download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift
download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift
46 metamorfose Afb. 3 Vervallen huis in Fort Cochin, met zicht op Ernakulam, het nieuwe stads- en zakencentrum van Cochin. Foto: M. van Rossum, 2009. wijk is gevuld met Kashmiri antiekhandelaren, en op een enkeling na zijn alle joodse families verhuisd naar het beloofde land. Zelfs van de Nederlanders en Britten lijkt iedereen verdwenen. Cochin is rustig, voor Indiase begrippen haast doods. De straathonden zijn nieuwsgierig, opgevoed lijkt het soms. De muren zijn netjes, soms kleurrijk gepleisterd en de straten zijn schoon. Het oude trotse stadje doet aan als een dorp. Rustig wandelende toeristen – en wachtende rickshaw-chauffeurs – voeren de boventoon. Het geheel geeft Cochin de sfeer van een openluchtmuseum. Maar zelfs dat is niet helemaal op zijn plaats. Want in het exploderende kakelbonte universum dat India soms kan zijn, lijken vermoeide en bebaarde toeristen Cochin vooral te beschouwen als een vluchthaven. Een oase van rust, schone hotels en westers eten. Met een toevallig decor van oude, Europees aandoende huizen. Af en toe draait deze beleving om en wordt Cochin juist gebombardeerd tot dé representatie van India. Dan zijn er busladingen pakkettoeristen die van cruiseschepen de stad in worden gedreven, onder begeleiding van vrolijke jonge vrouwen in oceaanblauwe truien. Beschermd tegen de Indiase werkelijkheid wordt het toeristenvee met sneltreinvaart langs de oude huizen gevoerd. Zij zijn onwetend over de complexe, mondiale geschiedenissen achter de restanten en blind voor de tekenen van geestelijke verwaarlozing van de prachtige stad. De meeste toeristen en lokale ondernemers hebben geen flauw idee welke Europeanen hier ooit actief zijn geweest. Met de voc wordt rustig rondgespeeld, zoals blijkt uit een ‘authentieke’ toegang tot een hotel: boven de poort staat het teken van de voc met datering ‘Anno 1506’. Cochin staat nog overeind, maar is in alles slechts een verwaarloosde verbeelding van zichzelf.
holland in india? 47 Afb. 4 Plattegrond van Nagapatnam, India, ca. 1695. Ingekleurde tekening, vervaardigd door Isaac de Graaff. Nationaal Archief, inventaris.nr. vel 1082. Verval in Nagapatnam Toch is dat al een grote verdienste in het cultureel rijke India. Erfgoed van allerlei herkomst is vaak licht gehavend of fysiek ronduit verwaarloosd. Gebrek aan geld, toezicht, toegekende historische waarde en prioriteit spelen de vele monumenten parten. Een verschijnsel dat zich over de gehele linie voordoet, maar Nederlands erfgoed soms in het bijzonder lijkt te treffen. Niet alleen vanwege het lichte gebrek aan belangstelling vanuit Indiase zijde, maar juist vooral door gebrek aan belangstelling vanuit Nederland. Zo is in Nagapatnam, de oude vestigingsstad aan de Indiase zuidoost kust, nog altijd de invloed van het Europese verleden te ontdekken. De cirkelvormige stadskern volgt de lijnen van het oude Nagapatnam (afb. 4). De spoorlijn loopt precies over de grens tussen het oude fort en de stad – vroeger gescheiden door een forse muur. Het centrum van de stad heeft nog altijd haar rechte stratenpatroon. Wandelend door de stad lijkt een 17de eeuwse kaart soms handiger dan de vaak onheldere gegevens van het moderne Google Maps. Tempels en moskeeën liggen nog op dezelfde plaats, met dezelfde naam. De smalle straatjes zijn schoner dan in de rest van India en hebben goten langs de kant. De huizenbouw doet koloniaal aan met rode dakpannen en afdakjes ondersteund door ronde houten of stenen pilaren (afb. 5). Maar de meeste sporen van het Nederlands verleden zijn uitgewist, of worden min of meer aan de krachten van de tijd overgelaten. Het vroegere Nederlandse fort en de stadsmuren waren al met de komst van de Britten met de grond gelijk gemaakt – daar staat nu een grote fabriek en iets verderop een nieuwbouwwijk. Waarschijnlijk weet niemand in Nagapat-
- Page 1 and 2: nummer 1 42ste jaargang * 2010
- Page 3: Holland, Historisch Tijdschrift Dri
- Page 6 and 7: 4 michel reinders Historici waren h
- Page 8 and 9: 6 michel reinders Afb. 1 Utrechtse
- Page 10 and 11: 8 michel reinders naar het oostelij
- Page 12 and 13: 10 michel reinders Afb. 2 Het moord
- Page 14 and 15: 12 michel reinders noemen. Deze ben
- Page 16 and 17: 14 michel reinders alsof het nooit
- Page 18 and 19: 16 michel reinders Afb. 4 Titelpagi
- Page 20 and 21: Anne Petterson Aardappelnood Amster
- Page 22 and 23: 20 anne petterson van de Eerste Wer
- Page 24 and 25: 22 anne petterson De beleefde honge
- Page 26 and 27: 24 anne petterson Afb. 4 Mevrouw Va
- Page 28 and 29: 26 anne petterson Afb. 5 Eugène De
- Page 30 and 31: 28 anne petterson Afb. 6 ‘Op dan
- Page 32 and 33: 30 anne petterson Via pamfletten, a
- Page 34 and 35: 32 anne petterson De volgende dag,
- Page 36 and 37: 34 anne petterson Afb. 8 De menigte
- Page 38 and 39: 36 anne petterson het overheidsbele
- Page 40 and 41: 38 anne petterson onvoldoende voeli
- Page 42 and 43: Reviewartikel Trekvaarten, trekpade
- Page 44 and 45: 42 reviewartikel zo naar schatting
- Page 46 and 47: Metamorfose Holland in India? Erfgo
- Page 50 and 51: 48 metamorfose Afb. 5 Zicht op de S
- Page 52 and 53: Hollands Spoor Driemaal ’t Gooi:
- Page 54 and 55: 52 hollands spoor Afb. 5 Raadhuis v
- Page 56 and 57: Boekbesprekingen F.S. Gaastra, Gesc
- Page 58 and 59: 56 boekbesprekingen vloed hebben ge
- Page 60 and 61: 58 boekbesprekingen ‘nieuwe’ ge
- Page 62 and 63: 60 boekbesprekingen landschapspark.
- Page 64 and 65: 62 boekbesprekingen geefs rijshoute
- Page 66 and 67: Uitgeverij Verloren S. Groenveld, H
- Page 68: 1 | 2010
holland in india? 47<br />
Afb. 4 Plattegrond van Nagapatnam, India, ca. 1695. Ingekleur<strong>de</strong> tekening, vervaardigd door<br />
Isaac <strong>de</strong> Graaff. Nationaal Archief, inventaris.nr. vel 1082.<br />
Verval in Nagapatnam<br />
Toch is dat al een grote verdienste in het cultureel rijke India. Erfgoed van allerlei herkomst<br />
is vaak licht gehavend of fysiek ronduit verwaarloosd. Gebrek aan geld, toezicht, toegeken<strong>de</strong><br />
historische waar<strong>de</strong> en prioriteit spelen <strong>de</strong> vele monumenten parten. Een verschijnsel dat<br />
zich over <strong>de</strong> gehele linie voordoet, maar Ne<strong>de</strong>rlands erfgoed soms in het bijzon<strong>de</strong>r lijkt te<br />
treffen. Niet alleen vanwege het lichte gebrek aan belangstelling vanuit Indiase zij<strong>de</strong>, maar<br />
juist vooral door gebrek aan belangstelling vanuit Ne<strong>de</strong>rland.<br />
Zo is in Nagapatnam, <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> vestigingsstad aan <strong>de</strong> Indiase zuidoost kust, nog altijd <strong>de</strong><br />
invloed van het Europese verle<strong>de</strong>n te ont<strong>de</strong>kken. De cirkelvormige stadskern volgt <strong>de</strong> lijnen<br />
van het ou<strong>de</strong> Nagapatnam (afb. 4). De spoorlijn loopt precies over <strong>de</strong> grens tussen het ou<strong>de</strong><br />
fort en <strong>de</strong> stad – vroeger geschei<strong>de</strong>n door een forse muur. Het centrum van <strong>de</strong> stad heeft nog<br />
altijd haar rechte stratenpatroon. Wan<strong>de</strong>lend door <strong>de</strong> stad lijkt een 17<strong>de</strong> eeuwse kaart soms<br />
handiger dan <strong>de</strong> vaak onhel<strong>de</strong>re gegevens van het mo<strong>de</strong>rne Google Maps. Tempels en moskeeën<br />
liggen nog op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> plaats, met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> naam. De smalle straatjes zijn schoner<br />
dan in <strong>de</strong> rest van India en hebben goten langs <strong>de</strong> kant. De huizenbouw doet koloniaal aan<br />
met ro<strong>de</strong> dakpannen en afdakjes on<strong>de</strong>rsteund door ron<strong>de</strong> houten of stenen pilaren (afb. 5).<br />
Maar <strong>de</strong> meeste sporen van het Ne<strong>de</strong>rlands verle<strong>de</strong>n zijn uitgewist, of wor<strong>de</strong>n min of meer<br />
aan <strong>de</strong> krachten van <strong>de</strong> tijd overgelaten. Het vroegere Ne<strong>de</strong>rlandse fort en <strong>de</strong> stadsmuren<br />
waren al met <strong>de</strong> komst van <strong>de</strong> Britten met <strong>de</strong> grond gelijk gemaakt – daar staat nu een grote<br />
fabriek en iets ver<strong>de</strong>rop een nieuwbouwwijk. Waarschijnlijk weet niemand in Nagapat-
Change language