In Memoriam ir. J.C. Schlösser - Land van Herle

Beersdal ten tijde van WOI met nog meidoornhagen als perceelsafscheiding. foto: collectie Rijckheyt, Heerlen
Eind jaren zestig van de twintigste eeuw
stond de mijnstreek in het teken van de mijnsluitingen.
De productie van steenkool werd
gestopt, fabrieksgebouwen werden veelal gesloopt,
koloniewoningen werden verkocht en
worden nu veelal door jongere gezinnen bewoond.
Deze omstandigheden hebben geleid
tot een nieuwe invulling van de tuinen. In
functionele zin wordt de tuin een verlengstuk
van de vrij kleine woning. De tuin is er voor
de mensen en in mindere mate voor de planten
en groenten. Veranda’s, serres en garages
verdichten de open ruimte en de sierfunctie
bestaat veelal uit ornamenten van kunststof,
fonteintjes en waterpartijen, bloemenbakken,
tuinhaarden etc.
Beersdal
Deze kolonie ligt ten noord-westen van
Heerlen aan de oude uitvalsweg naar Sittard
en behoorde tot een van de grotere mijnwerkerskolonieën.
Kenmerkend voor deze kolonie
zijn drie brede hoofdstraten, de IJsselstraat,
de Maasstraat en de Rijnstraat en het
Beersdalplein. Haaks op de hoofdstraten staan
L A N D V A N H E R L E 4 , 2 0 0 8
smalle dwarsstraten, als ontsluiting van de
toegang tot de huizen. De tuinen bij de woningen
liggen rondom het huis. Meidoornhagen
markeerden oorspronkelijk de erfafscheidingen
rondom de woningen, nu zijn
zij goeddeels vervangen door ligusterhagen.
Een bijzondere plaats in deze kolonie neemt
het centraal gelegen Beersdalplein in. Dit
plein was bestemd als plantsoen, gedeeltelijk
als speelweide en als ontmoetingsplaats. Opmerkelijk
is dat hier openbare tuintjes waren,
waar kinderen het tuinieren onder leiding
van een tuinman konden leren. Het historisch
ruimtelijk casco van het plein bestond
oorspronkelijk uit een rechthoekige kale vlakte
van ongeveer 52 x 130 meter. Na het verwijderen
van later ingeplante lindebomen, werden
aan de lange zijden en in het midden in
de vorm van een cirkel, esdoorns ingeplant.
Binnen de cirkel van de dertien esdoorns, tevens
het centrum van de wijk, was een omheinde
speelplaats voor kinderen. [zie foto]
Aan de pleinzijde van de Rijnstraat was een
voetbal- of trapveldje en aan de pleinzijde van
de tegenwoordige Maasstraat lagen openbare
tuintjes.
155