De casus Inburgering en Nationaliteitswetgeving

de inburgeringswetgeving in vogelvlucht
in dit onderzoek van Regioplan wordt er bovendien op gewezen dat de politiek
veel verwacht van het doceren van waarden en normen aan inburgeraars. indien er
een keuze voor de eerste of tweede variant wordt gemaakt, is het volgens de geïn-
terviewde deskundigen raadzaam om met een aantal punten rekening te houden
(Regioplan 2003: 39-40). Zo gaan waarden en normen over gedrag. onderwijs kan
volgens deze deskundigen maar zeer beperkt sturen op gedrag. Waarden en normen
bij Maatschappij oriëntatie (of in de nT2-les) zullen voornamelijk effect hebben
op de kennis en vaardigheden en niet op houding en gedrag van mensen. Het effect
in gedrag en attitude komt echter minder duidelijk naar voren (cf. onderwijsraad
2003: 48). Voorts worden met het inburgeringsprogramma enkel de nieuwkomers
bereikt en niet hun partner in nederland. Tot slot wordt erop geattendeerd dat als
gekozen zou worden voor waarden en normen die mensen dienen over te nemen,
ook de inzet van Roc, gemeente en rijksoverheid zou moeten veranderen. Zij hebben
dan een voorbeeldfunctie.
in bovenstaande hebben we gezien dat naast de belangstelling voor meer aandacht
voor waarden en normen, er vanuit de Tweede Kamer ook behoefte is aan meer
geschiedenis en staatsinrichting binnen het onderdeel Maatschappij oriëntatie.
in de praktijk voorziet echter tweederde van de docenten problemen indien er in
de Maatschappij oriëntatie-lessen meer aandacht aan geschiedenis moet worden
besteed (Regioplan 2003: 40-41). Dit is met name zo omdat niet evident is welke
onderwerpen behandeld zouden moeten worden. De vaderlandse geschiedenis?
De Tweede Wereldoorlog? Daarnaast is voor het onderwijzen van geschiedenis
veel taalvaardigheid vereist, een aspect waarover met name de laagopgeleiden in
het inburgeringsjaar onvoldoende beschikken. De nieuwkomers is niet expliciet
gevraagd wat zij vinden van de nederlandse geschiedenis. Uit de gesprekken die
Regioplan voerde, kwam naar voren dat zij geschiedenis op zich wel belangrijk
vinden, maar zij vinden het “niet noodzakelijk om je weg in nederland te kunnen
vinden”. Het heeft zeker geen prioriteit in het begin van het verblijf in nederland.
Het is meer iets dat een geïnteresseerde later op kan pakken.
De deskundigen verschillen sterk van mening over de wenselijkheid om meer
geschiedenis in het Maatschappij oriëntatie-programma op te nemen. Als gekeken
wordt naar de huidige omschrijving van Maatschappij oriëntatie, dan heeft
geschiedenis daarin niet direct een plaats. Kennis van de nederlandse geschiedenis
is niet noodzakelijk voor de zelfredzaamheid van de meeste nieuwkomers. Doorgaans
hebben lager opgeleiden ook heel weinig kennis van de geschiedenis van hun
eigen land. Bovendien zijn er ook onder autochtonen veel mensen die nauwelijks
kennis hebben van de eigen vaderlandse geschiedenis (zie ook Regioplan 2003: 58).
Andere geïnterviewde deskundigen geven aan dat geschiedenis een belangrijker
73