De casus Inburgering en Nationaliteitswetgeving

de casus inburgering en nationaliteitswetgeving: iconen van nationale identiteit
Dit inburgeringsonderzoek is volgens art. 5 lid 1 Win 1998 gericht op vergroting
van de sociale redzaamheid van de nieuwkomer en van diens mogelijkheden om
zich verder te scholen of toe te treden tot de arbeidsmarkt. Daarmee lijkt voorna-
melijk de sociaal-economische integratie van de inburgeringsplichtige voorop te
staan. Dat ook de bevordering van de sociaal-culturele integratie een prominente
plaats inneemt bij het inburgeringsprogramma hebben we in hoofdstuk 1 reeds
gezien, maar zal ook nog eens aan de orde komen bij met name de bespreking van
het onderdeel Maatschappij oriëntatie.
Volgens art. 6 lid 1 Win 1998 bestaat het inburgeringsprogramma behalve uit de
genoemde Maatschappij oriëntatie bovendien ook uit een onderdeel nT2 en een
deelonderwerp Beroepen oriëntatie. in onderstaande wordt op de afzonderlijke
onderdelen ingegaan.
Het onderdeel Maatschappij Oriëntatie of Kennis van de Nederlandse
Samenleving
in het onderdeel Maatschappij oriëntatie, of Kennis van de nederlandse Samenleving
zoals het sinds 1 januari 2007 is gaan heten, maken migranten kennis met
normen, waarden, opvattingen en gedragsstandaarden die in nederland belangrijk
worden gevonden. in feite staat hier de kwestie centraal wat kenmerkend is voor
nederland en waaraan migranten zich zouden moeten aanpassen. in het debat
aangaande inburgering is de aandacht voor dit aspect van het inburgeringsexamen
steeds meer een prominente rol gaan vervullen om te benadrukken ‘wie wij zijn’ en
de eigen identiteit te demarceren (zie ook de casus nationaliteitswetgeving, hoofdstuk
6). Daarmee is in zekere zin ook tegemoet gekomen aan de steeds vaker in de
maatschappelijke discussie gehoorde roep om een duidelijke(re) nederlandse nationale
identiteit te presenteren.
Wat er onder andere in dit onderdeel Maatschappij oriëntatie aan de orde moet
en kan komen, is neergelegd in de zogenaamde eindtermen. De termen geven de
normen aan waaraan (toekomstige) inburgeringsplichtigen dienen te voldoen om te
kunnen slagen voor het inburgeringsexamen. Deze eindtermen zijn onderverdeeld
in een verplicht (‘need to know’) en een facultatief (‘nice to know’) gedeelte. Bij het
opstellen van de eindtermen heeft men de doelen handelsgericht geformuleerd en
heeft men besloten om van Maatschappij oriëntatie geen vormend vak te maken.
Hoewel het leren over waarden en normen en versterking van nationale bindingen
geruime tijd geen doelstellingen vormden van het inburgeringsbeleid en nog altijd
geen deel uitmaken van het verplichte deel eindtermen, maar van de facultatieve
doelen, maken deze aspecten wel deel uit van de cursussen en komen ze zowel aan
68