Gerton van Boom: de Holocaust en zijn missie - Uitgeverij Verbum

Gerton van Boom: de Holocaust en zijn missie
Tien gebonden boeken en één paperback verschenen de afgelopen
jaren in de Verbum Holocaust Bibliotheek, begin januari 2008 komen
daar nog weer vier uitgaven bij. Het zouden er tien tot vijftien worden,
had Gerton van Boom geraamd toen hij in 2005 met deze bijzondere
activiteit begon, inmiddels weet hij dat het er uiteindelijk meer dan
twintig worden. In mei 2008 verschijnt de prestigieuze uitgave van het
standaardwerk over de Holocaust van Raul Hilberg.
‘Als alle facetten van de Holocaust via deze bibliotheek geboekstaafd
zijn, wordt het tijd de serie te besluiten’, zegt Van Boom. De eindigheid
wordt natuurlijk voor een deel bepaald doordat het aantal overlevenden
van Hitlers uitroeiïngsmachine nu ruim zestig jaar na de Tweede
Wereldoorlog snel slinkt. ‘Maar ik sluit zeker niet uit dat ook nog boeken
verschijnen op basis van nieuw historisch onderzoek.’
Van Boom (45) groeide niet op met de Holocaust als achtergrond. ‘Dat
was niet echt een onderwerp in mijn jeugd. Wél waren 4 en 5 mei
belangrijk. Ik weet nog heel goed dat we op 4 mei ’s avonds per se die
twee minuten stil moesten zijn.’ Van Boom werd geboren in Amsterdam
in het katholieke gezin van een politieagent en groeide deels op in
Arnhem en Almelo. ‘Mijn opa, die ik overigens nooit heb gekend, was
ook bij de politie in Amsterdam. Van hem kan ik niet uitsluiten dat hij
heeft meegewerkt met het ophalen van joden in de oorlog.’
Echt leven ging die donkere episode uit de geschiedenis voor Van
Boom pas toen hij eenmaal besloten had zich aan het uitgeefvak te
wagen. Voordien was hij wel al steeds meer geboeid geraakt door
geschiedenis in het algemeen, het vak dat hij in Groningen studeerde.
Toen hij na zijn studie op zoek ging naar werk bleek de uitgeefwereld
voor de inmiddels aan boeken verslingerde Van Boom niet op historici
te zitten wachten. ‘Daar konden ze hele sloten mee dempen, dus zocht
ik het in een andere richting.’ Via een traineeschap bij de Nederlandse
Vereniging van Artsen kwam hij in het financiële metier. Zeven jaar
werkte hij voor de VVAA toen hij overstapte naar Sibbing & Waterler
Adviesgroep waar hij eveneens medisch specialisten financieel
adviseerde, vooral bij praktijkoverdrachten.
Twee jaar later begon Van Boom voor zichzelf met collega Erik
Slettenhaar thuis boven de garage. Aanvankelijk in hetzelfde soort
werk, maar al spoedig, door toedoen van een kennis uit de studietijd, in
het onroerend goed. ‘Iets heel nieuws voor mij, beleggen in vastgoed. Ik
wilde het een half jaar proberen, maar het sloeg zo snel aan dat
stoppen geen optie meer was.’

Zeven jaar geleden kon hij een eigen vastgoedfonds opzetten. ‘Als Van
Boom & Slettenhaar Vastgoedfondsen beheren we nu bijna 700 miljoen
euro aan vastgoed. Door het succes kon ik nu ook weer gaan denken
aan die oude droom, boeken uitgeven.’
Die aparte activiteit ontwikkelde zich tot Verbum Holocaust Bibliotheek
als gevolg van een reis die Van Boom samen met een goede vriend
jaren geleden maakte naar Auschwitz-Birkenau. Dat het plan voor een
trip van enkele dagen die ongewone bestemming kreeg en niet
bijvoorbeeld Parijs werd, is ook voor Van Boom zelf nog altijd niet echt
verklaard. Het liep zoals het liep. Toen het reisdoel eenmaal vastlag,
begon een voorbereiding die onder meer via de film Shoah van Claude
Lanzmann liep. ‘Daardoor groeide steeds verder de behoefte om meer
over de Holocaust te weten.’
Hoewel Van Boom zegt ‘heel goed te hebben beseft waar hij toen
instapte’, was de confrontatie met het grootste vernietigingskamp van
de nazi’s toch een schok. ‘Je weet dat het iets ongeëvenaards in de
geschiedenis is geweest, niettemin blijft het onbegrip over de helse
machinerie, het boekhoudkundige, het nodeloze sadisme. Daarna ben
ik er steeds meer over gaan lezen. Om slechts te kunnen concluderen
dat hoe meer je erover weet, hoe groter het raadsel wordt.’
Waar het hem ook van doordrong: dingen niet klakkeloos laten
gebeuren. ‘Mensen moeten veel kritischer op regels zijn. Zich afvragen
of ze dit of dat nog wel voor hun rekening kunnen nemen.’
De stap van Auschwitz naar het uitgeefplan is dan niet groot meer. ‘Hoe
meer verhalen naar buiten komen hoe belangrijker. Elk ervan staat toch
op zichzelf. De overlevenden zijn vaak heel aparte en boeiende
mensen. Met zulke aangrijpende verhalen! Ik ben dankbaar dat ze aan
de uitgaven willen meewerken en trots dat ze mij hun ervaringen
toevertrouwen. Dat is ook een stimulans om voorlopig met de serie door
te gaan. Het is heel dankbaar werk. In het dagelijkse leven praat ik over
zaken, geld en rendement. Bij het uitgeven van deze boeken niet; daar
moet trouwens geld bij, maar dat terzijde. Deze activiteit vormt een
uitlaatklep. Er is immers meer onder de zon dan werk en carrière. Al
mijn vrije tijd gaat hierin op. Eigenlijk zou iedereen een missie moeten
hebben naast zijn of haar gewone werk.’
In 2007 heeft Gerton van Boom ook Stichting Holocaust Herdenking
opgericht waarvan hij voorzitter is. De eerste donatie is verstrekt aan
het Nederlands Auschwitz Comité. Daarnaast wordt de grootscheepse
publieksactie gesponsord: Holocaust Memorial Day Rotterdam 2008,
waarbij Uitgeverij Verbum in Rotterdam huis aan huis 250.000 boeken

gratis weggeeft. Het gaat om de aangrijpende brief van Ies Lipschits
aan zijn vermoorde moeder, Onbestelbaar.
Matthijs Smits
Dit artikel is op 4 mei 2007 in gewijzigde vorm gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.
Uitgeverij Verbum: www.verbum.nl
Stichting Holocaust Herdenking: www.holocaustherdenking.nl