Koppels sneller en nauwkeuriger voeren - boerentaal.nl
Koppels sneller en nauwkeuriger voeren - boerentaal.nl
Koppels sneller en nauwkeuriger voeren - boerentaal.nl
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
undveehouderij [ vleesvee]<br />
60<br />
REPORTAGE<br />
MAATSCHAP ANTENS WERKT MET EEN GEAUTOMATISEERDE<br />
STATIONAIRE RUWVOERMENGER. DEZE MAAKT EEN OPTIMAAL<br />
MENGSEL. DE KALVEREN ZIJN GEZOND, DE VLEESKLEUR GOED.<br />
‘<strong>Koppels</strong> <strong>sneller</strong> <strong>en</strong><br />
nauwkeurig voer<strong>en</strong>’<br />
NAAST e<strong>en</strong> keuk<strong>en</strong> waar ze de<br />
melk voor hun blankvleeskalver<strong>en</strong><br />
klaarmak<strong>en</strong>, heeft maatschap<br />
Ant<strong>en</strong>s sinds november<br />
e<strong>en</strong> complete ruwvoerkeuk<strong>en</strong>. Hierin<br />
staan e<strong>en</strong> maisvoorraadbak, e<strong>en</strong> dubbele<br />
vijzelm<strong>en</strong>ger met e<strong>en</strong> elektronisch weegsysteem<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> besturingskast.<br />
Voorhe<strong>en</strong> werkte de maatschap met e<strong>en</strong><br />
kuilfrees, waarmee ze buit<strong>en</strong> de doseerwag<strong>en</strong>s<br />
met mais vuld<strong>en</strong>. Daarna moest<strong>en</strong><br />
ze handmatig krachtvoer <strong>en</strong> stro toevoeg<strong>en</strong>.<br />
„Dat was tijdrov<strong>en</strong>d. Nu is dat<br />
grot<strong>en</strong>deels geautomatiseerd. We kunn<strong>en</strong><br />
vlotter voer<strong>en</strong> <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> meer mogelijkhed<strong>en</strong><br />
om per week <strong>en</strong> per afdeling<br />
of koppel nauwkeurig sam<strong>en</strong>gestelde<br />
m<strong>en</strong>gsels te voer<strong>en</strong>”, vertelt Kees Ant<strong>en</strong>s,<br />
die zich voornamelijk bezighoudt met<br />
het bijhoud<strong>en</strong> van de melkschema’s <strong>en</strong><br />
Naam: Kees (56), Annelies<br />
(54) <strong>en</strong> Rudi (29) Ant<strong>en</strong>s.<br />
Woonplaats: Baarle-Nassau<br />
(N.-Br.).<br />
Bedrijf: maatschap houdt<br />
1.440 blankvleeskalver<strong>en</strong>.<br />
Plaatsg<strong>en</strong>oot B<strong>en</strong> van der Walle<br />
levert de nuka’s <strong>en</strong> neemt jaarlijks<br />
2.450 blankvleeskalver<strong>en</strong> af.<br />
De kalver<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geslacht bij T.<br />
Boer & Zn. in Nieuwerkerk aan d<strong>en</strong><br />
IJssel.<br />
PROFIEL<br />
de controle, het spuit<strong>en</strong> <strong>en</strong> sorter<strong>en</strong> van<br />
de kalver<strong>en</strong>.<br />
In 2010 verdubbelde het bedrijf van<br />
720 naar 1.440 plaats<strong>en</strong>. De ruwvoerkeuk<strong>en</strong><br />
kwam in de oude stal op de plek<br />
waar voorhe<strong>en</strong> de melk werd bereid. De<br />
maisvoorraadbak staat naast de stationaire<br />
m<strong>en</strong>ger. Rudi Ant<strong>en</strong>s vult deze met<br />
e<strong>en</strong> shovel <strong>en</strong> daarom is e<strong>en</strong> grote roldeur<br />
in de kopgevel gemaakt. Ook is destijds<br />
e<strong>en</strong> nieuwe m<strong>en</strong>gvoersilo geplaatst.<br />
In het voerschema zitt<strong>en</strong> twee soort<strong>en</strong><br />
krachtvoer. Via vijzels wordt per keer één<br />
soort krachtvoer volautomatisch in de<br />
m<strong>en</strong>ger gedoseerd.<br />
Voerschema: juiste vleeskleur<br />
De maatschap werkt al veerti<strong>en</strong> jaar met<br />
twee compacte Vliebo-doseerwag<strong>en</strong>s.<br />
„Deze gebruik<strong>en</strong> we nog steeds in de<br />
Ant<strong>en</strong>s heeft 16 ha maisland <strong>en</strong> 4<br />
ha aardappel<strong>en</strong>. Alle eig<strong>en</strong> mais<br />
wordt aan de kalver<strong>en</strong> gevoerd. Gedrieën<br />
zett<strong>en</strong> ze de arbeid op het bedrijf<br />
rond.<br />
Aa<strong>nl</strong>eiding voor de reportage: familie<br />
Ant<strong>en</strong>s werkt sinds november 2011<br />
met e<strong>en</strong> Vliebo-m<strong>en</strong>ger voor optimale<br />
m<strong>en</strong>ging van ruwvoer. Het systeem<br />
m<strong>en</strong>gt volautomatisch mais, krachtvoer<br />
<strong>en</strong> stro in de juiste verhouding<br />
naar leeftijd van de kalver<strong>en</strong>.<br />
FOTO’S: FOTOBURO BERT JANSEN<br />
oude stal met smalle voergang<strong>en</strong>, maar<br />
ook in de nieuwe. We hoefd<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> te<br />
invester<strong>en</strong> in de dubbele vijzelm<strong>en</strong>ger <strong>en</strong><br />
de maisvoorraadbak”, zegt Rudi Ant<strong>en</strong>s,<br />
die hoofdzakelijk bezig is met de ruwvoerverstrekking<br />
<strong>en</strong> die zorgt dat de biomassakachel<br />
blijft brand<strong>en</strong>.<br />
Als eerste gaat er e<strong>en</strong> pak stro in de stationaire<br />
m<strong>en</strong>ger. Het display op de weeginstallatie<br />
toont hoeveel kilo dat per keer<br />
moet zijn. Op basis van de gegev<strong>en</strong>s in de<br />
computer kom<strong>en</strong> de juiste hoeveelhed<strong>en</strong><br />
mais <strong>en</strong> krachtvoer er automatisch bij.<br />
De computer k<strong>en</strong>t per type kalf, afhankelijk<br />
van de herkomst, elke week e<strong>en</strong><br />
nieuw voerschema. Dit schema wordt<br />
nauwkeurig gevolgd. „Er staan ook de<br />
precieze hoeveelhed<strong>en</strong> melkpoeder, wei<br />
<strong>en</strong> vet in die we voer<strong>en</strong> <strong>en</strong> de gehaltes<br />
van alle compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong>”, vertelt Rudi Ant<strong>en</strong>s,<br />
die sam<strong>en</strong> met contractgever Van<br />
der Walle dat voerschema opstelt om<br />
elke week alle voercompon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />
perfecte verhouding te krijg<strong>en</strong>. De kalver<strong>en</strong><br />
krijg<strong>en</strong> de gehele ronde melk.<br />
BOERDERIJ 97 — no. 28 (11 april 2012)
Rudi Ant<strong>en</strong>s vult de maisvoorraadbak met e<strong>en</strong> shovel. De voercomputer<br />
zorgt ervoor dat de vijzel per voerm<strong>en</strong>gsel de juiste<br />
hoeveelheid mais in de stationaire m<strong>en</strong>ger (links op foto) lost.<br />
De juiste voeding heeft veel invloed op<br />
de gew<strong>en</strong>ste vleeskleur. Daarom is het<br />
belangrijk elke maiskuil op gehaltes te<br />
analyser<strong>en</strong>, met name ijzer. Ook het<br />
ijzergehalte van de kalverbrok <strong>en</strong> andere<br />
voedermiddel<strong>en</strong> is bek<strong>en</strong>d.<br />
Maatschap Ant<strong>en</strong>s vindt het financieel<br />
aantrekkelijk om de blankvleeskalver<strong>en</strong><br />
met e<strong>en</strong> stationaire m<strong>en</strong>ger met voer-<br />
„We voer<strong>en</strong> nog maar vijf maand<strong>en</strong><br />
op deze manier, maar ik schat<br />
de uitval in deze ronde op één proc<strong>en</strong>t.<br />
De kalver<strong>en</strong> zijn gezond.”<br />
computer te voer<strong>en</strong>. „Omdat dit bijdraagt<br />
aan gezonde kalver<strong>en</strong> <strong>en</strong> de gew<strong>en</strong>ste<br />
vleeskleur, kunn<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> hogere contractvergoeding<br />
afdwing<strong>en</strong>”, zegt vader<br />
Ant<strong>en</strong>s. „De vergoeding per plaats blijft<br />
wel afhankelijk van de markt.”<br />
Het systeem zoals neergezet op het kalverbedrijf<br />
van Ant<strong>en</strong>s kost volg<strong>en</strong>s Pieter<br />
Ploeg van Vliebo circa €20.000. Bij regel-<br />
BOERDERIJ 97 — no. 28 (11 april 2012)<br />
matige controle <strong>en</strong> onderhoud moet de<br />
machine 10 tot 15 jaar meegaan.<br />
Snel voer<strong>en</strong>, meer gemak<br />
Met het nieuwe voersysteem kan Ant<strong>en</strong>s<br />
niet alle<strong>en</strong> zeer nauwkeurig voer<strong>en</strong>,<br />
maar het levert ook arbeidsgemak op.<br />
Het homog<strong>en</strong>e ruwvoerm<strong>en</strong>gsel wordt<br />
na m<strong>en</strong>ging via e<strong>en</strong> uitdoseervijzel gelost<br />
in e<strong>en</strong> doseerwag<strong>en</strong> die in de stall<strong>en</strong> het<br />
voer in de trogg<strong>en</strong> draait. „Het volg<strong>en</strong>de<br />
m<strong>en</strong>gsel wordt al bereid terwijl ik aan<br />
het uitdoser<strong>en</strong> b<strong>en</strong>”, zegt Rudi Ant<strong>en</strong>s.<br />
„Het staat dus klaar als ik terugkom met<br />
mijn doseerwag<strong>en</strong>. Het voer<strong>en</strong> gaat nu<br />
veel <strong>sneller</strong> dan vroeger.”<br />
E<strong>en</strong> relatief kleine stationaire m<strong>en</strong>ger is<br />
ideaal voor kalverhouders. Er kunn<strong>en</strong><br />
kleine m<strong>en</strong>gsels word<strong>en</strong> gemaakt <strong>en</strong> per<br />
keer verschill<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>gsels per afdeling.<br />
Het systeem maakt het voer<strong>en</strong> fysiek ook<br />
minder zwaar, want het is niet meer nodig<br />
om mais in de doseerwag<strong>en</strong>s te<br />
schepp<strong>en</strong> <strong>en</strong> stro los te schudd<strong>en</strong>; de<br />
m<strong>en</strong>ger verwerkt met gemak e<strong>en</strong> heel<br />
Het homoge<strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gde <strong>en</strong> luchtige ruwvoerm<strong>en</strong>gsel<br />
komt terecht in e<strong>en</strong> voerdoseerwag<strong>en</strong>.<br />
Kees Ant<strong>en</strong>s doseert het ruwvoerm<strong>en</strong>gsel uit de doseerwag<strong>en</strong><br />
in de trog van de kalver<strong>en</strong>. Ondertuss<strong>en</strong><br />
maakt de stationaire m<strong>en</strong>ger het volg<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>gsel<br />
klaar. De werkwijze levert veel arbeidsgemak op.<br />
pak stro <strong>en</strong> is na het voer<strong>en</strong> nag<strong>en</strong>oeg<br />
leeggedraaid. Dat gaat broei van restproduct<br />
teg<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> rantso<strong>en</strong> in de goede verhouding<br />
van melk (poeder, wei <strong>en</strong> vet) <strong>en</strong> ruwvoer<br />
werkt positief op de gezondheid van<br />
de kalver<strong>en</strong>. Als het nodig is, krijg<strong>en</strong> de<br />
kalver<strong>en</strong> bij aankomst op het bedrijf e<strong>en</strong><br />
startmedicatie <strong>en</strong> extra vitamin<strong>en</strong>. De<br />
medicatie verschilt per jaargetijde <strong>en</strong> per<br />
koppel, afhankelijk van de herkomst. Annelies<br />
Ant<strong>en</strong>s houdt de medicijnregistratie<br />
in de stal bij met e<strong>en</strong> handpalmcomputer<br />
<strong>en</strong> de data word<strong>en</strong> opgeslag<strong>en</strong> in<br />
e<strong>en</strong> vaste computer.<br />
Het is nog te vroeg om het effect van de<br />
nieuwe voermethode op groei, uitval <strong>en</strong><br />
gezondheid goed aan te gev<strong>en</strong>. „We voer<strong>en</strong><br />
nog maar vijf maand<strong>en</strong> op deze manier,<br />
maar ik schat de uitval in deze ronde<br />
op één proc<strong>en</strong>t. De kalver<strong>en</strong> zijn gezond”,<br />
stelt Ant<strong>en</strong>s. „E<strong>en</strong> perfect m<strong>en</strong>gsel<br />
voorkomt ook dat kalver<strong>en</strong> de brok eruit<br />
selecter<strong>en</strong>. Bij e<strong>en</strong> optimaal ingestelde<br />
m<strong>en</strong>gtijd levert het ruwvoerm<strong>en</strong>gsel ook<br />
veel structuur <strong>en</strong> dat zorgt voor e<strong>en</strong> goede<br />
vertering <strong>en</strong> voerb<strong>en</strong>utting. Ook dat<br />
moet extra r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t gaan oplever<strong>en</strong>.”<br />
Om op stookkost<strong>en</strong> te bespar<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
de stall<strong>en</strong> verwarmd met e<strong>en</strong> biomassakachel.<br />
Janet Beekman<br />
61