Je t'adore - Reynaertgenootschap

151
uitgave (Middelnederlands en Middelfrans) in 1566 op de markt had gebracht. Martin
nam aan dat de uitgave van H1564 met een naald op metalen platen, waarop men
was had aangebracht, uitgeschreven was en daarna afgedrukt (de zogenaamde
vlakdruk 27 ). De gebruikte civilitéletter zag hij aan voor een handschrift. Problemen
had hij dan ook met de hoofdstuktitels, de initialen aan het begin van een hoofdstuk
en de moralisaties die in romein gedrukt waren. Later zou Martin toegeven dat hij
een verkeerde gevolgtrekking had gemaakt. Martin gaat in op het stemma van de
Reynaert en concludeert onder andere dat de beide Plantijnuitgaven onderling weinig
verschillen en dat de beide uitgaven van Plantijn ten grondslag liggen aan de
Noord-Nederlandse volksboeken. Ook behandelt hij de Zuid-Nederlandse volksboeken
en de oorsprong van Reynaerts historie in proza. Hij baseert zijn conclusies op
die van Jacob Grimm en vermeldt ook de uitgave van Ludewig Suhl uit 1783.
Opvallend is dat Martin geen verantwoording opneemt over zijn wijze van uitgeven
die, zoals wij hierboven zagen, nogal afwijkt van de huidige opvattingen over diplomatisch
uitgeven. Na de inleiding volgt het op de voorpagina aangekondigde facsimile
van de titelpagina van H1564. De tekst volgt de indeling van Plantijn 1564 op
de voet, inclusief de katernsignaturen 28 en de custoden 29 . Het boekje sluit af met
twee pagina´s waar de uitgever Schöningh in Paderborn een aantal werken uit zijn
historisch letterkundig fonds aanprijst. Het boekje van Martin is nog steeds goed
bruikbaar mits men rekening houdt met de bovenvermelde afwijkingen.
Afwijkingen in de editie van Muller & Logeman 1892 (Leeu 1479)
Hoewel Muller & Logeman zich hadden voorgenomen een diplomatische tekst van
Pg te bezorgen, met verbeteringen van de drukfouten en een verbeterde interpunctie
30 , rezen gaandeweg bij hen twijfels over deze wijze van uitgeven. Even overwogen
zij een geheel kritische tekst te leveren, maar daar werd uiteindelijk vanaf
gezien, omdat zij geen volstrekte zekerheid bezaten over de ontstaansgeschiedenis
van de teksten (Muller 1892: XXXVII). De twijfel over de wijze waarop de tekst
getranscribeerd zou moeten worden, is terug te vinden in de door Muller geschreven
verantwoording van de uitgave (Muller 1892: XXXVI-XLI).
De letters u, v, i, y en ij in onderkast zijn door Logeman weergegeven zoals aangetroffen
in Pg, de kapitalen I en J en U en V als I en U. In een voetnoot geeft Muller
aan dat het misschien beter was geweest als voor de J en de V gekozen was (Muller
1892: XXXVIII, voetnoot 1). De gerubriceerde initialen in Pg geeft Logeman consequent
aan met een vetgedrukte kapitaal van twee regels hoog. Dit is niet in overeenstemming
met de rubricaties in Pg. Soms is een gerubriceerde initiaal 31 één
regel, soms twee regels hoog in Pg. Kennelijke drukfouten zijn hersteld en in cursief
afgedrukt. In de voetnoten worden deze verbeteringen door Logeman verantwoord.
Afkortingen zijn opgelost, aanvullingen in cursief weergegeven. Woorden of gedeelten
van woorden die verkeerd aaneengedrukt of vaneen gedrukt zijn, of gedeelten
van woorden aan het eind van een regel zonder afbreekteken, zijn genormaliseerd,
bijvoorbeeld: als o (63v17) > also (91/14; No chtans (64v18) > Nochtans (92/27). (De
getallen met een slash verwijzen naar de editie van Muller & Logeman. Het eerst
getal geeft de pagina aan, het tweede getal de regel). Deze verbeteringen zijn door
Logeman stilzwijgend uitgevoerd. Bij twijfel is het woord door Logeman in zijn editie
onveranderd weergegeven. Logeman transcribeert consequent de voornaamwoordelijke
bijwoorden en de onderschikkende voegwoorden als daarmede en omdat
Tiecelijn, 19, 2006