Verloskundige - KNOV

In oktober 2009 publiceerde TvV over het onderzoek
van Sanne Fijen en Sophie Zeegers naar
de rol van traditionele geboortebegeleiders in
Ethiopië. Onlangs zagen de voormalige studentes
Verloskunde en de Ethiopische gastheren
van gezondheidsorganisatie AMREF Flying
Doctors elkaar terug, nu in ons eigen land.
De Ethiopiërs maakten deel uit van een grotere groep
Afrikanen, die in Nederland waren om het AMREFgezondheidsprogramma
‘Seksuele en reproductieve
gezondheid en rechten nomadische jongeren’ in
Ethiopië, Kenia en Tanzania te evalueren.
Thuisbevallen?
De groep werd uitgenodigd op de Verloskunde Academie
Amsterdam. Sanne en Sophie vertelden gezamenlijk iets
over verloskunde en kraamzorg in Nederland. “Sommigen
hadden een verloskundige achtergrond, anderen niet, maar
iedereen luisterde aandachtig. Waarschijnlijk omdat de
maternale gezondheidszorg in Oost-Afrika hoog op Public
Health-agenda staat.” Sophie vult aan: “Vooral de thuisbevalling
is controversieel. Daar waar ze in Oost-Afrika
iedereen naar het ziekenhuis proberen te krijgen om te
bevallen, wordt er in een Westers land als Nederland
thuis bevallen.”
Na een felle discussie over de voor- en nadelen van thuisbevallen,
bleek dat de afstand tot het ziekenhuis, de mate
van scholing van de Nederlandse verloskundigen en
instrumenten die verloskundigen bij zich hebben wezenlijk
verschillen. Vooral de doptone en de reanimatieapparatuur
kregen veel aandacht. Het feit dat alle verloskundigen in
staat zijn een kind thuis te reanimeren, stelden de mensen
INTERNATIONAAL
‘You midwives bring the hospital home’
Sanne Feijen en Sophie Zeegers
Auteurs zijn eerstelijns verloskundigen in Amsterdam
met een verloskundige achtergrond gerust. Of zoals Jemal
Youssouf, projectmanager in Ethiopië, vol bewondering
zei: “You midwives bring the hospital home.”
De uitleg over kraamzorg vond men interessant, maar kon
volgens de groep niet goed vertaald worden naar Oost-
Afrikaanse begrippen. “Dit zou vanwege financiële redenen
en de grote afstanden niet realiseerbaar zijn. Ook merkten
we dat de zwangerschap en bevalling meer de aandacht
had. Eerst maar een veilige bevalling zien te regelen, de
postnatale periode is van latere zorg”, denkt Sanne.
De baarkruk in Afrika
Na een geruime tijd gesproken te hebben was het tijd
voor actie. Sophie: ‘Na het overwinnen van enige
schroom kregen we het voor elkaar dat een aantal een
baring op een fantoom wilden begeleiden. Spannend,
omdat het voor sommigen al weer een tijd geleden was.’
Een opvallend verschil in de werkwijze bleek bij de
geboorte van de placenta: Afrikanen pakken de navelstreng
vast en laten de vrouw vervolgens hoesten.
“De baring op de baarkruk was een groot succes. De
kruk werd vol bewondering en van alle kanten uitvoerig
bestudeerd. Want wat blijkt: één van de redenen waarom
Afrikaanse vrouwen niet naar het ziekenhuis willen,
is omdat ze alleen liggend op een onderzoeksbank
mogen bevallen. De baarkruk zou wellicht een oplossing
kunnen betekenen.”
Bezoek aan bevalcentrum
“Daarna gingen we door naar Bevalcentrum West”, vertelt
Sanne. “De groep was erg onder de indruk van de
mooie en rustige kamers. Het fenomeen ‘verplaatste
thuisbevalling’ kregen we maar moeilijk uitgelegd, maar
uiteindelijk drong het tot hun door dat dit uniek is en dat
het tegelijkertijd ver van hun huidige verloskunde
afstaat.”
Toevallig was Barbara Harper, dé water birth goeroe uit
de VS, in het bevalcentrum voor een lezing. Ze gaf de
groep een korte uitleg over een waterbevalling. “Heel
uitgebreid en interessant. Er werden veel vragen gesteld
en iedereen maakte ijverig aantekeningen”, zegt Sophie.
“Wij hadden enigszins gemengde gevoelens bij deze last
minute workshop. Bijvoorbeeld, Ethiopië kampt met
grote waterschaarste en het water dat er is, is bovenal
zeer onhygiënisch. Later bevestigde een van de deel -
nemers dit en voegde eraan toe dat een van hun hoofdwerkzaamheden
infectiepreventie durante partu is.” ■
TvV januari 2011 • KNOV 51