is het streven naar een nieuw te bouwen
academisch ziekenhuis op één
lijn te stellen met de plannen voor
een Maastrichts Eurocongrescentrum,
een nationale draf- en renbaan
te Schaesberg, het pretpark Terworm
lijn Testcase voor Maastrichtse idealen
te Heerlen, de rijksweg 73 nabij Venlo,
en de hartchirurchie in Maastricht
(in de pers gepropageerd met behulp
van beelden van ambulances die, nu
nog, op topsnelheid naar Utrecht
snellen voor operaties aldaar). Het
gaat deze politici slechts om de vermeende
effecten op de werkgelegenheid.
De limburger wordt via de
regionale dagbladen aangepraat, dat
hij daar, na de onverhoopte sluiting
van de kolenmijnen, recht op heeft en
dat hij daar beter van wordt. De landelijke
politieke partijen durden in
hun angst voor stemmenverlies niet
anders dan mee te gaan in deze plannen'..
Al degenen die in Maastricht nog kritiek
uitten, ontvingen een brief van
de door de universiteit ingestelde
'klankbordgroep'van notabelen
waarin stond: '(dat) de rijksoverheid
ieder meningsverschil optredend
rond de voorbereiding van het academisch
ziekenhuis Maastricht, zou
kunnen aangrijpen om dit project op
de lange baan te schuiven. Wat Limburg
eensgezind bevochten heeft, mag
niet door tweespalt en prestige conflikten
in onze eigen kring in gevaar
gebracht worden'. Dat degenen, die
kritiek uiten op de nieuwbouwplannen
en het daarmee gepaard gaande
facultaire beleid, tot die 'eigen kring'
willen horen, ligt echter niet voor de
hand. Maar het beeld van de eensgezinde,
totdantoe zichzelf als minderwaardig
en achtergebleven beschouwende
Limburgse bevolking moest in
stand gehouden worden om mee te
kunnen gaan in de vaart der volkeren.
Ook de gemeentelijke overheid - een
CDA-meerderheid - zag de nieuwbouwplannen
graag tegemoet en
begon alvast met de ontsluiting van