of Arme Mannen- en Vrouwenhuis. Deel I - Historische vereniging ...

MENSENWERK
Desondanks bleven de regenten hulpbehoevenden opnemen die tot hun
dood werden verzorgd. Tot 1800 werd voor iedere afgestorvene een nieuw
minnekind opgenomen. In de loop van dat jaar echter legden de regenten
het voor de eerste keer af tegen de geldzorgen. De magere inkomsten en de
sterk gestegen prijzen van levensmiddelen dwongen hen ertoe het aantal
gealimenteerden te beperken tot zeventig. Twee jaar later waren dit er nog
maar 68.
De tegenslagen bleven voortduren. Op 9 februari 1803 stierfde onmisbare
Passchier Soerbrood. Bovendien kreeg de nog steeds goede reputatie van
het huis een geduchte knauw door een affaire rond Jan de Wringer. Dit
60-jarige, gehuwde minnekind was een verhouding begonnen met Kaatje
de Winder, de ongeveer 25 jaar oude dienstbode van het oudeliedenhuis.
Kwam laatstgenoemde er met veertien dagen hechtenis vanaf, De Wringers
overspel werd bestraft met f 400 subsidiair tien jaar verbanning." Hij koos
voor het laatste. Zijn plaats werd ingenomen door ene Jan Sligger die, zoals
de regenten het fijntjes uitdrukten, "na het vertrek van De Wringer werd
opgenomen"."
Ook het jaar 1804 bracht weinig soelaas. Weliswaar bleek de in de vacature
Soerbrood benoemde regent, de makelaar Gijsbert van der Spruijt, die als
jongst aangekomen regent naar gewoonte tevens het secretariaat voerde, een
harde werker, ook hij kon weinig uitrichten tegen de wurgtactiek van het
stadsbestuur. Net toen regenten en het nieuw benoemde binnenechtpaar
- in januari was de zeer gewaardeerde Stephanus van Wijngaarden overleden
- het idee hadden dat zij de eerste drie maanden redelijk door zouden
komen, kwam rond 20 maart de onheilstijding van het stadhuis af. Men
kreeg te horen dat het stadsbestuur niet langer vrijstelling van de imposten
gaPS Een en ander betekende dat het team regenten langzaam maar zeker
moest gaan teren op het grote legaat van Van der Velde uit de beginjaren.
Schenkingen waren er in 1804 nauwelijks, de duit per gulden van de boelhuismeester
was al eerder geschrapt, en ook de wekelijkse collectes vielen zwaar
tegen. Het water steeg de regenten tot de lippen, en het zou nog erger worden.
Op 9 mei 1806 berichtte de praeses der regenten in de wekelijkse vergadering
dat het huis weer moest worden ontruimd. Om de inwoners van de
stad een beetje te bevrijden van de gehate inkwartiering, had het stadsbestuur
voor de rweede keer zijn oog laten vallen op het minnehuis. Door een
83