Boudien de Vries keus hadden op de huwelijksmarkt. Het aantal kandidaten was absoluut gezien gering. Zeer vermogende ouders zullen maar al te graag hebben toegestemd in een huwelijk van hun jon ge dochter met een geschikte man, uit angst dat ze wellicht zou overschieten. Zonder dat de huwelijken direct gearrangeerd werden, zorgden ouders er wél voor dat geschikte jongelui el kaar konden ontmoeten. De balavonden van de vermaarde, zeer exclusieve en besloten socië teit Het Casino waren zo'n gelegenheid waar toekomstige huwelijkspartners elkaar op de dans vloer konden ontmoeten. In 1860 waren er slechts 80 families lid van dit chique gezelschap, wat een goede indruk geeft van het geringe aantal mensen aan de top van de sociale pirami de. 13 Louise Borski en Hendrik van Loon, die met hun huwelijk enige deining veroorzaakten in de Amsterdamse beau monde, behoorden ook tot deze kleine toplaag. Hendrik was dus - zo als eerder opgemerkt - beduidend jonger dan gebruikelijk in zijn kringen. Zijn familieleden aarzelden wat over dit huwelijk, misschien omdat Louise niet van adel was, maar wellicht ook omdat ze Hendrik met zijn 22 jaar wat jong vonden om te trouwen. Tabel 4. Verschil in huwelijksleeftijd (mannen ten opzichte van vrouwen) in procenten per sociale groep pb 1 2 3 4 5 n /100 8,3 32,0 39,0 15,7 5,0 503 totaal 8,1 33,1 34,7 17,6 6,5 1022 Verklaring der kolommen: pb = personele belasting 1 = man en vrouw even oud 2 = man 1 t/m 4 jaar ouder dan vrouw 3 = man meer dan 4 jaar ouder dan vrouw 4 = vrouw 1 t/m 4 jaar ouder dan man 5 = vrouw meer dan 4 jaar ouder dan man De gemiddelde huwelijksleeftijden versluieren de verschillen die bestaan tussen de huwelijks leeftijd van mannen en die van vrouwen. Ook in dit opzicht is een interessante, zelfs markan te differentiatie naar sociale groep te bespeuren (tabel 4). Onder de kleine burgerij is in bij na 40 procent van de huwelijken de bruid ouder dan haar toekomstige echtgenoot, terwijl dit bij de gegoede burgerij maar één op de vijf bruiden betreft. Precies omgekeerd ligt deze ver houding bij de huwelijken, waarbij de bruidegom aanzienlijk ouder is dan de bruid. Voor de maatschappelijke elite geldt dit voor 39 procent van de huwelijken, tegen slechts 21 procent bij de kleine burgerij. De percentages waarbij de man even oud is als de vrouw of iets ouder ontlopen elkaar per sociale groep niet veel. Dit per sociale groep variërend verschil in de leeftijd van bruid en bruidegom is ook elders in Europa geconstateerd. 14 De bruidegoms uit de kleine burgerij huwden relatief jong, en re latief vaak met een vrouw die ouder was dan zijzelf. Iets oudere vrouwen waren aantrekkelijk 13 Ibidem, 88. 14 Davidoff en Hall, Family fortunes, 323 en 468; Ehmer, Familienslrukhir. 112-114; Kriedte, Fine Slailt, 187-190; Lynch 'The European marriage paltcrn', 86 en 89; Van Poppel, Trouwen in Nederland, 160-164. 28
Stabiliteit in een periode van verandering Afb. 1. Amsterdams bruidspaar, eind 19e eeuw. Collectie Prentenkabinet, Kunsthistorisch Instituut, Leiden. 29